تاریخ ژاپن
سرزمین سامورایی ها در طول تاریخ پر فراز و نشیب آن، بستر حوادث زیادی بوده و فراز و فرودهای زیادی در این سرزمین رخ داده است. از پیدایش حکومت سامورایی ها تا سقوط امپراتوران، از گوشه گیری بین المللی تا قدرت یابی و گسترش آن. کشوری که در یک زمان یک جنگجو به معنی واقعی و در زمانی دیگر یک چهره آرام و صلح دوست در جهان دیده می شود. امروز می خواهیم به یک کشور آسیایی سفر کنیم. به ژاپن برویم و ببینیم در سرزمین سامورایی ها چه خبر است. با الی گشت همراه باشید تا در در سفر به تاریخ ژاپن از این کشور بیشتر بدانید.
جغرافیا و آب و هوای ژاپن
مطالب مرتبط: ۱۰ جاذبه معروف اوزاکا در ژاپن چه چیزی دره اواکودانی در ژاپن را مرموز کرده است؟
این سرزمین جزیره ای در شرق آسیا قرار دارد. مساحت آن ۳۸۷۰۰۰ کیلومتر مربع است شامل ۳،۰۰۰ جزیره است که چهار جزیره مهم آن شیکوکو، کیوشو، هوکایدو، هونشو، است. بیشتر مناطق ژاپن پوشیده از جنگل و کوهستان است و زمین برای کشت و کار و زراعت در آن کم است. در ژاپن بلند ترین نقطه کوه فوجی و پایین ترین آن هاشیرو گاتا است. ژاپن به دلیل مجاورت در اقیانوس آرام دارای شرایط خاصی است و دارای چشمه های آب گرم زیادی است، فوران های آتشفشانی، سونامی و زلزله های تکراری در تاریخ ژاپن برای مردم این کشور امری طبیعی و عادی است. ژاپن مناطق گوناگون آب و هوایی را دارا است و می توان گفت آب و هوای معتدلی دارد و کشوری چهار فصل است. یک جزیره مانند هوکایدو شاهد بارش برف سنگینی است و جزیره دیگرای یعنی اوکیناوا آب و هوای نیمه گرمسیری و معتدل دارد. همسایگانش چین، کره جنوبی، کره شمالی و روسیه است. پایتخت این کشور توکیو است و شهرهای مهم آن یوکوهاما، اوزاکا، ناگویا، ساپورو، کوبه، کیوتو، فوکوکا است. ژاپنی‌ها به کشورشان نیپون کوکو می گویند یعنی خاستگاه خورشید.
زبان، خط، نژاد، دین و فرهنگ ژاپن
حدود ۹۹ درصد مردم به زبان ژاپنی صحبت می کنند و زبان ژاپنی به عنوان زبان رسمی و زبان اول مردم این سرزمین است. این زبان از خانواده زبانی ژاپنی، ژاپونیک است و با اینکه با زبان چینی و کره ای هیچ میانه و ارتباطی ندارد اما امروزه زبان ژاپنی از زبان چینی، انگلیسی و چند زبان دیگر کلمات زیادی را در خود دارد و در این زبان مورد استفاده قرار می گیرد. حدود ۴۹ درصد از کلمات ژاپنی از زبان چینی و ۹ درصد دیگر از زبان انگلیسی است. در خط ژاپنی سه سیستم نگارشی به کار می رود که شامل هیراگانا، کاتاکانا و کانجی است که هر کدام در شرایط خاصی به کار می رود. اقوام و نژادهای ژاپن شامل قوم یاماتو که ۹۸ درصد جمعیت ژاپن را تشکیل می دهد و ۲ درصد دیگر کره ای، چینی و بومیان آینو هستند. دین ۹۵ درصد ژاپنی ها شینتو و ادیان بومی است و حدود ۱ درصد هم از مسیحیان، مسلمانان، هندوها و سیک ها در این کشور وجود دارند. این سرزمین، فرهنگی هزار ساله دارد که در گذر هزاران سال از دوره جومون تا به امروز دائم در حال رشد بوده است. ایکو کوتاهترین نوع شعر در جهان است که ابداع آن به ژاپنی‌ها نسبت داده شده است.
موسیقی ژاپن غنی و متنوع است، سازهایی مانند کوتو، شامیسن دو نمونه از آن است که در تاریخ ژاپن دارای اهمیت زیادی است. شامیسن به سه تار ژاپنی معروف است و کوتو هم به سنتور ژاپنی شهرت دارد.
یک نمونه از شعر هایکو:
بادبادک‌ها سفیدند
در مهِ شام‌گاهی
فراسوی آرامش.
شقایق پُرپَر
بس اندک خمیده‌است
در گذشتِ روزگاران.
