اگر تابه‌حال به شهرهای مرکزی ایران در دل کویر سفر نکرده‌اید، پیشنهاد می‌شود سفر به شهر ندوشن واقع در استان زیبای یزد و بازدید از قلعه ندوشن را از دست ندهید. این قلعه در دوران افشاریه و زندیه برای نگهبانی و مراقبت از مردم منطقه در قالب نظامی بر بلندای تپه‌ای ساخته شده است. بازدید از این جاذبه تاریخی، برای علاقه‌مندان به کشف تاریخ ایران باستان، در فصل پاییز و بهار، می‌تواند تجربه‌ای به‌یادماندنی را رقم بزند.
برای آشنایی با قلعه ندوشن و سایر جاذبه‌های تاریخی، طبیعی و گردشگری اطراف آن، مطالب تهیه شده توسط مجله گردشگری الی گشت را مطالعه نمایید.
قلعه ندوشن که مربوط به دوران سلطنت افشاریه، زندیه است، بر فراز کوهی کم‌ارتفاع در کنار رودخانه عبوری از کنار شهر ندوشن که اکنون به خیابان تبدیل شده است، قرار گرفته است. شهر ندوشن، یکی از زیباترین شهرهای استان یزد است که پیش‌تر روستا بوده و به‌تازگی شهر نام‌گرفته است. این شهر در فاصله ۸۸ کیلومتری از شهر یزد قرار گرفته و وسعتی حدود ۱۰ هزار کیلومتر مربع دارد.
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های سفر به این شهر و بازدید از قلعه ندوشن، دسترسی آسان به شهرستان‌ها و روستاهای اطراف است؛ به‌طوری‌که شهر ندوشن، از شمال به شهر اردکان و از شمال شرق به میبد راه دارد. روستا کذاب و شهر تفت نیز در شرق این شهر قرار دارند. از روستاهایی که در محدوده این منطقه قرار دارند هم می‌توان به هفتهر، علویه، نیوک و سورک اشاره کرد.
در دوران سلطنت افشاریه و زندیه، قلعه ندوشن به عنوان دژی برای پناه‌بردن مردم و سربازان به هنگام جنگ و درگیری استفاده می‌شد. به همین دلیل، این قلعه بر بالای تپه‌ای و به شکل نظامی شامل چهار برج مراقبت در چهارگوشه آن ساخته شده است. بنابراین این قلعه، به عنوان یکی از آثار تاریخی و گردشگری یزد، در گذشته کاربری نظامی داشته است.
البته بسیاری از قدیمی‌ها و کارشناسان معتقدند، این قلعه را حکومت اصفهان برای مرزبانی بین یزد و اصفهان ساخته است؛ زیرا قلعه ندوشن سابقاً در زمان حکومت آل مظفر در یزد، جزو اصفهان بوده است. اگرچه اغلب مردم بر نظریه اول معتقدند. لازم به ذکر است، این قلعه در سال‌های اخیر در لیست آثار ملی ایران ثبت شده است.
در دوران افشاریه و زندیه، برای ساخت قلعه ندوشن از مصالحی همچون سنگ، گل و خشت استفاده شده است و در برخی قسمت‌های بنا آجر نیز به چشم می‌خورد. در بنای بیرونی قلعه به جز سردر ورودی از قلوه‌سنگ‌های سفید از جنس همان کوهی که بر روی آن قرار گرفته، استفاده شده است.
قلعه ندوشن، در دوطبقه و با چهار برج در چهارگوشه آن طراحی شده است و به دلایل امنیتی و حفاظتی بر بالای تپه‌ای واقع شده است. لازم به ذکر است، چاه آبی به عمق ۱۵ متر، در این قلعه وجود دارد که مردم هنگام پناه بردن به آن از این چاه استفاده می‌کردند.
شهر ندوشن، به عنوان یکی از شهرهای تاریخی و گردشگری استان یزد، علاوه بر قلعه ندوشن، دارای انواع جاذبه‌های تاریخی، طبیعی و گردشگری است که بازدید از آن‌ها به تمام گردشگران توصیه می‌شود. در ادامه به معرفی مهم‌ترین جاهای دیدنی در اطراف قلعه ندوشن می‌پردازیم:
یکی از زیباترین جاذبه‌های طبیعی در اطراف قلعه ندوشن، در روستای نصرآباد واقع در جنوب ندوشن، غار نباتی است. این غار در دهانه کوهی ایجاد شده است که به گفته کارشناسان، این منطقه همچنان قابلیت غار زایی دارد. غار نباتی دارای ۲ دهانه و ۳ مسیر بوده و حدود ۵۰ متر طول دارد. داخل آن کاملا تاریک است، اما به دلیل مسیر سرراست آن، هیچ کس در این غار گم نمی‌شود. بهتر است بدانید، به بخش داخلی غار، تالار نیز گفته می‌شود.
