خیابان آربات مسکو «خیابان اصلی مسکو» نامیده میشود. البته این به این دلیل نیست که بزرگترین گذرگاه شهری یا مرکزی است. در واقع مردم مسکو برای جذابیت منحصر به فرد آن که توسط معماری دورههای گذشته ایجاد شده و فضای خاص و عاشقانه آن که مورد ستایش هنرمندان و موسیقیدانان است؛ ارزش خاصی قائل هستند. تاریخ بسیاری از خانهها در خیابان آربات با تاریخ و زندگی مردم بزرگ روسیه مرتبط است. در واقع، آربات مکان بی نظیری با تاریخ، هویت، سنتها و حتی چشمانداز خاص خود در مسیر کرملین تا رودخانه مسکو است. آربات بارها سوزانده و بازسازی شده است و برای مدت طولانی نماد مسکو قدیمی بوده که نام آن در انواع شعر، نثر، آهنگ و فیلم هنرمندان مختلف جاودانه شده است. در این مقاله از الی گشت قصد داریم شما را با تاریخچه و زیباییهای خیابان آربات مسکو بیشتر آشنا کنیم.
اگر میدان سرخ قلب مسکو باشد؛ خیابان تاریخی آربات نیز بدون شک روح این شهر است. این خیابان یکی از معروفترین خیابانهای پایتخت روسیه است که هم از نظر تجاری و هم از نظر توریستی اهمیت دارد. خیابان آربات مسکو پر از مغازهها، رستورانها و هنرمندان خیابانی است که شما میتوانید در طول این مسیر پیادهروی کنید و از زیباییهای آن لذت ببرید. اگر به مسکو سفر میکنید؛ فرصت پیادهروی در این خیابان را از دست ندهید.
خیابان آربات منطقهای تاریخی در مسکو است که در فاصله ۲۰ تا ۳۰ دقیقه پیادهروی از غرب میدان سرخ یا ۱۵ دقیقه پیادهروی تا کلیسای جامع مسیح منجی قرار دارد. این خیابان که در مرکز تاریخی مسکو بین میدانهای آرباتسکایا و اسمولنسکایا-سننایا قرار دارد؛ تقریباً ۱.۲ کیلومتر طول دارد و توسط ساختمانهای تاریخی به سبکهای مختلف معماری احاطه شده است. اگر به گشت و گذار شبانه و هیجان علاقه دارید؛ این منطقه مکان خوبی برای اقامت در مسکو است که با مغازهها و بناهای تاریخی و هنری جذاب احاطه شده است. علاوه بر این، در دورههای مختلف تعطیلات در طول سال، مانند کریسمس، این خیابان به طور خاص تزئین و چراغانی میشود.
البته دقت کنید که خیابان آربات را با خیابان آربات جدید (یا نووی آربات) اشتباه نگیرید، که آن هم در همان منطقه، شمال خیابان آربات قدیم و عمود بر آن، با فاصله چند دقیقه پیادهروی قرار دارد. آربات جدید یک خیابان مدرن است که محله قدیمی را با کوچههای باریک آربات حذف کرده و دارای چندین خط ترافیک در هر جهت است که بخشی از جاده کمربندی مسکو، بزرگراه فدرال M-1 یا آزادراه است که از کل منطقه مسکو میگذرد و تا بلاروس میرود.
قبلاً در قرن یازدهم، آربات پر از سکنه بود. خانههای چوبی، مغازهها و البته کلیساهای زیادی در این خیابان وجود داشت. آربات یک چهارراه مهم در حومه کرملین بود، بنابراین محل نبرد با مهاجمان خارجی بود. در سال ۱۴۹۳ ارتش قازان خان محمد اول شکست خورد و فرار کرد. در این خیابان بود که جنگجویان قرون وسطایی برای محافظت از مرزهای جنوبی مسکو راهپیمایی کردند. قرن شانزدهم، خیابانهای آربات توسط صنعتگران مختلف اعم از نجاران، نقرهسازان و ضرابها مکانی پر جمعیت بود.
