تخت فولاد یکی از جاذبه‌های دیدنی شهر اصفهان است که منزل ابدی و آرامگاه بسیاری از مشاهیر و اشخاص مهم ایرانی است. تاریخ ساخت دقیق این قبرستان که در نزدیکی زاینده‌رود واقع شده است به‌طورقطع و دقیق مشخص نیست. اما بسیاری از باستان‌شناسان، پیدایش آن را به دوران ماقبل اسلام در ایران ربط می‌دهند. این قبرستان در طول سال‌های مختلف و در حکومت‌های متفاوت، کاربردهای گوناگونی داشته است. اما امروزه از آن به عنوان یکی از بهترین و دیدنی‌ترین جاذبه‌های اصفهان یاد می‌شود. اگر شما هم دوست دارید تا در آغوش مشاهیر ایران بوده و بیشتر با تخت فولاد آشنا شوید، ادامه این مطلب از مجله گردشگری الی گشت را به هیچ عنوان از دست ندهید. هر آنچه که باید درباره تخت فولاد بدانید، در این مطلب توضیح داده شده است.
تاریخچه تخت فولاد
تخت فولاد که امروزه یکی از جاذبه‌های گردشگری اصفهان محسوب می‌شود، قدمت تاریخی بسیار زیادی داشته و تاریخچه آن به دوران ما قبل اسلام و حکومت دیلمیان بازمی‌گردد. آن طور که از شواهد تاریخی، بناها و آثار باستانی کشف شده در این منطقه پیداست، در دوران دیلمیان، سرداری وجود داشته که در این منطقه یک قصر کوچک برای خودساخته بود. ساختار این بنا نشان می‌دهد که در آن زمان برای تماشای مسابقات مختلفی مانند کشتی که در این قصر انجام می‌شده است، یک تخت یا سکوی تماشا ساخته بودند. نام آن سردار پولاد بازو بود و به همین دلیل هم نام آن را تخت فولاد یا تخت پولاد می‌گویند.
برای رزرو تور اصفهان و هتل در اصفهان به الی گشت مراجعه کنید
پس از سالیان سال و در نزدیکی دوران حکومت صفویان، این منطقه محلی برای تجمع دراویش شده بود. تخت فولاد دیگر برای تماشای مسابقات به کار نمی‌رفت، بلکه درویش‌ها از سراسر کشور به این منطقه آمده و با یکدیگر دیدار می‌کردند. پس از مدتی، خانقاه‌های مختلفی در تخت فولاد تأسیس شد و در دوران حکومت صفوی، تخت فولاد تبدیل به یک آرامگاه یا قبرستان برای دفن کردن بزرگ‌مردان دولتی شد.
در دوران شاه سلیمان، به تعداد خانقاه‌های تخت فولاد افزوده شد. به دستور حاکمان مختلفی که به کشور حکومت می کرند، به وسعت این قبرستان هم افزوده شد و تخت فولاد به دوران شکوه خود رسید. بسیاری از بناها و آثاری که امروزه در تخت فولاد مشاهده می‌شود، ساخته این دوران هستند. اما دوران اوج شکوه تخت فولاد در زمان سلطان حسین به سررسید.
بسیاری از جنگ‌هایی که صورت گرفت باعث تخریب تخت فولاد شد و بناهای زیبا و خانقاه‌های آن را نابود کرد. در دوران شروع حکومت قاجار، به‌ویژه دوران سلطنت ظل السلطان، تخت فولاد به‌صورت گسترده‌ای نابود شد. تنها شاه حکومت قاجار که توجه ویژه‌ای به این منطقه مهم و تاریخی داشت، فتحعلی‌شاه بود. اما با وجود تلاش‌هایی که برای حفظ آن کرده بود، بسیاری از بناهای تخت فولاد نابود شدند.
