جاذبه های شهر اراک بسیار زیباست و بسیاری از افراد، اراک را به عنوان شهری صنعتی می‌شناسند که در نزدیکی تهران واقع شده است. اما بهتر است بدانید که همین شهر کوچک که در دوره قاجار بنا شده، جاذبه‌های طبیعی و گردشگری زیادی دارد که سفر به آن حتما یکی از به یادماندنی‌ترین سفرهای شما خواهد شد. اگر قصد دارید در آینده سفری به اراک و استان مرکزی داشته باشید، در ادامه با الی گشت همراه باشید تا به صورت مختصر با ۱۰ مورد از جاذبه های شهر اراک و استان مرکزی آشنا شوید.
فهرست عناوین
- جاذبه های شهر اراک – اراک، شهر تاریخ و طبیعت
- ۱. حمام چهارفصل اراک
- ۲. جاذبه های شهر اراک – تالاب میقان اراک
- ۳. جاذبه های شهر اراک – مدرسه سپهداری اراک
- ۴. جاذبه های شهر اراک – بازار تاریخی اراک
- ۵. – برج شیشه اراک
- ۶.جاذبه های شهر اراک – روستای هزاوه
- ۷. روستای انجدان
- ۸. موزه مفاخر اراک
- ۹.خانه حسن پور یا موزه صنایع دستی اراک
- ۱۰. جاذبه های شهر اراک – پیست اسکی شازند
جاذبه های شهر اراک – اراک، شهر تاریخ و طبیعت
تاریخ شکل گرفتن شهر اراک به کمی بیش از ۲۰۰ سال پیش باز می‌گردد که در آن زمان فردی به نام یوسف خان گرجی بنیان این شهر را به دستور فتحعلی شاه قاجار بنا نهاد. به مرور زمان تمام تاسیسات شهری مانند قنات، بازار، مدرسه، مسجد و بسیاری موارد دیگر ساخته شد و همین امر موجب شد که جمعیت زیادی به این شهر مهاجرت کرده و در آن ساکن شوند. بسیاری از جاذبه های شهر اراک که امروزه به شهرت رسیده‌اند نیز به همان زمان تعلق دارد. در کنار این آثار تاریخی، طبیعت زیبا و هوای معتدل آن موجب می‌شود که به اراک، شهر تاریخ و طبیعت نیز گفته شود. در ادامه به معرفی ۱۰ جاذبه برتر شهر اراک می‌پردازیم.
حمام چهارفصل اراک
بزرگترین حمام ایران را باید در اراک جستجو کنید. یکی از زیباترین جاذبه های شهر اراک، «حمام چهارفصل» است. این حمام، با مساحت ۱۶۰۰ مترمربع، در زمان احمد شاه قاجار و به دست محمد ابراهیم خوانساری ساخته شده است. دلیل نامگذاری این حمام عمومی به نام چهارفصل، وجود تابلوهای کاشی کاری شده در چهار طرف آن است که چهار فصل سال را به تصویر می‌کشد. این حمام یکی از زیباترین آثار تاریخی از لحاظ معماری و کاشی کاری دوران قاجار به‌شمار می‌رود. قنات، منبع آب این حمام بوده که برای گرم نگه داشتن آب، ارتفاعش را حدود ۵/۳ متر پایین‌تر از خیابان‌های اطرافش ساخته‌اند. بخشی از حمام چهارفصل اراک امروزه به موزه مردم شناسی اختصاص داده شده است که از مهمترین آثار موجود در آن می‌توان به محراب تاریخی مسجد جامع ساوه اشاره کرد.
جاذبه های شهر اراک – تالاب میقان اراک
اگر دوست دارید از جاذبه های طبیعی شهر اراک بازدید کنید، یادتان باشد که حتما سری به «تالاب میقان» بزنید. تالاب میقان اراک که در ۱۷ کیلومتری این شهر قرار گرفته، ۲۵ هزار هکتار وسعت دارد. این تالاب از تالاب‌های کویری ایران به‌شمار می‌رود که در دشت فراهان واقع شده و به همین دلیل در گذشته به نمکزار فراهان نیز معروف بوده است. امروزه، سه جزیره و یک دریاچه، تالاب میقان را تشکیل داده است که به دلیل معتدل بودن آب و هوا، میزبان خوبی برای پرندگان مختلف از جمله درنا به شمار می‌رود. ۱۶ درصد از پرندگان کشور و ۵۲ گونه گیاهی را در این تالاب می‌توان یافت.
