اولین مسافرت های هوایی چه زمانی و در کجا انجام شد؟

تارخچه صنعت هواپیمایی

در حدود شانزده سال پس از اولین پرواز هواپیمایی در کیتی هاوک کالیفرنیای شمالی در سال ۱۹۰۳ پروازهای منظم در آلمان آغاز شد. این پروازها در مسیر برلین- لیپزیگ-ویمار صورت می گرفت. مؤسسه متصدی این خدمات بعدا تحت عنوان لوفت هانزا شهرت یافت. امروزه لوفت هانزا یکی از اصلی ترین خطوط هواپیمایی بین المللی است. اولین مسافر بین المللی نیز کارلوس ای لوین بود که از نیویورک به آلمان در پروازی بدون توقف سفر کرد. این هواپیما  در تاریخ ۷ ژوئن ۱۹۲۷ در ۱۹۰ کیلومتری برلین (مقصد سفر) فرودی اضطراری داشت. این پرواز در فاصله زمانی کوتاهی پس از سفر انفرادی و تاریخی کارلوس لیندبرگ از نیویورک به پاریس صورت گرفت.

اولین خط هوایی ایالات متحده با نام وارنی ایرلاین در سال ۱۹۲۶ شروع به فعالیت کرد و در برنامه های زمان بندی منظم به ارائه خدمات پست هوایی می پرداخت. در هر صورت، این خط هوایی فقط یازده روز قبل از خط هوایی وسترن که فعالیت  خود را در ۱۷ آوریل ۱۹۲۶ آغاز کرده بود راه اندازی شده بود. خطوط هوایی وارنی بعداً با سه خط هوایی دیگر ادغام شد و خطوط هوایی ایالت متحده آمریکا شکل گرفت. در اوایل آوریل ۱۹۸۷، خط هوایی وسترن با خطوط هوایی دلتا ادغام شد. در اوایل در صورتی که محدودیت وزنی نداشت، علاوه بر بسته های پستی تنها یک مسافر جابه جا می شد. اولین مسیر پستی هوایی بین المللی را در ۲۸ اکتبر ۱۹۲۷ پن آمریکن ایرویز از فلوریدا به هاوانا کوبا راه اندازی کرد. این شرکت هواپیمایی در همان مسیر و در تاریخ ۱۶ ژانویه ۱۹۲۸، اولین مسافران را نیز جابجا کرد. این پرواز یک ساعت و ده دقیقه بطول انجامید و کرایه آن برای هر مسیر ۵ دلار بود.

خطوط هوایی گوناگون ایالات متحده رفته رفته خدمات خود را در شهرها و مقاصد بین المللی گوناگون توسعه دادند. در طی جنگ جهانی دوم ، تجهیزات و نیروهای انسانی این خطوط به خدمات نظامی معطوف شد. توسعه هواپیماهایی همچون دی سی ۳ و بوئینگ اقیانوس پیمای ۳۱۴ ای در اوایل دهه ۱۹۴۰ موجب رونق حمل و نقل هوایی مسافران و پذیرش صنعت مسافرت هوایی توسط عامه مردم شد. موتور جت که فرانک ویتل آن را در انگلستان اختراع کرد، در هواپیماهای نظامی، مانند بی۵۲ بکار گرفته می شد. اولین جت تجاری آمریکایی بوئینگ ۷۰۷ بود اولین پرواز جت قاره پیما در تاریخ ۲۵ ژانویه ۱۹۵۹ امریکن ایرلاین در مسیر لوس آنجلس به نیویورک انجام داد و اولین پروازهای جت غول پیکر نیز در ژانویه ۱۹۷۰ آغاز شد، زمانی که خطوط هواپیمایی پن امریکن ایرویز با استفاده از تجهیزات جدید بوئینگ ۷۴۷، ۳۵۲ مسافر را از نیویورک به لندن آورد.

کنکورد دروازه ورود به عصر پروازهای فراصوت بود و محصول مشترک انگلستان و فرانسه بود. در سال ۱۹۶۷ از اولین نمونه آن پرده برداری شد و در سال ۱۹۶۹ اولین پرواز آزمایشی آن انجام شد. طراحی و سیستم موتور کنکورد شگفت انگیز بود. پرنده ای سفید با دماغه سوزنی شکل متمایز و بالهای گسترده آن نمادی از دنیای مدرن بود. کنکورد با سرعت ۲۱۷۰ کیلومتر در ساعت، یعنی دو برابر سرعت صوت حرکت می کرد. ارتفاع پرواز این هواپیما ۱۸۲۹۰ متر، یعنی تقریباً دو برابر ارتفاع جت های تجاری بود. شاید هیچ هواپیمای غیر نظامی دیگری چنین انگاشتی را در بین عامه مردم به منزله هواپیمای مسافرتی پیدا نکند.

آخرین جابجایی مسافر توسط کنکورد در ۲۴ اکتبر ۲۰۰۳ انجام شد و پس از آن شرکت بریتیش ایرویز این هواپیما را بازنشسته اعلام کرد. ایرفرانس نیز در تاریخ ۳۱۰مه ۲۰۰۳ جابجایی مسافر توسط کنکورد را پایان یافته اعلام کرد. بنابراین، پس از ۳۴ سال، فصل پروازهای فراصوت خاتمه یافت. این اولین بار در تاریخ خطوط هواپیمایی است که یک نوآوری مهم بدون جایگزین شدن با محصول تکنولوژیک پیشرفته بازنشسته و از رده خارج می شود.

با این همه، شرکت بریتیش ایرویز همچنان از هواپیماهای کنکورد استفاده می کند. این هواپیماها را می توان در موزه هواپیماهای سیتل و موزه هوافضای نیویورک مشاهده کرد. این هواپیماها در انگلستان، در فیلتون در نزدیکی بوستون و در فرودگاه منچستر و در فرودگاه هیترو و در موزه هواپیمایی نزدیک ادینبورگ و برخی مناطق دیگر دیده می شود.

به دلیل سرعت و راحتی و ایمنی، مسافرت هوایی امروزه برجسته ترین نوع حمل و نقل است. تاریخچه صنعت هواپیمایی در ایران نیز منعکس کننده قدمت این صنعت در کشورمان می باشد. در سال۱۲۹۶ و در اواخر جنگ جهانی اول اولین پرواز هواپیما بر فراز کشور ایران انجام شد. قطعات این هواپیما به صورت مجزا از روسیه و از طریق بندر انزلی به وسیله اتومبیل به تهران حمل شد و پس از سوار کردن قطعات اولیه پرواز توسط خلبان روسی بر فراز تهران انجام گرفت. پس از آن بموجب قانونی در بیستم بهمن ماه ۱۳۰۴ حق انحصاری هواپیمایی در ایران به شرکت هواپیمایی آلمانی یونکراس واگذار شد. این رویداد بعنوان سرآغاز شکل گیری حمل و نقل هوایی ۲۲ سال پس از نخستین پرواز برادران رایت اتفاق افتاد. این شعبه در سال ۱۳۰۵ شمسی افتتاح شد و ارتباط هوایی بین تهران و شهرهای مشهد و شیراز بندرانزلی و بوشهر را برقرار و به جابجایی مسافر و محموله های پستی پرداخت.

مطالب مرتبط

مراکز تفریحی در کیش و یک دیکشنری تصویری

خانه موتمن الاطبا؛ شاهکاری از معماری قاجاری در قلب تهران

تنگه چیتاب | سفری به اعماق طبیعت شگفت انگیز کهگیلویه و بویراحمد