تماشای آسمان و ستارگان درخشان و زیبا، تجربهای جذاب برای افراد در هر سنوسالی است. بسیاری از افراد علاقهمندند تا ستارگان و شهابسنگها را با وضوح و جزئیات بیشتری ببینند. گنبد مینا در شهر تهران، این امکان را فراهم کرده است تا افراد سفری در دل کهکشان راه شیری را تجربه کنند و لحظات هیجانانگیزی را داشته باشند.
این اثر با معماری بینظیر و سقف گنبدیِ آبیرنگ خود که به گنبد مینا یا پلانتاریوم شهرت دارد، در دل مجموعه پارک آبوآتش قرار گرفته و بهخوبی چشمنوازی میکند. برای مشاهده این مجموعه زیبا، باید از پل طبیعت عبور کنید.
این اثر با معماری بینظیر و سقف گنبدیِ آبیرنگ خود که به گنبد مینا یا پلانتاریوم شهرت دارد، در دل مجموعه پارک آبوآتش قرار گرفته و بهخوبی چشمنوازی میکند. برای مشاهده این مجموعه زیبا، باید از پل طبیعت عبور کنید.
گنبد مینا در میدان ونک شهر تهران است و برای بازدید از آن باید از بزرگراه حقانی شرق و چهارراه جهان کودک عبور کنید تا به انتهای خیابان شهیدی و پارک آبوآتش برسید. باتوجهبه موقعیت مکانی بسیار خوبی که این مجموعه دارد دسترسی به آن بسیار آسان است. برای رفتن به پارک آبوآتش و بازدید از گنبد مینا میتوانید از وسایل حملونقل عمومی مانند مترو، اتوبوس و یا تاکسی استفاده کنید.
اگر مترو را برای رفتن به گنبد مینا انتخاب میکنید باید خط یک مترو و ایستگاه شهید حقانی مقصد شما باشد. البته پس از پیادهشدن باید برای رسیدن کمی پیادهروی کنید و از پیادهروهای چوبی پارک طالقانی و پل طبیعت عبور کنید و به پارک آبوآتش و پل ابریشم برسید و بتوانید از گنبد مینا دیدن کنید. اما درصورتیکه بخواهید با اتوبوس به این مجموعه بروید باید در ایستگاه چهارراه آفریقا پیاده شوید تا با عبور از پارک آبوآتش و پل ابریشم بتوانید به گنبد مینا برسید.
اگر ترجیح میدهید که با خودرو شخصی به بازدید از این اثر معماری زیبا بروید باید ماشین خود را در پارکینگ پارک طالقانی پارک کنید و به سمت گنبد مینا بروید به این منظور باید در بزرگراه شهید حقانی شرق وارد خروجی ایستگاه مترو حقانی شوید تا به پارکینگ برسید. البته از مسیر بزرگراه مدرس جنوب هم میتوانید به میدان آرژانتین و خیابان نلسون ماندلا بروید و از آنجا با حرکت به سمت ورودی شهر گل خود را به گنبد مینا برسانید.
در زمانی که ساخت پل طبیعت و پارک آبوآتش شروع شد ایده ساخت این مجموعه هم مطرح شده است و این پروژه بعد از مدتی با همکاری شهرداری تهران همزمان با ادامه سایر پروژههایی که در زمینهای عباسآباد در حال انجام بود، آغاز شد. پروژه ساخت گنبد مینا در بوستان حضرت ابراهیم از سال ۱۳۸۷ تا سال ۱۳۹۳ ادامه پیدا کرد و در پایان سال ۱۳۹۳ از آن بهرهبرداری شد. این پروژه در واقعنمایی شگفتانگیز از آسمان است که کهکشان راه شیری و اطلاعات کاملی راجع به آن را برای بازدیدکنندگان این گنبد به نمایش میگذارد. البته در این مجموعه مطالب مفید و آموزنده دیگری در خصوص علومی مثل شیمی، فیزیک، زمینشناسی و بسیاری دیگر برای علاقهمندان به کسب اطلاعات درباره این رشتههای علمی ارائه میشود.
