در اوایل سال ۲۰۱۵ اقدام جدید شرکت اکسپدیا به خبر اول رسانه های خبری صنعت توریسم تبدیل شد. پس از چندین ماه بررسی و مذاکره، اکسپدیا Orbitz را به قیمت ۱.۶ بیلیون دلار خریداری کرد. شرکت مسافرتی آنلاین اوربیتز به عنوان یکی از شرکت های پیشرو، از تکنولوژی های نوین و نوآوری ها استفاده می کند تا برای مسافران قابلیت جستجو، برنامه ریزی سفر و رزرو آنلاین را در محصولات و سرویس های مسافرتی مانند بلیط هواپیما، هتل، اجاره خودرو و پکیج های مسافرتی فراهم کند. این برند شامل سایت های قوی دیگری مانند ebookers، CheapTickets، HotelClub و … است. اوربیتز از سپتامبر ۲۰۱۴ در تلاش بود تا خودش را بفروشد و به این منظور با ۱۵ شرکت قوی خارجی، صنعتی، مالی و … مذاکره کرد و در این باره از تامین سرمایه کاتالیست پارتنرز کمک گرفت. در ژانویه امسال این شرکت از ۱۱ اسپانسر مالی پیشنهاد جذب گرفت؛ این مذاکرات و بررسی پیشنهادات ادامه داشت تا اکسپدیا پیشنهاد خرید را مطرح کرد.
طبق اطلاعات منتشر شده براساس قرارداد منعقد شده و توافق های انجام شده مجمع مدیران شرکت ها، اکسپدیا برای هر سهم اوربیتز نقداً ۱۲ دلار پرداخت خواهد کرد؛ این در حالی است که پیشنهاد اولیه اکسپدیا ۱۰.۵ دلار به ازای هر سهم بوده است. معامله بین اکسپدیا و اوربیتز شامل برندهای تحت پوشش اوربیتز نیز می شود.
مدیرعامل اکسپدیا در خصوص این معامله، برندهای قوی و تیم چشمگیر را عامل توجه آن ها به اوربیتز می داند و از نظر ایشان با این اتفاق، می توانند تجربه عالی را به جامعه گسترده تری از مسافران در سراسر دنیا ارایه کنند. برندهای B2B، شبکه پارتنرها و خدمات اوربیتز برای بیزینس ها از پتانسیل های دیگر این مجموعه است.
قرارداد اوربیتز فقط یک ماه بعد از آن بود که اکسپدیا سایت Travelocity را به ارزش ۲۸۰ میلیون دلار خریداری کرد. علاوه بر این، اکسپدیا در سال گذشته هلدینگ استرالیایی Wotif را به ارزش ۶۱۲ میلیون دلار خریداری کرده بود. با وجود این معاملات، برخی از صاحبنظران بر این باورند که اکسپدیا در حال حاضر بزرگترین بازی کننده در فضای رزرو آنلاین جهان است.
گروه شرکت های PriceLine به عنوان رقیب اصلی، درباره استراتژی های خرید اکسپدیا ذکر می کند که این نوع فعالیت ها تکرارهای دوباره و سه باره روی همان بیزینس است.
پرایس لاین اما رویکرد متفاوتی دارند و و تمرکز آن ها بر روی برندهای ممتاز و اقداماتی است که بتواند به گروه کلی آن ها نفع برساند. این گروه در سال گذشته سایت OpenTable را نقداً به ارزش ۲.۶ بیلیون دلار خریداری کرد. این سایت در زمینه رزرو آنلاین رستوران ها فعال است.
در ادامه به معرفی موتورجستجوی جهانی، اکسپدیا برمی گردیم و سپس به میزان فروش در ۵ سال گذشته، میزان درآمد خالص، درآمد به تفکیک مدل های کسب و کار و … نگاهی دقیقتر می اندازیم.
حضور جهانی اکسپدیا به شرح ذیل منتشر شده است:
دارای بیش از ۱۵۰ دفتر کار در بیش از ۷۰ کشور
دارای ۱۴۰ سایت سازگار با موبایل در ۷۰ کشور و به ۳۵ زبان
۴۷% درآمد آنلاین در صنعت گردشگری
دارای بیش از ۱۸۰۰۰ کارمند در بیش از ۳۰ کشور
فراهم کننده بیش از ۴۳۵۰۰۰ محل اقامت با قابلیت رزرو، ۴۰۰ ایرلاین و هزاران شرکت اجاره خودرو و کشتی
اکسپدیا دستاوردها و موفقیت های مذکور را با مجموعه برندهای قوی بدست آورده است.
