خانه ملا باشی اصفهان یا خانه معتمدی، چرا مهم شد؟!

مکان تاریخی خانه ملاباشی یا خانه معتمدی در اصفهان

خانه ملا باشی اصفهان یک اقامتگاه تاریخی است که در سال ۱۳۸۱ به عنوان میراث ملی به ثبت رسیده و در مرکز شهر اصفهان، در خیابان هشت بهشت واقع شده است. خانه ملاباشی معروف به خانه معتمدی (در دهه گذشته متعلق به خانواده بوده است) شامل آثاری از دوران صفویه، زند و قاجار است. اگرچه نمای بیرونی و پاسیو چندان تعجب آور نیست، اما هنگام ورود به راهرو برای رفتن به داخل خانه، افراد مجذوب دکوراسیون و معماری جذاب آن می شوند. شیشه های رنگی و دیوارهای آینه ای بخشی از معماری برجسته این خانه است. تزیینات گچبری قابل توجه در میان کاشی های رنگارنگ که سقف را تزیین می کنند، جلوه شگفت انگیزی به مکان می بخشد.

هر یک از اتاق های خانه ملا باشی اصفهان دارای دکوراسیون خاص و بی نقصی است. نقاشی ها، شیشه های رنگی، دیوارهای آینه کاری شده و نوشته ها تفاوت های معماری دوران قاجار و صفوی را به خوبی به نمایش می گذارد. خانواده معتمدی بیش از ۷ سال را وقف مرمت خانه ملاباشی اصفهان کردند تا آن را در اختیار بازدیدکنندگان قرار دهند. یکی از ویژگی های منحصر به فرد این خانه این است که تمام اتاق ها فرش شده اند و حضور فرش ایرانی حس خانه بودن را به بازدیدکننده القا می کند.

برای خرید ارزان ترین بلیط پرواز اصفهان روی عکس زیر کلیک نمایید:

تاریخچه خانه ملا باشی اصفهان

خانه ملا باشی اصفهان یکی از خانه‌ هایی بود که در زمان ظل السلطان پسر ناصرالدین شاه از پادشاهان قاجار در اصفهان از ویرانی عظیم جان سالم به در برد. ظل سلطان به ویرانی هایی که به دستور او روی داد مشهور بود. خانه ملاباشی اصفهان توسط منجم معروفی به نام ملاباشی خریداری شد که به خوبی از این بنای تاریخی مراقبت کرد. ملاباشی منجم ناصرالدین شاه قاجار بود که برای مأموریت به اصفهان اعزام شده بود. در سال ۱۳۷۹ این خانه توسط خانواده معتمدی تملک شد و به همین دلیل به آن خانه معتمدی نیز می گویند.

مطالب مرتبط:
عمارت مسعودیه تهران، نخستین موزه و کتابخانه ایران
خانه های باستانی یخی ایران + تصویر
خانه تاریخی طباطبایی در کاشان، عروس خانه های ایران

ملا باشی چه کسی بود؟

ملا باشی منجم ناصر الدین شاه بود که برای ماموریتی به اصفهان فرستاده شد. قصه ی ملاباشی اصفهان به زمان و دوران قاجاریه و حکومت ظل السلطان پسر ارشد ناصرالدین شاه قاجار در اصفهان بر می گردد. ظل السلطان به خاطر آن که از مادری غیر قاجاری به دنیا آمده بود برای ولیعهدی انتخاب نگردید. همین موضوع باعث به وجود آمدن عقده ها و رفتارهایی شده بود که این شخص برای نشان دادن قدرت خود انجام می داد. از جمله کارهای این شخص، ساخت ارتشی با لباس‌های سربازان اتریشی بود و معلمانی از آلمان اجیر کرده بود تا به این سربازان فنون رزم بیاموزند.
ظل السطان تمام آثار دوران صفوی را یا کاملا نابود نمود یا تا مرز نابودی کشاند و عجیب تر از همه خسارتی است که به طبیعت ایران در ناحیه میانکاله زد. بسیاری از حیوانات بومی ایران در میانکاله مانند مارال، ببر خزری و… را به کل از بین برد.

اما ظل السطان چه ارتباطی به شخصیتی به نام ملا باشی دارد؟

با خواندن مطلب بالا کمی از تاریخ و شخصیت های دوران ملا باشی آگاه شدید. در آن دوران که ظل السطان در اصفهان حکومت می کرد، ملا باشی در تفرش زندگی می نمود و هنوز با اصفهان کاری نداشت. همچنین خانه ای به اسم ملا باشی اصفهان هنوز وجود نداشت. به این معنی که این خانه زیبا هر چند ساخته شده بود اما در دست حکومت قرار داشت و ملاباشی هنوز آن را نخریده بود. با این حال، حادثه ای عجیب شخصیت ملا باشی را به سمت اصفهان رهسپار نمود.

رزرو بهترین هتل های اصفهان از الی گشت

اتفاقی که ملا باشی را به اصفهان کشاند، چه بود؟

به دلیل کارهایی که ظل السطان برای نابودی و البته خلاف عرف انجام می داد، همسر مؤمن او اعتراض نمود. همسر ظل السلطان برای اعتراض به اخلاق و کردار زشت او مقیم خانه‌ی آقا نجفی آخوند، صاحب منسب و امین آن دوره در اصفهان شد. خانه آقا نجفی آخوند هم اکنون به خانه مشروطه معروف است که تا خانه ملا باشی اصفهان تنها ۱۵ دقیقه پیاده روی دارد. در نتیجه این دو خانه بسیار نزدیک به هم هستند.