جذابیتها و برنامههای هیجانانگیز گنبد مینا، آن را به مقصدی محبوب برای بازدیدکنندگان تبدیل کرده است. بهویژه دانشجویان و دانشآموزان استان تهران، گنبد مینا را بهعنوان مقصدی آموزنده و زیبا برای اردوهای یکروزه خود انتخاب میکنند.
گنبد مینا با مساحت ۱۸۰۰ مترمربع، بهعنوان بزرگترین آسماننمای خاورمیانه، ظرفیت ۱۵۰ نفر را دارد. این بنا با الهام از معماری ایرانی-اسلامی ساخته شده و مفاهیم علمی و نجومی را بهصورت سهبعدی به نمایش میگذارد.
شاید این سؤال در ذهن شما به وجود آمده باشد که پلانتاریم چیست؟ و بخواهید راجعبه آن اطلاعاتی کسب کنید. پلانتاریم به سالنی گفته میشود که باهدف ارتقا اطلاعات افراد علاقهمند در حوزه علم نجوم و آسمان شب تأسیس میشود. سالن پلانتاریم، آسمان و سیاراتی که در کهکشان راه شیری وجود دارند را به زیباترین شکلی که امکان دارد در معرض دید بازدیدکنندگان خود قرار میدهد. میتوان گفت سالن آسماننما در گنبد مینا از آموزشگاههای جهان است که در زمینه آموزش اخترشناسی فعالیت میکند.
ساختار آسماننماها معمولاً به شکل گنبدی دایره شکل است که در آن فراتابهای خاصی قرار داده شده است و بهاینترتیب آسمان شب در معرض دید تماشاگران و علاقهمندان قرار میگیرد.
آسماننماهای بسیاری در دنیا وجود دارند که برخی از مشهورترین و بزرگترین آنها عبارتند از
این آسماننما که در سال ۱۹۸۷ افتتاح شده، بهخاطر گنبد ۱۲ متری و نمایشهای جذابش شناخته شده است.
این آسماننما با گنبد ۱۸ متری، بزرگترین آسماننمای جهان در زمان افتتاح خود (۱۹۹۷) بود.
این آسماننما که در سال ۱۹۳۵ افتتاح شده، یکی از مشهورترین آسماننماهای جهان است و بهخاطر برنامههای آموزشی و نمایشهای خیرهکنندهاش شناخته شده است.
در ساخت این مجموعه زیبا و آموزشی سعی شده است که از سبک معماری اصیل ایرانی به بهترین شکل ممکن به کار برده شود و نمادها و مجسمههایی از مفاهیم ادبیات غنی ایرانی استفاده شود تا آسمان نمایی بینظیر ایجاد شود که مورد تحسین همگان است و طرفداران بسیاری دارد. معماری باستانی ایران نماد خورشید بسیار ارزشمند و مهم بوده است و جایگاه ویژه و بالایی برای همگان دارد. ادیان باستان خورشید مقدس و خورشید ایزد بهوفور استفاده شده و آن را نمادی از نور الهی میدانند. با انتخاب شکل خورشید برای گنبد مینا هم سعی در این بود تا تمامی این موارد رعایت شود و معماری باستانی و نمادهای آن در نگاه اول موردتوجه هر بینندهای قرار بگیرد.
در همه بخشهای گنبد مینا از جمله ورودی، سقف بنا و بخشهای داخلی آن، معماری که سبک آن ایرانیاسلامی و سنتی است به چشم میخورد و هر بخشی خصوصیات قابلتوجهی دارد که در ادامه مطلب به طور کامل آنها را بررسی میکنیم.
قسمت ورودی مجموعه گنبد مینا شکل ظاهری آن مانند شعلههای خورشید طراحی و ساخته شده و بازدیدکنندگان این مجموعه بهمحض عبور از قسمت ورودی بنا با گالری از تصاویر بسیار زیبا از اجرام آسمانی و سیارات مختلف روبرو میشوند که فوقالعاده خیرهکننده و چشمگیر است.