در دوران حکومت پهلوی، توجه بسیاری به این قبرستان شد و بسیاری از خانقاه‌ها و تکیه‌هایی که برای اشخاص مهم و معروف کشور وجود دارد، به دستور رضاشاه پهلوی ساخته شد. همچنین رضاشاه با دیدن این که این قبرستان دیگر ظرفیت برای دفن ندارد، دستور منع خاک‌کردن جنازه‌های بیشتر در آن را صادر کرد. اما پس از انقلاب و با روی کار آمدن جمهوری اسلامی، دوباره به تکیه‌های این قبرستان افزوده شد و پیکر شهدا را در آن به خاک سپردند. آخرین بخشی که به آن اضافه شد، باغ رضوان بود و پس از آن در سال ۱۳۶۳، دیگر این قبرستان مورداستفاده قرار نگرفت. 
موقعیت جغرافیایی و دسترسی به تختفولاد
همان‌طور که در بخش‌های قبلی به این موضوع اشاره شد، تختفولاد یکی از جاذبه‌های دیدنی شهر اصفهان است. این قبرستان تاریخی در حاشیه جنوبی زاینده‌رود و در بخش جنوبی شهر واقع شده است. دسترسی به تخت فولاد اصفهان با استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی شهری و همچنین خودروهای شخصی امکان‌پذیر است. یکی از بهترین و راحت‌ترین روش‌های دسترسی به تخت فولاد، استفاده از متروی اصفهان است. پس از پیاده‌شدن در ایستگاه تخت فولاد، می‌توان با استفاده از تاکسی یا اتوبوس، باقی مسیر را طی کرد تا به تخت فولاد رسید. همچنین بازدیدکنندگان می‌توانند با استفاده از مسیریاب‌های آنلاین یا کمک‌گرفتن از مردم محلی، با خودروی شخصی خود به تخت فولاد بروند.
آدرس تخت فولاد: اصفهان، محله تخت فولاد، خیابان آزادگان، خیابان هشت متری، خیابان معلم
دیدنی‌های تخت فولاد
در تخت فولاد اصفهان آثار و بناهای بسیاری از دوران حکومت صفوی وجود داشته که امروزه تمامی آن‌ها ویران شده و از بین رفته‌اند. برخی از این بناها شامل کاروان‌سرا، مسجد، آب‌انبار و بسیاری بناهای دیگر می‌شوند. اما در جای ویرانه‌های این بناها، مساجد و بناهای جدید دیگری مانند مسجد تکیه خوانساری و تکیه آقا مجلس ساخته شد. متأسفانه حتی از این مساجد هم به‌خوبی محافظت نشده و در دوران قاجار تخریب شدند. امروزه می‌توان کمی با معماری دوران صفوی و قاجار در این قبرستان آشنا شد. در بخش آرامگاه بزرگان هم می‌توان آثار زیبایی مانند هنرهای خطاطی، نقاشی پرتره هنرمندان بزرگ، سنگ‌های مزاری که با سنگ‌تراشی بسیار هنرمندانه و زیبا ساخته شده‌اند و بسیاری موارد دیگر را مشاهده کرد. اما اهمیت اصلی تخت فولاد، هنرمندان و بزرگانی است که در آن به خاک سپرده شده‌اند. برخی از مهم‌ترین تکیه‌های قبرستان تخت فولاد شامل موارد زیر می‌شوند.
|
تکیه آغاباشی |
تکیه فیض |
آرامگاه بیدآبادی |
|
تکیه آقا مجلسی |
تکیه لسان الارض |
تکیه کلباسی |
|
تکیه تویسرکانی‌ها |
تکیه مادر شاهزاده |
مقبره بابا رکن‌الدین |
|
تکیه بروجردی‌ها |
تکیه محمد جعفرآبادی |
تکیه ریزی‌ها |
|
تکیه خاتون‌آبادی |
تکیه چهارسوقی |
تکیه سید العراقین |
|
تکیه شهشهانی |
تکیه کازرونی |
شبستان مسجد مصلی |
|
تکیه فاضل هندی |
آب‌انبار کازرونی |
مسجد رکن الملک |
البته دقت داشته باشید که این تکیه‌ها و بناها تنها بخشی از تکیه‌های مهم این قبرستان هستند. علاوه بر مواردی که در جدول فوق به آن‌ها اشاره شده است، در قبرستان تخت فولاد می‌توان تکیه‌ها و بخش‌های مهم دیگری هم پیدا کرد.