اقتصاد، حکومت و جمعیت ژاپن
از نظر فناوری یکی از پیشرفته ترین کشورهای جهان ژاپن است و دومین اقتصاد بزرگ دنیا پس از آمریکا به حساب می آید. یکی از صادرکنندگان ماشین آلات و تجهیزات حمل و نقل، فولاد و خودرو است. ۱۳ درصد از مردم این کشور زیر خط فقر زندگی می کنند. این کشور رشد اقتصادی بالایی در دهه‌های ۱۹۶۰ تا ۱۹۸۰ داشته اما در دو دهه گذشته به شدت در این کشور کاهش یافته و تلاش‌های دولت برای بهبود و ایجاد رشد اقتصادی به نتیجه مثبت نرسیده و با شکست روبرو شده است. نوع حکومت در این سرزمین سلطنت مشروطه است و یک کشور پادشاهی است که امپراتور در راس آن قرار دارد. آکیهیتو امپراتور حال حاضر ژاپن است. او قدرت سیاسی بسیار کمی دارد و بیشتر رهبری او جنبه نمادین دارد و در حقیقت رهبر سیاسی ژاپن، شخص نخست وزیر است که رئیس کابینه است. ژاپن دو مجلس دارد است که شامل مجلس نمایندگان و مجلس مشاوران است. سیستم حقوق مدنی ژاپن به سبک اروپا است. جمعیت ژاپن حدود ۱۲۸ میلیون تن است که دهمین کشور پرجمعیت دنیا به شمار می رود. توکیو پایتخت این کشور است که عنوان بزرگترین و گرانترین پایتخت‌های دنیا را دارد. در ادامه به تاریخ ژاپن خواهیم پرداخت.
تاریخ ژاپن را به چهار دوره تقسیم کرده اند:
دوران کهن
دوران امپراتوری
دوران شگون‌ها
دوران مدرن
پیشینه این سرزمین به ۳۵۰۰۰ سال پیش می رسد که مردم دوره پارینه سنگی در آن زندگی می کردند. حدود ۱۰۰۰۰ سال پیش فرهنگ جومون در این کشور بوجود آمد. جومون ها شکارچی هایی بودند که خانه های چوبی و ظرف های گلی یا سفالی می ساختند. موج دومی که ساکنان ژاپن را شکل می داد ۴۰۰ پیش از میلاد به این سرزمین آمدند و ساکن شدند که این بار این ساکنان کشت برنج، بافندگی و کار با فلز را با خود به ژاپن آوردند. دوره کوفون یا دوره آغاز امپراتوری ها نخستین دوره تاریخی ژاپن است که ثبت شده است. فرهنگ ژاپن در دوره هیان رشد کرد و طبقه جنگجویان سامورایی در این دوره پیدا شد. نام اربابان سامورایی شوگان بود و آن ها در سال ۱۱۸۵ م. حکومت را به دست گرفتند و تا سال ۱۸۶۸ در ژاپن حکومت کردند. گو دایگو که یک امپراتوری قدرتمند بود کوشش کرد حکومت شوگان ها را نابود کند و تا مدتها کشمکش و درگیری داخلی ادامه داشت تا اینکه یک سلطنت مشروطه که رهبر آن امپراتور میجی بود به قدرت شوگان ها پایان داد.
بعد از مرگ میجی، تایشو پسرش امپراطور شد که در زمان او ژاپن سلطه اش بر کره را رسمیت داد و نیز شمال چین را در جنگ جهانی اول تصرف کرد. ۱۲۴ اُمین امپراطور ژاپن یعنی امپراتور شوا، هیروهیتو در توسعه طلبی ها و تسلیم ژاپن در جنگ جهانی دوم و همچنین فراهم آوردن شرایطی برای رشد کشور و تبدیل شدن به یک کشور مدرن و صنعتی نقش عمده ای داشت. ژاپن در جنگ جهانی اول در کنار متفقین بود اما بعدا در جنگ جهانی دوم با آنان جنگید. در پایان جنگ جهانی دوم که در تاریخ ژاپن بسیار تلخ است، پس از یک درگیری طولانی عاقبت با بمباران اتمی هیروشیما و ناگازاکی این کشور ناچار به تسلیم شد. پس از جنگ، ژاپن سیاست مسالمت آمیز را انتخاب کرد و در ۱۹۵۶م عضو سازمان ملل متحد شد و در حال حاضر سومین اقتصاد برتر دنیا پس از آمریکا و چین است.
جشنواره‌ها و مناسبت‌های تاریخ ژاپن
این کشور ۳۳ جشنواره را بعنوان میراث فرهنگی در یونسکو به نام خود ثبت کرده است. بعضی از این جشن ها از این قرار است:
جشن شکوفه‌های گیلاس
جشنواره برف
جشنواره تنو
جشن عروسک‌ها و…
امیدواریم در سرزمین سامورایی ها به شما خوش بگذرد.