قرن هجدهم اختیار خیابان آربات را از کارگران گرفت و به اشراف بخشید. خیابان آربات مسکو در آن زمان به مرکز اشراف و روشنفکران تبدیل شد. آربات و اطراف آن به خاطر وجود خانههای خانوادههای نجیب ثروتمند، گولیتسینها، تروبتسکویها، ولکونسکیها و شرمتیفها شناخته شده بود. وجود خانههای قدیمی با گچبری و بالکنهای پیچیده، نماهای تخیلی و زیباییهای دیگر حاکی از سلیقه صاحبان اولیه آنهاست. بعدها خیابان آربات مورد علاقه و توجه سایر ساکنان مشهور مسکو مانند پوشکین، تسوتایوا و یسنین قرار گرفت. امروزه موزههای خانگی آنها در این خیابان باز است. به عنوان مثال، خانهای که آندری بلی و بعدها بولات اوکودژاوا در آن زندگی میکردند؛ تا کنون حفظ شده است.
نیمه دوم قرن نوزدهم تغییر اساسی در ظاهر آربات افتاد. خریدن خانه در خیابان آربات و مسیر آن تبدیل به یک کار لوکس شده بود. ساکنان جدید این خیابان تجار، مقامات و نمایندگان روشنفکر موفق بودند. عمارتهای زیبا و متفاوت با باغهای زیبا، تصویر جدیدی از خیابان آربات “نقاشی” کردند. در این دوره در خیابان آربات مغازههای مد، رستورانهای گران قیمت و ایستگاه راه آهن وجود داشت. در پایان قرن نوزدهم، آربات کمکم به حالت فعلی خود نزدیک شد که شامل ساختمانهای سه طبقه، افزایش تعداد فروشگاهها، ساخت ساختمانهای مهمان چند طبقه و رستورانها بود.
پس از انقلاب، ظاهر خیابان آربات غیرقابل تشخیص شد: ظاهری کسلکننده و خاکستری، خانههای تخریب شده بیرحمانه، مرزهای گسترده خیابانها و ساختمانهای جدید که به هیچ وجه شبیه به قدیمیها نبود. ریلهای تراموا در آربات با راه آهن جایگزین شد و پیادهروها آسفالت شدند. آربات ظاهر تاریخی معمول خود را از دست داد و بیروح به نظر میرسید. البته گاهی مغازهها و کافههایی در آن افتتاح شد، رستوران “پراگ” کار خود را از سر گرفت و یک تئاتر دولتی به نام واختانگف ساخته شد. اما این موقعیت زیاد دوام نیاورد. همه چیز در دهه ۱۹۳۰ همراه با تخریب کلیساها از بین رفت.
آربات، مسکو تحت حکومت شوروی، چهره آربات قدیمیبه طور غیر قابل برگشتی تغییر کرد. در اوایل دهه ۱۹۶۰، خیابانهای پشتی خیابان کالینین، که بعدها به آربات جدید تغییر نام داد، بخشی از قلمرو آربات را اشغال کرد. این امر منجر به تخریب بسیاری از بناهای معماری قرن ۱۸ تا ۱۹ شد. اما ظاهر آربات قدیمی هنوز وجود دارد و تقریباً هر خانهای در آنجا تاریخ خاص خود را حفظ میکند.
در سالهای ۱۹۷۴-۱۹۸۶ پیادهرویی با مغازهها و کافههای کوچک فراوان و تجارت خیابانی در آربات ایجاد شد. نمای خانهها با رنگهای صورتی، زرد، آبی و سبز رنگآمیزی شدند. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، آربات به نوعی قطب گردشگری برای مردم مسکو و بازدیدکنندگان تبدیل شد. امروزه تعداد زیادی کافه و رستوران وجود دارد. بدون شک میتوان آربات جدید را لاس وگاس کوچک نامید که در آن کازینوهای معتبری مانند “متلیتسا” و بسیاری از کلوپهای شبانه، بزرگترین شعبههای بانکها، مغازهها و بوتیکها، تعدادی باشگاه تناسب اندام و مراکز خرید وجود دارد. در آنجا هنرمندان، خوانندگان خیابانی و بازیگران و انواع سوغاتیهای روسی را خواهید دید. آربات قدیمیمحبوبیت جدیدی پیدا کرده و به مکان مورد علاقه توریستها و مهمانان تبدیل شدهاست.
