همدان از قدیمی‌ترین مراکز تمدنی جهان و همچنین نخستین شهری است که یک حکومت آریایی در فلات ایران، بر آن حکم رانده. این استان جاذبه‌های گردشگری مانند هگمتانه و غار علیصدر دارد. البته جاذبه‌های گردشگری این استان تنها به این چند جاذبه گردشگری محدود نمی‌شود. در نزدیکی شهرستان تویسرکان، روستایی وجود دارد به نام روستای گشانی که یک جاذبه گردشگری محبوب در استان همدان است. خانه‌های پلکانی، حفظ سنت‌های مرسوم بافت تاریخی و همچنین طبیعت بی‌نظیر و منحصر به فرد، این روستا را موردتوجه گردشگران قرار داده. در این مقاله از الی گشت به معرفی این روستای تاریخی می‌پردازیم.
این روستا از توابع مرکزی شهرستان تویسرکان، در ۲۵ کیلومتری شهر تویسرکان، در مسیر همدان_گنج‌نامه، به‌طرف روستای بابا پیرعلی واقع شده است.
درختان گردو فراوان و باکیفیت، از ویژگی‌های این روستا است. البته علاوه بر باغ‌های وسیع گردو، باغ‌های بادام، آلو، زردآلو و گیلاس نیز در اطراف روستا مشاهده می‌شود و منظره زیبایی را ایجاد می‌کند. این روستا با قدمت ۵۰۰ساله، مقبره امامزاده ابراهیم و گورستان بزرگ و قدیمی را، به عنوان جاذبه‌های تاریخی به گردشگران ارائه می‌دهد. همچنین چشمه آبی در روستای گشانی وجود دارد که آب آن بسیار زلال و معدنی است. این روستا از سمت شمال و شرق، به کوه‌های الوند راه دارد و ازاین‌رو یک منطقه کوهستانی است. همین ویژگی، باعث می‌شود که در این منطقه، کوه‌ها، دره‌ها و باغ‌های زیادی را مشاهده کنید.
برای رزرو هتل های همدان با بهترین قیمت به الی گشت مراجعه کنید
مردم این روستا به زبان‌های لری، فارسی و بعضاً ترکی صحبت می‌کنند. بافت مسکونی این روستا به آن دلیل که در محدوده‌ای کوهستانی قرار دارد، متمرکز است و بیشتر خانه‌ها دارای ایوان هستند. دیوارهای ضخیم و پنجره‌های کوچک و چوبی، برای جلوگیری از بروز سرمای شدید زمستان ایجاد شده‌اند. همچنین خانه‌ها، معمولاً رو به جنوب ساخته شده و به بهترین شکل از نور و گرمای خورشید بهره می‌برند. اقتصاد مردم روستای گشانی بر پایه فعالیت‌های زراعی، دامپروری و باغداری می‌چرخد. البته ناگفته نماند که برخی از اهالی روستا در زمینه‌های صنایع‌دستی و خدماتی اشتغال دارند. از غذاهای محلی روستای گشانی در همدان، می‌توان به انواع آش، نظیر آش اوماج، آش جو، آش رشته، آش خیار و گوجه و همچنین انواع غذاهای گوشتی اشاره کرد.
طبیعت بی نظیر و منحصر به فرد روستای گشانی با خانه های پلکانی اش، بافت تاریخی و حفظ کردن سنت های مرسوم در این روستا سبب شده تا گردشگران زیادی را به خود جذب کند. این روستا در ۱۷ کیلومتری شمال غربی شهر تویسرکان قرار گرفته به دلیل شرایط اقلیمی خوبی که دارد اقلیم بسیار مناسبی را شامل می شود و بارندگی های مناسب در طول سال در این شهر نیز انجام می شود و همین خود دلیلی است تا چشمه های رودخانه های متعددی در این روستا روان باشد و منبعی برای آبیاری درختان و مراتع سرسبزی که در این منطقه وجود دارد باشد.
این روستا در محدوده ای کوهستانی قرار دارد و دارای بافت مسکونی متمرکزی است. معماری خانه های روستاییان تحت تأثیر نوع معیشت و فعالیت های آنان شکل گرفته و به طور عمده دارای ایوان است. در فصل زمستان از آنجایی که در این منطقه سرمای نسبتا شدید به وجود می آید اهالی روستای گشانی برای جلوگیری از بروز سرمای شدید زمستان، دیوار خانه ها ضخیم و پنجره های آنها کوچک و چوبی است. برای بهره گیری بهتر از نور و گرمای خورشید اکثر خانه ها رو به جنوب ساخته شده اند و فضاهایی همچون اتاق استراحت، تنورخانه، آغل، انبار، مطبخ، حمام و سرویس بهداشتی در آنها ایجاد شده و سقف اکثر خانه ها مسطح است.
همان طور که گفتیم به دلیل شرایط اقلیمی بسیار مناسبی که در روستای گشانی در همدان برقرار است پوشش گیاهی مناسبی در آن وجود دارد و باغ های گسترده را تا چشم های کار می کند می توانید مشاهده کنید. وجود باغ های وسیع گردو، بادام، گیلاس، آلو و زردآلو و در اطراف روستا می تواند برایتان هنگام گشت و گذار در این روستا بسیار جذبا و هیجان انگیز باشد به خصوص اگر در فصل بهار به این روستا بروید که حال و هوا دیگری در این منطقه برقرار است.
وجود آثار تاریخی و مذهبی همچون مقبره امامزاده ابراهیم و گورستان بزرگ و قدیمی قدمت دیرینه این روستا را نمایان می سازد.در طرح هادی روستای گشانی گفته شده این روستا بیش از ۵۰۰ سال قدمت دارد.
همانطور که گفتیم این روستا در سمت شمال و شرق به سمت کوه های الوند قرار دارد و از همین رو به عنوان یک منطقه کوهستانی به شمار می رود، همین خود دلیلی است که در این منطقه دره ها، کوه ها و باغ های زیادی را مشاهده کنید. چشمه ای در این منطقه وجود دارد که آب آن بسیار زلال و معدنی می باشد، زمانی که به این چشمه رسیدید خیالتان راحت باشد و آن را بنوشید.
اگر با اهالی این روستا کمی بیشتر عجین شوید می توانید به بازی های رایجی که در این منطقه از قدیم انجام می شده و هنوز هم انجام می شود نیز بپردازید. این بازی ها نیز عبارتند از الک و دولک، گردوبازی، کوشک، کمربندبازی و قایم باشک که بدون آن که نیاز به وسایل خاص و دیجیتالی باشد می تواند ساعت ها شما را به خود مشعول کند. در این روستا به طور کلی می توانید از زندگی شهری فاصله بگیرید و به روزگاران گذشته زمانی که مردم با وسایل بسیار ساده و بدون هیچ گونه پیچیدگی می توانستند خود را سرگرم کنند.
مطالب مرتبط
- در بافت روستای گشانی، به غیر از سوخت گاز طبیعی و تردد خودروها، نشانی از تغییر بافت قدیمی روستا، نمی‌توان دید.
- بنیاد مسکن برای حفظ بافت روستا، جداره‌ها و مسیر عبور اهالی را با رنگ سیاه لاشه، اجرا کرده تا نمای زیبایی به این مسیرها بدهد.
- بخشی از گردوی درجه یک ایرانی، از باغ‌های این روستا به دست می‌آید.
- در اغلب خانه‌های روستا تنور وجود دارد و اهالی خانه‌ها نان خود را، خود می‌پزند.
- اهالی در اوقات فراغت خود، بازی‌های محلی چون الک و دولک، کمر بندبازی، قایم باش و گردوبازی می‌کنند.
با توجه به این که روستا یکی از اهداف گردشگری در استان همدان و در شهرستان تویسرکان است اما نسبت به آن بی توجهی های نسبتا زیادی صورت گرفته است. اما طی صحبت هایی که با سازمان میراث فرهنگی انجا شده است نیز تصمیم گرفته اند که جهت توانمند کردن این روستا در جهت ایجاد جذابیت هایی برای گردشگران و همچنین ایجاد زمینه هایی برای اشتغال زایی نیز اقداماتی را انجام دهند.
روستای گشانی در ۲۵ کیلومتری شهرستان تویسرکان استان همدان است.
از غذاهای محلی روستای گشانی در همدان، می‌توان به انواع آش، نظیر آش اوماج، آش جو، آش رشته، آش خیار و گوجه و همچنین انواع غذاهای گوشتی اشاره کرد.
مقبره امامزاده ابراهیم و گورستان بزرگ، از مکان‌های تاریخی روستای گشانی هستند.
اقتصاد مردم روستای گشانی بر پایه فعالیت‌های زراعی، دامپروری و باغداری می‌چرخد. البته ناگفته نماند که برخی از اهالی روستا در زمینه‌های صنایع‌دستی و خدماتی اشتغال دارند.