سی سخت بدون شک نامی آشنا برای طبیعت‌گردان و عاشقان زیبایی‌های ایران است. این منطقه جاذب‌هایی کمتر دیده شده دارد و بدون شک می‌تواند تا مدت‌ها شما را در حیرت زیبایی‌هایش فرو برد. بعد از اینکه از جنگل‌های با قدمت و هزار سال در منطقه زاگرس جنوبی عبور کردید، سی سخت خود را به شما نشان خواهد داد. نگین درخشان دنا که برای رسیدن به آن باید مصائب زیادی را تحمل کرد. به عبارتی هفت خوانی در مقابل شما قرار دارد که عبور از آن وعده دیدار با منطقه سی سخت را به شما می‌دهد. این منطقه در میان سایر همتایان طبیعی خود در دیگر نقاط ایران یکی از جاذبه‌های بی‌نظیر یاسوج محسوب می‌شود که ما امروز و در این مطلب با شما سری به آن خواهیم زد و از تمام زوایا این منطقه و محیط آن را بررسی می‌کنیم.
سی سخت از دیدنی‌های یاسوج است و از جمله شهرهای شهرستان دنا که دقیقاً در فاصله ۳۵ کیلومتری از شمال غرب یاسوج قرار گرفته. شاید ندانید که نام این شهر با افسانه کیخسرو، یکی از پادشاهان ایرانی و همین‌طور ۳۰ نفر از پهلوانان وی درهم‌آمیخته شده است. ارتفاعات دنا که در رشته‌کوه زیبای زاگرس قرار دارد منبع چشمه‌سارها و جویبارهایی است که منطقه سی سخت را کاملاً سیراب می‌کنند و در کنار دیگر قسمت‌های اسرارآمیز آن، سبب می‌شوند تا محیطی کاملاً متفاوت برای گردشگران و طبیعت‌گردان به وجود آید. سی سخت در اصل همان بهشت گمشده معروف است که باغ هایی گسترده و چشمه‌های خروشان و متعدد دارد و در نهایت آرامش، در آغوش دنا خواب‌های طلایی می‌بیند.
طبیعت به‌شدت بکر و بی‌نظیر آن در یک سرزمین ۱۶ هزارکیلومتری کوهستانی و مرتفع که متعلق به کهگیلویه و بویراحمد است شما را با دنیایی وهم‌آلود آشنا می‌کند. پیشینه تاریخی کهن که زمانی مهد حکومت پادشاهی هخامنشیان با مرکزیت یاسوج بوده، همگی در کنار هم مجموعه‌ای کامل از جاذبه‌های طبیعی، تاریخی و دیدنی را فراهم کرده است. مردمان این سرزمین همگی از دودمان باشکوه و خوش‌نام بویراحمدی هستند که صمیمیت، مهربانی، صفا و صداقت از ویژگی‌های بارز آن‌ها است. منطقه سی سخت مرکز شهرستان دنا بوده و با جنگل‌های کهن‌سال بلوط، چشمه‌سارهای متعدد و طبیعت کوهستانی، جلوه‌ای متفاوت از ایران را به شما نشان می‌دهد.
برای دسترسی به این جلوه طبیعی و زیبای خداوند در کهگیلویه و بویراحمد شما باید اول خود را به یاسوج برسانید. سپس از جنگل‌های قدیمی و کهن‌سال و زیبای بلوط عبور کنید و بعد از گذشتن از پیچ‌وخم‌های متعدد که شیب‌های تندی هم دارد، در منطقه کوهستانی و در گردنه بیژن، سی سخت خود به استقبال شما می‌آید. گردشگران و طبیعت‌گردان شهری در این منطقه با مهمان‌نوازی و خوش‌خلقی مردمان محلی روبرو هستند و هتل‌های مختلفی مانند هتل جهانگردی و هتل پارسیان آزادی، گزینه‌هایی مناسب در استان کهگیلویه و بویراحمد برای اقامت گردشگران محسوب می‌شوند.
همان‌طور که می‌دانید هر گوشه از ایران در کنار جاذبه‌های طبیعی خود، دیدنی‌های متفاوت و فراوان دیگری هم دارد. این موضوع در مورد منطقه سی سخت هم صادق است. ما در ادامه دیدنی‌های این منطقه را به شما معرفی خواهیم کرد.
اولین جاذبه دیدنی این منطقه چشمه میشی است که بزرگ‌ترین و همین‌طور پرآب‌ترین چشمه در قسمت انتهایی گردنه بیژن محسوب می‌شود. این چشمه جوشان و خروشان است و همچنان قصد ادامه حیات دارد. چشمه میشی در اصل منبعی طبیعی برای تأمین آب شرب منطقه و همین‌طور زراعت در منطقه سی سخت محسوب می‌شود.
بعد از اینکه از کوهنوردی خسته شدید، خنکای آب زلال این چشمه می‌تواند عطش شما را رفع کرده و خستگی‌تان را برطرف کند. از آب این چشمه برای آبیاری‌کردن باغ های گردو، انگور و سیب در منطقه کلنجه استفاده می‌شود. سرسبزی و شادابی این منطقه همگی مدیون این چشمه است. هوای اطراف آن به‌شدت پاک و ناحیه اطراف آن سرسبز و مملو از گل‌های مختلف است. دریاچه کوهگل هم که در منطقه بزرگ و حفاظت شده کوه دنا و در گردنه پرهیاهوی بیژن قرار دارد از دیگر دیدنی‌های اطراف چشمه تاگی محسوب می‌شود.