سقف گنبد مینا با الهام از معماری سنتی ایران، بهصورت دولایه طراحی شده است. لایه خارجی، سقفی شبکهای دارد و لایه داخلی، سقف اصلی سالن آسماننما است. در قسمت داخلی سقف، مدارهای منظومه شمسی بادقت و ظرافت بسیار، بهصورت سهبعدی نصب شدهاند. تماشای این مدارها، تجربهای رؤیایی و سفری فضایی را برای بازدیدکنندگان تداعی میکند.
در داخل گنبد مینا، تصاویر بسیار زیبایی از اجرام آسمانی و کهکشانها بهصورت عکس و اعلان نصب شده است. این تصاویر بهقدری زیبا و واقعگرایانه هستند که با نگاهکردن به هر بخش از سالن، نمایی از آسمان و زیباییهای آن به چشم میآید.
طراحان گنبد مینا با ظرافتی بینظیر، از تمامی بخشهای سالن برای تداعی کردن فضای کهکشان راه خیرهکننده شیری و آسمان شب استفاده کردهاند. در میان ستونهای مجموعه، کرههایی قرار دارند که منظومه شمسی را به نمایش میگذارند. کره زمین، کره ماه، کره مریخ و بسیاری دیگر از سیارات، بهصورت دقیق و زیبا در این مجموعه شبیهسازی شدهاند.
علاوهبر تصاویر، آرایهگری و لوازمی دیگر نیز در داخل سالن گنبد مینا وجود دارند. نمایشگرها و السیدیهای بسیاری در این مجموعه تعبیه شدهاند که از آنها برای نمایش عکس و فیلمهای علمی و آموزنده دررابطهبا علم نجوم و ستارهشناسی استفاده میشود.
گنبد مینا در بوستان آبوآتش، با طراحی و ساخت حرفهای و اصولی خود، تجربهای بینظیر و فراتر از زمین را برای بازدیدکنندگان رقم میزند. گویی با قدمگذاشتن در این مکان، سفری به کهکشان راه شیری آغاز میشود و هیجانی وصفناپذیر هر فردی را در بر میگیرد.
واقعگرایی و دقت علمی در گنبد مینا، این مجموعه را به مکانی آموزنده و مفید برای علاقهمندان به علم نجوم تبدیل کرده است. بهتصویرکشیدن دقیق و طبیعی همه چیز در این مکان، فرصتی برای یادگیری و کاوش در اعماق فضا را فراهم میکند.
برخلاف دیگر آسماننماها، گنبد مینا تنها به نمایش کهکشانها و اجرام آسمانی محدود نمیشود و کاربردهای متنوعی دارد. این گنبد بینظیر در کنار عملکرد به عنوان یک آسماننما، نقش رصدخانهای را نیز ایفا میکند و امکان مشاهده پدیدههایی مانند کسوف و خسوف را فراهم میکند.
علاوه بر این، گنبد مینا به تلسکوپهایی مجهز است که علاقهمندان به رصد آسمان میتوانند در ساعات مشخص در طول ایام هفته از آنها استفاده کنند. به واسطه این خدمات منحصر به فرد، گنبد مینا تا حدودی فعالیت رصدخانهها و آسماننمای مرکز نجوم ایران در تهران را تحتالشعاع قرار داده و اهمیت و جایگاه ویژهای در میان علاقهمندان به نجوم پیدا کرده است.
مجموعه گنبد مینا یا پلانتاریوم، با ظاهر خورشیدگون خود در قلب بوستان آبوآتش میدرخشد و دنیایی از شگفتیها را به روی بازدیدکنندگان میگشاید. بخشهای مختلف این مجموعه هر یک تجربهای فراتر از زمین را رقم میزنند و شما را به ماجراجویی در فضا دعوت میکنند.
یکی از مهمترین مزایای گنبد مینا، جذابیت آن برای تمام سنین است. بزرگسالان و کودکان هر دو میتوانند از بخشهای مختلف این مجموعه، مانند موزه نجوم، موزه پرتابهها، شبیهسازی کویر لوت، ویدئو والها، موزه سحر و جادو و اتاق آسماننمای پیشرفته لذت ببرند و ساعتها سرگرم شوند.