در ادامه ماجرا، ظل السطان برای مجازات همسر خود، تمام پسران را جمع نمود و به آن ها گفت که هر کس مادر خود را بکشد، نیمی از املاک من به او می رسد!

همین اتفاق در نتیجه این جریان،  نیز افتاد و باعث شد که جو اصفهان نا آرام و متشنج شود. همین جریان ملا باشی را به اصفهان کشاند. ملا باشی فردی معتدل و ملبس به لباس روحانیت بود که برای آرام کردن جو متشنج ایجاد شده به اصفهان فرا خوانده شد.

معماری خانه تاریخی ملاباشی

خانه ملا باشی اصفهان در واقع نمونه ای جذاب از خانه های ایرانی در اصفهان است. خانه ملاباشی نیز مانند دیگر خانه ‌ها و عمارت ‌های ایرانی به دو قسمت “اندرونی” یا قسمت خصوصی و “بیرونی” تقسیم می‌ شود. زمانی که این خانه توسط ملاباشی تملک شد، خانه دارای یک اتاق پنج دری و یک اتاق زمستان نشین بود. با خرید خانه توسط ملاباشی اتاق های شاه نشین به عمارت اضافه شد.

اگر قصد سفر به شهر زیبای اصفهان را دارید پیشنهاد می‌کنیم مقاله راهنمای سفر به اصفهان را مطالعه کنید تا از تمامی اطلاعات لازم درباره این شهر مطلع شوید. 

در واقع می ‌توانیم خانه ملاباشی اصفهان را به سه قسمت تقسیم کنیم:

حیاط بیرونی

اصلاح و بازسازی حیاط نسبت به سایر قسمت های خانه چشمگیرتر است. در انتهای این پاسیو زیبا یک اتاق غرق در نور خورشید وجود دارد که مشرف به خیابان است. راه پله هم شما را به ایوان و پشت بام بنا می رساند.

خانه تابستانی

از حیاط می توان به اتاق تابستانی که دارای ویژگی های قابل توجه زندیه است رسید. نقاشی روی دیوارهای این اتاق نام سیارات و ماه های ایران باستان را به تصویر کشیده است. همانطور که اشاره شد این اتاق دارای معماری دوران زندیه است.

حیاط داخلی

حیاط داخلی خانه ملا باشی اصفهان جایی است که می توانید مجذوب هنرهای دوران صفویه و قاجار شوید و به جنبه های تاریخی یک اقامتگاه سنتی ایرانی پی ببرید.

درب های ورودی اتاق ها با کاشی مقرنس تزئین شده اند. حوض آبی در مرکز حیاط حال و هوای سنتی ایرانی به این خانه می دهد. اتاقی مستطیل شکل برای میزبانی از مهمانان ویژه طراحی و مورد استفاده قرار می گرفته و به اندازه ‌ای بزرگ بوده که جشن‌ های مختلف در آن برگزار شوند.

اطلاعات تکمیلی درباره خانه ملا باشی اصفهان

ساعات بازدید

خانه ملا باشی اصفهان یک ملم شخصی است، یعنی میراث فرهنگی و بلیط فروشی سیستماتیک و فرهنگی وجود ندارد. بنابراین زمان مشخصی برای ورود و بازدید وجود ندارد، اما بهترین زمان برای بازدید در ساعات معمولی مانند ۹ صبح تا ۷ بعد از ظهر است.

شماره تماس: ۰۳۱۳۲۶۶۵۶۳۷

بهترین زمان برای بازدید

آب و هوای اصفهان معتدل و خشک و کم بارش است. به طور کلی می توان گفت بهترین فصل برای سفر به اصفهان پاییز است. اما در این فصل اصفهان خیلی شلوغ می شود. اگر می خواهید در این فصل به اصفهان بروید، باید از قبل هتل رزرو کنید، مخصوصاً اگر در تعطیلات پاییز قصد سفر به این شهر دیدنی را داشته باشید.

دسترسی به خانه ملاباشی اصفهان

همانطور که می دانید خانه ملا باشی در اصفهان واقع شده است. اگر می خواهید از تهران به اصفهان سفر کنید، می توانید با ماشین و اتوبوس از ترمینال های غرب یا شرق تهران و یا با هواپیما از فرودگاه مهرآباد به این شهر بروید. این خانه در خیابان هشت بهشت، خیابان ملک شمالی واقع شده است. خانه تاریخی ملاباشی با پل سی و سه پل فقط ۱۰ دقیقه فاصله دارد، البته با ماشین.

کلام آخر

خانه تاریخی ملا باشی که قدمت آن به دوران زندیه و قاجاریه بازمی‌گردد، یکی از زیباترین خانه ‌های ایرانی است. این بنا همچنین ویژگی های معماری مربوط به دوره صفویه را هم به خوبی نمایان می کند. خانه ملا باشی اصفهان در کنار سایر جاذبه های گردشگری مهم این شهر مانند میدان نقش جهان، کاخ عالی قاپو، کاخ چهل ستون و … همواره در برنامه سفرهای تورهای ایرانگردی قرار دارد تا گردشگرانی که به اصفهان سفر می کنند از گشت و گذار در این عمارت تاریخی زیبا لذت ببرند.