روستاهایی که هیچ کس نمی تواند به آن ها وارد شود!

روستاهای مستحکم خوسورتی

نواحی کوهستانی گرجستان پر از روستاهای صعب العبور است که مردمش سنت های باستانی و خلق و خوی خاص خودشان را دارند، مناطقی که با اینکه هیچ وقت جاذبه توریستی نبوده اند اما چشم اندازها و معماری ای خیره کننده دارند.  شمال گرجستان روستاهایی دارد که خانه های آن طوری در کنار هم قرار گرفتند و دست به دست هم داده اند که انگار دژی مستحکم را شکل داده اند، قلعه ای که جلوی حمله هر مهاجمی به روستا را می گرفت و حتی از کل گرجستان هم در برابر نفوذ بیگانگان محافظت می کرد. این روستاها اگر نبودند شاید قبیله های شمالی به راحتی می توانستند کشور را مورد تهاجم قرار دهند، روستاهای مستحکم گرجستان داستان جالبی دارند که در ادامه با آن ها آشنا می شوید.

مطالب مرتبط:
سال نو در گرجستان چه خبر است؟
چرا برای ماجراجویی به گرجستان برویم؟

استان تاریخی خوسورتی در احاطه کوه های قفقاز در شمال گرجستان قرار گرفته و مردان آن زمانی در هنرهای رزمی معروف بودند، هنری که برای جنگ با نواحی شمالی مثل چچن و داغستان خیلی به کار می آمد. به دلیل پیچیدگی جغرافیایی، نژادی و مذهبی و نبود صنعتی سازی در قفقاز بزرگ، قبایل قفقاز شمالی اغلب به کسانی که در نقاط کوهستانی گرجستان ساکن بودند حمله و آن ها را غارت می کردند. مردم این روستاها برای حفاظت از روستاهایشان خانه ها را در نزدیک همدیگر می ساختند تا یک دیوار دفاعی مستحکم شکل بدهند. این روستاها مثل یک سد دفاعی برای کل گرجستان بودند و از کشور در برابر هجوم قبایل چادرنشین دفاع نمی کردند. یکی از تماشایی ترین این روستاها روستای شاتیلی است که در اعماق دره آرگونی قرار دارد. خیلی از برج های قرون وسطایی امروز متروک شده اند و جمعیتی که چندین خانوار اینجا را شکل می دادند در خانه های مدرن چوبی که در اطراف پراکنده هستند زندگی می کنند.

روستای شاتیلی در دامنه های شمالی کوه های قفقاز بزرگ قرار دارد حتی امروز با اینکه گرجستان بزرگ و بزرگ تر شده این روستا همچنان دورافتاده است اما در قرن های گذشته کسانی که در این روستاها زندگی می کردند نمی توانستند برای دفاع از خوب به مسئولانی که کیلومترها دور تر از آن ها در پایتخت بودند اکتفا کنند. شاتیلی به برج های دفاعی و معماری قلعه هایش معروف است قلعه هایی که ساکنان این روستا از آن ها استفاده می کردند تا از خودشان در برابر حمله مهاجمان و آب و هوای سرد این ناحیه محافظت کنند. امروز شاتیلی هم مثل دیگر روستاهای خورسورتی به جز چند خانواده جمعیت دیگری ندارد و با اینکه هیچ زیرساخت، مغازه و یا حتی آنتن موبایلی ندارد اما روستایی منحصربفرد با تاریخی بلند و فضایی متمایز است.

در اوایل قرون وسطی مردم این روستا همیشه به دنبال راه حلی بودند تا در مقابل دشمنانی که صدها سال به آن ها حمله می کردند از خود دفاع کنند. آن ها تصمیم گرفتند تا روستای خود را درون یک قلعه بسازند. این روستا در نزدیکی مرز چچن قرار دارد و ساکنانش همیشه در معرض خطر تهاجم به قلمرویشان بودند. الان که در قرن ۲۱ هستیم این روستا فقط در ماه های خرداد تا شهریور قابل دسترسی است پس در آن زمان باید کاری انجام می شد تا مرگ و مصیبت از این روستا دور شود. کم کم کشاورزی در این روستا رونق گرفت و خانه های سنگی کوچک جای خودش را به برج های دیده بانی بلند داد.