یکی از بخشهای موجود در داخل گنبد مینا، موزههای کوچک و بزرگ است که با نامهای مختلف شناخته میشوند و در دیوارهای اطراف راهروی اصلی ساختمان ایجاد شدهاند که از ویترینهای شیشهای در آنها استفاده کردهاند و هر کدام اطلاعات مفید و کاربردی را در اختیار بازدیدکنندگان و علاقهمندان قرار میدهد.
اولین موزهای که در بدو ورود به گنبد مینا با آن روبرو میشوید، موزه نجوم است. این موزه شما را به سفری در تاریخ علم نجوم میبرد و با ابزارها و اسناد جذاب آشنا میکند.
در این موزه، اسطرلابی به عنوان جد آسماننماها به نمایش درآمده است. این ابزار در گذشته برای محاسبات نجومی مانند زمان طلوع و غروب خورشید، بعد و میل خورشید و محاسبه زمان استفاده میشد. امروزه اسطرلاب کاربرد خود را ازدستداده و جنبهای تاریخی و آموزشی دارد.
علاوه بر اسطرلاب، ساعت نجومی بزرگی نیز در این موزه به چشم میخورد که در گذشته وسیلهای بسیار کاربردی و مناسب بوده است. این موزه مجموعهای از عناصر و ابزارهای نجومی را به نمایش گذاشته است که هر یک داستان جذابی از تاریخ علم نجوم را روایت میکنند.
ایران در زمینه ساخت ماهوارهها و پرتابههای فضایی، دستاوردهای چشمگیری داشته است. موزه پرتابههای فضایی گنبد مینا به عنوان مکانی آموزنده و جذاب، این تاریخ پرافتخار را به نمایش میگذارد.
در این موزه، فرشینههایی از موشکهای آزاد، پیشبرندهها، فضاپیماها، ماهوارههای فضایی و سازههای فضایی ساخت ایران به معرض دید گذاشته شده است. این فرشینهها همراه با پویانماییهای مناسب، اطلاعات بسیار مفیدی را در اختیار علاقهمندان قرار میدهند.
بازدید از موزه پرتابههای فضایی تجربهای آموزنده و تأثیرگذار برای تمام سنین است و مخاطبان را با دستاوردهای ایران در عرصه فضا آشنا میکند.
شبیهسازی کویر لوت جذابترین اقدامات صورتگرفتهای است که در گنبد مینا وجود دارد. کویر لوت یکی از گرمترین مناطق کره زمین است که بافت زمینشناسی و گونههای جانوری خاص و منحصربهفردی دارد و اهمیت ویژهای برای ایران دارد. کویر لوت یکی از مناطق خاصی است که در حوزه بررسیهای علم نجوم و ستارهشناسی شناخته میشود و طرفداران بسیاری دارد. در گنبد مینا این فضا بهخوبی به نمایش گذاشته شده است.
موزه سحر و جادو یکی دیگر از جاذبههای مجموعه گنبد مینا است که شما را به سفری در تاریخ علم و دانش میبرد. این موزه به معرفی کتاب التحلیل و کارهای سه برادر خراسانی میپردازد که در گذشتههای دور با بهکارگیری علم شیمی، ریاضی و فیزیک کارهای فوقالعاده جالبی انجام دادهاند.
از جمله کارهای این سه برادر میتوان به ساخت و طراحی ماشینهای ساده اشاره کرد. آنها همچنین اقدامات ارزشمند دیگری مانند فرستادن سفیرانی به کشورهای مختلف جهان برای یادگیری علوم مختلف و بهدستآوردن آخرین اطلاعات علمی انجام دادهاند.
کتاب التحلیل اطلاعات جالبی در مورد پژوهشهای انجام شده و ماشینهای جادویی مختلفی که در گذشته ساخته شدهاند ارائه میدهد. این کتاب میتواند برای افرادی که به کارهای هیجانانگیز علاقهمند هستند مناسب باشد.
در موزه سحر و جادو میتوانید ماشینهای جادوگری جذابی را مشاهده کنید که طی دورههای مختلف در گذشته طراحی و ساخته شدهاند.
