شاید تا کنون برای شما نیز چندان اهمیتی نداشته است که تاریخچه پیدایش قهوه در دنیا را مرور کنید. شاید تصور کنید قهوه نیز یک خوراکی خاص و حاصل گیاه قهوه است و ضرورتی ندارد به دنبال تاریخچه آن برویم، اما اگر شما هم بدانید که کشف قهوه به گله ای از بزهای قاره افریقا باز می گردد در این خصوص کنجکاو می شوید. ما نیز حس و حالی شبیه به حس و حال شما را تجربه کرده ایم و پس از اطلاع از این باور مرموز به دنبال اطلاعاتی در این زمینه گشتیم. اکنون این اطلاعات را با شما به اشتراک می گذاریم.
کشف قهوه در فلات اتیوپی
شاید تصور کنید بذر قهوه از همان ابتدا همانند دوره حاضر در اغلب نقاط جهان وجود داشته است. خیر! واقعیت چیز دیگری است. کشف دانه قهوه به فلات اتیوپی و منطقه ای با عنوان کافا باز می گردد.
روزی که چوپان اتیوپیایی گله ای بز را برای چرا به این منطقه می برد شاهد افزایش انرژی بزها می شود. شب هنگام که در خواب است متوجه می شود بزها همچنان پر انرژی و فعال هستند و هیچ کدام نخوابیده اند. متعجب می شود و با همان حال شب را به روز گره می زند.
چوپان متعجب از این همه انرژی بزها، داستان را برای بزرگ روستا تعریف می کند. بزرگ روستا بعد از قدری تفکر از چوپان می خواهد قدری از گیاهان منطقه کافا را برای او بیاورد.
بزرگ روستا روز بعد مقداری از گیاهان منطقه کافا را در آب جوش ریخته و بعد از دم کردن آن ها، یک لیوان از این نوشیدنی تلخ را میل می کند. بزرگ روستا نیز در تمام طول شب بیدار مانده و نمی تواند بخوابد، این درحالی است که انرژی سرشاری داشته و به هیچ وجه احساس رخوت و سستی نمی کند. این موضوع را با اهالی روستا در میان می گذارد و توجهات مردم به سمت منطقه کافا معطوف می شود.
پس از آنکه شهرت و آوازه این گیاه معجزه گر به شبه جزیره عربستان می رسد، تجار این منطقه سعی می کنند بذر این گیاه را به دست آورند. شبه جزیره عربستان اولین منطقه ای است که بعد از اهالی کافا و اتیوپی اقدام به استفاده از قهوه نمود.
این دانه گیاهی که به علت محل پیدایش و رشد خود به کافا معروف شده بود، در سراسر شبه جزیره عربستان مورد استفاده قرار گرفت، اما بعدها در یمن رشد بیشتری یافت و بذر آن در سراسر این کشور کاشته شد.
از یمن و عربستان به ترکیه نیز راه یافت و به یکی از مهم ترین نوشیدنی های درباریان مبدل گشت. پس از ترکیه مورد توجه حکومت صفوی قرار گرفت و می توان قرن پانزده را به عنوان قرن ورود قهوه به ایران نام گذاری کرد.
مردم ایران که بنابر آداب دینی خود از نوشیدنی های الکلی استفاده نمی کردند، از قهوه استقبال خوبی کرده و از آن برای رفع خستگی های روزانه استفاده کردند. اما ترویج استفاده از قهوه در ایران با ورود چای در قرون نوزدهم به اتمام رسید. این گیاه پس از ورود به ایران با عنوان قهوه تغییر نام داد.
شاید قدری عجیب باشد، اما زمانی که ایرانیان، اهالی شبه جزیره عربستان، ترکیه و یمن با استفاده از قهوه روزهای پر انرژی و فعالی را سپری می کردند اروپاییان با این گیاه معجزه گر آشنایی نداشتند.
آن ها در سفر به نقاط مختلف آسیا با این دانه جادویی آشنا شدند و بعد از انتقال برخی از دانه های آن به اروپا تمایل بسیار زیادی برای پرورش بذرهای این دانه پیدا کردند.
فرانسه و انگلستان از جمله کشورهایی بودند که به شدت از این دانه انرژی زا استقبال نموده و سعی کردند در تولید آن به خود کفایی برسند. در سالیان توسعه کشورهای اروپایی انواع کافی شاپ ها تاسیس گردید و بسیاری از افرادی که برای فعالیت های روزانه خود نیاز به دریافت انرژی مضاعف داشتند با نوشیدن یک فنجان قهوه در کافی شاپ ها، هوشیاری خود را چند برابر می کردند. به همین علت کافی شاپ های اروپایی به اتاق فکر معروف شده بودند. این گیاه محبوب در کشورهای اروپایی با عنوان کافی شناخته شد.
قهوه در امریکا
زمانی که بسیاری از مردم جهان با استفاده از قهوه روزهای پرانرژی و پر از فعالیتی را برای خود رقم می زدن، آمریکایی ها نیز هیچ گونه اطلاعی از این گیاه جادویی و خواص آن نداشتند.
امریکا از فرانسه درخواست کرد تا بذر این گیاه را به تجار این قاره بدهد تا در امریکا نیز آن را پرورش دهند، اما پادشاه فرانسه از این کار خودداری نمود، با این حال همسر پادشاه فرانسه مقداری از این بذر را به امریکا فرستاد و امروزه نیز برخی از کشورهای قاره امریکا همچون برزیل به یکی از مهم ترین و معروف ترین کشورهای عرضه کننده قهوه در سراسر جهان تبدیل شده اند.
هرچند قهوه در ایران و با ورود چای محبوبیت خود را از دست داد، اما در یک دهه اخیر با روند رو به رشدی از حیث میزان تقاضا و فروش مواجه بوده است. این نوشیدنی تلخ که با القای حس آرامش در افراد همراه بوده و باعث می گردد شور و هیجان خاصی برای گذران امور خود داشته باشند، در برخی از کشورها در سطحی انبوه تولید شده و به سایر کشورهای جهان عرضه می شود.
کشورهایی که در مسیر خط استوا قرار دارند به علت شرایط مطلوب آب و هوایی و گرمای مناسب بهترین شرایط ممکن جهت کشت قهوه را در اختیار دارند. امروزه کشورهای ذیل در زمره برترین کشورهای صادر کننده قهوه یا همان کافی در سراسر جهان هستند. این کشورها عبارتند از: ویتنام، کلمبیا، اندونزی، اتیوپی، هندوستان، هندوراس،اوگاندا، مکزیک و گواتمالا؛ با این حال برزیل همچنان پرچمدار تولید برترین قهوه جهان است.