یکی از شیوه های گردشگری که در سال های اخیر طرفداران بسیار زیادی پیدا کرده و شاهد برگزاری تورهای مختلفی به این شکل و شیوه هستیم، گردشگری سیاه نام دارد. در واقع این نوع گردشگری در سایه ای از غم و ناراحتی شکل گرفته و برگزار می شود. یکی از مهم ترین نمونه های گردشگری سیاه که در نقاط مختلفی از جهان می توانید آن را مشاهده کنید، بازدید از آرامستان ها و قبرستان های موجود در این مناطق است. در همین راستا، در این مطلب قصد داریم تا نگاهی به آرامستان های مختلف تهران انداخته و در رابطه با این مکان های تاریخی، توضیحاتی را به شما ارائه دهیم. پس با ما همراه باشید تا نگاهی به تاریخی ترین آرامستان های شهر تهران بیاندازیم و در رابطه با آن صحبت کنیم.
در این شیوه از سفر، بازدیدکنندگان در آن به سراغ مقاصدی می روند که آن ها را با غم و اندوه آشنا کرده و باعث می شود تا شاهد یادآوری حوادث تلخ بسیار زیادی برای هر یک از این بازدید کنندگان باشیم. به عنوان مثال بازدید از آرامستان های تاریخی جزو این نوع از گردشگری قرار میگیرند.
از نظر روانی بسیاری از افراد اعتقاد دارند که گردشگری سیاه باعث می شود تا فرد با گریه کردن و همدردی، خود را خالی کرده و احساس سبکی بسیار زیادی کند. همین موضوع باعث شده تا افرادی که با مشکلاتی نظیر افسردگی مواجه هستند، با گردشگری سیاه بتوانند خود را درمان کرده و با گریه کردن بر مشکلات روانی خود غلبه کنند.
برای رزرو آسان بلیط هواپیما تهران روی تصاویر زیر کلیک کنید:
۱-آرامستان ارامنه دولاب
بی شک یکی از آرامستان های بسیار مشهور شهر تهران، آرامستان ارامنه دولاب است که آن را با اسامی دیگری مثل گورستان مسیحیان، امیر سلیمانیه و اکبر آباد نیز می شناسند.
در حال حاضر آرامستان ارامنه دولاب یکی از بزرگترین گورستان های غیر ایرانیان در داخل کشور است. با وجود این که نام این آرامستان ارامنه است، شاهد آن هستیم که در آن افرادی با ملیت های متفاوت نیز دفع شده اند و این مکان تنها مختص به ارامنه نیست.
نکته مهمی که باید بدانید این است که از همان ابتدا که ارامنه در مناطق جنوبی بازار تهران ساکن شدند، تلاش های بسیار زیادی کردند تا برای خود بخش هایی مثل کلیسا و یا آرامستان به وجود بیاورند. در همین راستا بعدها شاهد به وجود آمدن آرامستان های مختلفی در حوالی بازار، در شرق تهران و همچنین در محل ونک بودیم اما برای توسعه های شهر سازی و انجام فرآیندهای مختلف این آرامستان ها تخریب و در نهایت شاهد انتقال این مکان ها به آرامستان ارامنه دولاب بودیم.
از دهه ۱۳۷۰ دیگر برای دفن اموات از این آرامستان استفاده نشده و این مکان صرفاً جنبه تاریخی دارد. نکته دیگری که باید بدانید این است که اگر قصد دارد تا از این مکان بازدید کنید، باید مجوزهای لازم را دریافت کنید.
آرامستان ارامنه منطقه دولاب چهار بخش داشته و تحت نظارت سفارت کشورهای ایتالیا، لهستان، فرانسه و همچنین نمایندگی کلیسای کاتولیک رم در کشور ایران است.
اگر بخواهیم شما را با بخش های مختلف آرامستان ارامنه دولاب آشنا کنیم، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بخش آرامستان ارامنه
- بخش آرامستان کاتولیک ها
- بخش آرامستان ارتودوکس ها
- بخش آرامستان آشوریان و کلدانی ها
همچنین باید بدانید که افراد مشهور بسیار زیادی در این مکان دفن شده اند که از مهم ترین آن ها می توان به نیکلای مارکوف، آلفرد لومر، آنتوان سوروگین و… اشاره کرد.
۲-آرامستان متفقین در قلهک
یکی دیگر از آرامستان های تاریخی مشهور تهران، آرامستان متفقین در قلهک است که به آرامستان انگلیسی ها نیز شهرت دارد.
این مکان در قسمت جنوبی باغ قلهک و سفارت انگلستان در ایران واقع شده است. در زمان جنگ جهانی دوم با وجود این که کشور ایران به صورت رسمی اعلام بی طرفی کرد، اما به دلیل موقعیت استراتژیک و بسیار مهم ایران، این کشور نیز درگیر جنگ شد و سربازان بسیار زیادی در این زمان وارد خاک ایران شده و در همین کشور نیز از دنیا رفتند.
این سربازان در آرامستان متفقین در قلهک دفن شدند. در این مکان شاهد وجود سه در هستیم که این درب ها به باغ سفارت انگلیس و همچنین به خیابان باز می شود.