بهترین فصل بازدید از تخت فولاد
بازدید از تختفولاد اصفهان در تمامی طول سال و همه فصل‌ها امکان‌پذیر است. اما برای افرادی که علاوه بر تختفولاد می‌خواهند از سایر دیدنی‌های اصفهان هم بازدید کنند، توصیه می‌شود که در فصل‌های بهار و پاییز به این شهر بروند. در این فصل‌ها معمولاً طبیعت اصفهان بسیار زیبا بوده و آب‌وهوا هم خنک‌تر است. به‌طورکلی، تخت فولاد خیلی شلوغ نشده و به دلیل فضای بزرگی که دارد، با ازدحام جمعیت مواجه نخواهید شد. اما اگر می‌خواهید با خودروی شخصی خود از این منطقه بازدید کنید، توصیه می‌شود که در روزهای تعطیل و آخر هفته این کار را انجام ندهید. چرا که ترافیک اصفهان در این روزها بسیار زیاد است.
ساعات کاری تخت فولاد: همه‌روزه از ۹ صبح تا ۵ عصر
اقامتگاه‌های نزدیک به تخت فولاد
بسیاری از بازدیدکنندگان و مسافرانی که به تختفولاد می‌روند، ساکن اصفهان نبوده و از شهرهای دیگر برای بازدید از این گورستان سفر کرده‌اند. بنابراین بدیهی است که بسیاری از آن‌ها به دنبال یک اقامتگاه خوب و مناسب در نزدیکی قبرستان تختفولاد باشند. در همین راستا در ادامه این بخش قصد داریم تا برخی از بهترین اقامتگاه‌ها و هتل‌های نزدیک تختفولاد اصفهان را به شما معرفی کنیم.
|
نام هتل |
فاصله تا تخت فولاد |
|
هتل کاربات اصفهان |
۷ دقیقه با خودرو |
|
هتل ماهان اصفهان |
۸ دقیقه با خودرو |
|
هتل ملل اصفهان |
۸ دقیقه با خودرو |
|
هتل مانی اصفهان |
۸ دقیقه با خودرو |
ایران گردی با الی گشت
تختفولاد یکی از دیدنی‌ترین جاذبه‌های تاریخی اصفهان است. با این که قدمت این قبرستان به دوران ماقبل اصفهان برمی‌گردد، اما به دلیل سهل‌انگاری حاکمان در طول دوران های مختلف، بسیاری از بناهای آن از بین رفته و حتی از دوران صفوی که دوران اوج شهرت و شکوه این مکان بود هم آثار زیادی باقی نمانده است. اما مهم‌ترین دلیل ارزش و اهمیت گورستان تخت فولاد، تکیه‌های مختلف آن و مشاهیری است که در آن به خاک سپرده شده‌اند. اصفهان یکی از تاریخی‌ترین و زیباترین شهرهای ایران بوده و علاوه بر تختفولاد، آثار دیدنی دیگری هم در آن مشاهده می‌شود. برای آشنایی بیشتر با اقامتگاه‌ها، غذاها، سوغاتی‌ها و جاذبه‌های اصفهان، سایر مطالب الی گشت را از دست ندهید. از همراهی شما در یک مطلب دیگر سپاس گزاریم.
مطالب مرتبط
آرامگاه صائب تبریزی با معماری دوران صفویه و ردپای پهلوی
سؤالات متداول
۱- تختفولاد کجاست؟
تختفولاد یکی از دیدنی‌های شهر اصفهان بوده که در محور جنوبی شهر و در نزدیکی زاینده‌رود قرار دارد. دسترسی به این قبرستان با خودروی شخصی یا وسایل حمل و نقل عمومی امکان‌پذیر است.
۲- تختفولاد متعلق به چه دورانی است؟
طبق شواهد و آثار تاریخی، تختفولاد به دوران ماقبل اسلام و حکومت دیلمیان بازمی‌گردد. اما بیشتر آثار و بناهایی مشاهده شده در آن، متعلق به دوران صفویان است.
۳- بهترین زمان بازدید از تختفولاد کی است؟
بازدید از این مکان در تمامی طول سال امکان‌پذیر بوده و به دلیل وسعت زیاد آن، با ازدحام جمعیت هم مواجه نمی‌شوید. ساعات کاری مجموعه همه‌روزه از ۹ صبح تا ۵ عصر است.