یکی از زیباترین شهرهای کشورمان که در استان گیلان واقع شده شهر رشت است. شهری که اگر اهل سفر و ایرانگردی باشید باید حتماً از آن دیدن کنید. مردم رشت از فرهنگی غنی برخوردارند و هر کسی این موضوع را با یک‌بار سفرکردن به این شهر درمی‌یابد. اما یکی از مشخصه‌های اصلی فرهنگ غنی و خلاق هر شهر و منطقه‌ای غذاهای مختلف آن ناحیه هستند. در حقیقت باید گفت اگر می‌خواهید با فرهنگ و هنر یک شهر آشنا شوید باید حتماً از غذاهای آن شهر بچشید. رشتی‌ها حرف اول را در طبخ انواع غذاهای خوشمزه در کشور می‌زنند. پس در این مقاله با الی گشت همراه باشید تا با هم با غذاهای محلی رشت آشنا شویم.
رشت، شهر خلاق غذا
درباره غذاهای محلی رشت ابتدا باید گفت که این غذاها بسیار متنوع هستند و با هر ذائقه‌ای که داشته باشید در میان‌وعده‌های خوشمزه رشتی حتماً بشقاب موردعلاقه‌تان را پیدا خواهید کرد. جالب است بدانید تنوع غذایی در این شهر موجب شد تا در سال ۹۴ به عنوان شهر خلاق غذا در یونسکو به ثبت برسد. همچنین باید اضافه کرد که در راستای اهمیت و توجه به غذاهای این خطه دیدنی کشور، غذاهایی همچون مرغ ترش، اناربیج، باقلاقاتوق، میرزاقاسمی و زیتون پرورده و ۶ غذای محلی دیگر در مرحله ثبت ملی قرار دارند.
آشنایی با عادت های غذایی رشتی ها
اما بهتر است پیش از آن که به معرفی غذاهای محلی رشت بپردازیم قدری درباره عادت‌های غذایی مردم این شهر بدانیم. مردم گیلان و به ویژه رشت اهمیت زیادی به غذا می‌دهند و از مواد غذایی مختلف و متنوعی در غذاهای خود استفاده می‌کنند. شاید دلیل این امر تنوع گونه‌های گیاهی، مرکبات و جانوران در این خطه سرسبز باشد.
گیلانی‌ها از جمله رشتی‌ها همچنین از انواع چاشنی‌های خوشمزه همچون رب انار، سیر و روغن زیتون در غذاهای خود استفاده می‌کنند و این مواد پای ثابت اغلب غذاهای گیلکی هستند. همچنین سیر، بادمجان و گوجه جزو مواد پر مصرف برای پخت غذاها به شمار می‌روند. علاوه بر این برنج گیلان که در دنیا مشهور است، در بیشتر مواقع به‌جای نان مورد استفاده قرار می‌گیرد و بیشتر به صورت کته پخته می‌شود. شاید همین تنوع غذایی در رشت است که باعث شده بیشترین امید به زندگی را در میان ایرانیان داشته باشند.
معرفی غذاهای محلی رشت
حال که قدری درباره عادت‌های غذایی خطه گیلان و رشتی‌ها دانستیم بهتر است برویم به سراغ بحث اصلی این مقاله یعنی معرفی غذاهای محلی رشت. همان‌طور که گفتیم این شهر دیدنی غذاهای متنوع و گوناگون و متعددی دارد که اگر به رشت سفر می‌کنید حداقل باید چند مورد از آنها را امتحان کنید. همچنین می‌توانید شیوه طبخ این غذاها را بیاموزید و خود در خانه آنها را تهیه کنید. در ادامه با الی گشت همراه باشید تا به معرفی برخی از خوشمزه‌ترین و مشهورترین این غذاها بپردازیم.
کباب ترش
از جمله مشهورترین غذاهای محلی رشت باید به کباب ترش اشاره کرد که حتی اسم آن باعث تحریک اشتها می‌شود. این غذا تقریباً با هر ذائقه‌ای سازگاری است و کمتر کسی پیدا می‌شود که کباب ترش رشتی را دوست نداشته باشد. کباب ترش را می‌توان هم با گوشت گوساله و هم با گوشت گوسفند پخت. در واقع می‌توانید بسته به ذائقه خود هرکدام از آنها را انتخاب کنید. بعد از پخت این غذا، اغلب گوشت گوساله طعم‌دار شده کبابی را با مخلفاتی همچون سیر، پیاز، رب انار و گردو میل می‌کنند. دلیل ترش شدن کباب هم در حقیقت وجود رب انار است.
