خطر باتری های لیتیومی در هواپیما چیست؟

چرا ورود باتری های لیتیومی به هواپیما خطرناک است؟

باتری های قابل شارژ لیتیومی (lithium ion batteries) به بخشی جدایی ناپذیر از زندگی ما تبدیل شده اند. این قبیل باتری ها در اغلب وسایل الکترونیکی مثل لپتاپ و تلفن همراه استفاده می شوند و به دلیل قابلیت شارژ مجدد، طول عمر طولانی و دوام بالا کاربرد بسیاری پیدا کرده اند. با این حال، این باتری های دوست داشتنی و سودمند، مستعد خطرهای بالقوه ای هستند. به همین دلیل شرکت های هواپیمایی قوانین خاصی را برای حمل این باتری ها به هواپیما وضع کرده اند. اما دلیل خطرناک بودن این باتری ها چیست و چرا محدودیت هایی برای ورود آن ها به هواپیما وجود دارد؟ در این مطلب می خواهیم در مورد خطر باتری های لیتیومی در هواپیما صحبت کنیم و دلیل ممنوعیت و محدودیت ورود آن ها به قسمت بار هواپیما صحبت کنیم. در ادامه با الی گشت همراه باشید.

باتری های لیتیومی در وسایل الکترونیکی

مطالب مرتبط:
آمریکا حمل لپ تاپ از پروازهای ورودی اروپا را ممنوع می کند
گوشی، تبلت یا لپ تاپ، کدام یک برای سفر مناسب ترند؟

همان طور که گفتیم امروزه در اکثر وسایل الکترونیکی از باتری های قابل شارژ لیتیوم-یونی استفاده می شود. بدون وجود این باتری ها نمی توانیم از لپتاپ، دوربین دیجیتال، تلفن همراه، تبلت و صدها وسایل ضروری دنیای امروز استفاده کنیم. اما این باتری ها با تمام مزایایی که دارند یک ایراد دارند و آن قابل اشتعال بودن آن هاست. این باتری ها در صورت داغ شدن حرارت بسیار بالایی ایجاد می کنند و می توانند منجر به آتش سوزی و خطرات دیگر شوند. به همن دلیل بسیاری از ایرلاین ها اجازه ورود وسایل الکترونیکی دارای باتری لیتیومی را به قسمت بار هواپیما نمی دهند و تنها می توان این قبیل وسایل را به عنوان بار همراه به داخل کابین برد. یک انفجار و آتش سوزی کوچک در قسمت بار هواپیما می تواند منجر به حادثه ای جدی و خطرناک شود.  یک اتصال کوتاه می تواند منجر به بالا رفتن حرارت و در نتیجه انفجار شود و از آنجا که کنترل و دسترسی کمتری به قسمت بار وجود دارد می تواند بسیار خطرآفرین باشد. حوادث پیش آمده در سال های گذشته شرکت های هواپیمایی را وادار کرده تا قوانین و محدودیت هایی برای حمل این باتری ها به داخل هواپیما وضع کنند. آمار سوانح  و همینطور آزمایش هایی که روی این باتری ها انجام شده نشان می دهد که احتمال خطر باتری های لیتیومی بسیار قابل توجه است.

خطر باتری های لیتیومی

اداره هوانوردی فدرال ایالات متحده گزارش کرده که در سال ۲۰۱۷، حداقل ۱۸ حادثه آتش سوزی به دلیل باتری های لیتیومی در هواپیما و فرودگاه ها رخ داده است. این رقم در سال ۲۰۱۶ سی و یک حادثه بوده است. در هر هواپیما صدها وسیله الکترونیکی وجود دارد که همگی از باتری های لیتیومی قابل شارژ استفاده می کنند. طیف این وسایل بسیار متنوع است و عبارتند از وسایلی مثل تلفن همراه، لپتاپ، هدفون های وایرلس و به ویژه سیگارهای الکترونیک که تا چند سال پیش در بازار وجود نداشتند.

