سفر به دنیای نابیناها
افرادی که با بینایی کامل به دنیا می آید، ممکن است سوالات مختلفی در رابطه با جهان افراد نابینا داشته باشند. در واقع می توان گفت افرادی که در شرایط نرمال قرار دارند همواره سوالات مختلفی در رابطه با شرایط افرادی که در وضعیت نرمال قرار ندارند، مطرح می کنند و معمولا نیز جواب دقیقی دریافت نخواهند کرد. یکی از گروه هایی که شرایط نرمالی ندارند، نابیناها هستند .
در واقع به گروهی از افراد که بینایی کامل ندارند و نمی توانند از قوه بینایی خود به شکل درستی استفاده کنند، نابینا می گویند. البته موضوع بسیار مهم که باید به آن توجه داشت، این است که افراد نابینا خود به درجات مختلفی تقسیم شده و دسته بندی های گوناگونی دارند.
یکی از سوالات پرتکرار که افراد بینا از نابینایان می پرسند، این است که آن ها دنیا را به چه رنگی می بینند. در ادامه به بررسی این سوال پرداخته و در رابطه با پاسخ آن صحبت خواهیم کرد.
افراد نابینا از بدو تولد دنیا را چگونه می بیند؟
محققانی که در حوزه افراد نابینا فعالیت می کنند، در پاسخ به این سوال که افراد نابینا دنیا را به چه رنگی می بینند پاسخ یکسانی دارند و می گویند جهان برای این افراد سیاه و تاریک مطلق است، اما یکی از موضوعات مهمی که مورد توجه قرار نمی گیرد این است که آیا افراد نابینا درکی از رنگ سیاه و یا مفهوم تاریکی دارند ؟
در پاسخ باید گفت خیر، چرا که آن دسته از نابینایان که از بدو تولد بینایی ندارند، هیچ درکی از رنگ ها ندارند و به همین دلیل زمانی که از آن ها این پرسش را مطرح می کنید، پاسخ شان عموماً به این شکل است که هیچ چیزی نمی بینند و هیچ چیزی وجود ندارد.
اگر یک فرد سالم بخواهد چنین چیزی را درک کنید، بهتر است به جای آن که دو چشم خود را ببندد و کل جهان را به صورت سیاه رنگ مشاهده کند، به سراغ روش دیگری برود.
اگر شما می خواهید حس و حال افراد نابینا را تجربه کنید، برای رسیدن به این درجه از درک باید یکی از چشمان خود را ببندید و با چشم دیگر به دنیای اطراف نگاه کنید.
حال به این سوال پاسخ دهید که چشم بسته تان چه چیزی می بیند؟ مطمئنا حالا دیگر جواب شما رنگ سیاه نیست، در واقع چشم شما هیچ چیزی نمی بیند این همان وضعیتی است که افراد نابینا دارند.
افرادی که بعدها دید خود را از دست می دهند چه چیزی می بینند؟
دسته دیگری از افراد نابینا گروه هستند که پس از مدتی بینایی خود را از دست می دهند. آن ها در واقع در ابتدا بینایی داشته و چنین مفهومی را تجربه کرده اند، اما بعدها به دلیل اتفاقات گوناگون بینایی خود را از دست داده اند.
این دسته از افراد به دلیل این که درک دقیقی از بینایی دارند، در پاسخ به سوالات شما جواب های ملموس تری خواهند داد. عموما پاسخ آن ها این است که در حال مشاهده تاریکی مطلق هستند و یا احساس این را دارند که در یک غار تاریک گیر افتاده اند، دقیقا همان احساسی که ما بعد از آن که دو چشم خود را می بندیم، داریم.
البته باید به این موضوع اشاره کرد که به دلیل داشتن درجات مختلفی از نابینایی شاهد موارد مختلفی هستیم، چرا که برخی از افراد می توانند نورهایی را مشاهده کنند. البته این مسئله همچنان در حال بررسی است و افراد فعال در این اعتقاد دارند این نورها توهماتی است که فرد نابینا دارد.
افراد نابینا در خواب چه می بینند؟
پس از آن که به بررسی وضعیت افراد نابینا در حالت عادی پرداختیم، حال بهتر است سری به عالم خواب زده و این موضوع را بررسی کنیم که آیا افراد نابینا در خواب چه می بینند؟
برای پاسخ به این سوال بهتر است تا افراد نابینا را به دو دسته کلی تقسیم کنیم و سپس به بررسی این دو دسته بپردازیم:
- افراد با نابینایی از بدو تولد
افرادی که از بدو تولد نابینا هستند، به دلیل آن که هیچ درکی از اشیا و تصاویر ندارند، خواب هایی متفاوت از خواب های ما می بینند. در واقع به این دلیل که فرد هیچ درکی از اشیا و موارد بصری ندارد، خواب های این دسته از افراد شامل مواردی همچون صدا، اطلاعات لامسه، بوها، مزه ها و یا احساسات می شود.
- افرادی که بینایی خود را از دست می دهند
آن دسته از افرادی که در ابتدا بینا بودند و سپس به دلیل اتفاقات مختلف بینایی خود را از دست داده اند، ممکن است خواب های متفاوتی ببینند. این دسته از افراد هم می توانند خواب هایی شامل تصاویر را مشاهده کنند و هم خواب هایی بدون تصویر و تنها دارای مواردی چون صداها، احساسات، مزه ها، بوها و را ببینند.
ارتباط بین رویا و تاریخچه نابینایی
متخصصین فعال در این حوزه همواره به این نکته بسیار مهم اشاره کردند که وضعیت رویای افراد به تاریخچه نابینایی آن ها و به صورت مستقیم وابسته است. در واقع اغلب مواردی که در رویا دیده می شود با توجه به گستره مواردی است که فرد در طول زندگی خود آن ها را دیده است.
به عنوان مثال افرادی که به کوررنگی مبتلا هستند به هیچ عنوان نمی توانند رنگ های تازه ای را در خواب مشاهده کنند و یا افرادی که بینایی خود را در طول زمان رفته رفته از دست می دهند، نمی توانند به وضوح روزهای اول خواب ببینند و شرایطی مشابه روزهای اول داشته باشند.
تجربه های مختلفی از نابینایی
مواردی که در بالا به آن ها اشاره کردیم، در واقع مواردی است به صورت عمومی و بین اکثر افراد نابینا وجود دارد اما مثل هر حوزه دیگری نمونه های استثنا و متفاوتی نیز هستند که باید آن ها را بررسی کرد.
یکی از این استثناها فردی به اسم میلنا چانینگ بود که در سن ۲۹ سالگی به دلیل سکته مغزی بینایی خود را از دست داد. در یکی از روزها او ناگهان متوجه شد که می تواند حرکات دخترش مشاهده کند.
او این موضوع را به پزشک خود اطلاع داد اما پزشک او فکر کرد که مانند اکثر نابینایان که می توانند توهماتی از نور را مشاهده کنند، او نیز دچار توهم شده است، اما با گذشت زمان میلنا توانست موارد دیگری مثل باران، بخار روی قهوه داغ و حتی تکان خوردن موی دختر خود را نیز مشاهده کند، اما نمی توانست جزئیات را به دقت ببیند.
افرادی که بر روی پرونده او کار می کردند به این نتیجه رسیدند که ممکن است سکته مغزی تنها بر روی بخشی از قدرت بینایی او تاثیر گذاشته باشد و به همین دلیل است که او می تواند هاله ای از حرکات مشاهده کند.
نمونه دیگر فردی به اسم دیون رز بود که در کودکی نابینا شد. بر خلاف سایر نابیناها، او رنگ ها را می توانست مشاهده کند. در واقع تصویری که او از جهان خود می دید، مملو از رنگ های مختلف بود و در واقع می توان این نتیجه را گرفت که او می توانست رنگ انعکاس شده از هر شی را به عنوان یک هاله ای از نور مشاهده کند.
البته همان طور که گفته شد، این افراد تنها استثنایی بودند که توانستند چنین تجربیاتی داشته باشند.