در نهایت باید اضافه کرد که این غذا همراه با برنج کته شده قالبی سرو می‌شود.
جوجه ترش
جوجه ترش هم از دیگر غذاهای محلی رشت است که شباهت زیادی با کباب ترش دارد. در واقع می‌توان گفت جوجه ترش دقیقاً همچون کباب ترش طبخ می‌شود، با این تفاوت که به‌جای گوشت گوساله یا گوسفند، از سینه گوشت مرغ استفاده می‌شود. در تهیه این غذا از گردو، رب انار، سیر، انواع سبزیجات و ادویه استفاده می‌شود. این غذا همچنین شباهت بسیاری به جوجه‌کباب دارد، اما به علت داشتن چاشنی‌های متفاوت با قطعیت می‌توان گفت از جوجه‌کباب خیلی خوشمزه‌تر است.
کته کباب
به واقع نمی‌توان از غذاهای محلی رشت حرف زد و اسمی از کته کباب نبرد. کته کباب که به آن پلوکباب رشتی هم گفته می‌شود، یکی از غذاهای رایج و معروف استان گیلان است. گیلانی‌ها برای پختن این غذای خوشمزه از گوشت گوساله استفاده می‌کنند. همچنین برای مزه‌دار کردن، گوشت را در موادی همچون ماست، روغن زیتون و آب پیاز می‌خوابانند. گوشت در این مواد باید حدوداً ۲۴ ساعت استراحت کند. بعد آن را کباب می‌کنند.
لازم به ذکر است که این غذای بسیار لذیذ همیشه در کنار بشقابی از مزه‌های خوشمزه مثل باقالی خام، خیار و اَشپل ماهی و البته کته قالبی سرو می‌شود.
مرغ ترش
اگر دوست دارید پختن غذاهای محلی رشت را یاد بگیرید به هیچ عنوان نباید از مرغ ترش گیلانی غافل شوید. لازم است بدانید این خورش بسیار خوشمزه با مرغ ترش مازندرانی بسیار فرق دارد و در اصل مانند سایر خورش‌های ایرانی در آن از حبوبات استفاده می‌شود.
در حقیقت این غذا را با مرغ، لپه، پیاز، سبزی‌های معطر (تره، جعفری، گشنیز، نعناع، خالواش)، سیر، تخم‌مرغ و کمی آب نارنج می‌پزند. بعد از این که خورش جا افتاد، تخم‌مرغ هم زده را به آن اضافه می‌کنند و بعد از ۱۰ دقیقه آن را در کنار برنج سرو می‌کنند.
میرزا قاسمی
اما مگر می‌شود از غذاهای محلی رشت و غذاهای گیلانی حرف زد و چیزی از میرزا قاسمی، این غذای خوشمزه و محبوب نگفت؟ این غذا به قدری در میان ایرانیان محبوبیت دارد که حتی مردم شهرهای دیگر هم آن را می‌پزند. جالب است بدانید که مبدع این غذا فردی به نام محمد قاسم خان والی، سفیر ایران در روسیه و حاکم گیلان در دوره پادشاهی ناصرالدین‌شاه بوده.
او که به آشپزی علاقه زیادی داشته، بعد از بازگشتش از سن‌پترزبورگ به ایران این غذا را در رشت مرسوم کرده و با اقتباس از نام خود، عنوان میرزا قاسمی را روی آن گذاشته است. این غذای خوش‌طعم ترکیبی از بادمجان کبابی، سیر فراوان، رب، گوجه تازه و تخم‌مرغ است که هم با برنج و هم با نان سرو می‌شود.
باقلا قاتق
اگر به رشت می‌روید و می‌خواهید یک غذا را میان غذاهای محلی رشت میان باقی غذاها برای چشیدن انتخاب کنید، به خصوص اگر گیاه‌خوار هستید، پیشنهاد ما به شما باقلاقاتق است. باقلاقاتق یکی از اصیل‌ترین غذاهای محلی رشت است. در پخت این غذا از گوشت استفاده نمی‌شود، اما باقلای رشتی پوست‌کنده، سبزی، تخم‌مرغ، سیر و ادویه‌جات به شکل اعجاب‌آوری با هم ترکیب می‌شوند و غذایی خاص و خوشمزه با طعمی متفاوت ایجاد می‌کنند.
