برج رادکان یکی از شگفتانگیزترین بناهای تاریخی ایران است که در نزدیکی مشهد و چناران واقع شده و یک برج استوانهای با گنبد مخروطی شکل است. این برج با معماری زیبای خود و همچنین داستانهایی که درباره آن وجود دارد، تبدیل به یکی از معروفترین مکانهای دیدنی مشهد شده است. اگر شما هم دوست دارید تا بیشتر با برج رادکان آشنا شده و در سفر بعدی به مشهد از آن دیدن کنید، ادامه این مطلب از مجله گردشگری الی گشت را به هیچ عنوان از دست ندهید. در ادامه این مطلب قصد داریم تا شما را به دنیای تاریخی برج رادکان چناران، بنایی که رازش بعد از ۸۰۰ سال آشکار شد ببریم.
برج رادکان چناران یکی از بناهای تاریخی بسیار مهم ایران است که قدمت آن را بهصورت تقریبی به دوران ایلخانیان میرسد. با وجود این که هیچ منبع موثقی وجود ندارد که این فرضیه را ثابت کند، اما بسیاری از افراد باور دارند که بانی ساخت برج رادکان چناران، خواجه نصیرالدین طوسی است. خواجه نصیرالدین طوسی یک دانشمند، فیلسوف، نجوم شناس، ریاضیدان، پزشک، فقیه و معمار بود که رصدخانههای بسیاری را در سراسر کشور تأسیس کرد. برخی از افراد میگویند که برج رادکان چناران هم یکی از برجهایی بود که توسط این دانشمند طراحی و ساخته شد. از طرفی دیگر، به گفته برخی از منابع، این برج یکی از آرامگاههای بهجایمانده از دوران دیلمی است. البته باید به این موضوع اشاره کرد که هیچکدام از این نظریهها ثابت نشدهاند. اما بااینوجود نظریهای که ساخت برج را به خواجه نصیرالدین طوسی ربط میدهد موثقتر است.
طبق مطالعاتی که منوچهر آرین، منجمی که بهصورت دقیق روی برج رادکان تحقیق کرد، انجام داده است، گفته میشود که این برج یک برج نجومی بوده که کاربری آن برای تشخیص فصلهای مختلف سال و تعیین عید نوروز است. به گفته وی، نور مهتاب در هر ماه از یکی از دریچهها و روزنههای ۱۲ گانه ای که در این برج تعبیه شده بود به داخل آن میتابید. با استفاده از این روزنههایی که در برج قرار گرفته بود، ماههای مختلف سال، فصلهای آنها و همچنین سال نو را تعیین میکردند. البته این موضوع هم هنوز کاملاً تأیید نشده است. دلیل آن هم این است که در دوره ساخت این برج، علم نجوم بسیار پیشرفت کرده بود و مردم برای تعیین فصلهای سال نیازی به یک سازه اینچنینی نداشتند.
برخی دیگر از منابع باور دارند که برج رادکان چناران، برای راهنمایی مسافرانی که از این منطقه عبور میکردند ساخته شده است. با وجود این که این باور طرفداران زیادی ندارد، اما باز هم برخی از تاریخدانان و مردم محلی میگویند که این برج به عنوان یک نقطه معلوم ساخته شده بود تا مسافران در مسیر خود گم نشوند. برخی دیگر از افراد هم عقیده دارند که این بنا یکی از مقبرههای مربوط به افراد سرشناس و فرماندگان دوران دیلمی است. با وجود این که این نظریهها هیچکدام تأیید نشدهاند، اما این موضوع آشکار است که برج رادکان چناران یک برج تاریخی است که از نظر معماری و بسیاری وجههای دیگر برای ایران اهمیت دارد.
مطالب مرتبط
در معماری و ساخت برج رادکان چناران، میتوانید عناصر بسیار زیادی را از دوران پهلوی مشاهده کنید. بدنه برج رادکان گچبریهای زیبایی داشته که روی آجرهای ساده آن پیاده شدهاند. ساختمان اصلی و بدنه برج رادکان استوانهای است و قسمت فوقانی آن، یک گنبد است که با دو کتیبه پهلوی و کوفی تزیین شده است. در این کتیبه میتوان اطلاعاتی مانند تاریخ ساخت برج را مشاهده کرد. طبق اطلاعاتی که در این کتیبه آمده است، ساخت برج رادکان چناران، دقیقاً با رصدخانه مراغه پایانیافته است.
در گچکاریهای ساده برج رادکان مشاهده میشود که سازنده این بنا، با دستان خود این گچبریها را شکل داده و در برخی از نقاط آن حتی آثار فرورفتگی با نوک انگشتان هم مشاهده میشود. علاوه بر کتیبههای کوفی و پهلوی، در معماری این بنا میتوان تزیینات دیگری مانند گلهایی شبیه به گل لاله مشاهده میشود. کتیبهها و آثار دوران پهلوی در این بنا، نشاندهنده آن است که خط الرسم پهلوی و عناصر مربوط به آن، تا پایان همین دورهها در این منطقه رواج داشته است. در ادامه میتوانید برخی از نکات مهم مربوط به معماری برج رادکان چناران را مشاهده کنید.