البته برای بازدید از این مکان نیاز به کسب مجوز است. اگر بخواهیم در رابطه معماری این مکان صحبت کنیم باید گفت که این آرامستان یک بنا با گنبد فیروزه ای نیز دارد که با الهام از معماری ایرانی ساخته شده است و در آن شاهد ۸ کتیبه موازی هستیم که نامه چهار هزار سربازی که در طی جنگ کشته شدند بر روی آن حک شده است.
حدود ۶۰۰ قبر در این گورستان وجود دارد که البته صرفاً برای سربازان جنگی نبوده و حتی دیپلمات های مختلف نیز در این آرامستان دفن شده اند. هر ساله در تاریخ ۶ ژوئن مراسم یادبودی برای این سربازها با حضور نمایندگان کشورهای مختلف در این مکان برگزار می شود.
۳-آرامستان ظهیرالدوله
یکی دیگر از گورستان های مشهور و تاریخی تهران، گورستان ظهیرالدوله است که در شمال شهر تهران در محله امامزاده قاسم واقع شده است.
نام این مکان از اسم علی خان ظهیرالدوله گرفته شده است. این شخص از طایفه قاجار بوده و در دوره حکومت ناصرالدین شاه، وزیر تشریفات او بود. در حقیقت رسیدگی به امور شاهزادگان، علما و غله تهران نیز زیر نظر ظهیرالدوله انجام می شد.
بر اساس نوشته های تاریخی زمانی که ظهیرالدوله به همراه یکی از دراویش در حال گشت و گذار در این منطقه تهران بود، ناگهان پا او به یک تکه سنگ گیر می کند. در همین زمان او به درویش می گوید که زمان مرگ او نزدیک است و می خواهد که کارهای کفن و دفن اش انجام شود و زیر همین درخت او را دفن کنند.
در کمال تعجب پیش بینی ظهیرالدوله درست بوده و خیلی زود او می میرد. بر اساس وصیت اش، زیر همان درخت او را دفع می کنند و این مقبره امروز بخشی از گورستان ظهیرالدوله شده است.
در طی تاریخ افراد بسیار زیادی در این گورستان دفن شدند. اگر بخواهیم مهم ترین افرادی که قبرشان در آرامستان ظهیرالدوله است را نام ببریم و به شما معرفی کنیم می توان به ملک الشعرای بهار، فروغ فرخزاد، ابوالحسن صبا، داریوش رفیعی، حسین یاحقی، رهی معیری و… اشاره کرد.
البته از اوایل دهه ۱۳۴۰ دیگر اجازه دفن به کسی در این گورستان داده نشد و امروز نیز قبرهای بسیار زیادی در این آرامستان وجود دارند که اکثر این قبرها متعلق به افراد شاخص و برجسته زمان خود بودند. به دلیل دفن افراد مشهور در این آرامستان است که بسیاری از افراد آرامستان ظهیرالدوله را با قبرستان پرلاشز پاریس مقایسه می کنند.
۴-آرامستان ابن بابویه
آرامستان ابن بابویه نیز یکی از قدیمی ترین آرامستان های تهران است که بسیاری از افراد سابقه به وجود آمدن آن را به پیش از ورود اسلام به ایران نسبت داده اند. البته آن چه که امروز می دانیم آن است که در ۲۰۰ سال گذشته این آرامستان یکی از آرامگاه های اصلی تهران و منطقه ری بوده و همین موضوع باعث شده تا بزرگان بسیار زیادی در آن دفن شوند.
بر اساس بررسی های تاریخی این منطقه در گذشته کشتزار بوده اما به دلیل سیلاب این منطقه تخریب می شود. در کمال تعجب در سرداب یکی از خانه های این منطقه یک جنازه تقریباً سالم پیدا می شوند که آن را به شیخ صدوق که یکی از بزرگترین علمای شیعه است، نسبت می دهند.
آرامستان ابن بابویه از دو منظر اهمیت بسیار زیادی دارد. در وهله اول باید گفت که بزرگان بسیار زیادی در این آرامستان دفن شدند و از سوی دیگر بر روی سنگ قبرهای این آرامستان نقوش هنری بسیار زیادی وجود دارد که همین موضوع باعث شده تا شاهده قبرهای خاص و شگفت انگیزی در آرامستان ابن بابویه باشیم.
از مهم ترین افرادی که در آرامستان ابن بابویه دفن شده اند و به شما پیشنهاد می دهیم تا در هنگام بازدید از این مکان به سراغ مزار آن ها بروید می توان به غلامرضا تختی، علی اکبر دهخدا، حسین بهزاد، محمود محمود، محمد علی فروغی و موذن زاده اردبیلی اشاره کرد. وجود این افراد بزرگ و مشهور باعث اهمیت بسیار زیاد گورستان ابن بابویه ری شده است.
یکی دیگر از مشهورترین افرادی که در آرامستان ابن بابویه دفن شدن، رجب علی خیاط است. اشخاص گفته شده تنها برخی از بزرگان و مشاهیر ایران هستند که در آرامستان ابن بابویه دفن شده اند و اگر به این منطقه سر بزنید، می توانید مقبره مشاهیر و بزرگان بسیار زیادی را در این آرامستان پیدا کنید.
برای رزرو هتل تهران روی تصویر زیر کلیک کنید:
