قلعه چرام یکی از زیباترین جاذبه‌های گردشگری و یکی از آثار تاریخی در شهرستانی به همین نام در استان کهگیلویه و بویراحمد است. این قلعه که قدمت آن به دوران قاجار می‌رسد، هر ساله مسافران زیادی را از داخل و خارج از کشور به خود جذب کرده و یکی از آثار تاریخی ثبت شده در لیست آثار ملی ایران است. معماری زیبای این قلعه، قدمت تاریخی و همچنین طبیعت زیبای اطراف آن، همگی دلایلی هستند که باعث می‌شوند قلعه چرام به یکی از مهم‌ترین آثار باستانی کهگیلویه و بویراحمد تبدیل شود. اگر شما هم دوست دارید تا در ایران گردی بعدی خود سری به این قلعه تاریخی زیبا بزنید، ادامه این مطلب از مجله گردشگری الی گشت را به هیچ عنوان از دست ندهید. در ادامه این مطلب قصد داریم تا همه چیز را درباره قلعه چرام، نگینی در دل کوهستان برای شما توضیح بدهیم.
معرفی شهرستان چرام
قدمت شهرستانی که امروزه به نام شهرستان چرام شناخته شده و خانه قلعه تاریخی با همین نام است، به بیش از ۴ هزار سال پیش از میلاد مسیح می‌رسد. باستان شناسان با توجه به اسناد تاریخی، تخمین می‌زنند که قدمت این شهر، به دوره شکل گیری تمدن عیلامی ها برسد. این تمدن تا زمان ساسانی‌ها به همان شکلی که بوده نگه داشته شده و پس از آن، در سلسله‌های طاهریان و قراقویونلو، تغییراتی به خود دیده است. اما نکته مهمی که درباره این شهر وجود دارد این است که این شهر در بیشتر سلسله‌ها و حکومت‌های مختلف ایرانی، یک منطقه مسکونی حساب می‌شده است. زمین‌های این شهر صاف و هموار بوده و به همین دلیل هم قلعه‌های دیدبانی بسیاری در اطراف آن ساخته می‌شد و داخل خود شهر که در پایین‌ترین سطح قرار داشت، مقر فرماندهی و دیدبانی بود.
این شهر درگذشته به‌عنوان محل رفت‌وآمد و خریدوفروش دست‌فروشان و دوره گردان بسیاری بوده است. همان‌طور که گفتیم، تاریخچه شهر چرام به دوران عیلامی ها رسیده و به همین دلیل هم آثار تاریخی بسیاری در آن پیدا می‌شود که بیشتر آن‌ها در لیست میراث ملی ایران به ثبت رسیده‌اند. اما بیشترین و مهم‌ترین آثار تاریخی به‌جامانده و قلعه‌هایی که هنوز در شهر چرام پابرجا هستند، مربوط به دوره قاجار بودند. شاهزادگان قاجار در این شهر برای خود قلعه‌های بسیاری ساخته و در تابستان برای استراحت و تفریح به آن جا می‌آمدند. بسیاری از قلعه‌ها هم توسط خود حاکمان و شاه‌ها ساخته شده بودند و مقر فرماندهی محسوب می‌شدند.
معرفی قلعه چرام
یکی از این قلعه‌های معروف که در دوران سلطنت قاجار ساخته شده است، قلعه چرام است. فردی به نام عبدالله خان در دوران حکومت قاجار، دستور داد تا قله چرام را به عنوان یکی از قلعه‌های مخصوص دیده بانی بسازند. پس از ساخت قلعه چرام، حاکمانی از جمله پرویز خان، هادی خان، حسین قلی خان و اسکندرخان هم از آن به عنوان مقر حکم رانی خود استفاده کردند.
معماری قلعه چرام
یکی از جالب‌توجه‌ترین و مهم‌ترین نکاتی که درباره قلعه چرام وجود دارد، معماری خارق‌العاده و کم نظیر این قلعه است. معماری قلعه چرام کاملاً متراکم بوده و بنایی شبیه به آن در ایران دیده نمی‌شود. هنگام ورود به این قلعه، می‌توان سنگ‌نوشته‌ای را مشاهده کرد که اطلاعاتی درباره سال ساخت قلعه می‌دهد، اما به دلیل تخریب‌هایی که در طی سالیان سال صورت گرفته است، نمی‌توان این اطلاعات را مطالعه کرد. قلعه ۱۲ متر ارتفاع داشته و به دلیل ارتفاعی که دارد، چشم انداز بسیار زیبایی از دشت و طبیعت اطراف به افراد می‌دهد. همان طور که پیش‌تر هم اشاره شد، شهر چرام در کل یک زمین هموار داشته و اطراف آن در بلندی بوده است.
کاربرد قلعه چرام
برخی از تاریخ شناسان معتقدند که این قلعه روی تپه‌ها و ارتفاعات ساخته شده است تا بلندمرتبه بودن و بالاتر بودن حاکم را نشان بدهد. در حالی که برخی دیگر معتقد هستند که این ساختار، در واقع برای محافظت بیشتر از قلعه و اشراف داشتن به تمامی جهات به کار رفته است.
البته به نظر می‌رسد که نظریه دوم به واقعیت نزدیک‌تر باشد. چرا که در دیواره‌های این قلعه می‌توان سوراخ‌هایی مشاهده کرد که بر اثر تخریب ایجاد نشده و به عمد در دیوار تشکیل شده‌اند. این سوراخ‌ها در دیده بانی بهتر به افراد کمک کرده و باعث می‌شدند تا هر خطری را از تمامی جهات بتوانند سریعاً شناسایی کنند. در زیر ساختمان تونل‌هایی وجود داشته که در صورت بروز جنگ یا هرگونه تهدید نظامی، افراد می‌توانستند از این تونل‌ها فرار کرده یا این که برای تعداد زیادی از افراد خانه، غذا و آذوقه تأمین کنند. در این قلعه از تزئیناتی مانند گچ کاری و کاشی‌کاری‌های سنتی ایرانی خبری نیست. اما می‌توان تزئیناتی به شکل سر بز و قوچ را مشاهده کرد.
