بهترین و معروفترین جاذبه های خوزستان

 استان خوزستان مهد یکی از تمدن های کهن در خاور نزدیک است. در گذشته بخشی از امپراتوری عیلامی بود و رونق آن در طول تاریخ ادامه داشت و در دوران هخامنشیان و ساسانیان شکوفا شد. نام استان خوزستان به معنی سرزمین خوزی است. با معرفی معروفترین جاذبه های خوزستان با الی گشت همراه باشید.

درباره خوزستان

استان خوزستان در جنوب غربی ایران با مساحت ۶۴۰۵۵ کیلومتر مربع دهمین استان پهناور کشور است. از شمال با استان لرستان همسایه است. از شرق و جنوب شرق توسط چهار محال و بختیاری و استان کهگیلویه و بویراحمد، شمال غرب توسط استان ایلام، در غرب توسط عراق، و از جنوب با خلیج فارس و استان بوشهر احاطه شده است.

خوزستان دارای ۴ میلیون و ۵۳۱ هزار و ۷۲۰ نفر جمعیت است که عمدتاً فارس، عرب، بختیاری، لر و سایر اقوام هستند که در ۲۷ شهرستان این استان زندگی می کنند. آب و هوا در استان متفاوت است. اقلیم کوهستانی بر مناطق مرتفع و کوهستانی و اقلیم خشک بر دشت های جنوب استان حاکم است.

این استان دارای سه سایت میراث یونسکو است. سیستم هیدرولیک تاریخی شوشتر، شهر شوش و چغازنبیل. خوزستان به خاطر غذاهای دریایی، خرما و صنایع دستی از جمله چوب تراشی شهرت دارد.

لیست جاذبه های خوزستان

در ادامه به معرفی جاذبه های خوزستان می پردازیم.

جاذبه های گردشگری اهواز

• پل سفید

پل سفید یا پل کمانی اولین پل معلق ایران و چهارمین پل معلق فولادی در سراسر جهان است که کمتر از ۵۰ سال پس از تاسیس و افتتاح پل بروکلین (اولین پل فولادی جهان) ساخته شده است. پل سفید توسط یک خانواده مهندس آلمانی بر روی رودخانه زیبای کارون با دو طاق بتنی ۱۲ و ۲۰ متری بر روی یک پی بتنی در مرکز شهر اهواز در سال ۱۳۱۵ ساخته شد.

این پل که به پل سفید معروف است، دومین پل اهواز با دو طاق بزرگ فولادی و نماد شهر اهواز . البته یکی از شناخته شده ترین جاذبه های خوزستان است. پل سفید اولین پل ترافیکی و عابر پیاده‌ای است که بین اهواز قدیم و جدید ارتباط برقرار کرد.

خرید بلیط هواپیما بوشهر با ارزان ترین قیمت از الی گشت 

جاذبه های گردشگری شوش

• چغازنبیل

منطقه تاریخی چغازنبیل شهری باستانی است که توسط پادشاه عیلامی در قرن سیزدهم قبل از میلاد ساخته شده است. این شهر از قسمت‌ های مختلفی مانند زیگورات، دیوارهای محصور متحدالمرکز، دروازه ‌های ورودی، معابد، خانه ‌ها، کاخ‌ ها، آب‌ گیرها و سه حصار داخلی، مرکزی و بیرونی تشکیل شده بود.

مقدس ترین قسمت شهر، زیگورات (کلمه اکدی که برای معابد چند طبقه در عیلام و بین النهرین به کار می رود)، عبادتگاه باستانی بوده که بر روی تپه ای در کنار رودخانه دز واقع شده است.

زیگورات چغازنبیل، اولین بنای مذهبی ایران، در پنج طبقه به طور کلی به ارتفاع ۵۲ متر ساخته شد که تنها ۲ طبقه و نیم از آن باقی مانده است. طبقه پنجم که بالاترین طبقه و جایگاه خدایان خاص شوش بود، منحصراً مورد استفاده کشیش و خانواده سلطنتی قرار می گرفت. این بنا که به دو خدای عیلامی هدیه شده، با خشت گلی و آجر پخته ساخته شده است. بر روی دیوارهای معبد آجرهایی با همین کتیبه ها به خط میخی حکاکی شده است که نام پادشاه و هدف او از تأسیس معبد را می توان در آن ها مشاهده کرد.

این بنا قرن ها زیر خاک مدفون بود و همین اواخر در دوران پهلوی دوم بود که معبد توسط باستان‌ شناس فرانسوی رومن گیرشمن حفاری شد.

