قلعه ماکو را از عظیم‌ترین و باابهت‌ترین چترهای سنگی در تمام دنیا می‌دانند که دیدن آن از نزدیک لطف دیگری دارد. ماکو از شهرهای متفاوت در مناطق آزاد کشور ما ایران محسوب می‌شود که در دسته زیباترین نقاط گردشگری در آذربایجان غربی بوده و سابقه تاریخی طولانی‌مدتی دارد. قدمت زیاد ماکو سبب شده تا گردشگران داخلی و خارجی زیادی برای بازدید از جاذبه‌های طبیعی، تاریخی و دیدنی آن عازم این شهر شوند. ما این مطلب را به قلعه عظیم و سنگی ماکو یا قلعه قبان اختصاص داده‌ایم و قرار است با هم یک تور گردشگری در این قلعه داشته باشیم.
آدرس: آذربایجان غربی، شهر ماکو، بخش تاریخی و بافت قدیمی شهر.
برای خرید بلیط هواپیما از الی گشت روی عکس زیر کلیک کنید :
قلعه ماکو یا قلعه قبان در یک محدوده با وسعت تقریبی ۲۵۰ هکتار قرار گرفته و به لحاظ موقعیت جغرافیایی آن را مستقر شده در بلندترین نقطه شهر ماکو می‌دانند. تا امروز پژوهشگران، باستان‌شناسان و کاوشگران زیادی از این قلعه دیدن کرده‌اند و تلاش آن‌ها بر این بوده تا بخش‌های مختلف قلعه را ارزیابی و شناسایی کنند. بر اساس آخرین بررسی‌های انجام شده از تمام وسعت ۲۵۰ هکتاری این قلعه تا امروز، فقط ۷۵ هکتار آن مورد بررسی و کاوش قرار گرفته است. باستان‌شناسان تلاش کرده‌اند تا بادقت هرچه بیشتر ارزیابی و کاوش این قلعه را انجام دهند.
همچنین ما در آینده شاهد کاوش‌های بیشتری در این قلعه خواهیم بود. اما در حال حاضر وسعت این قلعه و کشف حقایق جالب آن سبب شده تا قلعه ماکو از محبوب‌ترین نقاط در میان باستان‌شناسان و کاوشگران باشد که تلاش‌های متفاوت و شبانه‌روزی فراوانی را برای کشف حقایق شگفت‌انگیز آن انجام داده‌اند.
واقعیت این است که همه افراد دوست دارند قدمت بناهای تاریخی را بدانند. این موضوع در مورد قلعه ماکو هم صادق است. باهدف بررسی‌کردن قدمت این قلعه، کاوش‌های زیادی انجام شده که بر اساس آن‌ها تاریخچه این قلعه را متعلق به ۶۰۰ سال قبل می‌دانند. بر همین اساس تخمین زده‌اند که این قلعه احتمالاً در دوران تیموریان ساخته و طراحی شده است. در ادامه هم به‌واسطه آثار کاوش شده از این قلعه این‌طور برمی‌آید که این قلعه در اصل متعلق به حکومت تیموریان و مورداستفاده این سلسله بوده است.
موضوع مهمی که باید در مورد قلعه ماکو به آن اشاره کنیم این است که اتفاقات مختلفی در طی دوران گوناگون و در طول تاریخ در این قلعه رخ‌داده که این قلعه است. برای مثال در دوران حکومت شاه‌عباس صفوی قلعه ماکو محل اقامت ایشان بوده. همین موضوع هم سبب شده است که در کنار قدمت طولانی و تاریخچه پرفرازونشیب این قلعه که آن را متعلق به دوره تیموریان می‌داند، اتفاقات گوناگونی در دوره‌های تاریخی مختلف در آن رخ‌داده باشد. مثل‌اینکه این قلعه در دوره صفویان نقشی کلیدی و مهم را بازی می‌کرده است.
می‌توان تخمین زد که این قلعه به‌واسطه وسعتی که داشته، از قسمت‌های گوناگونی هم تشکیل شده است. به همین دلیل در زمان بازدید از این قلعه شما ممکن است در بخش‌های مختلف آن گم شوید. معمولاً افراد دوست دارند از تمام قسمت‌های این قلعه بازدید داشته باشند. در ابتدا قلعه ماکو با برج‌ها، باروها و دیوارهای بلندی که دارد خود را به شما نشان می‌دهد. تمامی این اجزا حالتی تدافعی داشتند تا قلعه از هجوم دشمنان در امان بماند. به عبارتی این قلعه در وهله اول نقش یک قلعه نظامی و دفاعی را بازی می‌کرده است.
