پیش از تصمیم به کوهنوردی باید نکات مهم کوهنوردی را بدانید. کوهنوردی یکی از ورزش های مهیج و ماجراجویانه است که به هیچ وجه نباید آن را دست کم بگیرید و از همین رو آموزش مهارت ها و رعایت اصول آن برای هر کوهنوردی ضرورت دارد. شاید شما نیز در پایان هفته یکی از انواع رشته های کوهنوردی را به عنوان تفریح انتخاب کرده اید. حتما به این موضوع هم فکر کرده اید که کوهنوردی تفریحی آسان و در دسترس بوده و برای انجام آن نیاز به هیچ کار خاصی نیست. ولی به همین سادگی ها هم نیست.
چه بدنبال کوهنوردی در داخل و چه در خارج از کشور باشید، مطمئناً مستلزم رعایت یک سری اصول است که باعث می شود کوهپیمایی و کوهنوردی ایمن تر و راحت تری داشته باشید. هر رشته ورزشی را که شما برای فعالیت خود انتخاب می کنید باید به اندازه کافی با مسائل پایه آن آشنایی داشته باشید اگر کوهنوردی را به عنوان ورزش مورد علاقه خود انتخاب کردهاید پس باید بدانید این رشته از چند اصل اساسی تشکیل شده است و شما به عنوان یک کوهنورد باید به کلیه ی این اصول واقف باشید.
پس برای اینکه بهترین تجربه را از ورزش فرح بخش کوهنوردی داشته باشید، مقاله ای با عنوان ده نکته مهم در کوه نوردی را برایتان آماده کردیم تا با مطالعه ی آن بر اطلاعات خود افزوده و این ورزش را با دیدی باز و نگاهی عمیق آغاز کرده و ادامه دهید.
۱-آموزش دیدن برای کوهنوردی
کوهنوردی ورزشی است که هرگز نباید آن را بدون آموزش و دانستن نکات ایمنی انجام دهید. بدون درک خوب از بسیاری از جنبه های مختلف کوهنوردی ، از طیف خواندن نقشه و مهارت های پیمایش گرفته تا اطراق و درک آب و هوای کوهستان نکات بسیار مهمی هستند که باید راجبشان اطلاعات کسب کنید. حتما از سازمان های معتبر و یا دوستانی که تجربه کوهنوردی در محل مورد نظر شما را دارند راهنمایی بگیرید.
۲-آماده سازی و برنامه ریزی، یکی از مهم ترین نکات کوهنوردی
برای کوهپیمایی و صعود خود باید آمادگی برنامه ریزی داشته باشید. برای این منظور، گزارش های مربوط به مسیر را مطالعه کنید و تصاویر مسیر صعود خود را ببینید. با افرادی صحبت و مشورت کنید که این صعود را انجام داده اند. تجهیزات موردنیاز را بهطور کامل در نظر بگیرید. همیشه طوری برنامه ریزی کنید که برای استراحت، حوادث پیش بینی نشده و بازگشت به پایین، وقت کافی داشته باشید. با یک برنامه ریزی مناسب به خوبی می توانید کوهنوردی و صعود خوبی را سپری کنید.
۳- کفش کوهنوردی مناسب، از نکات مهم کوهنوردی
یکی از اصولی ترین نکات برای کوهنوردی انتخاب کفش مناسب است. شما باید کفش خود را متناسب با فصل انتخاب کنید؛ به عنوان مثال کفش سبک کوهپیمایی برای صعود در فصل تابستان مناسب تر است و کفش زمستانی باید چکمه ای باشد که در برابر سرمای هوا مقاومت کافی داشته باشد و بتوانید یخ شکن یا کرامپون به آن وصل کنید.
