کشور امارات متحده عربی یکی از کشورهای عرب‌زبان است که با وجود موقعیت جغرافیایی و اقلیمی خود که از نوع بیابان و کویر است، جاذبه‌های گردشگری گوناگونی را در خود جای‌داده و هر ساله گردشگران بسیاری را به سوی خود می‌کشاند. این کشور که روزبه‌روز مدرن‌تر و پیشرفته‌تر می‌شود علاوه بر جاذبه‌های تفریحی مختلف دارای دیدنی‌های تاریخی هم هست. یکی از این اماکن تاریخی مرکز باستان شناسی ملیحه در نزدیکی شهر شارجه است که از بسیاری جهات حائز اهمیت است. اگر علاقه‌مندید درباره این مرکز باستان‌شناسی اسرارآمیز بیشتر بدانید در این مقاله با الی گشت همراه باشید.
مرکز باستان شناسی ملیحه شارجه در واقع یک سایت باستان شناسی است که در ۶۶ کیلومتری شرق شارجه واقع شده و امروزه به یک مرکز اکوتوریسم و مهم‌ترین جاذبه‌های دیدنی شارجه تبدیل شده است. این مجموعه در حقیقت نمایشگاهی از تاریخ و باستان‌شناسی مناطق اطراف روستای ملیحه در شارجه امارات متحده عربی بوده و پیرامون قبوری از دوران Umm Al Nar ساخته شده. در این سایت باستان شناسی جزئیات حفاری‌ها و اکتشافاتی که در ۴۰ سال گذشته در ملیحه و مناطق اطراف آن از جمله Al Thuqeibah، Jebel Faya، Al Madam و Jebel Buhais انجام شده به نمایش گذاشته می‌شود.
گفتنی است مرکز باستان شناسی ملیحه در تاریخ ۲۴ ژانویه ۲۰۱۶ به دست حاکم شارجه، شیخ سلطان بن محمد القاسمی، افتتاح شد. توسعه‌ی چندمرحله‌ای این مرکز به عنوان یک پروژه‌ی گردشگری اکوتوریسمی در آینده شامل محل اقامت، اردوگاه و یک نگارخانه‌ی فلک‌شناسی با سرمایه‌ای حدود ۲۵۰ میلیون درهم اماراتی صورت‌گرفته است. علاوه بر آن، این پروژه شامل توسعه‌ی یک پارک صحرایی ۴۵۰ کیلومتری هم می‌شود. لازم به ذکر است این مرکز تاریخی توسط شوروق (شرکت سرمایه‌گذاری و توسعه شارجه) توسعه داده شده.
یافته‌ها و اکتشافات انجام شده در این مرکز نشانگر این حقیقت هستند که انسان‌های اولیه در منطقه ملیحه در بازه زمانی ۱۳۰٬۰۰۰ تا ۱۲۰٬۰۰۰ سال پیش زندگی می‌کرده‌اند. همچنین باید اضافه کرد این یافته‌ها به پراکندگی بشر از آفریقا به سمت خلیج فارس و سپس به سایر مناطق جهان از جمله ایران، هند، اروپا و آسیا اشاره دارند.
اگر بخواهیم قدری بیشتر درباره مرکز باستان شناسی ملیحه صحبت کنیم باید بگوییم یافته‌های تاریخی که در سرتاسر منطقه ملیحه کشف شده‌اند متعلق به دوران پلیوسن، حدود ۱۳۰٬۰۰۰ سال پیش، هستند. این موضوع نشان می‌دهد که ساکنان این منطقه در دورانی که جوامع انسانی آناتومیک برای اولین بار از آفریقا خارج شدند و شروع به گسترش جهانی کردند، در این منطقه زندگی می‌کرده‌اند. همچنین یافته‌هایی از دوران بعدی، به عنوان آخرین دوره‌ی یخبندان از جمله قبرستان‌ها و روستاهای مجاور کشف شده‌اند که به جوامع نئولیتیکی (نوسنگی) که از ۱۱٬۰۰۰ سال پیش در آنجا زندگی می‌کرده‌اند، اشاره دارند.
در واقع می‌توان گفت مرکز باستان شناسی ملیحه در امارات که در فهرست آثار تاریخی یونسکو هم به ثبت رسیده آثاری از دوران پارینه‌سنگی تا نوسنگی و دوران برنز و آهن و پیش اسلامی و اسلامی را در خود جای‌داده است. فسیل‌‌های چندین میلیون‌ساله، گورهایی متعلق به عصر برنز و قلعه‌ها و غارهای باستانی بخشی از این آثار را تشکیل می‌دهند.
همان‌طور که از هر سایت تاریخی توقع می‌رود، مرکز باستان شناسی ملیحه هم دارای دیدنی‌های بسیار جذابی است که چنانچه قصد بازدید از آن را داشته باشید بهتر است قدری درباره آنها بدانید. در ادامه با الی گشت همراه باشید تا به معرفی برخی از این دیدنی‌ها بپردازیم.