شما میتوانید از مسیرهای مختلف در خیابان آربات پیادهروی کنید یا به گردش بپردازید. در این خیابان شما میتوانید رستورانها، هتلها، موزهها، فروشگاههای سوغات، هنرمندان خیابانی، کتابفروشیها و بسیاری موارد دیگر را پیدا کنید. پیادهروی در این خیابان تقریباً دو ساعت طول میکشد. خیابان آربات دیدنیهای زیادی دارد که معروفترین آنها را در ادامه با هم بررسی میکنیم.
این ایستگاه مترو که مانند بسیاری از ایستگاههای مسکو دیدنی است، آغاز این مسیر شما در خیابان آربات محسوب میشود. ایستگاه آرباتسکایا یکی از مجللترین ایستگاههای پایتخت است و به طور رسمیدر سال ۱۹۵۳ در بالای ایستگاه دیگری که در جنگ جهانی دوم آسیب دیده بود افتتاح شد. این ایستگاه در عمق ۴۱ متری زیر زمین ساخته شد تا در صورت حمله هستهای بهعنوان پناهگاه عمل کند. دارای عناصر مهمیاز معماری سبک باروک مسکو است که شامل سنگ مرمر، کف گرانیتی چند رنگ، طاق، لوستر و نقش برجسته گل است. ایستگاه آرباتسکایا یکی از طولانیترین ایستگاههای مترو شهر است.
همانطور که از ایستگاه مترو آرباتسکایا (خط ۳) خارج میشوید، به خانه پذیرایی دولت روسیه (یا خانه آرسنی موروزوف) در خیابان ووزدویژنکا ۱۶ میرسید. این مکان سبک معماری خاصی را که به ندرت در مسکو دیده میشود (مانند «هنر نو») با سبک عجیب و غریب عربی که حاصل سفرهای بزرگ روسی، آرسنی موروزوف، به اسپانیا و پرتغال است، ترکیب میکند. تأثیرات واضح گائودی نیز در آن وجود دارد. معمار این خانه (یا بهتر است بگوییم، عمارت)، فئودور شچتل، “گائودی روسی” نامیده میشد.
قدمت این خانه به پایان قرن نوزدهم باز میگردد. به عنوان یک نکته جالب، اعتقاد بر این است که هرکس اژدهایی را روی دیوارهای آن بیابد در طول سال بسیار خوش شانس خواهد بود. این مکان در سال ۲۰۰۶ بازسازی شد و میزبان جلسات هیئتهای دولتی، دیپلماتها و کنفرانسهای بینالمللی است.
اگر به سمت میدان آرباتسکایا بروید، سینما خودوژستونی را خواهید دید که قبلاً یک تئاتر نیز بوده است. اینجا جایی بود که روشنفکران روسیه در اوایل قرن بیستم با هم ملاقات کردند و قرار بود به نوعی مرکز جامع پخش و تحلیل فیلم باشد. این سینما که در سال ۱۹۰۹ افتتاح شد و برای ۹۰۰ تماشاگر جا داشت، محل پخش اولین فیلم صوتی شوروی بود که «جادهای به زندگی (Nikolai Ekk, 1931)» نام داشت. بسیاری فیلمهای محبوب دیگر نیز در آنجا به نمایش درآمد. سینما خودوژستونی که مختص آثار سینمایی دولتی بود، در سال ۲۰۱۴ دوباره برای بازسازی تعطیل شد، که یکی از دلایل اصلی توسعه آن بود. در حال حاضر سالنهای سینمای مختلف را با امکانات مدرن نگهداری میکند.
علاوه بر ایستگاه مترو آرباتسکایا در خط ۳، ایستگاه مترو آرباتسکایا خط ۴ نیز در مسیر خیابان آربات مسکو وجود دارد. قدمت این ایستگاه به سال ۱۹۳۵ برمیگردد و تردد آن در حال حاضر در مقایسه با ایستگاه قبلی که بررسی کردیم؛ کمتر است. نمای خارجی با رنگ قرمز و سفید به شکل بسیار زیبایی رنگ شده است.
کلیسای کوچک سنت بوریس و گلب در سال ۱۹۹۷ نه چندان دور از جایی که در زمان قدیم کلیسای کوچک دیگری که در دوران شوروی تخریب شد وجود داشت؛ ساخته شد. این کلیسا با معماری خاص و چشمنواز خود نمونهای از تنوع ساختمانها در این منطقه است.