برای داشتن سفری مطمئن و راحت پیشنهاد می‌کنیم راهنمای سفر به بوشهر را از مجله گردشگری الی گشت مطالعه کنید.

• شهر باستانی شوش

شهر باستانی شوش به عنوان یکی از مهم ‌ترین و باشکوه ‌ترین سکونت‌ گاه ‌های جهان با قدمت ۴۰۰۰ سال قبل از میلاد (به گفته برخی از نظریه‌ پردازان قدمت آن به حدود ۷۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح باز می ‌گردد) است.

این منطقه تاریخی که اکنون یکی از برجسته ترین جاذبه های خوزستان است از قدیم الایام محل زندگی شهری بوده و روزگاری محل برخورد دو تمدن بزرگ جهان باستان «بین النهرین» و «عیلام» به عنوان قدیمی ترین شهر جهان ایفای نقش می کرده است.  علاوه بر عیلامیان، سلسله های دیگری مانند آشوری، هخامنشی، سلوکی، اشکانی، ساسانی و بابلی نیز در این شهر باستانی حکومت کرده اند.

تنگه کول فرح ایذه، شاهدی بر شکوه تمدن خوزستان

منطقه باستانی شوش از محوطه وسیعی با آثار و بناهای معماری متنوع از دوران پیش از تاریخ تا دوره اسلامی تشکیل شده است که از آن جمله می توان به کاخ شاوور، آپادانا (یکی از باشکوه ترین و منحصر به فردترین مکان های جهان)، دروازه شرقی، کاخ هدیش، شهر پانزدهم، روستای هخامنشی، مسجد جامع شوش، بسیاری از بناهای اسلامی، تپه آکروپولیس، قلعه فرانسوی و غیره اشاره کرد.

مردم عیلامی خوشنویسی، معماری، هنر شیشه و مجسمه سازی گسترده ای را توسعه دادند. مجسمه های خدایان در میان آثار باستانی شوش در دوران عیلامی جایگاه ویژه ای دارند. بسیاری از آثار باستانی ارزشمند به دست آمده از کاوش های این منطقه اکنون در موزه های معروف جهان قرار دارند.

جاذبه های گردشگری شوشتر

• سیستم هیدرولیک شوشتر

سیستم هیدرولیک شوشتر، یکی از قدیمی ‌ترین شاهکارهای مهندسی ایران و جهان، به عنوان یک مجموعه اقتصادی-صنعتی در مجاورت محوطه تاریخی شوشتر، در زمان امپراتوری ساسانی ساخته شده است.

این سیستم هیدرولیک مجموعه ‌ای به هم پیوسته از آسیاب‌ ها، آبشارها، پل ‌ها، سدها، کانال ‌ها، تونل ‌های عظیم هدایت آب و سیکا (مکانی تفریحی) است که به منظور استفاده بهینه از نیروی آب به عنوان نیروی محرکه آسیاب ‌های صنعتی با یکدیگر همکاری می ‌کنند. این سامانه آب کارون را در تمام مناطق شوشتر و شهرهای اطراف توزیع می کند. تمام محوطه ‌های آبشارها و آسیاب ‌ها از گرانیت و ملات آهک ساخته شده و مصالح ساخت اتاق‌ های تودرتو از سنگ‌ه ای تراشیده شده و همچنین دیوارهای سنگی رودخانه بوده است.

روند کار مجموعه شوشتر بر پایه سد گرگر (که خود یکی از شاهکارهای مهندسی کاملاً دستی در دوره ساسانی است) بنا شده که جریان رودخانه را مسدود می کند و در نتیجه سطح آب را برای آبگیری سه تونل حفر شده در صخره بالا می برد. تونل های سه گانه، آب را به چندین کانال هدایت می کنند گه پس از چرخاندن چرخ آسیاب ها، به صورت آبشار به منطقه ای استخر مانند می ریزد.

• خانه مستوفی

خانه مستوفی متعلق به دوره قاجاریه است. این خانه مجموعه ای است شامل مسجد، حمام عمومی و پل. مجموعه مستوفی به فرمان محمدعلی مستوفی در زمان مظفرالدین شاه ساخته شد که معمار آن محمدتقی معمار بود.

از دیگر مکان های این مجموعه می توان به موزه، رستوران، گالری صنایع دستی و آتلیه عکاسی اشاره کرد. خانه مستوفی هم اکنون به عنوان معاونت اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور مورد استفاده قرار می گیرد. خانه مستوفی به عنوان مرکز رسمی یونسکو در استان خوزستان تایید شده است.

