تاریخ شنیدنی شهر باکو!

تاریخ باکو

تاریخ شهر باکو به عصر پارینه سنگی (قدیمی ترین دوران ماقبل تاریخ انسان) برمی گردد، در آن زمان انسان های باستان در آبشوران زندگی می کردند. سنگ نگاره هایی که از آن زمان به دست آمده، سطح پیشرفت قبیله های محلی که در قلمروی آبشوران پراکنده بودند را در دوره انتقال از عصر سنگ تا اوایل عصر برنز به خوبی نشان می دهد. یافته های باستانی تایید می کنند که پیدایش شهر باکو در دوره باستان اتفاق افتاد. بسیاری از ساختمان هایی که در عصر باستان در محله قدیمی باکو ساخته شدند بر روی پایه های ساختمان های قدیمی ویران شده شکل گرفتند و اکثریت آن ها الان قابل شناسایی نیستند. برای آشنایی بیشتر با تاریخ باکو الی گشت را همراهی کنید.

مطالب مرتبط:
کاخ شیروان شاه، قصری تاریخی در باکو
آتشگاه باکو، موزه ای تاریخی

شهر باکو در ابتدا از قلعه هایی کوچک در کناره ساحل تشکیل شده بود. برای حفاظت از شهر در اطراف آن دیوار کشیده و خندق حفر کرده بودند به طوری که حتی در هزاره اول هم این شهر، بندری توسعه یافته بود. طبق کتیبه ای که در پای کوه «بیوک داش» قرار دارد، در آن دوره شهر، تحت سلطه رم بود. در اوایل قرون وسطی، سرزمین باکو بخشی از ناحیه شیروان بود، شیروان یک بخش اداری مستقل بود که تحت فرماندهی ساسانیان قرار داشت و بعدها وقتی آذربایجان به اشغال عرب ها درآمد به این سرزمین که شامل باکو، شماخا، دربنت و دیگر شهرهای آذربایجان بود، شروان شاهان گفته می شد. بعد از مدتی باکو از یک قلعه کوچک ساحلی به بندر تجاری بزرگ در دریای خزر تبدیل شد. مثل خیلی از دولت های خلافت عرب، دولت شروان شاهان هم نسبتا مستقل بود. این شهر بارها مورد حمله روس ها قرار گرفت اما به طور کلی تاریخ باکو در آن زمان نسبتا هموار و بی سر و صدا بود. یکی از این حملات روس ها در سال ۱۰۳۰ در باکو اتفاق افتاد، در آن زمان نیروهای روس توانستند شروان شاهان را شکست دهند و برخی از سرزمین ها را تصرف کنند اما یک سال بعد، همه آن ها از باکو بیرون رانده شدند.

قرن یازدهم با لشکرکشی های ترک های سلجوقی آغاز شد. در سال ۱۰۶۶ سلجوق ها برای اولین بار به شهر باکو حمله کردند و در اواخر قرن بعد دولت شروان شاهان به همراه پایتخت آن ها باکو، تحت سلطه سلجوقیان درآمد. دیوارهای مستحکم اطراف شهر گسترش پیدا کردند و طبق گفته تاریخ دانان، آن زمان باکو کم کم به یکی از بندرهای دست نیافتنی دریای خزر تبدیل شد و اهمیت آن به طور قابل توجهی افزایش یافت. در سال ۱۲۲۰ آذربایجان مورد حمله مغول ها قرار گرفت، در دومین حمله که در سال ۱۲۳۱ اتفاق افتاد تقریبا همه سرزمین آذربایجان تسلیم مغول ها شدند. با این که باکو تنها شهری از آذربایجان بود که تا آخرین توان در برابر مغول ها ایستادگی کرد اما اهالی شهر در نهایت مجبور به تسلیم و تحویل شهر به دشمن شدند.  تحت فرماندهی مغول ها، حکمرانان سلسله شروان شاهان به رعیت های خان های مغول تبدیل شدند. آن قسمت از سرزمین قفقاز که به تصرف مغول ها در آمده بود به سلطانیا تغییر نام داد و باکو تبدیل به قصر زمستانی حاکمان مغولی شد. بعد از فروپاشی دولت مغول در قرن چهاردهم، شروان شاهان مبارزاتی را برای به دست آوردن استقلال انجام دادند، به مدت یک سال باکو و دولت شروان شاهان کاملا مستقل از نیروهای خارجی اداره شدند و آن دوره تبدیل به مرحله تازه ای از پیدایش تاریخ باکو شد. در آن زمان بود که قصر معروف شروان شاهان بنا شد، امکانات شهری افزایش پیدا کرد و کاروانسراها و پل های زیادی ساخته شدند.

مرحله جدید فتح شهر زمانی شروع شد که سلسله صفوی در ایران به قدرت رسید. در سال ۱۵۰۱، شاه اسماعیل صفوی، باکو را تصرف و آن را جزئی از سرزمین های ایران کرد. در نتیجه ی جنگ بین ایران و عثمانیان ترک ، باکو برای چندین سال تحت سلطه نیروهای ترک در آمد، به ویژه در سال ۱۵۷۸ شهر را تصرف کردند اما بعدها نیروهای ایرانی آن ها را وادار به عقب نشینی کردند. از آن جایی که باکو یکی از بزرگ ترین بنادر تجاری در دریای خزر بود از نظر استراتژیک اهمیت خاصی داشت و به همین دلیل روس ها برای به دست آوردن این شهر جنگ های زیادی را ترتیب دادند. در اواسط قرن ۱۸ باکو برای اولین بار در سال ۱۷۹۶ توسط نیروهای روس اشغال شد و در نهایت در سال ۱۸۰۵ کاملا تحت سلطه روسیه درآمد تا اینکه با فروپاشی شوروی، امروز، شاهد باکویی مستقل هستیم که روز به روز هم گردشگران بیشتری را جذب می کند.

منبع: advantour.com