تاریخچه پیدایش اولین قطار را که مطالعه می کنیم متوجه می شویم انسان تا چه اندازه پیشرفت و ترقی را می تواند در زندگی تجربه کند. قطار یکی از مهم ترین پیشرفت هایی بوده است که در صنعت حمل و نقل رخ داد و همچنان با توجه به پیشرفت های جهانی در حال تحول و توسعه است. اگر شما نیز می خواهید بدانید که اولین قطار جهان چگونه و توسط چه کسی ساخته شد پیشنهاد می دهیم با مطالعه این مقاله ما را همراهی کنید.
بسیاری از ما قطار را یک وسیله بسیار بزرگ و سنگین می دانیم که بر روی ریل های فولادی و در یک مسیر مشخص حرکت می کند. این یک تصور کاملا صحیح است اما نه برای قطارهایی که در قرن شانزدهم استفاده می شد. انسان ها در این دوره ریل هایی را از جنس چوب ساخته بودند و قطارها واگن هایی بودند که توسط دو یا چند اسب روی ریل ها به حرکت در می آمدند. البته استفاده از این وسیله به چند نقطه از جهان محدود بود و کاربردی عمومی نداشت.
نسل دوم قطارها که باعث شد صنعت راه آهن به شکل امروزی شکل بگیرد به قرن نوزدهم باز می گردد. زمانی که در سال ۱۸۰۴ فردی به نام ریچارد ترویتیک توانست با استفاده از نیروی بخار، قطار را روی یک ریل آهنی به حرکت در آورد. این اختراع در منطقه ولز جنوبی در انگلستان صورت گرفت و به عنوان نقطه عطفی در ساخت قطارهای مدرن به شمار می رود.
ریچارد در ابتدا یک لوکوموتیو برای حمل بار به میزان ۲۰ تن ساخت و سپس توانست یک لوکوموتیو دیگر برای حمل مسافر طراحی کند. او مردم را سوار قطار می کرد و دور شهر خود می چرخاند. این کار بیشتر جنبه تفریح و سرگرمی داشت و کمتر کسی برای حمل و نقل از آن استفاده می کرد تا اینکه یکی از روزها، یکی از چرخ های لوکوموتیو شکسته شد و دیگر بعد از آن کسی از قطار بخار ریچارد استفاده نکرد. ریچارد نیز تمایلی به تعمیر قطار پیدا نکرد و قطار مسافربری وی در گوشه ای از ولز جنوبی رها شد.
اولین کسی که توانست قطار را به عنوان یک وسیله ترابری عمومی معرفی کند فردی به نام جورج استفنسون بود. وی برای ساخت این قطار از همان طراحی و خلاقیت ریچارد در قطار بخار الگو گرفت با این تفاوت که قطار وی عظیم تر از قطار بخاری بود که توسط ریچارد ساخته شد و از طرف دیگر امکانات دیگری نیز داشت. جورج استفنسون این قطار را با هدف حمل و نقل بار و مسافر به مردم انگلستان معرفی کرد.
امروزه استفاده از قطارهایی با نیروی بخار وجهه عمومی ندارند، اما در نقاط مختلف جهان به چشم می خورند. اصولا این قطارها با هدف حفظ تاریخچه صنعت راه آهن نگهداری می شوند. در ایران نیز نمونه های متعددی از آن که در دوره ناصرالدین شاه وارد ایران شد باقی مانده است. این قطارها در ایران با عنوان ماشین دودی شناخته می شدند.
اگر می خواهید به صورتی خلاصه وار و دقیق تمام رخدادهای تاریخی در خصوص تحول قطارهای ابتدایی تا قطارهای مدرن را مطالعه کنید می توانید مطالب ذیل را مطالعه نمایید:
- ۱۷۶۵: استاندارد عرض خطوط راه آهن به میزان ۱۴۳۵ میلی متر تعیین گردید.
- ۱۸۰۴: اولین لوکوموتیو فعال با موتور بخار توسط ریچارد ترویتیک که در ولز جنوبی (انگلستان) ساخته شد.
- ۱۸۱۴: آغاز به کار لوکوموتیو استفنسون در یک معدن که در انگلستان واقع بود.
- ۱۸۲۵: افتتاح اولین مسیر منظم قطار بین استاکتون و دارلینگتون که ترابری عمومی را گسترش داد.
- ۱۸۳۰: اولین مرکز ارائه خدمات منظم به مسافران میان منچستر و لیورپول که در کشور انگلستان صورت گرفت.
- ۱۸۳۰: اولین قطار آمریکا در این سال و در کارولینای جنوبی آغاز به کار کرد.
- ۱۸۵۹: ساخت اولین کوپه خواب در امریکا برای مسافرانی که در مسیرهای طولانی قرار داشتند.
- ۱۸۶۳: امریکا در این سال یک رستوران داخلی قطار تعبیه کرد.
- ۱۸۶۳: اولین قطار زیرزمینی که امروزه با عنوان مترو شناخته می شود در لندن به این سال اختصاص دارد.
- ۱۸۶۹: در این سال پروژه ساخت راه آهن سراسری در امریکا پایان یافت.
- ۱۸۷۹: ساخت اولین قطار برقی توسط آلمان که منجر به حفظ محیط زیست از آلودگی می شد.
- ۱۸۸۵: تکمیل خطوط راه آهن کانادا نیز در این سال صورت گرفت.
- ۱۹۲۵: ساخت اولین لوکوموتیو دیزل الکتیریک در کانادا به عنوان آخرین پیشرفت مهمی شناخته می شود که در صنعت حمل و نقل با قطار صورت گرفت.