فعالیت این برندها عبارت است از:
Expedia.com: آژانس مسافرتی با خدمات کامل و دارای دفتر کار در ۳۱ کشور
Hotels.com: سرویس رزرو فقط هتل با بیش از ۸۵ دفتر کار در سراسر دنیا
Hotwire.com: ارایه کننده تخفیفهای مسافرتی با دفاتر کار در ۱۲ کشور
Expedia Affiliate Network: برای برندهای فعال مسافرتی و غیرمسافرتی در زمینه سفر فعالیت می کند.
Classic Vacations: در ارایه خدمات سفرهای لاکچری متمرکز است.
Expedia Local Expert: خدمات مسیرهای مسافرتی (تور، رویداد و …) و افرادی که به مسافران کمک می کنند را فراهم می کند
Expedia CrusieShipCenters: دارای نمایندگان خانگی در امریکا و کانادا
Egencia: پنجمین شرکت بزرگ دنیا در زمینه مدیریت سفر
eLong: دومین شرکت بزرگ چین در زمینه خدمات مسافرتی آنلاین
Venere.com: متخصص در رزرو هتل آنلاین در اروپا
Trivago GmbH: شرکت آلمانی پیشرو در جستجوی هتل
طبق گزارشات رسمی سالانه، درآمد اکسپدیا به تفکیک بیزینس مدل به شرح ذیل بوده است:
روش اول:
در مدل مستقیم (Merchant) اکسپدیا رزرو اتاق های هتل،صندلی های هواپیما، اجاره خودرو و خدمات مسیرها را از فراهم کنندگان مسافرتی میسر می کند. عمده درآمد این روش از رزرو هتل ها می باشد؛ در این روش اکسپدیا مستقیماً پرداخت های مالی را دریافت می کند. در زمان رزرو، به صورت نقدی از مسافر دریافت می کند و معمولاً چند هفته بعد به فراهم کنندگان ایرلاین پرداخت می کند. در صنعت هتل، معمولاً بعد از استفاده مسافر پرداخت به آن ها انجام می شود.
رشدی که در سال ۲۰۱۳ نسبت به سال قبل از آن رخ داد به دلیل افزایش شب های اقامت در هتل ها بوده است.
روش دوم:
در مدل آژانسی، اکسپدیا در تراکنش نقش یک نماینده را ایفا می کند و رزروهای انجام شده توسط مسافر را به فراهم کننده مسافرتی ارسال می کند و خودش کمیسیون یا پرداختی از فراهم کننده مسافرتی و/ یا مسافر دریافت می کند. برای نمونه، برای تراکنش های ایرلاین، هتل و خودرو، اکسپدیا از پارتنرهای «سیستم توزیع جهانی» دریافتی دارد که رزروها از طریق سیستم های کامپیوتری آن ها انجام می شود.
۳۳% رشدی که در سال ۲۰۱۳ نسبت به سال قبل از آن رخ داد به دلیل بیزینس سفرهای شرکتی بوده است.
روش سوم:
در مدل تبلیغات، اکسپدیا به تبلیغات کنندگان مسافرتی و غیرمسافرتی دسترسی به منبع ترافیک و تراکنش ها را از طریق کانال های مختلف و آفرهای تبلیغاتی متنوع روی سایت Trivago و سایت های دیگر فراهم می کند.
افزایش ۱۴۴% این روش در سال ۲۰۱۳ به طور عمده به درآمد تولید شده توسط Trivago برمی گردد.
درآمد سالانه اکسپدیا
اکسپدیا سال ۲۰۱۴ برابر با ۵.۷ بیلیون دلار امریکا درآمد داشته است که نسبت به سال قبل ۹۰۰ میلیون دلار رشد داشته است.
این موتور جستجوی مسافرتی در سال ۲۰۱۴ برابر با ۴۷۲ میلیون دلار هزینه تحقیق و توسعه کرده است که ۵۲ میلیون دلار بیشتر از رقم سال قبل از آن بوده است. طبق آمار مذکور هزینه تحقیق و توسعه اکسپدیا در سال قبل ۷۴ میلیون دلار بیش از درآمد خالص آن بوده است.
این شرکت در سال ۱۹۹۶ به عنوان یک واحد کوچک در شرکت مایکروسافت شروع به کار کرد و با استراتژی های قوی و حرکت در مسیر درست امروز در بازار بین المللی جایگاه ثابتی را از آن خود کرده است. از این رو بررسی سرمایه گذاری ها و فعالیت های این برند موفق جهانی در توسعه بازارها در ایران کمک کننده است. می توان گفت از میان شرکت های بزرگ ایرانی که در بیزینس آنلاین فعال هستند، شرکتی که با آگاهی بیشتر از اهمیت R&D، هزینه های لازم را اختصاص دهد می تواند امیدوار باشد که به اکسپدیای ایران تبدیل شود.