ارتفاع برج |
۲۵ متر |
نوع ساخت |
بدنه استوانهای با گنبد مخروطی |
کد ثبت در آثار ملی |
۱۴۶ |
تاریخ ثبت در آثار ملی |
۱۵ دی ۱۳۱۰ |
تعداد اضلاع نمای بیرونی |
۱۲ |
تعداد نیم استوانهها از راس گنبد تا زیر آن |
۳۶ |
تعداد اضلاع نمای داخلی |
۸ |
برای سفر به میل یا برج رادکان باید ابتدا باتوجهبه مسیر سفر خود، به ۷۴ کیلومتری شمال مشهد یا ۲۶ کیلومتری شمال غربی چناران بروید. باتوجهبه تابلوهای راهنمایی که در این مسیر قرار گرفته شده است، میتوانید روستای رادکان را پیدا کنید. درست در یککیلومتری روستای رادکان، برج رادکان چناران قرار گرفته است. دسترسی به این برج با تمامی وسیلههای نقلیه امکانپذیر است. چرا که جاده منتهی به برج یک جاده آسفالت و مسطح بوده و پیچوخم چندانی هم ندارد.
آدرس: ۷۴ کیلومتری شمال مشهد، ۲۵ کیلومتری چناران، ۱ کیلومتری روستای رادکان
منطقه چناران یکی از مناطق ییلاقی نزدیک به مشهد است که در زمستان آبوهوای سردی داشته و بیشتر مسافران فصل بهار و پاییز را برای سفر به این منطقه انتخاب میکنند. توصیه ما به شما این است که در اواخر بهار تا اوایل پاییز برای بازدید از میل رادکان اقدام کنید. اوایل بهار و از اواسط پاییز، بارندگیهای این منطقه بسیار زیاد شده و ممکن است نتوانید از بنای تاریخی یا دیگر جاذبههای گردشگری چناران دیدن کنید. زمستان هم هوا سرد شده و بازدید از مناطق توریستی چناران را کمی دشوار میکند. در ضمن این موضوع را بهخاطر داشته باشید که پس از غروب آفتاب، دیگر امکان بازدید از برج رادکان چناران وجود نخواهد داشت.
در روستای رادکان میتوانید بومگردیهای بسیاری را مانند خانه سنتی طوس پیدا کنید. همچنین امکان اجاره برخی از خانههای روستایی برای افرادی که تعداد بالایی هم دارند وجود دارد. اجارهخانه یا اقامت در بومگردیهای روستای رادکان، بهترین گزینه برای افرادی است که میخواهند در نزدیکی این برج اقامت داشته باشند. اما افراد دیگر که نمیتوانند در این منطقه اقامتگاه پیدا کرده یا به دنبال مکانی مجهزتر هستند، میتوانند به چناران یا مشهد رفته و در این شهرها اقامتگاه پیدا کنند. هتلها و اقامتگاههای مدرن و سنتی بسیاری در چناران و مشهد وجود داشته و مسافران میتوانند از آنها استفاده کنند.
اگر میخواهید چند روزی را در چناران یا روستای رادکان ماندگار شوید، میتوانید از سایر جاذبههای گردشگری اطراف این منطقه هم دیدن کنید. برخی از معروفترین جاذبههای گردشگری نزدیک به این برج شامل چشمه گیلاس چناران، روستای آبقد، آبشار آبقد، آرامگاه فردوسی، قلعه اسجیل، حمام رادکان، دره اجنه، روستای اخلمد، شاندیز، کوه بینالود و بسیاری روستاها و جاذبههای گردشگری دیگر میشوند. فاصله این منطقه با مشهد هم زیاد نبود و در سفر خود میتوانید از جاذبههای گردشگری و مکانهای دیدنی مشهد هم بازدید کنید.
برج رادکان چناران یا میل رادکان، یکی از زیباترین و مرموزترین بناهای تاریخی نزدیک به مشهد است. کاربری دقیق این برج باگذشت اینهمه سال هنوز مشخص نشده و نظریههای بسیاری درباره آن وجود دارد. برخی باور دارند این بنای تاریخی یک مقبره باستانی است، برخی دیگر میگویند این بنا نشانهای برای پیداکردن راه مسافران بوده و برخی دیگر اعتقاد دارند که برج رادکان برای تشخیص ماه و فصل و عید نوروز استفاده میشده است.
اما این بنا هر کاربری هم که داشته باشد، باز از نظر تاریخی، معماری و گردشگری اهمیت بسیار زیادی برای ایران داشته و به همین دلیل هم در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. اگر دوست دارید تا با دیگر جاذبههای گردشگری مشهد و دیگر شهرهای ایران بیشتر آشنا شوید، از سایر مطالب الی گشت دیدن کنید. برای ثبتنام در انواع تورهای گردشگری و انجام صفر تا صد کارهای سفر خود، با کارشناسان ما در تماس باشید.
برج رادکان یکی از بناهای تاریخی مهم در نزدیکی مشهد و چناران است که در روستایی به همین نام قرار گرفته است. برای بازدید از برج رادکان باید به ۷۴ کیلومتری شمال مشهد و ۲۶ کیلومتری شمال غربی چناران رفته تا به روستای رادکان برسید.
درباره کاربری برج رادکان نظریههای بسیاری وجود داشته که سه مورد از مهمترین آنها کاربرد نجومی و تشخیص ماه، مقبرهای باستانی و همچنین نشانهای برای پیداکردن راه مسافران است.
بهترین زمان بازدید از برج رادکان در فصل بهار و تابستان و پیش از غروب آفتاب است. چناران یک منطقه ییلاقی بوده و در فصلهای پاییز و زمستان به دلیل سرمای هوا بازدید از آن دشوار است.
هنگام بازدید از برجرادکان میتوانید از بین بومگردیهای روستای رادکان یا هتلها و اقامتگاههای چناران و مشهد یکی را انتخاب کرده و در آن جا اقامت داشته باشید.
۲ نظرات