صخره فسیل یا کوه ملیحه که از بالای مرکز باستان شناسی ملیحه دیده می‌شود، مقصدی محبوب برای گردشگران به شمار می‌رود و تورهایی به این مقصد از این مرکز ارائه می‌شود. در این قسمت در حقیقت بازدیدکنندگان با موزه‌ای جذاب از فسیل‌ها و استخوان‌های کشف شده از تپه‌های شهر باستانی ملیحه روبرو می‌شوند. این موزه همچنین دارای بخش دیگری برای نمایش سکه‌های باستانی یافت شده و برخی اشیای کشف شده است که بازدید از آنها هم تجربه‌ای منحصر به فرد برای هر گردشگری فراهم خواهد کرد.
یکی از جالب‌ترین مکشوفات این منطقه قلعه‌های باستانی هستند. گفتنی است انبوهی از قلعه‌های محصور شده به نام قلعه ملیحه در نزدیکی محل حال حاضر مرکز باستان‌شناسی ملیحه کشف شده که به‌احتمال زیاد مربوط به یک پادشاهی باستانی عربی جنوبی متعلق به ۳۰۰ قبل از میلاد باشد. لازم به ذکر است که این دوره همچنین با نام دوره‌ی ملیحه و دوره‌ی پیش اسلامی دیرینازی هم شناخته می‌شود و پس از فروپاشی امپراتوری هخامنشی ایجاد شده است. گرچه در تاریخ غرب این دوره هلنیستی نامیده می‌شود اما فتوحات اسکندر مقدونی تنها تا سرزمین پارس رسید و عربستان را شامل نمی‌شد.
جالب است بدانید مرکز باستان شناسی ملیحه به میزان زیادی به شهر باستانی ملیحه نزدیک به ساحل غربی امارات مرتبط است. چرا که سکه‌های مدل مقدونی در موزه این مرکز باستان شناسی در شارجه با تصویر اسکندر مقدونی کشف شده‌اند. همچنین صدها سکه هم در آنجا و هم در ملیحه با حکاکی شکل سر هرادس و زئوس از خدایان یونان باستان یافت شده‌اند. روی بعضی از این سکه‌ها همچنین نام ابل به زبان آرامی هک شده است. این سکه‌ها با قالب‌های کشف شده در ملیحه مطابقت دارند. علاوه بر این یافته‌های شمش آهن در این محل، وجود یک مرکز فلزکاری در این منطقه را اثبات می‌کند.
اما شاید بخواهید بدانید چه آثار مهمی با چه قدمتی در مرکز باستان شناسی ملیحه وجود دارند؟ گفتنی است ابزارهای پیدا شده در این منطقه با سنت نئولیتیکی Ubaid یا Arabian Bifacial از ۵٬۰۰۰ تا ۳٬۱۰۰ قبل از میلاد مطابقت دارند. باستان‌شناسان معتقدند به‌مرورزمان، در دوره‌ی برنز، تمدن در این منطقه شکل‌گرفته است. قبرهای جمعی باستانی که در ملیحه کشف شده‌اند، گواه این مدعا هستند. از جمله این قبور باید به قبر Umm Al Nar که یکی از مهم‌ترین یافته‌های این منطقه است، اشاره کرد. همچنین گفته می‌شود در این منطقه در دوره‌های بعدی، سیستم آبیاری زیرزمینی و کشت خرما و سایر محصولات کشاورزی مرسوم شده است.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید غارهای زیادی در کوه‌های منطقه مرکز باستان شناسی ملیحه وجود دارد که برخی از آنها قدمتی به میزان عمر بشر دارند. گفته می‌شود این غارها بیشتر حکم جایی برای اسکان موقت انسان‌ها داشته‌اند و افراد به هنگام طوفان و تندباد در آن پناه می‌گرفته‌اند و ابزارهای سنگی و غذای خود را در آن نگهداری و ذخیره می‌کرده‌اند.
مطالب مرتبط
نمی‌توان از مرکز باستان شناسی ملیحه صحبت کرد و چیزی از کویر این منطقه نگفت. گفتنی است کویر ملیحه با ماسه‌های روان و زیبا و منظره تماشایی‌اش یکی از مقاصد مهم گردشگری امارات به شمار می‌رود. همچنین مسابقه اتومبیل‌رانی در کویر یکی از فعالیت‌های پرطرف‌دار در این منطقه به حساب می‌رود. علاوه بر این می‌توان در ملیحه فسیل‌هایی را دید که یادگار ۶۰ تا ۷۰ میلیون سال پیش‌اند. «صخره‌ی شتر» که به‌خاطر شباهتش به شکل این حیوان چنین نام‌گرفته هم از دیدنی‌های نزدیک شارجه است که قدمتی ۸۰ میلیون‌ساله دارد.
لازم به ذکر است که فاصله شهر شارجه تا مرکز باستان شناسی ملیحه شارجه ۶۶ کیلومتر معادل ۴۵ دقیقه است که اگر اقدام به خرید بلیط تور این مرکز باستان شناسی از دفاتر خدمات گردشگری و تفریحی مستقر در هتل‌های شارجه و خیابان‌های مهم شارجه کنید، همراه با مینی ون و یک لیدر راهی این سایت و موزه باستان شناسی جذاب در دل کویر شرق شهر شارجه خواهید شد.