از دیگر جاذبه‌های دیدنی این منطقه که متعلق به پهلوان نامی ایران کیخسرو است، منطقه‌ای با قله‌های سر به آسمان ساییده و دره‌هایی بسیار عمیق بوده که منطقه دنا نام دارد. این منطقه رودخانه‌هایی با نام‌های بشار و ماربر دارد که در کنار یکدیگر می‌توانند زمینی بایر را به یک زمین حاصلخیز کشاورزی تبدیل کنند. همچنین در این منطقه گیاهان مختلف و گوناگون دارویی و خوراکی در کنار گیاهان تزیینی روییده می‌شوند و پوشش گیاهی آن شامل پسته وحشی، کیکم، ارژن و زالزالک است که مختص این منطقه بوده و رشد و نموی فوق‌العاده‌ای دارند. ناگفته نماند که این منطقه حفاظت شده محلی امن برای زندگی حیواناتی مانند خرس قهوه‌ای، پلنگ، گربه وحشی، پازن و گرگ است. پرندگانی مانند عقاب و کبک و شاهین هم در این منطقه به‌وفور دیده می‌شوند.
اگر به این منطقه سفر کردید سوغاتی‌های آن را فراموش نکنید. از جمله سوغاتی‌های منطقه سی سخت در کهگیلویه و بویراحمد که یک منطقه کاملاً کوهستانی است، محصولات کشاورزی متعدد و متنوع بوده که به‌شدت معروف هستند.
خوراکی جذاب گردو اولین سوغاتی است که از خرید آن در این منطقه نباید غافل شوید. استان کهگیلویه و بویراحمد در تولید و تهیه گردو رتبه برتر کشور را دارد. بیشترین حجم تولید شده گردو و سایر محصولات کشاورزی مغذی در این استان متعلق به شهرستان‌های دنا، چرام و بویراحمد است.
از دیگر سوغاتی‌ها می‌توان به انگور و عسل اشاره کرد. استان کهگیلویه و بویراحمد یکی از قطب‌های اصلی و معروف در تولید عسل در کشور ایران است. به طور معمول سالانه ۱۰۰۰ تن عسل بسیار مرغوب را تولید می‌کند که از جمله محصولات پرطرف‌دار صادراتی در میان کشورهای حوزه خلیج‌فارس محسوب می‌شود.
در ادامه صنایع‌دستی این منطقه را فراموش نکنید. زنان روستایی و عشایر محصولاتی مانند مشته و گچمه را تولید می‌کنند که مانند آن‌ها را در هیچ کجا نمی‌توان یافت. گچمه نوعی گلیم با نقش‌های بسیار زیبای برجسته است که به عنوان روانداز و یا روی پشتی مورداستفاده قرار می‌گیرد. مشته هم از دیگر صنایع‌دستی منطقه است که بافت ضخیم‌تری دارد یک رو تولید می‌شود. البته این محصول هم با طرح‌ها و رنگ‌های منحصر به فرد به عنوان زیرانداز استفاده می‌شود.
مطالب مرتبط
منطقه طسوج ، قطب گردشگری کهگیلویه و بویراحمد
باغ چشمه بلقیس، باغی سرسبز در استان کهگیلویه و بویراحمد
در این منطقه مانند سایر نقاط ایران مردم آداب و رسوم و سنت‌های مخصوص به منطقه کهگیلویه و بویراحمد را اجرا می‌کنند. این استان قشر وسیع و عظیمی از اقوام لر زبان را در خود جای‌داده و مانند سایر استان‌های کشور ما ایران، اعیاد، جشن‌ها، مراسم و سوگواری‌های مخصوص به خود را دارد که در ایام مختلف، هرچه باشکوه‌تر آن‌ها را اجرا می‌کنند.
سال نو و عید نوروز در این منطقه زمانی برای برقراری صلح و آرامش و رفع کدورت‌ها است. در این ایام افراد به یکدیگر هدیه داده و ریش‌سفیدان و کدخدا هم به مردم هدیه می‌دهند.
زمانی هم که افراد در سوگ عزیزی می‌نشینند، تمام اهالی سعی می‌کنند در مراسم “پند شکنی” لباس سیاه عزاداران را بعد از مدتی عزاداری از تن به در کرده و به آن‌ها لباس‌های رنگی هدیه می‌دهند تا صاحب‌عزا از حالت عزاداری خارج شود.
مراسم “چاله گرم کنون” هم از دیگر مراسم‌های متداول این استان محسوب می‌شود که یک روز مانده به فرارسیدن عید نوروز و سال جدید، با حضور فقرا و اغنیا برای گرم‌شدن و گرم نگه‌داشتن برگزار می‌شود. در این مراسم سفره صاحبخانه با غذای گرم و لذیذ پهن می‌شود تا تمام اهالی از آن نوش جان کنند.
اگر قصد سفر به منطقه سی سخت را داشتید توصیه می‌کنیم که فصل بهار و تابستان را برای سفر به این منطقه انتخاب کنید. یاسوج و در کل استان کهگیلویه و بویراحمد، در منطقه سردسیر قرار گرفته و پاییز و زمستان‌هایی بارانی و برفی دارد. اما در ادامه بهار و تابستان باشکوه هرچه تمام‌تر در این منطقه خودنمایی می‌کنند و با جلوه‌گری دشت‌های سرسبز و رنگارنگ، شما را به سمت خود فرا می‌خوانند. حالا این طبیعت است که با شما سخن می‌گوید و تلاش می‌کند تا تنها بخش کوچکی از زیبایی‌های واقعی خود را به همگان نشان دهد.