تالاب میقان در صورت بارندگی مناسب، پر‌آب شده و در روزهای کم بارش، حالت کویری پیدا می‌کند. چاله‌های جمع‌آوری نمک این تالاب قدمت زیادی دارند. نکته جالب این است که زمین‌های باتلاقی اطراف تالاب میقان، منبع عظیم سولفات سدیم در کشور است و همین امر موجب شده که کارخانه املاح معدنی ایران مواد معدنی موجود در این منطقه را استخراج کند. اگر تمایل دارید این جاذبه زیبای اراک را تماشا کنید، بهتر است در فصل پاییز و ماه آبان بار سفر ببندید، چرا‌که حضور درناها در این زمان به اوج خود می‌رسد. به همین دلیل ۱۵ آبان به نام «روز درنا» نامگذاری شده است.
جاذبه های شهر اراک – مدرسه سپهداری اراک
«مدرسه سپهداری»، اولین مدرسه ساخته شده در اراک و یکی از جاذبه های این شهر به شمار می‌رود. عمارت این مدرسه با اقتباس از سبک معماری صفوی ساخته شده و با هنر کاشی کاری ظریف دوره قاجار مزین شده است. این مدرسه که در کنار بازار اراک واقع شده را یوسف خان سپهدار، از اقوام فتحعلی شاه بنا کرد که در آن زمان به مدرسه علمیه سپهداری اراک نیز شهرت یافت. در سال ۱۳۳۳ هجری قمری بود که آیت الله حائری یزدی، این مدرسه را به یکی از بزرگترین مدارس علمیه کشور تبدیل کرد. در میان دانش‌آ‌موختگان مطرح این حوزه علمیه، می‌توان به آیت الله خمینی (ره)، نورالدین عراقی و آیت الله گلپایگانی اشاره کرد. این جاذبه تاریخی شهر اراک در میدان شهدا، جنب بازار بزرگ واقع شده است.
جاذبه های شهر اراک – بازار تاریخی اراک
«بازار تاریخی»، یکی دیگر از جاذبه های شهر اراک است که امروزه به مرکزی پر رونق برای تجارت تبدیل شده است. اگر سری به بازار تاریخی اراک بزنید، خواهید دید که گزینه‌های متعدد و متنوعی برای خرید پیدا خواهید کرد. قدمت این بازار سرپوشیده اراک به سال ۱۲۸۸ هجری قمری و زمان سلطنت فتحعلی شاه قاجار برمی‌گردد. بازار اراک را می‌توان جز اولین بناهایی به‌شمار آورد که در این شهر احداث شده‌اند. بازار تاریخی اراک مجموعه متشکل از بازار، مدرسه، مسجد، حمام، کاروانسرا و آب انبار است که هرکدام با توجه به نیازهای زندگی شهری در آن زمان بنا شد.
متاسفانه امروزه از این مجموعه بزرگ فقط مسجد و سقاخانه باقی مانده است. اما با این وجود، هنوز هم یکی از مراکز مهم و جاذبه های شهر اراک به‌شمار می‌رود. این بازار تاریخی که به طول حدودا یک کیلومتر است، دیوارهای بسیار مرتفعی دارد که در برخی نقاط، ارتفاع آن به هفت متر نیز می‌رسد. بازار تاریخی اراک در میدان شهدا واقع شده است.
برج شیشه اراک
«برج شیشه»، یکی دیگر از جاذبه های شهر اراک است که متاسفانه امروزه چیز زیادی از آن باقی نمانده است. در اوایل قرن سیزدهم هجری قمری در زمان سلطنت فتحعلی شاه قاجار، برج شیشه به همت یوسف خان سپهدار بنا شد. در آن زمان، این ارگ را با هدف اقامت حاکم و به عنوان مرکز حکومتی شهر ساختند. دلیل نامگذاری این بنا به نام برج شیشه این بود که کاشی‌کاری‌های معلق طوق‌های آن با طرح لوزی خود در برابر تابش خورشید، درخشش خیره کننده‌ای مانند آیینه پیدا می‌کرد.
