حمل و نقل امروزه یکی از موضوعات بسیار مهم در اقتصاد هر کشور در جهان است. بی شک یکی از زیر بناهای اقتصاد در جامعه حمل و نقل است که تاثیر مستقیمی بر روی فرایند توسعه اقتصادی دارد.
در طی سالیان متمادی حمل و نقل دستخوش تغییرات بسیار زیادی شده و شاهد به وجود آمدن وسایل حمل و نقل مختلفی هستیم. کشورها نیز تمام تلاش خود را کرده تا وسایل حمل و نقل را تغییر داده و آن ها را به روز کند.
در کشور ما حمل و نقل یکی از موضوعات بسیار مهم است و به همین دلیل از سوی شورای فرهنگ عمومی کشور روزی را به مناسبت حمل و نقل اختصاص داده اند. در این مطلب قصد داریم تا در رابطه با این روز صحبت کرده و بیان می کنیم که چرا ۲۶ آذر به عنوان روز حمل و نقل شناخته می شود.
نامگذاری روز حمل و نقل در کشور
بر اساس اعلام شورای فرهنگ عمومی کشور، روز ۲۶ آذر در سال ۱۳۷۶ به عنوان روز حمل و نقل نامگذاری شد. در واقع پیشنهاد نامگذاری چنین روزی را وزارت راه و ترابری ارائه داد و هدف این وزارتخانه برای نامگذاری چنین روزی آگاه سازی جامعه با نقش و جایگاه حمل و نقل در اقتصاد ایران بود.
همان طور که گفته شد اقتصاد هر کشوری ارتباط مستقیمی با حمل و نقل دارد و کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نبوده و لازم است تا افراد با اهمیت و تاثیر حمل و نقل بر روی اقتصاد آشنا شوند.
تاریخچه نامگذاری روز ملی حمل و نقل
مانند هر روز دیگری، روز ملی حمل و نقل نیز تاریخچه خاصی دارد و علت نامگذاری این روز به دلیل مشخصی است. اگر بخواهیم نگاهی به تاریخ صنعت حمل و نقل در کشور بیاندازیم، می توان یک روز بسیار مهم را در تاریخ مشاهده که از آن به عنوان یکی از زمان های تاثیر گذار در این صنعت می توان نام برد.
این روز ۲۶ آذر ۱۳۶۱ بود که اتفاقات رخ داده در این تاریخ سبب شد تا جایگاه حمل و نقل در کشور ما شرایط ویژه و خاصی پیدا کند. در زمان جنگ ایران و عراق نزدیک به صد کشتی حامل کالا در بنادر جنوبی ایران منتظر تخلیه بار بودند و به دلیل بحران ناشی از اتمام کالا اساسی در کشور و همین طور تهدید دولت عراق شاهد به وجود آمدن بحرانی خاص در کشور بودیم.
اگر کشتی ها به سرعت تخلیه نمی شدند ممکن بود که یک مشکل جدی در کشور به وجود بیاید. در همین روز بود که رهبر انقلاب در پیامی تاریخی از کامیون داران درخواست کرد تا به بنادر جنوبی رفته و در تخلیه سریع تر کشتی ها مشارکت کنند.
به دنبال این فرمان شاهد به وجود آمدن بسیج عمومی کامیون داران در کشور بودیم و آن ها که نقش ویژه ای در صنعت حمل و نقل کشور داشتند، به بنادر جنوبی رفته و به تخلیه بار کشتی ها نیز کمک کردند.
در نتیجه این رویداد سراسر ایران شاهد فداکاری، ایثار و تلاش شبانه روزی کامیون داران کشور بودند و به همین دلیل است که این روز در تاریخ کشور ما بسیار خاص است.
۱۵ سال پس از صادر شدن این فرمان، به پیشنهاد وزارت راه و ترابری ۲۶ آذر به عنوان روز ملی حمل و نقل انتخاب شد و هر ساله مردم با بزرگداشت این روز، جهاد و فداکاری کامیون داران در سال ۱۳۶۱ را به یاد می آورند.