برای ساخت سقف این برج ها به جای چوب از صفحات تخت استفاده شد تا با نیزه های آتشین مورد حمله قرار نگیرد. خانه های جدید بر روی تراس ها در نزدیکی خانه های قدیمی ساخته می شدند تا روستا را در احاطه خود در بیاورند. در نهایت همه این خانه ها با هم تبدیل به یک قلعه و دژ مستحکم می شدند به طوری که هر خانه به تنهایی نمی توانست چندان در مقابل فشارها دوام بیاورد اما این خانه ها با هم تبدیل به یک زنجیره دفاعی می شدند. این روستا کم کم تبدیل به یک قلعه مستحکم شد که در مرز شمال شرقی گرجستان از کل کشور در برابر تهاجمات نگهبانی می کرد. در قرن هجدهم این روستا مورد حمله هزاران نفر از جنگجویان چچنی و داغستان  قرار گرفت اما ساکنانش مقاومت کردند. وقتی شهر مورد حمله دشمن قرار گرفت همه مردم از خیابان ها به خانه ها می رفتند و شهر بسته می شد.

هر خانه توسط نردبان و پنجره با خانه دیگر در ارتباط بود و هر گونه حرکتی به دور از چشم دشمنان انجام می شد. حتی زمانی که فعالیت در روستا تعطیل شده بود باز هم غذای زیادی برای خوردن وجود داشت. خانه ها ۴ تا ۵ طبقه بودند و در هر طبقه چارپایان مختلفی زندگی می کردند. طبقه بالا محل زندگی خانواده ها بود و بر روی پنجره های آن شیارهای کوچکی وجود داشت. در اوایل دهه ۱۹۵۰ ساکنان این روستا ترغیب شدند تا خانه ها را ترک کنند. آن ها و اجدادشان برای مدت ۱۳۰۰ سال در این روستا زندگی کرده بودند اما باید به ۱۴۰ کیلومتر آن طرف تر می رفتند و در برج های بتونی تفلیس زندگی می کردند. با اینکه این روستا دورافتاده است اما اگر آب و هوا اجازه دهد گردشگران و کوله گردهای زیادی از آن دیدن می کنند و می تواند جایی عالی برای فرار از زندگی مدرن و شهری باشد.

این روستا در لیست میراث جهانی یونسکو قرار دارد و وقتی از روی نقشه به آن نگاه می کنید فکر می کنید که  با ۱۴۰ کیلومتر فاصله تا تفلیس چقدر نزدیک است!  اما این مسیر راهی پر چالش است که در بیشتر ماه های سال امکان دسترسی به آن وجود ندارد. امروزه این روستا تقریبا خالی از جمعیت است و بیشتر ساکنان باقی مانده اش هم در فصل زمستان که دسترسی به روستا از راه جاده ممکن نیست این مکان را ترک می کنند. یکی دیگر از مهمترین روستاهای این استان روستای موتسو است. این روستا هم زمانی یکی از مهمترین قلعه های این منطقه را دارا بوده است که البته آن هم امروزه تقریبا متروکه شده است. روستای موتسو ۳۰ خانه قرون وسطایی مستحکم دارد که که بر روی تراس های عمودی در بالای دره موتسو- آردوتی قرار گرفته اند. موتسو در لیست بناهای تاریخی در معرض خطر گرجستان قرار دارد و روزگاری از روستاهای دفاعی گرجستان بوده است. این روستا برج های تاریخی و تماشایی زیادی دارد که دست در دست همدیگر زمانی دژی محکم را ساخته بودند.

منبع: amusingplanet.com