گفتنی است که در سال ۱۳۰۹، ناصرالدین شاه این ارگ را برای اقامتگاه خود در اراک انتخاب کرد. با وجود اینکه برج شیشه اراک جزو آثار ملی ایران به ثبت رسیده بود، در سال ۱۳۶۱ شمسی، به طور غیرقانونی تخریب شد و امروزه فقط قسمتی از آن برای بازدیدکنندگان باقی مانده است. نمادی از این برج در ابعاد کوچک ساخته شده و در میدان سردار شهر نصب شده است تا یاد این ارگ تخریب شده را حفظ کند.
جاذبه های شهر اراک – روستای هزاوه
اگر دوست دارید سری به جاذبه های طبیعی اراک بزنید، «روستای هزاوه» را حتما در فهرست خود داشته باشید. برای اینکه به این روستای تاریخی برسید، باید ۱۸ کیلومتر از اراک فاصله بگیرید. بهتر است بدانید که قدمت این روستا به ۵ هزار سال می‌رسد. آب و هوای این روستا در بیشتر روزهای سال، سرد است و به دلیل کوهپایه‌ای بودن آن، بافتی پلکانی دارد. خانه‌های روستای هزاوه بیشتر از سنگ، گل و چوب ساخته شده‌اند.
علاوه بر طبیعت زیبا و بافت پلکانی، روستای هزاوه به دلیل دیگری نیز معروف شده است. این روستا زادگاه بزرگمردانی چون امیرکبیر و قائم مقام فراهانی است و از همین رو بسیاری از گردشگران را به شوق تماشای زادگاه این اشخاص بزرگ تاریخ به سمت خود جذب می‌کند. در کنار تمام این موارد، وجود دیدنی‌های طبیعی و آثار باستانی ارزشمند مانند تپه تاریخی هزش و مقبره شاه احمد نیز موجب محبوبیت این روستا شده است.
روستای انجدان
یکی دیگر از جاذبه های شهر اراک و استان مرکزی، «روستای انجدان» است که در ۴۰ کیلومتری اراک واقع شده است. چیزی که روستای انجدان را معروف کرده، وجود کوه‌ها، چشمه‌های فراوان، غارهای عجیب، طبیعت شگفت انگیز و آب‌وهوای پاک کوهستانی آن است که در کنار قدمت تاریخی روستا موجب محبوبیت آن شده است. کوه برف شاه و کوه چشمه از جمله جاذبه‌های طبیعی روستای انجدان است. همچنین غارهای متعدد موجود در اطراف روستا نیز غارنوردان زیادی را به این منطقه فرا می‌خواند. غار گیوه کش، غار کبوتر، غار آسیلی و غار طاق رجه از جمله غارهای معروف روستای انجدان است.
این جاذبه تاریخی استان مرکزی قدمتی هزار ساله دارد. این روستا، پس از حمله مغول‌ها به ایران، برای مدتی مرکز فرماندهی اسماعیلیان بوده است. از آن دوران تعدادی مقبره مانند مقبره شاه غریب و بقایای چند قلعه و کاروانسرا باقی مانده است. برای اینکه به روستای انجدان برسید، باید از اراک وارد جاده خمین شوید. سپس راه جاده امان آباد را در پیش بگیرید و پس از گذشتن از امان‌آباد راه خود را ادامه دهید تا به انجدان برسید.
موزه مفاخر اراک
یکی از تماشایی‌ترین جاذبه های شهر اراک، «موزه مفاخر» است که طرفداران زیادی دارد و بهتر است در سفر به این شهر حتما سری به آن بزنید. این بنا که به خانه حاج حسین خاکباز نیز معروف است در زمینی به مساحت سه هزار متر مربع قرار گرفته شده و تزئیناتی به سبک دوره قاجار دارد. این بنای دو طبقه، دو ایوان شرقی و غربی، ۱۱ اتاق، حمام خصوصی و دو قنات دارد. خانه حاج حسین خاکباز در سال ۱۳۸۸ به موزه مفاخر تبدیل شد. در این موزه، شخصیت‌های تاثیرگذار در تاریخ سیاسی، علمی و فرهنگی معاصر ایران در استان مرکزی معرفی شده اند. معماری این خانه با رگه‌هایی از هنر روسی، به قدری زیباست که لذت قدم زدن در آن و آشنایی با مفاخر فراوان این استان را چند برابر می‌کند. موزه مفاخر اراک در خیابان بهشتی واقع شده است.