علاوه بر موزه سحر و جادو، موزههای دیگری نیز در گنبد مینا وجود دارد که در آنها اشیاء قدیمی بسیار زیبا و باارزش با قدمت بالغ بر ۲۰۰۰ سال نگهداری میشود. از جمله این اشیاء میتوان به پیل اشکانی و پیل تیسفون اشاره کرد که اولین پیلهای الکتریکی – شیمیایی در جهان هستند. شواهد موجود نشان میدهد که در گذشتههای دور از این پیلها در مراسمها و جشنهای آیینی استفاده میشده است.
مطالب مرتبط
در راهروهای گنبد مینا، ویدئو والها یا صفحات نمایشگری تعبیه شدهاند که فضایی جذاب و آموزنده را برای بازدیدکنندگان فراهم میکنند. این نمایشگرهای بزرگ فیلمهای علمی و تخیلی را به نمایش میگذارند و مخاطبان را به سفری در دنیای شگفتیها میبرند.
با وجود بزرگ بودن این نمایشگرها، آلودگی صوتی در راهروها وجود ندارد. میزان صدای فیلمها به گونهای تنظیم شده است که فقط افرادی که در نزدیکی نمایشگرها ایستادهاند آن را میشنوند. این تدبیر باعث شده است که سایر بازدیدکنندگان در آرامش به بازدید از بخشهای مختلف گنبد مینا بپردازند.
تمامی بخشهای مختلف گنبد مینا، از جمله ویدئو والها، با دقت و ظرافت بسیار طراحی و ساخته شدهاند. این موضوع نشاندهنده توجه متخصصان به جزئیات و کیفیت است.
در قسمتی دیگر از راهرو مجموعه گنبد مینا چند مدل مولکولی و عکس دانشمندان مشهور در سراسر دنیا به همراه جدول مندلیف قرار دارد و علاوه بر زیبایی که به محیط داده است، فضای آموزشی بسیار مناسبی برای دانشجویان و دانشآموزانی که بهعنوان اردوهای یکروزه تهرانگردی به گنبد مینا آمدهاند باشد. بازدید از بخشهای گنبد مینا میتواند باعث پرورش استعداد کودکان و کشفکردن علاقهها و استعداد آنها شود. ماهوارههای فضایی ساخت ایران عناصر زیبا و حیرتانگیز دیگری هستند که در سالن گنبد مینا هر بینندهای را به خود مجذوب میکنند و آنها را تحتتأثیر قرار میدهد.
در بخشی از گنبد مینا فضایی وجود دارد که ظرفیت آن ۱۵۵ صندلی است و در چند ردیف پشتسرهم قرار گرفتهاند و سقفی به شکل گنبد که قطر آن ۱۸.۵ است بر روی آن فضا قرار گرفته است. بازدیدکنندگانی که وارد این بخش میشوند و بر روی صندلیهای راحت این قسمت از گنبد مینا مینشینند و میتوانند بهراحتی صندلی را به پشت بخوابانند و به سقف گنبدی مجموعه خیره شوند و تمرکز کنند تا بتوانند به زیبایی آسمان شب را تماشا کنند.
در دو طرف این سالن چهار فراتاب قرار دارد که آسمان شب را با کمک نرمافزارها بر روی پرده نمایشی سقف بنا که ساختاری خاص و منحصربهفرد دارد را در معرض دید قرار میدهد. برای هیجانانگیزتر کردن فضا کارشناسان این مجموعه از فناوریهای خاصی برای پخش صدا استفاده کردهاند که صداها را به نحوی در سالن پخش میکند که حاضرین احساس کنند تمامی این صداها دقیقاً از پشت همین پرده نمایش در فضا پخش میشود. همین موضوع باعث میشود تا دیدن آسمان شب در آن فضایی رؤیایی و پر رمز و راز بسیار جذاب شود.
این مجموعه بستری را فراهم کرده است که تمامی افراد حتی افراد معلول هم بتوانند از تماشای آسمان در دل شب و کهکشان راه شیری و اجرام آسمانی محروم نشوند و تجربه متفاوتی داشته باشند. به این صورت که فضایی در کنار صندلی افراد برای قرارگرفتن ویلچر معلولین در نظر گرفته شده است.