این غذا بسیار سبک و رژیمی است، پس اگر خواستار غذایی سبک و کم‌چرب هستید، حتماً باقلاقاتق را امتحان کنید. لازم به ذکر است که بعضی افراد تخم‌مرغ را داخل این خورش می‌شکنند تا پخته شود، اما بعضی دیگر آن را به صورت نیمرو، هنگام سرو روی خورش می‌گذارند. این غذا را با برنج اصل شمالی کته شده می‌خورند.
سیر قلیه
سیرقلیه یکی دیگر از غذاهای محلی رشت است که در سفره مردم این شهر از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. این غذا طعمی استثنایی و متفاوت دارد و با استفاده از برگ تازه سیر، پیاز، لپه، ادویه، تخم‌مرغ و گوشت مرغ طبخ می‌شود. اگر این غذا را نچشیده باشید نمی‌توانید تصور کنید که ترکیب این مواد اولیه باعث پخت غذایی به این خوشمزگی بشود! باید اضافه کرد که برخی محلی‌ها این غذا را با گوشت اردک هم می‌پزند، اما پیشنهاد می‌کنیم اگر می‌خواهید برای اولین‌بار از این غذا بچشید، آن را با گوشت مرغ بپزید، چرا که ممکن است طعم گوشت اردک را دوست نداشته باشید.
ترشی تره
اگر عاشق غذاهای ترش هستید، ترشی تره در میان غذاهای محلی رشت برای شما انتخاب مناسبی خواهد بود. این غذا همچنین برای عاشقان سبزیجات و گیاه‌خواران بسیار مناسب است. چرا که با استفاده از سبزیجات معطر و تازه از جمله تره، گشنیز، جعفری، شوید، اسفناج و کمی برگ سیر پخته می‌شود.
همچنین به این خورش تخم‌مرغ، آب انار یا آبغوره هم اضافه می‌شود. این خورش خوش‌طعم را می‌توان در کنار پلو، با ماهی شور یا ماهی‌دودی هم سرو کرد. خود رشتی‌ها ترشی تره را در کنار سیر، باقالی خام و زیتون می‌خورند. همان‌طور که گفتیم در تهیه این غذا از هیچ نوع گوشتی استفاده نمی‌شود و چنانچه عاشق سبزیجات و غذاهای ترش یا کمی ملس هستید، حتماً این غذای خوشمزه را امتحان کنید.
واویشکا
واویشکا یکی دیگر از غذاهای خوشمزه‌ای است که نامش میان غذاهای محلی رشت می‌درخشد. اما خوب است بدانید که واویشکا غذای بومی رشت نیست، بلکه در زمان نفوذ روس‌ها به استان گیلان وارد فرهنگ غذایی گیلانی‌ها شده. همچنین باید اضافه کرد که واویشکا را با نام‌های جغوربغور یا جزبز هم می‌شناسند، چرا که این غذا آن‌قدر محبوب و پرطرف‌دار است که در بسیاری از شهرهای ایران پخته می‌شود.
برای تهیه این غذای خوشمزه ابتدا جگر و دل مرغ یا گوسفند را می‌پزند و بعد آن را با پیاز، ادویه‌جات، رب و سیب‌زمینی سرخ می‌کنند. همچنین در طبخ این غذا از روده و جگرسفید گوسفند هم استفاده می‌شود. در واقع باید گفت واویشکا در دسته غذاهای پرچرب قرار می‌گیرد.
کال کباب
یکی دیگر از غذاهای محلی رشت که بسیار خوش‌طعم و پرطرف‌دار است، کال کباب است که با بادمجان طبخ می‌شود. در حقیقت می‌توان گفت، روش پخت و مواد اولیه کال کباب شباهت زیادی به میرزا قاسمی دارد. برای پخت این غذای خوشمزه علاوه بر بادمجان از دانه‌های قرمز انار، گردو، سبزی‌های معطر، گلپر و سیر هم استفاده می‌شود. رشتی‌ها بعد از پخت، این غذا را در یخچال قرار می‌دهند تا مواد آن حسابی به خورد یکدیگر بروند و طعمشان باهم مخلوط شود تا ترکیب و مزه‌ای اعجاب‌آور ایجاد کنند. چنانچه عاشق طعم بادمجان و غذاهای محلی هستید، از خوردن این غذا لذت بسیاری خواهید برد.