برای رسیدن به مرکز باستان شناسی ملیحه و موزه آن با خودروهای سواری، همچنین می‌توانید از نقشه‌های آنلاین استفاده کنید و این مکان کویری را به‌راحتی با نقشه گوگل‌مپ از درب هتل یا هر کجایی که هستید، مسیریابی کنید. خوب است بدانید بهترین زمان رفتن به ملیحه باتوجه‌به آفتاب سوزان آن، ساعات نزدیک به غروب آفتاب است.
- آدرس مرکز باستان شناسی ملیحه شارجه: اتوبان شارقه، شهر باستانی ملیحه
- شماره تلفن منطقه باستانی ملیحه: +۹۷۱۶۸۰۲۱۱۱۱
ساعت بازدید مرکز باستان شناسی ملیحه شارجه در روزهای یکشنبه تا چهارشنبه از ۹ صبح الی ۱۹ و در روزهای پنجشنبه تا شنبه از ۹ صبح الی ۲۱ شب است.
قیمت بلیت مرکز باستان شناسی ملیحه در حال حاضر ۷۹ درهم است که می‌توانید آن را از طریق سایت این مجموعه به‌صورت اینترنتی خریداری کنید. همچنین می‌توانید برای خرید بلیت منطقه باستانی ملیحه از طریق دفاتر خدمات گردشگری داخل شهر شارجه که در برخی هتل‌ها و مراکز خرید این شهر فعالیت دارند، هم اقدام کنید.
از جمله امکانات رفاهی در مرکز باستان‌شناسی ملیحه باید به کافه بیسترو، فروشگاهی برای خرید هدایا و مجموعه‌ای از تورهای گردشگری اشاره کرد. گفتنی است تورهایی از این مرکز به جاذبه‌های نزدیک، از جمله صخره فسیل یا جبل ملیحا، ارائه می‌شود. همچنین در این منطقه تفریحات سوارکاری مختلفی برای مبتدیان و سوارکاران حرفه‌ای هم در نظر گرفته شده. این مرکز همچنین دارای برنامه‌ای آموزشی و بسته‌های مختلفی برای خانواده‌ها بوده و میزبان گروه‌ها و رویدادهای مشارکتی هم هست.
همچنین در محل مرکز باستان شناسی ملیحه تورهای گردشگری با موضوع تور رصد ستارگان راه شیری در حین شب و تورهای آخر هفته، تور سافاری خودروهای آفرودی همراه با رانندگان حرفه‌ای، تور شترسواری در مناطق کشف شده ملیحه، کپرهای کویری برای اقامت شبانه و کمپ کویری، کافه رستوران و راهنمای گردشگری هم هست تا گردشگران خارجی و علاقه‌مندان به مناطق کویری و صحرا بیشترین لذت را از سفر خود به این ناحیه ببرند.
اما شاید بخواهید بدانید چه جاذبه‌های گردشگری نزدیک به مرکز باستان شناسی ملیحه وجود دارد تا بتوانید با یک تیر چند نشان زده و در یک‌زمان از آنها هم دیدن کنید. از جمله این جاذبه‌ها باید به ذخیره‌گاه حفاظت شده بیابان دبی، پارک مشرف دبی، دهکده میراث حتا دبی، سد آبی حتا دبی و پارک ساحلی الممزر دبی اشاره کرد.
در این مقاله از الی گشت به معرفی یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های تاریخی کشور امارات متحده عربی در شارجه یعنی مرکز باستان شناسی ملیحه پرداختیم. گفتیم که این منطقه باستانی آثاری از دوران پارینه‌سنگی تا نوسنگی و دوران برنز و اسلامی و پیش اسلامی را در خود جای‌داده و به لحاظ تاریخی و فرهنگی بسیار حائز اهمیت است. این منطقه همچنین دارای دیدنی‌های بسیاری از جمله موزه و کویر و قلعه و غارهای تاریخی است که بازدید از آنها هر گردشگری را به وجد می‌آورد. اگر شما هم به بازدید از اماکن تاریخی علاقه‌مندید حتماً در سفر خود به امارات از این جاذبه گردشگری مهم دیدن کنید.
مرکز باستان شناسی ملیحه در ۶۶ کیلومتری شرق شارجه در کشور امارات متحده عربی واقع شده است.
این سایت تاریخی شواهد و آثاری از دوره‌های مختلف تاریخی از پارینه‌سنگی تا نوسنگی و عصر برنز را در خود جای‌داده و با بازدید از آن می‌توان اطلاعات خود از این ادوار تاریخی را بالا برد.
ساعت بازدید مرکز باستان شناسی ملیحه شارجه در روزهای یکشنبه تا چهارشنبه از ۹ صبح الی ۱۹ و در روزهای پنجشنبه تا شنبه از ۹ صبح الی ۲۱ شب است.
قیمت بلیت مرکز باستان شناسی ملیحه در حال حاضر برای هر نفر ۷۹ درهم است.