آزمایش های صورت گرفته نشان می دهد که باتری های لیتیومی می توانند دچار خود-اشتعالی شوند و با دمایی حدود ۶۰۰ درجه سانتیگراد منفجر شوند. این دما تقریبا به دمای ذوب آلومینیوم که در قسمت های مختلف هواپیما استفاده می شود نزدیک است!

همچنین چندین آزمایش جداگانه نیز همگی به این نتیجه مشترک رسیدند که باتری های داغ شده گازهایی تولید می کنند که می توانند منفجر به انفجار شوند. این آزمایش ها در نهایت باعث شد شرکت های هواپیماسازی بوئینگ و ایرباس در سال ۲۰۱۵ اعلام کنند که حمل باتری های لیتیومی به قسمت بار هواپیما «خطری غیرقابل قبول» است.

مایک زیمرمان، مدیرعامل شرکت آیکونیک متریالز که تولید کننده باتری های لیتیومی هستند در رابطه با خطر این باتری ها می گوید: «حتی اگر باتری های لیتیوم-یونی در چمدان و در قسمت بار قرار داده شوند باز هم خطر آتش سوزی وجود دارد. در واقع، حمل باتری های لیتیومی به قسمت بار خطرناک تر از حمل آن به داخل کابین هواپیماست. در صورت بروز آتش سوزی در قسمت کابین می توان این آتش را به خوبی مهار و کنترل کرد، اما چنین کنترلی در قسمت بار هواپیما وجود ندارد. باتری های فعلی دارای الکترولیت مایع هستند که قبل اشتعال هستند. کم شدن شارژ باتری می تواند موجب بالا رفتن حرارت الکترولیت مایع شود و آتش سوزی و انفجارهای خطرناکی را ایجاد کند.»

جیمز دیکرسون، فیزیکدان و محقق در آزمایشگاه ملی بروکلین در مورد خطرات بالقوه باتری های لیتیومی در هواپیما می گوید: «آتشی که این باتری ها ایجاد می کنند بسیار خطرناک است، زیرا حرات بالایی دارند و می توانند گازهای سمی منتشر کنند. حتی پس از آنکه این آتش ها به ظاهر خاموش می شوند باز هم قابلیت اشتعال مجدد دارند.

محدودیت ورود باتری لیتیومی به هواپیما

خطرات بالقوه باتری های لیتیومی باعث شده انجمن بین المللی حمل و نقل هوایی (یاتا) محدودیت هایی را برای تعداد، میزان توان و شرایط نگهداری این باتری ها وضع کند. بسیاری ایرلاین ها به مسافران اجازه می دهند باتری های لیتیومی تا ۱۶۰ وات ساعت را به عنوان بار با خود حمل کنند، به شرطی که این باتری ها به درستی در دستگاه نصب شده باشند و دکمه خاموش و روشن نیز برای جلوگیری از خطرات احتمالی در این دستگاه ها وجود داشته باشد.

باتری های یدکی که داخل دستگاه نصب نشده اند نیز باید به عنوان بار همراه به داخل کابین هواپیما برده شوند و از پذیرش این باتری ها در قسمت بار جلوگیری می شود.

کاهش خطر باتری های لیتیومی

عکاسان و فیلمسازان که بنا به اقتضای کاری ممکن است چندین باتری لیتیومی یدکی همراه داشته باشند بیش از همه تحت تاثیر این قانون قرار خواهند گرفت. این قبیل افراد به دلیل نوع کارشان مجبورند تعداد زیادی باتری لیتیومی به همراه داشته باشند. برای عکاسان و همه کسانی که وسایل الکترونیکی دارای باتری لیتیومی به همراه دارند بهترین اقدام پیشگیرانه این است که این باتری ها را تا ۵۰% شارژ کنند. همچنین بهتر است این قبیل وسایل الکترونیکی را حتی الامکان در طول پرواز خاموش کنند تا باعث مصرف شارژ و خالی شدن باتری نشوند. چون همان طور که گفتیم خالی شدن شارژ باتری می تواند باعث بالا رفتن حرارت و در نهایت انفجار و آتش سوزی شود.

منبع: traveller.com.au