خانه حسن پور یا موزه صنایع دستی اراک
یکی از جاذبه های شهر اراک که در بافت قدیمی این شهر واقع شده، «خانه حسن پور» است که در زمان احمدشاه قاجار بنا شده است. این عمارت تاریخی که حدود ۱۰۰ سال قدمت دارد، در ابتدا یک کارخانه فرش متعلق به حاج علی مشیری بوده که سپس به مدرسه تبدیل شد و چندی بعد نیز منزل مسکونی جواد حسن پور شد. در سال ۱۳۷۴ شمسی، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، این عمارت را از صاحب آن خرید و آن را به موزه صنایع دستی اراک تبدیل کرد. این خانه دو طبقه ۶۰۰ متر زیربنا دارد که در طبقه همکف آن اتاق‌های زمستان نشین و در طبقه دوم اتاق‌های شاه نشین و تابستان نشین قرار گرفته است. خانه حسن پور یا موزه صنایع دستی اراک در سال ۱۳۷۷ شمسی در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.
جاذبه های شهر اراک – پیست اسکی شازند
شاید تعجب کنید اگر بشنوید در میان جاذبه های شهر اراک، یک پیست اسکی زمستانه نیز وجود دارد. پیست اسکی شازند در فاصله ۲۵ کیلومتری شهر شازند و ۵۵ کیلومتری اراک قرار گرفته است و حدود ۵ کیلومتر وسعت دارد. پیست اسکی پاکل شازند که پیش تر آن را با نام شهدای سربند می‌شناختند، با امکانات رفاهی، تفریحی خدماتی و حرفه‌ای ورزشی مناسبی که دارد، سالانه میزبان ورزشکاران زیادی از سراسر ایران است. شما می‌توانید با کرایه انواع تیوپ بزرگ روی برف‌ها سُر بخورید و خاطرات خوبی از سفر به استان مرکزی برای خود بسازید.
جمع بندی جاذبه های شهر اراک
در این مقاله به طور مختصر با ۱۰ مورد از جاذبه های شهر اراک آشنا شدید و در مورد ویژگی‌ها و تاریخ آنها اطلاعاتی بدست آوردید. حالا اگر در روزهای آینده قصد دارید به اراک سفر کنید یا دوست دارید در آبان ماه امسال به تماشای درناهای میقان بنشینید، می‌توانید برنامه بهتری برای سفر خود تنظیم کنید. توجه داشته باشید که در وب سایت الی گشت امکان تهیه بلیط و رزرو هتل در شهرهای مختلف فراهم شده است. کارشناسان الی گشت به صورت شبانه روزی برای ارائه پشتیبانی، آماده خدمت به شما هستند.
سوالات متداول جاذبه های شهر اراک
چرا ۱۵ آبان را روز درنا نامیده‌اند؟
زیرا در آبان ماه تعداد درناهای موجود در تالاب میقان اراک به بیشترین حد خود می‌رسد.
کدام اشخاص معروف در روستای هزاوه متولد شده‌اند؟
امیرکبیر و میرزا قائم خان فراهانی از جمله افراد برجسته‌ای هستند که در روستای زیبای هزاوه متولد شده‌اند.
از برج شیشه اراک چه استفاده‌ای می‌شد؟
برج شیشه به منظور محلی برای اقامت حاکم و تعیین مقر فرماندهی شهر اراک بنا شده بود.
چرا حمام مشهور اراک “چهار فصل” نام دارد؟
به دلیل وجود کاشی‌کاری در چهار طرف حمام که هر کدام از آنها تصویر یک فصل را به نمایش گذاشته است.
مطالب مرتبط
بزرگترین شهر های ایران را بشناسید
۱ نظرات