۴-تغذیه و غذای مناسب از نکات مهم کوهنوردی
برای یک کوهپیمایی مناسب غذاهایی با کالری بالا و حجم کم در اولویت هستند. میوه های خشک (کشمش خشک)، مواد انرژی زا (شکلات و اوتمیل)، ژله های خوراکی، آب نبات، بیسکویت کرمدار و غیره از گزینههای عالی برای کوهنوردی به شمار می روند. از آنجا که در حین کوهنوردی به انرژی نیاز دارید، مواد غذایی با کالری پایین مناسب این رشته ورزشی نیستند. بنابراین مطمئن شوید غذایی که حمل می کنید هم خوشمزه و لذت بخش باشد و هم کالری و انرژی لازم را به بدن شما برساند! در هر صعود کوهنوردی حمل خوراکی های اضطراری ضروری است و سعی کنید مقداری خوراکی بیشتر برای اتفاقات غیرقابل پیش بینی که ممکن است کوهپیمایی شما را طولانی تر کند، با خود داشته باشید.
۵-پیش بینی آب و هوا
قبل از شروع و برنامه ریزی هر پیمایش کوهنوردی حتماً وضعیت آب و هوا را چک کنید. شما همیشه فرصت کوهنوردی را دارید، دقت کنید که در شرایط آب و هوایی مطلوبی صعود خود را انجام دهید و در غیر اینصورت برنامه را به روز دیگری موکول کنید. با وجودی که طوفان، بارش سنگین برف و غیره در کوهستان عادی است؛ چنین شرایطی میتواند بسیار خطرناک باشد و حتی برگشتن از ارتفاعات را به یک چالش بزرگ تبدیل کند. با این حال ، هنگامی که در یک مسیر کوهنوردی قرار می گیرید ، اغلب گزینه های کمی برای عقب نشینی دارید ، بنابراین بررسی هوا قبل از حرکت ضروری است!
۶- پناهگاه اضطراری، از نکات مهم کوهنوردی
حوادث و صدمات در کوهنوردی بسیار اجتناب ناپذیر است و زیاد رخ می دهد زیرا افراد به راحتی خطرات کوهستان را دست کم می گیرند. همیشه یک پناهگاه اضطراری را در نظر داشته باشید ، مکان هایی که کوچک هستند اما می توانند نجات دهنده زندگی شما باشند و در صورت تغییر ناگهانی هوا شما را در برابر عناصر محافظت می کند. پناهگاه های زیادی از پناهگاه های دو نفره تا گروه های بزرگ در سراسر کوهستان ها دسترس است. از آنجا که امکان شب مانی اضطراری (بیواک) در کوهستان وجود دارد، با خود کیسه بیواک، چادر و پتوی نجات همراه داشته باشید.
۷- اقداماتی برای شرایط اضطراری
هیچ کس نمی خواهد تصور کند که برای او حادثه ای اتفاق خواهد افتاد اما فکر نکردن به این موضوع هم احمقانه است. برای آماده شدن و انجام اقدامات مربوط به انواع مختلف شرایط اضطراری ، باید مطالعه کنید و آموزش ببنید. سطح بالای آموزش به این معنی است که شما بدون نیاز به فکر کردن واکنش مناسب را نشان خواهید داد ، این آموزش ها بسیار سودمند است زیرا توانایی های تصمیم گیری در شرایط استرس زا را به شدت مختل می شوند.
۸- موارد اضطراری کوهنوردی
در مواقع اضطراری عجله نکنید ، آرام باشید. در غیر این صورت یک اتفاق ناگوار جزئی می تواند به یک حادثه بزرگ تبدیل شود. هنگام رخداد حادثه به سرعت وضعیت مصدوم را ارزیابی کنید. داشتن آمادگی برای شرایط غیرقابل پیش بینی، یکی از اصول کوهنوردی است. با تمرین بالا می توانید بهصورت خودکار وارد عمل شوید. همانطور که گفتیم در شرایط اضطراری، آرامشتان را حفظ کنید. شرایط را بررسی و مشخص کنید که می توان آن را توسط گروه مدیریت کرد یا به کمک بیرونی نیاز است.