سیراویج (سیرابیج)
سیراویج یا سیرابیج هم از بهترین و خوشمزه‌ترین غذاهای محلی رشت است که حتماً باید با آن آشنا شوید. گفتنی است ویج یا بیج، در زبان گیلانی به معنی سرخ شده است. همچنین برخی از رشتی‌ها به این غذا سیرتابه هم می‌گویند، چرا که سیر در ماهیتابه سرخ می‌شود. سیراویج از آن دسته غذاهایی است که خیلی سریع آماده می‌شوند و به همین خاطر بسیار محبوب است.
مزه این غذا کاملاً سازگار با ذائقه رشتی است و بسیاری از اهالی روستاهای اطراف رشت و ساکنین این شهر عاشق این غذا هستند. برای تهیه این غذا ابتدا برگ سیر تازه خرد شده را در روغن تفت می‌دهند. بعد به آن تخم‌مرغ، زردچوبه، فلفل و نمک اضافه می‌کنند. گیلانی‌ها این غذا را در کنار برنج سرو می‌کنند، اما توصیه می‌کنیم مزه خوب آن را با نان هم بچشید.
ماهی شکم پر (فیبیج)
ماهی شکم‌پر یکی از غذاهای محلی رشت است که بسیار سالم و خوشمزه بوده و گل سرسبد غذاهای محلی رشت، به ویژه برای اهالی این شهر به حساب می‌رود. برای طعم‌دار کردن ماهی در این غذا از نمک، گلپر و فلفل استفاده می‌کنند. رشتی‌ها این مواد را داخل شکم ماهی هم می‌ریزند؛ اما موادی که طعم بی‌نظیری به این غذا می‌دهند، گردوی سابیده شده، دانه‌های ترش انار، رب انار و سیر هستند. این مواد را باید همراه با نمک، فلفل، گلپر و آلو داخل شکم ماهی ریخت.
در نهایت این غذا با برنج سرو می‌شود. ماهی شکم پر یا فیبیج رشتی یک وعده بهشتی برای عاشقان غذاهای دریایی به شمار می‌رود.
آش ترش
اما نمی‌توان از غذاهای محلی رشت حرف زد و اسمی از آش ترش رشتی نبرد. چنانچه عاشق انواع آش هستید، حتماً آش ترش محلی رشت را امتحان کنید. ترش آش طرف‌داران زیادی در استان گیلان دارد. لازم است بدانید برای پخت این آش از انواع سبزیجات مانند گشنیز، جعفری، سیر، خالواش خشک، نعنا، باقالی مازندرانی و چغندر استفاده می‌شود. برنج نیم‌دانه، آلوچه و آرد برنج هم از دیگر ترکیبات این غذا هستند که باعث طعمی شگفت‌انگیز در این غذا می‌شوند. طعمی که به این سادگی‌ها از خاطرتان نخواهد رفت.
ترشه واش
یکی دیگر از غذاهای محلی رشت، ترشه واش است که نام آن از گیاهی با همین نام گرفته شده. برای تهیه این غذا بادمجان، گوجه، گوشت مرغ، پیاز، رب آلوچه، رب انار، سبزیجات مخصوص و ادویه‌جات را با هم ترکیب می‌کنند تا طعمی استثنایی و دلچسب درست شود. این غذا مزه ترشی دارد، پس اگر عاشق غذاهای ترش هستید حتماً در سفر به رشت از آن امتحان کنید.
جمع بندی
در این مقاله از الی گشت به معرفی تعدادی از محبوب‌ترین، پرطرف‌دارترین و خوشمزه‌ترین غذاهای محلی رشت پرداختیم. غذاهایی که اگر به این شهر فرهنگی و دیدنی سفر می‌کنید حتماً باید از آنها بچشید. همان‌طور که گفتیم تا از غذاهای محلی شهری نچشیده باشید نمی‌توانید ادعا کنید که بافرهنگ آن شهر آشنا شده‌اید. امیدواریم این مقاله به شناخت شما از این غذاهای لذیذ کمک کرده باشد.
مطالب مرتبط: غذاهای خیابانی محبوب آسیا اینها هستند! در هرمزگان چه غذاهایی بخوریم؟
۱ نظرات
کلا شمال کشور یکی از عجیب ترین و بهترین مکان های ایرانه. فرهنگ و آداب و رسوم مردم این ناحیه یکی از غنی ترین فرهنگ ها است. همچنین مردم این ناحیه، غذاهای سنتی زیاد و خوشمزه ای دارند . برای اینکه بتوان طعم این غذاهای خوشمزه رو چشید باید با