اگر از میدان آرباتسکایا در امتداد خیابان آربات حرکت کنیم؛ رستوران پراگ واقع شده است را در خیابان آربات ۲ میبینیم. قدمت این رستوران به سال ۱۸۷۲ برمیگردد و یک مکان تاریخی نمادین است که در ابتدای خیابان واقع شدهاست. هنرمندان و نویسندگان مشهوری مانند آنتون چخوف، لئو تولستوی یا ایوان بونین از آن بازدید کردند و در شهر به خاطر غذاهای عالی از جمله غذاهای منحصر به فردش شناخته شده بود. نام آن از کیک “پراگ” گرفته شده است.
بین سالهای ۱۹۹۵ تا ۱۹۹۷ رستوران پراگ بازسازی شد و نورپردازی در شب آن یکی از ویژگیهای چشمگیر این رستوران بود. با این حال، از سال ۲۰۱۸ پس از یک حراج بسته شده است و انتظار میرود اگر همه چیز خوب پیش برود، در آینده نزدیک به موزهای اختصاص دادهشده به تاریخ خود تبدیل شود.
یکی از مشهورترین ساختمانهای خیابان آربات که نسلهای مختلف مردم شهر مسکو آن را میشناسند و یکی از بهترین تئاترهای شهر محسوب میشود؛ تئاتر آکادمیک دولتی واختانگف است. این تئاتر در سال ۱۹۲۱ ساخته شد؛ اما در جریان جنگ جهانی دوم دستخوش ویرانی زیادی شد. یک ساختمان جدید بین سالهای ۱۹۴۶ و ۱۹۴۷ ساخته شد و در سال ۲۰۱۱ مجدداً با ظرفیت ۱۰۵۵ تماشاگر بازسازی شد.
جدا از اجراهای معروف در تئاتر واختانگف در طول تاریخ، طراحی و معماری فضا این تئاتر نشاندهنده خلاقیت فراوان طراحان آن است. این تئاتر دارای یک موزه در مورد تاریخ خود تئاتر و مؤسس آن و همچنین اتاق دیگری که نوعی کافه-تئاتر است؛ میباشد. در مقابل این سالن با مجسمه برنزی و گرانیتی فواره پرنسس توراندوت مواجه خواهید شد که قدمت آن به سال ۱۹۹۷ برمیگردد. این مجسمه ادای احترام به نمایشنامهای به همین نام اثر کارلو گوزی است که با موفقیت در همان تئاتر به نمایش درآمد. در این مجسمه- فواره، پرنسس رقصنده با رنگ طلایی پوشانده شده است.
درست در مقابل تئاتر واختانگوف ساختمان مرکزی خانه بازیگران (خیابان آربات ۳۵) قرار دارد که بین سالهای ۱۹۱۳ و ۱۹۱۴ به عنوان یک بلوک آپارتمانی ساخته شده است. این ساختمان در زمان خود، از نظر ابعاد، یک آسمان خراش واقعی برای مسکو بود. امروزه، این ساختمان که بهبود بسیاری نسبت به قدیم یافته است، میزبان جلسات، نمایشنامهها و کارگاههای تئاتر است. یک سالن ضیافت نیز در طبقه همکف آن وجود دارد.
شما هنگام گذر از خیابان کالوسین ۱۰ میتوانید به تماشای نمای بیرونی تئاتر درام مسکو روبن سیمونوف مشغول شوید. این ساختمان در ابتدا به عنوان یک استودیوی تئاتر تأسیس شد و در سال ۲۰۱۷ به طور کامل بازسازی شد. در تقاطع خیابان آربات شماره ۳۷ و خیابان کریوآرباتسکی، دیوار تسوی را خواهید دید که برای ادای احترام به ستاره راک روسی ویکتور تسوی و گروهش کینو است. او در سال ۱۹۹۰ در یک سانحه رانندگی درگذشت. این مکان اکنون محل ملاقات جوانان برای یادآوری ترانههای اوست. بر روی دیوارهای این فضای چندین گرافیتی و تصاویری از تسوییکه در زمان خود بسیار محبوب بود؛ خواهید دید.
اگر در کریوآرباتسکی لین به مسیر خود ادامه دهید، به خانه ملنیکوف (یا عمارت) با سبک ساختگرایانه خواهید رسید. این ساختمان در واقع استودیوی معمار آوانگارد کنستانتین ملنیکوف بود و بین سالهای ۱۹۲۷ و ۱۹۲۹ ساخته شد.