مهمترین وظیفه یک آسماننما، شبیهسازی و نمایش آسمان شب به شکلی جذاب و آموزنده برای بازدیدکنندگان است. این فضا گنبدیشکل باید شرایطی را فراهم کند که افراد بتوانند زیبایی خیرهکننده آسمان شب و عجایب آن را بهخوبی مشاهده کنند.
آسماننماها محیطی آموزشی بسیار مناسب برای علاقهمندان به علم ستارهشناسی و نجوم هستند. شبیهسازیهای قدرتمند آسماننمای مجموعه گنبد مینا تجربهای بینظیر را برای بازدیدکنندگان فراهم میکند. در این فضا، افراد میتوانند بدون نیاز به ابزار خاص، صورتهای فلکی و اجرام آسمانی را از زاویههای مختلف مشاهده و بررسی کنند.
بهطور کلی، آسماننماها بهترین ابزار برای معرفی اجرام آسمانی و انجام تحقیقات در زمینه علم نجوم هستند. تماشای آسمان شب در آسماننما تجربهای فراموشنشدنی است که دیدگاه افراد را نسبت به عظمت جهان تغییر میدهد.
در ساختمان به شکل خورشید گنبد مینا اتفاقات هیجانانگیزی در انتظار شماست که میتواند برای ساعاتی شما را سرگرم کند و از زندگی پر مشغله خارج کند و راهی سفری به کهکشانها و آسمان بیانتها و رمزآلود شب کند. با این تفاسیر قطعاً از تجربه بازدید از گنبد مینا احساس پشیمانی نخواهید داشت. پس از بازدید از این مجموعه و سفری که به کهکشان راه شیری دارید و شگفتیهای سیارات مختلف و منظومه شمسی را که دیدهاید اطلاعات و دانش جدیدی کسب خواهید کرد که برایتان بسیار دلچسب خواهد بود بهطوریکه تشویق میشوید بار دیگر هم از این مجموعه دیدن کنید. از برنامههای جذابی که در گنبد مینا میتوانید تجربه کنید میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
در قسمتی از گنبد مینا سالن نمایش سهبعدی وجود دارد که سطح آن شیبدار است و فیلمهای سهبعدی مربوط با علم فیزیک و نجوم را به نمایش میگذارد و میتوانید حدود ۵۰ دقیقه از تایم خود را به این سینما سهبعدی اختصاص دهید که بسیار هیجانانگیز است. صندلیهای این سالن بسیار راحت هستند و تماشاگران باید صندلیهای خود را بخوابانند تا تمرکز خوبی بر سقف سالن داشته باشند که پرده سینما که بر روی آن نصب شده است و تصاویر را به بهترین و راحتترین شکل ممکن مشاهده کنند. صداهایی که از پشت این پرده در فضا پخش میشود فضایی رؤیایی و فرازمینی به وجود میآورد و افراد حاضر در سالن را کاملاً تحتتأثیر خود قرار میدهد.
رصد آسمان شب یکی از برنامههای پرطرفدار آسماننمای گنبد مینا است. بسیاری از بازدیدکنندگان برای تماشای آسمان شب با تلسکوپ به این مجموعه میآیند و از برنامههای متنوع آن اطلاع کافی ندارند. اما با مراجعه به گنبد مینا، با دنیای شگفتانگیزی از برنامههای هیجانانگیز روبرو میشوند که دلکندن از آنها دشوار است.
در برخی از مناسبتهای سال و با مساعد بودن شرایط آبوهوایی، گنبد مینا برنامههای جالبی را برای علاقهمندان به نجوم برگزار میکند. یکی از این برنامهها رصد آسمان شب با تلسکوپ در فضای بیرونی گنبد است. این تجربه فراموشنشدنی مخاطبان را به سفر در اعماق کیهان میبرد و دیدگاه آنها را نسبت به عظمت جهان تغییر میدهد.
۱ نظرات