جنگل دیزمار، به‌عنوان یکی از بکرترین و زیباترین جاذبههای طبیعی ایران، در نزدیکی شهرستان ورزقان واقع شده است. این جنگل بخشی از منطقه حفاظت شده ارسباران است که به‌خاطر تنوع زیستی و طبیعت سرسبز خود شهرت دارد. شهرستان ورزقان که در استان آذربایجان شرقی قرار دارد، با کوهها و مناظر طبیعی زیبای خود، مقصدی ایده‌آل برای طبیعت‌گردی و ماجراجویی است.
جنگل دیزمار با مناظر خیره‌کننده، گونه‌های گیاهی و جانوری متنوع و چشمه‌های طبیعی فراوان، یکی از مهم‌ترین جاذبههای دیدنی این شهرستان شناخته شده است و هر ساله گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کند. در ادامه با الی گشت همراه باشید تا با شهرستان ورزقان و جنگل دیزمار بیشتر آشنا شوید.
شهرستان ورزقان، منطقه‌ای بکر در میان جنگل‌های ارسباران است که طبیعتی کوهستانی و مناظری شگفت‌انگیز دارد. این منطقه در میان‌کوه‌های سر به فلک کشیده‌ای مثل آق داغ، مشک عنبر، کامتال و دیگر کوه‌های اطراف قرار دارد و محل قرارگیری مجتمع مس سونگون، دومین قطب مس کشور است که در میان رشته کوه‌های قره داغ واقع شده است. شهرستان ورزقان زمستان‌های سرد و یخ‌بندان و تابستان‌های معتدل دارد و بعضی روزها مه‌آلود است.
شهرستان ورزقان به‌عنوان یکی از زیباترین مناطق استان آذربایجان شرقی شناخته می‌شود و با ۲۳۶۸ کیلومتر مربع مساحت از دو بخش خاروانا و مرکزی تشکیل شده است. نام دیگر این شهرستان به دلیل وجود جنگل‌های سرسبز ارسباران به ارسباران شهرت دارد. مرکز این شهرستان، شهر ورزقان است که با طبیعت بکر و زیبای خود در بین گردشگران و طبیعت گردان شناخته شده است.
اطراف شهرستان ورزقان با جاذبههای دیدنی و طبیعی خود، هر بیننده‌ای را مجذوب می‌کند. از جمله جاذبههای دیدنی اطراف شهرستان ورزقان می‌توان به هفت‌چشمه ورزقان که با چشمه‌های زلال و طبیعت بکر خود، مکانی ایده‌آل برای آرامش و تفریح است، طبیعت چیچکلی ورزقان با گل‌های رنگارنگ و مناظر دل‌انگیز، جنگل‌های ورزقان با پوشش گیاهی متنوع و درختان بلند، جنگل پیر داوود و جنگل دیزمار با زیبایی‌های طبیعی و گونه‌های متنوع گیاهی و جانوری خود، اشاره کرد که بازدید از آنها تجربه‌ای به یادماندنی را برای هر گردشگری به جا می‌گذارد.
آب و هوای منطقه ورزقان به دلیل قرارگرفتن در منطقهٔ کوهستانی، زمستان‌هایی سرد و یخ‌بندان و تابستان‌هایی معتدل دارد. حداکثر دمای تابستان در این منطقه حدود ۳۳ درجه سانتی‌گراد و دمای زمستان ۲۲ درجه سانتی‌گراد است. جهت غالب وزش باد از سمت جنوب غربی است و بیشتر روزهای بهار و تابستان، این منطقه پوشیده شده از مه است.
جنگل دیزمار یکی از بکرترین جاذبههای طبیعی ایران است که در همسایگی ارسباران (قره داغ) قرار دارد. جنگل‌های ارسباران به دلیل تنوع زیستی بالا و طبیعت غنی، از ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره جهان محسوب می‌شوند و اهمیت جهانی دارند. جنگل دیزمار، به دلیل نزدیکی به ورزقان، با نام جنگل ورزقان هم شناخته می‌شود و از بهترین جاذبههای دیدنی این منطقه است.
این جنگل با مناظر طبیعی بکر، گونه‌های متنوع گیاهی و جانوری، آب‌وهوای معتدل و چشمه‌های فراوان طبیعی، توجه بسیاری از گردشگران را به خود جلب کرده است. اطراف این منطقه منابع طبیعی مهم مثل منطقه حفاظت شده کیامکی، منطقه حفاظت شده ارسباران و پارک ملی زاگاتا در ایران، جمهوری آذربایجان و ارمنستان را در خود جای‌داده است.