ضمن اینکه قلعه ماکو به لحاظ دفاعی موقعیتی استراتژیک و فوق‌العاده داشته که هم به‌واسطه وجود برج‌ها و باروها و دیوارها و هم به لحاظ موقعیت قرارگیری خود، به سربازان و ساکنان اجازه می‌داده تا یک چشم‌انداز جامع و کامل نسبت به اطراف خصوصاً به شهر داشته باشند. به عبارتی اگر فردی از برج‌ها و باروهای این قلعه بالا می‌رفته، به‌راحتی دیدی وسیع به مناطق اطراف داشته است.
این موضوع سبب شده بود تا این قلعه به لحاظ دفاعی موقعیت مهمی داشته باشد. در قسمت‌های داخلی هم شما می‌توانید بخش‌های مختلفی مثل شاه‌نشین که محل حاضرشدن پادشاه و حضور شاهان دیگر بوده است را مشاهده کنید. همچنین بر اساس کاوش‌هایی که در این قلعه صورت‌گرفته می‌توان تشخیص داد که برخی از قسمت‌ها مخصوص حمام و بخشی دیگر هم زندان قلعه بوده‌اند. البته همان‌طور که گفتیم کاوش‌های بیشتری هم قرار است در این قلعه انجام شود که بدون شک منجر به کشف بخش‌های جدیدی در آن خواهد شد.
قلعه ماکو را در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسانده‌اند و همین موضوع سبب شده تا سالانه، گردشگران و مسافران داخلی و خارجی زیادی بلیط خود را به مقصد آذربایجان غربی و ماکو برای بازدید از این قلعه تهیه کنند.
در زمان بازدید از بناهای تاریخی باید به چند نکته مهم و عمومی توجه کنید. البته اگر بناهای تاریخی و جاذبه‌های دیدنی در دل طبیعت باشند، نیاز به دانستن فاکتورهای خاص خود را دارند.
اما باید بدانید که قلعه ماکو همان‌طور که در ابتدای این مطلب هم اشاره شد، در آذربایجان غربی و شهر ماکو مستقر شده است که یکی از شهرهای تاریخی محسوب می‌شود. همچنین این قلعه در محله و بافت قدیمی شهر جای دارد. پس شما برای رفتن به این قلعه باید به بافت تاریخی ماکو مراجعه کنید.
ضمن اینکه بد نیست بدانید که در گویش محلی به قلعه ماکو، قلعه قبان هم گفته می‌شود. اگر به عنوان یک توریست و گردشگر قصد بازدید از این جاذبه را دارید، بهتر است که یک برنامه‌ریزی دقیق داشته باشید تا به راحتی بتوانید از دیگر دیدنی‌های ماکو هم لذت ببرید. بازدید از قلعه ماکو تقریباً بین ۱ تا ۲ ساعت به طول می‌انجامد که شما اگر زمان خود را تنظیم کنید، امکان حضور در میان دیگر جاذبه‌های طبیعی و تاریخی این شهر هم برای شما فراهم خواهد بود. ضمن اینکه به‌هیچ‌عنوان بر روی آثار باستانی و تاریخی برجای‌مانده از گذشته یادگاری ننویسید و هیچ قسمت از این بناهای تاریخی را تخریب نکنید.
در ابتدای این مطلب هم گفتیم که ماکو یک منطقه آزاد است که از چند شهرستان تشکیل شده و وسعتی معادل ۴۰۰ هزار هکتار دارد. جالب است بدانید که این منطقه تقریباً ۸۰ درصد از کل مساحت مناطق آزاد ایران را به خود اختصاص داده و به‌واسطه ۱۴۰ کیلومتر مرز مشترک با جمهوری آذربایجان یا نخجوان و ۱۳۰ کیلومتر مرز مشترک با کشور ترکیه، از غنی‌ترین و مهم‌ترین مناطق آزاد ایران به حساب می‌آید. در کنار جاذبه‌های تاریخی، ماکو چشم‌اندازهای بی‌نظیر کوهستانی، مراتع و دشت‌های سرسبز و وسیع، دیواره‌های عظیم و باشکوه سنگی، رودخانه‌های فصلی و دائمی، چشمه‌های متعدد آب گرم، مزارع حاصلخیز، باغات، دریاچه‌ها، غارها، عمارت‌ها، کاخ‌ها و بازارچه‌های متعدد و گوناگونی زیبایی هم دارد که در کنار هم زیبایی‌های ماکو را صدچندان کرده‌اند. در سفر به شهر ماکو شما با یک مجموعه کامل از تاریخ باشکوه ایران در شمال غرب روبرو هستید که همه چیز را در اصیل‌ترین حالت ممکن خود به شما عرضه می‌کند.
مطالب مرتبط :
منشورهای بازالتی ماکو؛ جاذبه ای کم نظیر در استان آذربایجان!
۱ نظرات