رستوران خانه مستوفی بسیار معروف است. فضای داخلی سنتی، چشم انداز رودخانه شادروان و غذاهای سنتی محلی آن را به اصلی ترین مکان گردشگری شوشتر و یکی از جاذبه های خوزستان تبدیل کرده است.

خانه مستوفی به دو بخش درونی و بیرونی با چشم انداز به سد سرریز شادروان و رودخانه شطیط، منشعب از رودخانه کارون تقسیم می شود. بخش بیرونی شامل درها، راهروها و اتاق های اطراف و هشتی است. بخش رونی شامل حیاط مرکزی، طاقچه، ایوان، اتاق های پذیرایی و بادگیرها می باشد. مصالح سازه شامل خاک رس، آجر و گچ است.

درگاه اصلی واقع در ضلع غربی مجموعه از طریق راهرویی باریک با دو اتاق به حیاط مرکزی می رسد. حیاط مرکزی مربع شکل است و با آجرهای مستطیلی پوشیده شده است.  استخری هشت ضلعی در ضلع شرقی عمارت وجود دارد. در این محور یک آلاچیق و یک حوض مدور کوچک تر از دیگری وجود دارد.

در کنار ضلع شرقی عمارت، ایوان مسطح وسیعی وجود دارد. ایوان بر روی دو ستون هشت ضلعی، دو نیم ستون و سه طاق ساخته شده است. برخی از بخش های نزدیک ایوان به دو طبقه تقسیم می شود. روی سایبان، ایوان سه بادگیر بزرگ را در بر می گیرد. بادگیرهای جانبی هشت ضلعی و وسطی چهار ضلعی هستند. برج بادی مرکزی ایوان را تهویه می کند و برج های دیگر تهویه زیرساخت را انجام می دهند.

ضلع شمالی عمارت، فضایی به ارتفاع یک متر و عرض هشت متر را احاطه کرده است. این فضا به عنوان یک راهرو برای اتصال بخش های شمال غربی و جنوب غربی به یکدیگر عمل می کند و بر روی ۹ ستون آجری گرد ساخته شده است.

جاذبه های گردشگری ایذه

• منطقه باستانی کول فرح

این منطقه باستانی در منطقه ای به نام کول فرح (دره ای طبیعی، عمیق و باریک) در انتهای دشت ایذه قرار دارد. دو سنگ بزرگ و نامنظم در سمت راست ورودی این دره در کنار رشته کوه‌ها با طرح‌ های زیبا از تصویر انسان و حیوان در حالت دعا و احترام، حمل خدایان، قربانی و اجرای موسیقی وجود دارد. اینها در واقع اولین تصاویر از بینش انسان در مورد دین و آداب و رسوم هستند.

نقش برجسته سنگی کول فرح شامل شش نقش برجسته متعلق به دوره عیلامی از گورها، کانال آب، ساختمان ها، مناطق مسکونی هستند. احتمالا اینجا معبد یکی از خدایان عیلامی به نام نارسینا بوده است.

تالاب میانگران هم  در محوطه باستانی کول فرح قرار دارد. علاوه بر آثار تاریخی ارزشمند در منطقه باستانی کول فرح، این محل در بخش خوش آب و هوای استان خوزستان قرار دارد که هم اکنون یکی از معروف ترین جاذبه های خوزستان است.

• آبشار شیوند

آبشار شیوند در روستای شیوند، بخش دهدز، شهرستان ایذه، استان خوزستان قرار دارد. روستای شیوند در کنار دریاچه ای که از سد کارون سوم و رودخانه کارون دوم تشکیل شده، در دامنه رشته کوه زاگرس و در جنگل های بلوط قرار دارد. روستای شیوند همراه با دو روستای نوشیوند و پشت آسیاب، نوعی مثلث را تشکیل می ‌دهند که رودخانه از آن می‌ گذرد.

آبشار شیوند از ارتفاع ۸۰ متری سقوط می کند و در چهار کیلومتری کوه منگشت جاری می شود تا به دریاچه شیوند بپیوندد. به این ترتیب آبشار باغات و شالیزارهای روستا را آبیاری می کند. دهکده گردشگری زراس در مقابل این بلندترین آبشار استان خوزستان قرار دارد. دسترسی مشترک به روستا با قایق های تندرو فراهم می شود، اگرچه جاده ای پر از دست انداز و خاکی نیز وجود دارد. دسترسی به آبشار کم و بیش یک ساعت پیاده روی طول دارد و تا روستا سه کیلومتر فاصله دارد.