در این قلعه می‌توان بخش‌های مختلفی را مشاهده کرد که دیوارهای آن‌ها بین ۹۰ تا ۱۰۰ سانتی متر قطر دارد. علاوه بر اتاق‌های مختلف در خانه که با شاخ قوچ و بزهای تزئینی دکوراسیون شده‌اند، در این قلعه یک حمام قدیمی هم مشاهده می‌شود. این حمام مانند سایر حمام‌های قدیمی ایرانی بوده و از معماری شبیه به معماری حمام‌های دوران قاجار در ساخت آن استفاده شده است.
موقعیت جغرافیایی قلعه چرام
قلعه چرام در شهرستان چرام، در استان کهگلویه و بویراحمد واقع شده است. فاصله آن تا یاسوج تقریباً ۱۵۳ کیلومتر و تا دهدشت حدود ۲۹ کیلومتر است. برای سفر به استان کهگلویه و بویراحمد می‌توان از روش‌های سفر زمینی و هوایی مانند اتوبوس، خودروی شخصی و هواپیما استفاده کرد. سپس می‌توان با استفاده از خودروهای شخصی، تاکسی یا حتی تورهای گردشگری برای بازدید از قلعه چرام رفت.
آدرس قلعه چرام: ایران، استان کهگیلویه و بویراحمد، شهرستان چرام، قلعه چرام
بهترین زمان بازدید از قلعه چرام
بهترین زمان سفر به شهر چرام و بازدید از قلعه تاریخی این شهر، در فصل بهار و پاییز است. در این فصل‌ها آب و هوای شهر کاملاً مطلوب شده و همچنین طبیعت اطراف قلعه هم بسیار زیبا می‌شود. اگر می‌خواهید از طبیعت سرسبز اطراف قلعه دیدن کنید، باید بهار را انتخاب کنید. اما درصورتی‌که می‌خواهید از تغییر رنگ گیاهان و هوای ابری لذت ببرید، پاییز می‌تواند بهترین گزینه برای شما باشد.
هتل ها و اقامتگاه های اطراف قلعه چرام
همان طور که پیش‌تر هم به این موضوع اشاره کردیم، شهر چرام یکی از شهرهای تاریخی بوده و آثار تاریخی و باستانی بسیاری در آن وجود داشته که تعداد زیادی از آن‌ها هم به ثبت ملی رسیده‌اند؛ بنابراین بدیهی است که تعداد زیادی از مسافران داخلی و خارجی در طول سال برای بازدید از بناهایی مانند قلعه چرام به این شهر سفر کنند. در همین راستا امکانات زیاد و هتل‌های متعددی برای استراحت و اقامت مسافران ساخته شده است. یکی از معروف‌ترین این هتل‌ها، هتل قصر چرام است. در ضمن در این منطقه اقامتگاه‌های خصوصی، بوم‌گردی و خانه‌های روستایی هم برای اجاره وجود دارد. در طول اقامت خود هم می‌توانید از سایر دیدنی‌های نزدیک قلعه چرام مانند باغ چشمه بلقیس، سد و تنگه شراب گرو، روستای بردیان، آبشار الوان طسوج و بسیاری دیدنی‌های دیگر بازدید کنید.
ایران گردی با الی گشت
در این مطلب با یکی از دیدنی‌ترین و جالب‌ترین نمونه‌های معماری دوران قاجار در استان کهگیلویه و بویراحمد به نام قلعه چرام آشنا شدیم. این قلعه که در شهرستانی با همین نام ساخته شده است، به احتمال زیاد یک قلعه بسیار کاربردی و کارآمد برای دیده بانی بوده است. چرا که در دیواره‌های این قلعه می‌توان حفره‌های دیده بانی بسیاری مشاهده کرد و همچنین در زیر آن هم یک تونل و راهروی بزرگ وجود داشته که برای فرار و آوردن آذوقه و غذا از آن استفاده می‌شده است.
شهر چرام یکی از مهم‌ترین و قدیمی‌ترین شهرهای تاریخی بوده که قدمت آن به ۴ هزار سال پیش از میلاد مسیح و زمان حکومت عیلامی‌ها می‌رسد. به همین دلیل هم قلعه‌ها و آثار تاریخی بسیاری در آن کشف شده است. درصورتی‌که می‌خواهید بیشتر با آثار تاریخی ایران آشنایی پیدا کنید، سری به سایر مطالب الی گشت بزنید. از این که وقت با ارزش خود را در اختیار ما گذاشتید از شما سپاس گزاریم.
سوالات متداول
قلعه چرام کجاست؟
این قلعه که یکی از قلعه های تاریخی در استان کهگیلویه و بویراحمد است در شهرستان چرام قرار دارد و امکان دسترسی به آن با اتوبوس یا خودروی شخصی وجود دارد.
قلعه چرام متعلق به چه دورانی است؟
طبق اسناد تاریخی که پیدا شده و با توجه به نظر کارشناسان، قلعه چرام متعلق به دوران قاجار بوده و به عنوان یک مرکز حکمرانی برای خان های مختلف استفاده می شده است.
بهترین زمان بازدید از قلعه چرام چه زمانی است؟
برای بازدید از طبیعت زیبای شهر چرام و همچنین دیدن قلعه چرام، بهترین زمان سفر در فصل بهار و پاییز است. در این دو فصل طبیعت زیبا و آب و هوا متعادل خواهد بود.
مقالات مرتبط