در صورت نیاز با منابع کمکرسان معتبر تماس بگیرید و درخواست کمک کنید. اگر کسی آسیب دید، او را به یک سر پناه انتقال دهید؛ گرم نگه دارید و آب مورد نیاز بدنش را تامین کنید. چنانچه فرد مشکوک به آسیب ستون فقرات بود، او را تکان ندهید. هرگز از مسیر صعود خود دور نشوید زیرا این مکانی است که تیم های نجات کوهستان جستجوی خود را متمرکز می کنند.
اگر نیاز به یافتن سرپناه دارید ، تابلویی را نشان دهید که جهت شما را به تیم نجات نشان دهد. هرگز از مسیر صعود خود دور نشوید زیرا این مسیری است که تیم های نجات کوهستان جستجوی خود را به این مسیر متمرکز می کنند. اگر مجبور به اینکار شدید و نیاز به یافتن سرپناه دارید ، تابلو و یا نشانه ای را از خود باقی بگذارید که جهت حرکت شما را به تیم نجات نشان دهد.
۹-قانون ساعت ۱۴
طبق این اصل، هر کوهنوردی در هر جایی از مسیر که باشد، قبل از ساعت ۱۴ باید به پایین برگردد. این قانون بههیچ عنوان فصل و ماه نمیشناسد! پس برای اینکه برنامهتان مطابق با برنامهریزی پیش برود، با سرعت بهینه صعود کنید و آمادگی کافی برای این موضوع داشته باشید. علاوه بر این، باید بتوانید برای چندین ساعت با کولهای حدود پنج کیلویی با سرعت حداقل ۴۰۰ متر در ساعت ارتفاع بگیرید. شب برنامه زودتر بخوابید تا صعود خود را صبح زود آغاز کنید. همچنین با تعداد افراد کمتر میتوانید بهرهوری بهتری در زمان داشته باشید.
۱۰-آشنایی با مقصد کوهنوردی، از نکات مهم کوهنوردی
اگر هیچ آشنایی یا اطلاعات کافی راجع به یک کوه ندارید، از آن بالا نروید. برای این منظور بهتر است به تیم معتبری ملحق شوید که اطلاعات کاملی از کوه موردنظر شما دارد. علاوه بر این همیشه از سرپرست تیم اطاعت و دستورات او را اجرا کنید. بههیچوجه از گروه جدا نشده و از مسیر مشخصشده خارج نشوید؛ زیرا این رفتار میتواند به گم شدن شما منجر شود.
دیگر نکات مهم کوهنوردی
قبل از هر چیز مطمئن شوید که کلیه امکانات لازم را جمعآوری کرده اید و یک سوت و چراغ قوه همراه دارید.
تنهایی به کوه نروید و از مسیرهای علامت گذاری شده حرکت کنید.
مسیر کوهپیمایی خود را به خانواده، دوستان و پناهگاه ها اطلاع دهید.
هرگز بهجای کوله پشتی از ساک و کیف استفاده نکنید.
اگر برنامه شب ماندن در کوهستان را دارید، پیش از تاریکی هوا شروع به برپایی چادر و کمپ کنید.
کیف کمک های اولیه حتما همراهتان باشد.
افراد گروه علاوه بر آمادگی جسمانی و روانی خوب باید از نظر سن و اخلاق و سلیقه در یک سطح باشند.
هر گروه کوهنوردی باید حداقل با یک مربی درجه سه کوهنوردی راهی صعود شود.
اندازه قدم هایتان به اندازه عرض شانه باشد و با یک قدم دم و با قدم دیگر بازدم انجام دهید.
در شیب های تند و سربالایی ها به شکل زیگزاک حرکت کنید تا شیب مسیر شکسته شود.
در طول صعود همیشه وزنتان را به جلو و زمان فرود، سنگینی خود را به عقب متمایل کنید.
از حمل ظروف شیشه ای در کوله پشتی بپرهیزید؛ زیرا احتمال شکسته شدن و پارگی کوله وجود دارد.