کاروانسرای عباسیان مربوط به دوران صفویه نیز در روستای شیوند قرار دارد. علاوه بر این، نشانه هایی از یک قلعه باستانی وجود دارد که احتمالاً به چهار هزار سال قبل از میلاد برمی گردد. همچنین کتیبه ها و نقش برجسته هایی به همراه سرداب بردگوری وجود دارد که قدمت آن به نزدیک به ۱۷۰۰ سال پیش و همزمان با دوران ساسانیان می رسد. همچنین دو آسیاب آبی و یک سیاه چال قدیمی به عمق ۲۵ متر در روستای شیوند باقی مانده است.

صنایع دستی روستای شیوند شامل جاجیم، نمد، خورجین، قالیچه و فرش دستباف است. غذاهایی مانند عسل کوهی، پنیر، کره محلی، نان قندی و محلی، لواشک، رب انار و ناردون (دانه انار) ترشی نیز در این روستا موجود است.

جاذبه های گردشگری دزفول

• پل تاریخی دزفول

دزفول یکی از شهرهای استان خوزستان است که بیشتر به خاطر باغ های مرکبات و رودخانه پرآب دز شهرت دارد. از سوی دیگر، آثار تاریخی این شهر غیر قابل انکار است: جاذبه هایی مانند سازه های آبی، نورگیرها، آرامگاه یعقوب لیث صفاری، خانه تیزنو و پل تاریخی.

پل قدیمی دزفول با قدمتی حدودا ۱۸۰۰ ساله یکی از ارزشمندترین آثار باستانی ایران و از مهم ترین جاذبه های خوزستان است. این گذر به دلیل ساختن آن در زمان شاپور اول به پل ساسانی نیز معروف است. دزفول قبلاً دژپل (به معنی پل قلعه) نام داشت که به قلعه ای اطلاق می شود که در گذشته در نزدیکی پل ساخته شده است.

این پل پس از شکست در برابر سربازان ساسانی توسط ارتش اسیر روم ساخته شد و به همین دلیل به آن پل رومی نیز می‌گویند. در آن دوره پل رومی جندی شاپور را به بین النهرین متصل می کرد. اینجا یکی از قدیمی ترین پل های آجری جهان است که هنوز پابرجاست. اما گذر آسفالت بر روی پی های قدیمی احداث شده و مرمت های انجام شده در دوره های مختلف ساختار اولیه آن را تغییر داده است.

تردد خودروها تا سال ۱۳۸۹ شمسی از روی پل مجاز بود، اما از آن زمان فقط پیاده روی روی پل امکان پذیر است. پل ساسانی علاوه بر دوام طولانی مدت، معماری قابل توجهی نیز دارد: هفده ستون، چهارده طاق بزرگ و سیزده طاق کوچک. یکی از دلایل ماندگاری آن استفاده از بست های سربی و فولادی بود که در آن زمان بی نظیر بود.

می توان ساعت ها در ساحل دز توقف کرد و صدای آب را با تماشای این سازه گرانبها شنید. قدم زدن روی پل شما را به خانه تیزنو می رساند که یکی از خانه های تاریخی دزفول است. از ورودی پل تا پارک ساحلی علی کله کمتر از ۱۰ دقیقه با ماشین فاصله دارد، مکانی که هم برای افراد داخلی و هم برای گردشگران خارجی محبوب است.

بین پل ساسانی و پل جدید دزفول چند آسیاب آبی وجود دارد. این آسیاب ها که شباهت زیادی به سازه های آبی شوشتر دارند، در اثر سیل سال ۱۳۹۸ به شدت آسیب دیدند. قدمت این آسیاب ها نیز مانند پل رومی به دوره ساسانی بازمی گردد و همچنان دیدنی هستند.

• آبشار شوی

آبشار شوی یا تله زنگ یکی از زیباترین آبشارهای ایران و خاورمیانه است که در رشته کوه های زاگرس در شمال شهرستان دزفول و با فاصله کمی از استان لرستان در جنوب دورود در میان کوه های سرتنگ شوی واقع شده است..

آبشار شوی دزفول یکی از مناظر نفیس و جاذبه‌ های طبیعی خوزستان و ایران است که از غار سرچشمه می ‌گیرد و از کوه مرتفع فرود می ‌آید و چشم‌ا نداز طبیعی بی ‌نظیری را خلق می‌ک ند.

اطراف آبشار پر از درختان بلوط، بادام و انواع گیاهان است. این منطقه همچنین زیستگاه گونه های در حال انقراض سمندر است. طبیعت دوستان از سراسر کشور در فصل بهار برای تفریح به این منطقه می آیند. این آبشار در گویش محلی به «تف شوی» معروف است.