در نزدیکی جنگل مجتمع مس سونگون که یکی از معادن مهم صنعتی استان آذربایجان‌شرقی است قرار دارد که باعث اهمیت بیشتر آن شده است. مساحت منطقه حفاظت شده دیزمار حدود ۶۹ هکتار است که ۵۰ درصد آن در شهرستان خدا آفرین، ۳۰ درصد در شهرستان جلفا و ۲۰ درصد در شهرستان ورزقان قرار دارد. رودخانه ارس و شش رودخانه دیگر که نقش زیادی در تنوع زیستی دارند هم از این منطقه عبور می‌کنند. با اینکه بخش‌هایی از جنگل صعب‌العبور است و نیاز به تجهیزات حرفه‌ای و کوهنوردی دارد، اما قسمت‌های زیادی از آن قابل‌دسترس است و می‌توانید در آن کمپینگ، عکاسی در طبیعت، جنگل‌نوردی و پیک‌نیک را تجربه کنید.
اطراف جنگل دیزمار پر از جاذبههای دیدنی است که هر یک زیبایی و جذابیت خاص خود را دارند. از جاهای دیدنی اطراف جنگل دیزمار می‌توان به دریاچه سد قیز قلعه‌سی با آب‌های زلال و منظره‌ای دل‌نشین، پل‌های تاریخی خداآفرین که یادگاری از معماری اصیل ایرانی هستند، دریاچه سد خداآفرین با چشم‌اندازهای طبیعی خود، منطقه حفاظت‌شده ارسباران (قره داغ) با تنوع زیستی بالا و مناظر بکر، قلعه بابک که یک دژ باستانی و نماد مقاومت است اشاره کرد. هرکدام از این مکان‌ها تجربه‌ای بی‌نظیر از طبیعت و تاریخ را به بازدیدکنندگان ارائه می‌دهند.
جنگل دیزمار با داشتن ۸۴۹ گونه گیاهی، از جمله ۷۶ گونه بومی، به یکی از غنی‌ترین مناطق زیستی ایران تبدیل شده است. این تنوع گیاهی به دلیل گستردگی جنگل در بافت کوهستانی و زیستگاه‌های متنوع آبی و خشکی، از جمله کوهپایه‌ها، تپه‌ها، اطراف رود ارس و دیگر رودهای جاری در جنگل، به وجود آمده است. درختانی مثل بلوط، افرا، بادام وحشی، زالزالک و نسترن وحشی نمونه‌هایی از پوشش گیاهی این جنگل هستند.
همچنین جنگل دیزمار زیستگاه حدود ۳۲۰ گونه جانوری منحصربه‌فرد است که بعضی از آنها در سال‌های اخیر در خطر انقراض قرار داشتند، اما در حال حاضر وضعیت زیستگاه‌های آنها در حال بهبود است. از جمله حیواناتی که در این جنگل زندگی می‌کنند می‌توان به خرس قهوه‌ای، گوزن زرد، پلنگ ایرانی، گرگ، شغال، بز وحشی، گراز، گربه وحشی، روباه و انواع پرندگان شکاری و غیرشکاری اشاره کرد.
شهر ورزقان در ۷۰ کیلومتری شهر تبریز، ۶۵ کیلومتری بخش خاروانا، ۳۵ کیلومتری اهر، ۱۳۵ کیلومتری جلفا و ۹۰ کیلومتری مرز نوردوز قرار دارد. جنگل دیزمار، بخشی از منطقه حفاظت‌شده است که در شهرستان‌های ورزقان، خداآفرین و جلفا در استان آذربایجان شرقی و در نزدیکی مرز ایران و جمهوری آذربایجان واقع شده است.
جنگل دیزمار توسط روستاهای زیادی احاطه شده و از جاده‌ای محلی که از مرز ایران و جمهوری آذربایجان عبور می‌کند، قابل‌دسترسی است. برای بازدید از این جنگل، باید به شهر کلیبر، که حدود ۷۰ کیلومتری جنوب جنگل قرار دارد، بروید. از کلیبر، دو مسیر اصلی به جنگل دیزمار وجود دارد:
مسیر اول که کوتاه‌تر است از طریق جاده کلیبر به جانانلو که جاده‌ای پرپیچ‌وخم است می‌گذرد، در حالی که مسیر دوم از روستاهای ملوک، میاندرق، مولان و بسطاملو عبور کرده و به جنگل دیزمار منتهی می‌شود.
جنگل دیزمار و شهرستان ورزقان به عنوان یکی از جاذبههای طبیعی و تاریخی استان آذربایجان شرقی شناخته می‌شود که با ترکیبی از طبیعت بکر، تاریخ غنی و تنوع زیستی چشمگیر، مکانی بی‌نظیر برای علاقه‌مندان به طبیعت‌گردی و ماجراجویی فراهم کرده‌اند. جنگل دیزمار با گونه‌های گیاهی و جانوری منحصربه‌فرد و مناظر خیره‌کننده، یکی از مهم‌ترین مناطق حفاظت‌شده کشور است. همچنین شهرستان ورزقان هم با داشتن جاذبه‌هایی مثل مجتمع مس سونگون، قلعه‌های تاریخی و طبیعت کوهستانی دل‌انگیز، تجربه‌ای متفاوت از زیبایی‌های شمال غرب کشور را به مسافران هدیه می‌دهد.
مقالات مرتبط
۷ نظرات