برای بازدید از آن در یک تور یک ساعت و نیم با راهنما، باید از قبل رزرو کنید. حتی اگر تمایلی به دیدن داخل آن ندارید؛ میتوانید نمای بیرونی این خانه را از بیرون با پنجرههای شش ضلعی و باغچهاش تماشا کنید که امروزه شعبهای از موزه آکادمی معماری اتحاد جماهیر شوروی است.
با بازگشت به خیابان آربات در امتداد خیابان پلوتنیکوف، بنای یادبود بولات اوکودژاوا خواننده و ترانهسرای مشهور روسی با اصالت گرجی، مردی اهل ادب و آهنگساز را خواهید دید. قدمت آن به سال ۲۰۰۲ برمیگردد و اثر گئورگی فرانگولیان است. این ترکیب شامل دو نیم طاق برنزی است که به عنوان درب ورودی، دو نیمکت و نقش اوکودژاوا به ارتفاع ۲.۵ متر در فضایی بسیار جذاب قرار گرفته است.
اگر وارد خیابان اسپاسوپسکوفسکی شوید، میتوانید کلیسای تغییر شکل ناجی روی شنها را تحسین کنید که منشأ آن به اوایل قرن هجدهم بازمیگردد. در دوران شوروی تعطیل شد. در همین مکان تابلوی معروف واسیلی پولنوف «حیاط مسکو» (۱۸۷۸، موزه دولتی هنر روسیه، سن پترزبورگ) دیده میشود که منطقه آربات را به ما نشان میدهد که قبلاً شبیه یک روستا بود.
از این کلیسا میتوانید به میدان اسپاپسکوفسکی بروید، جایی که بنای یادبود الکساندر پوشکین در یک پارک کوچک واقع شدهاست. این اثر مجسمه ساز یوری دینز است و در سال ۱۹۹۳ ساخته شد.در همین میدان، در شماره ۱۰، خانه اسپاسو (عمارت سابق وتوروف) قرار دارد که از سال ۱۹۳۳ اقامتگاه سفرای ایالات متحده بودهاست. این خانه بین سالهای ۱۹۱۳ و ۱۹۱۵ ساخته شده و برای زمان خود بسیار مجلل بوده است. ویژگی برجسته آن سقف بلند و یک لوستر بزرگ ساخته شده از شیشه روسی است.
در ادامه خیابان آربات، در شماره ۵۳، ساختمان یادبود پوشین قرار دارد که این شاعر ملی افسانهای روسیه (که همچنین یک نمایشنامه نویس و رمان نویس بیمانند بوده است) از فوریه تا مه ۱۹۳۱ در آنجا زندگی میکرد. او قبل از ازدواج با ناتالیا گونچاروا جشن کارشناسی خود را در آنجا برگزار کرد و سپس ماه عسل خود را در آنجا گذراند. او زندگی بسیار پر حادثه ای داشت و مکان زندگی خود را بارها تغییر داد. آثار او تحت جنبش رمانتیک قرار میگیرد و بنیانگذار ادبیات ملی روسیه است. شناختهشدهترین ساخته او نمایشنامه بوریس گودونوف است.
هزینه رفتن به ساختمان یادبود در خیابان آربات که هر روز به جز دوشنبه باز است، ۳۵۰ روبل است. علاوه بر محل سکونت این نویسنده و اشیاء و اسناد مختلف مربوط به او، سالنهایی نیز در ساختمان قرار دارند و نمایشگاههایی وجود دارد که برای آشنایی با مسکو و روسیه قرن نوزدهم ایده آل هستند.
علاوه بر این، موزه دولتی پوشکین هنرهای زیبا (یا هنرهای تجسمی)، در خیابان ولخونکا ۱۲ نیز وجود دارد. نام آن نیز برای ادای احترام به نویسنده است اما ربطی به قبلی ندارد. کمی بیش از بیست دقیقه از خیابان آربات ۵۳ فاصله دارد و بسیار نزدیک به کلیسای جامع مسیح منجی است. این دومین موزه بزرگ روسیه ( پس از موزه هرمیتاژ در سنپترزبورگ) است که به هنر اروپایی اختصاص دارد.