اگر درباره جغرافیای ایران خوانده باشید، بدون شک نام باتلاق گاوخونی به گوشتان آشناست. آبی که از کوه‌های چهارمحال‌وبختیاری سرچشمه گرفته و در مسیر خود به اصفهان، از زاینده‌رود و سایر دشت‌ها و زمین‌ها عبور می‌کند، در نهایت به باتلاق گاوخونی منتهی می‌شود. این باتلاق در حقیقت انتهای داستان زاینده‌رود است که متأسفانه امروزه دچار خشکسالی و کم‌آبی شده است. این باتلاق در گذشته محلی برای کوچ پرندگان مهاجر محسوب می‌شد.
می‌توان گفت، بدون اغراق زیباترین جاذبه طبیعی و گردشگری در این منطقه، سنگ‌آب و یا سنگاب ندوشن است. این اثر زیبای طبیعی، یک چشمه پلکانی است که به دلیل حرکت آب سرشار از املاح و مواد معدنی بر روی زمین و رسوب این مواد طی صدها و شاید هزاران سال، این پدیده شگفت‌انگیز ایجاد شده است. بازدید از سنگاب ندوشن در نزدیکی قلعه ندوشن، به تمام گردشگران توصیه می‌شود.
قنات ندوشن با قدمتی از دوره ایلخانی و به طول ۴.۲ کیلومتر ایجاد شده است. این قنات در محلی به نام سراب ده در جنوب شهر ندوشن آغاز شده و تا بلوار «فاطمه الزهرا ندوشن» ادامه پیدا کرده و در مسیر خود زمین‌ها و باغ‌های بافت تاریخی شهر را آبیاری می‌کند. قنات روستای ندوشن، در سال‌های اخیر، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
منارجنبان مسجد جامع ندوشن، بنایی مربوط به دوره ایلخانی است که در باد حرکت کرده و از ۵۰ متری نیز قابل رویت است. این بنای مدور از آجر و ساروج ساخته شده و بالای منارش هم یک مأذنه به قطر ۳ و ارتفاع ۲۵ متر با ۳۴ پله چوبی قرار گرفته است. لازم به ذکر است، منارجنبان ندوشن یزد، پیش از منارجنبان اصفهان ساخته شده و امروزه به هنگام اذان‌های سه‌گانه و در وداع آخرین جمعه ماه رمضان، استفاده می‌شود.
مسجد جامع ندوشن، یکی از قدیمی‌ترین و معروف‌ترین مساجد استان یزد است که در قرن هشتم هجری شمسی در زمان حکومت آل‌مظفر ساخته شده است. با وجود انواع آثار تاریخی و باستانی از قبیل ستون‌های سنگی، کتاب‌های خطی، منارجنبان، کتیبه‌های سنگی و در و دیوارهای کنده‌کاری‌شده این مسجد نمایی شبیه به یک موزه را به خود گرفته است.
قدیمی‌ترین اثر تاریخی در این مسجد، منبر ۹۰۰ ساله‌ایست که از چوب گردو ساخته شده و با معرق، منبت و گره چینی تزئین شده است. البته لازم به ذکر است، امروزه سرلوحه و کتیبه این منبر، در موزه معروف «متروپولیتن نیویورک» یکی از بزرگ‌ترین موزه‌های جهان در زمینه هنرهای زیبا نگهداری می‌شود.
یکی دیگر از معروف‌ترین بناهای تاریخی شهر ندوشن واقع در استان یزد، مسجد آمنه گل است که در بافت تاریخی و قدیمی شهر قرار دارد. این مسجد را در قرن ششم هجری خورشیدی، به‌وسیله خشت ساخته و سپس اندودی از گچ روی آن را پوشانده‌اند. امروزه، سنگ‌نوشته‌ای در این بنا وجود دارد، سازنده آن را معرفی می‌کند. بهتر است بدانید، مسجد آمنه گل نیز، در لیست آثار ملی ایران قرار گرفته است.
زمانی که وارد بازارهای این شهر می‌شوید، بوی خوشی که از عطاری‌ها به مشام می‌رسد نظر شما را به خود جلب می‌کند. این شهر رویشگاه بسیاری از گیاهان دارویی مانند زیره سیاه و آنغوزه، گون، پونه ایرانی و خشخاش است که از خواص دارویی و درمانی بسیاری برخوردارند.
علاوه بر این موارد به دلیل شرایط آب‌وهوایی و کم‌آبی منطقه بسیاری از درختان قوی از قبیل انار، گردو و بادام در این منطقه می‌روید و شما می‌توانید این میوه‌های مقوی را به عنوان سوغات خریداری نمایید. مردم این منطقه علاوه بر کشاورزی، به دامپروری نیز می‌پردازند و می‌توان محصولات لبنی آن را از قبیل ماست، پنیر و کشک، از سوغات این شهر دانست.