اهمیت حمل و نقل در اقتصاد یک کشور
از گذشته تا به امروز توسعه اقتصادی در گرو توسعه بازرگانی بوده است و زمانی شاهد توسعه بازرگانی هستیم که فرایند حمل و نقل به شکل سریع و دقیق صورت گیرد. به همین دلیل تلاش های بسیار زیادی برای پیشرفت تکنولوژی حمل و نقل انجام شده است و هر کشوری تلاش می کند تا با بهبود شرایط حمل و نقل، به رشد اقتصادی خود کمک کند.
یکی از پارامترهای بسیار مهم برای بررسی شرایط اقتصادی یک کشور، آنالیز تولید ناخالص ملی است. از مهم ترین پارامتر هایی که بر روی تولید ناخالص ملی تاثیر می گذارد، وضعیت حمل و نقل در کشور است.
این میزان با واحد تن – کیلومتر سنجیده شده و در کشورهای توسعه یافته تلاش بسیار زیادی می شود تا این میزان به طرز چشمگیری افزایش پیدا کند.
توجه به مسئله حمل و نقل و بهبود شرایط آن سبب می شود تا انتقال کالاها از شهرها و کشورهای مختلف با سرعت بسیار زیادی انجام شده و شاهد چرخش پول با سرعت بسیار زیادی در کشور باشیم.
متاسفانه یکی از معضلات اقتصادی کشور ما این است که سرعت گردش پول در کشور بسیار پایین است و همین مسئله باعث شده تا برخی از مشکلات اقتصادی برای مردم کشور ما به وجود بیاید.
در واقع اگر پول مدام در حال چرخش بین مردم باشد، از این چرخه خارج نشده و یا در دست برخی از افراد باقی نماند، همه افراد جامعه با توجه به کار و فعالیت هایی که انجام می دهند صاحب پول شده و می توانند از آن استفاده کنند.
حمل و نقل می تواند تاثیر بسیار زیادی بر روی این گردش پول داشته باشد، چرا که افراد زمانی حاضر به پرداخت پول هستند که در ازاء آن کالایی را دریافت کنند. اگر سرعت پخش شدن کالا افزایش پیدا کند، افراد با پرداخت پول تلاش می کنند تا کالای مورد نیاز خود را خریداری کنند و این مسئله سبب می شود تا میزان گردش پول افزایش چشمگیری پیدا کند.
کسب درآمد از حمل و نقل
در گذشته ایران به عنوان قلب تپنده شاه راه ابریشم شناخته می شد و بخشی از اقتصاد ایران در دوران باستان به دلیل قرار گیری ایران بر روی این شاهراه بود. در واقع در آن دوران افرادی که قصد داشتند تا از شرق کالاهای خود را به غرب برده و یا این مسیر را به صورت بالعکس بروند، مجبور بودند تا از ایران عبور کنند.
ورود بازرگانان به ایران سبب می شد تا آن ها پول های خود را به ایران آورده و در کشور خرج کنند. این مسئله سبب ورود پول از کشورهای دیگر به داخل ایران می شد.
متاسفانه امروزه توجه بسیار کمی به موقعیت جغرافیایی ایران و محل قرارگیری آن شده است، اما ایران همچنان می تواند به عنوان پل ارتباطی بین اروپا و شرق آسیا شود و تنها می تواند از طریق ترانزیت و حمل و نقل کالا درآمد بسیار زیادی را به دست بیاورد.
ایران می تواند مسیری که بسیاری از کشورها رفتند را طی کرده و تنها با ترانزیت بتواند اقتصاد خود را به طرز چشمگیری رشد دهد. احیا جاده ابریشم می تواند ایران را تبدیل به پل ارتباطی بین دو قاره کرده و درآمد فوق العاده ای را از طریق حمل و نقل کالا برای کشور به ارمغان بیاورد.