در سال ۱۹۹۹، به مناسبت دویستمین سالگرد تولد او، یک مجسمه برنزی زیبا از الکساندر پوشکین و ناتالیا گونچاروا در مقابل ساختمان یادبود پوشین نصب شد. این اثر هنری زیبا، هنرِ دست اسکندر و ایگور بورگانف است. این سازه از برنز سبک رمانتیک با گرانیت صیقلی در پایه ساخته شده و فضای خوبی برای عکس گرفتن ایجاد کردهاست. مردم هنگام بازدید دستان مجسمه را لمس میکنند زیرا این کار به روایتی نشانه خوششانسی در عشق است که آن را قویتر و ماندگارتر میکند.
ساختمان یادبود آندری بلی، که میتوانید از آن دیدن کنید نیز بخشی از موزه دولتی پوشکین است، جایی که این شاعر نمادگرای مشهور اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، بیست و شش سال پس از تولدش در آنجا زندگی کرد. در داخل این ساختمان میتوانید از زندگی و کار او مطلع شوید. مسئولین این بنای یادبود اجراهای هنری و موسیقایی زیبایی را در داخل این بنا روی صحنه میبرند. این ساختمان همه روزه به جز دوشنبه باز است و هزینه بازدید از آن بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ روبل است.
با قدم زدن در امتداد خیابان آربات مطمئناً میتوانید آسمان خراش بزرگی را در دوردست ببینید. این چیزی نیست جز ساختمان وزارت امور خارجه روسیه که مکانی عالی برای پایان دادن به پیادهروی در خیابان آربات است. این آسمانخراش عظیم یکی از بهاصطلاح هفت خواهر استالین است. ارتفاع این ساختمان به ۱۷۲ متر میرسد و ۲۷ طبقه دارد. در بالاترین قسمت نما، نشان اتحاد جماهیر شوروی وجود دارد. این بنا که بین سالهای ۱۹۴۸ و ۱۹۵۳ ساخته شده است، یک ساختمان برای استفاده عمومی است و نمیتوان از داخل آن بازدید کرد، اما پس از گشت و گذار در خیابان آربات میتوانید از بیرون آن دیدن کنید.
اگر به دنبال غذاهای متنوع و اصیل هستید، خیابان آربات مسکو مکان مناسبی برای شماست. رستورانهای متنوعی در این خیابان قرار دارند. در این خیابان فستفودهای زنجیرهای روسی و آمریکایی و همچنین بوفههای مختلف و رستورانهای گرجستانی، آذربایجانی، ازبکی، ارمنی و آسیایی و غیره را خواهید یافت.
اما اگر یک رستوران شیک را ترجیح میدهید، به رستوران زودیاک یا خرگوش سفید که یک رستوران مدرن به سبک روسی در طبقه شانزدهم مرکز خرید روبروی ساختمان وزارت امور خارجه واقع شده است؛ سر بزنید در اینجا غذاهای سنتی روسی با جدیدترین طعمها و چاشنیها ترکیب میشوند و طعمهای لذیذی را خلق میکنند.
قدمت این خیابان به قرن یازدهم میلادی باز میگردد.
خیر، اما شما میتوانید از نمای بیرونی آن بازدید کنید.
این خیابان و ساختمانهای اطراف آن در اواخر قرن بیستم بازسازی شدند.
سینماها و تئاترها، موزه پوشکین و ساختمان یادبود پوشکین، یادبود اندری بلی، ساختمان وزارت امورخارجه، خانهها و عمارتهای تاریخی
در این مقاله از الی گشت در مورد خیابان آربات مسکو که یکی از خیابانهای تاریخی و زیبای روسیه است صحبت کردیم و به تاریخچه و مکانها دیدنی آن اشاره کردیم. اگر قصد سفر به مسکو و بازدید از زیباییها تاریخی و هنری آن را دارید؛ پیشنهاد ما به شما این است که با تورهای مسکو الی گشت سفر کنید. تورهای الی گشت با ارائه خدمات درجه یک و هزینه مقرونبهصرفه، سفری دلچسب برایتان رقم خواهند زد.
مطالب مرتبط: معرفی هتل لوکس رادیسون رویال مسکو+ تصاویر این هفت خواهر فقط در مسکو پیدا می شوند!