نیازی به گفتن نیست که شیرینی‌های لذیذ و خوشمزه استان یزد، باقلوا، قطاب و کیک یزدی، طرف‌داران خاص خود را دارند. بنابراین شما می‌توانید پس از سفر به این شهر و بازدید از قلعه ندوشن، طیف وسیعی از محصولات این استان را به عنوان سوغات با خود ببرید.
مطالب مرتبط
ازآنجایی‌که قلعه ندوشن از جمله جاذبه‌های تاریخی و گردشگری در فضای باز است، بنابراین زمان سفر به این شهر و بازدید از قلعه، از اهمیت بالایی برخوردار است. شهر ندوشن در منطقه مرکزی ایران و در دل کویر واقع شده است. بنابراین همان‌طور که انتظار می‌رود، تابستان‌های گرم، سوزان و طاقت‌فرسا و زمستان‌های سرد و سوزناکی را تجربه می‌کند.
ازاین‌رو، بهترین زمان برای بازدید از قلعه ندوشن، پاییز، اواخر زمستان و اوایل بهار است. در این بازه می‌توانید با سفر به ندوشن، از تفریحات و سرگرمی‌ها در دل کویر لذت ببرید، به بازدید از جاذبه‌های تاریخی، طبیعی و گردشگری بپردازید و از آسمان زیبای شب کویر غافل نشوید.
برای رسیدن به ندوشن و بازدید از قلعه ندوشن، دو راه پیش رو دارید. شما می‌توانید از راه‌های جاده‌ای، به‌وسیله اتومبیل شخصی خود و یا اتوبوس، هم از مسیر استان فارس و هم از مسیر شمال استان اصفهان به این منطقه برسید. همچنین اگر فرصتتان کوتاه است و می‌خواهید سریع‌تر به مقصد برسید، می‌توانید با استفاده از راه‌های ریلی و هوایی خود را به یزد رسانده و از آن‌ها با تاکسی و اتوبوس به شهر ندوشن بروید.
اگر قصد دارید بیشتر از یک روز در شهر ندوشن بمانید و از آب‌وهوای مطبوع و جاذبه‌های تاریخی و طبیعی آن دیدن کنید، امکانات رفاهی و اقامتی متنوعی در اختیار شما قرار دارد. شما می‌توانید در هتل‌های نزدیک ندوشن در شهر یزد یا میبد و یا در اقامتگاه‌های بوم‌گردی و سنتی داخل آن اقامت به‌یادماندنی را تجربه نمایید. از جمله نزدیک‌ترین هتل‌ها و اقامتگاه‌ها به قلعه ندوشن عبارت‌اند از:
- هتل صفائیه
- هتل داد
- هتل لاله
- هتل بهجت میبد
- اقامتگاه بوم‌گردی هوراک
- اقامتگاه بوم‌گردی عمه رباب
در مقاله فوق به معرفی قلعه ندوشن، یکی از معروف‌ترین جاذبه‌های تاریخی و گردشگری مرکز ایران واقع در شهر ندوشن استان زیبای یزد و جاهای دیدنی در اطراف آن پرداخته‌ایم. ازآنجایی‌که استان یزد و شهرهای مختلف آن از تاریخ غنی و پرپیچ و خمی برخوردارند، می‌توانید با سفر به این منطقه از انواع آثار تاریخی که اغلب آن‌ها در لیست آثار ملی آن به ثبت رسیده‌اند دیدن کنید. این قلعه میز، یکی از همین آثار است که بر بالای تپه‌ای در این شهر به‌منظور نگهبانی و حفاظت از مردم با معماری نظامی ساخته شده است.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره زمان برگزاری تور یزد و بازدید از جاذبه‌های گردشگری مانند قلعه ندوشن و همچنین تهیه بلیط و رزرو هتل، با کارشناسان مجرب آژانس مسافرتی الی گشت در ارتباط باشید.
این قلعه در شهر ندوشن در فاصله ۸۸ کیلومتری از شهر یزد، واقع در استان یزد قرار گرفته است.
بهترین زمان برای بازدید از قلعه ندوشن، پاییز، اواخر زمستان و اوایل بهار است.
بله شما می‌توانید در هتل‌های نزدیک ندوشن در شهر یزد یا میبد و یا در اقامتگاه‌های بوم‌گردی و سنتی داخل آن اقامت به‌یادماندنی را تجربه نمایید.
می‌توانید با استفاده از راه‌های ریلی و هوایی خود را به یزد رسانده و از آن‌ها با تاکسی و اتوبوس به شهر ندوشن بروید و یا مستقیماً از مبدأ با اتومبیل شخصی خود به مقصد برسید.
برخی از مهم‌ترین جاهای دیدنی عبارت‌اند از: مسجد جامع ندوشن، منارجنبان ندوشن، قنات ندوشن، مسجد آمنه گل، تالاب گاوخونی و غار نباتی.
۳ نظرات