شیرینی های سنتی ایران بسیار لذیذ هستند. شیرینی جز جدایی ناپذیر عید، مهمانی و دورهمی های ما ایرانی هاست. این علاقه و میل به شیرینی دوستی سبب شده در هر شهر و دیار ایران شیرینی های محلی خوشمزه ای وجود داشته باشد. شیرینی های سنتی ایران با طعم فوق العادشون هوش را از سر آدم می برد.
این شیرینی‌ها انقدر خوشمزه و خوش خوراکند که به عنوان سوغات آن شهر به شهرهای دیگه برده می شوند. در ایران علاوه بر اینکه هر شهر یک یا چند مدل شیرینی سوغاتی دارد. یک سری از شیرینی ها در تمام ایران یافت می شود و این نشان از این دارد این هنر طرفدارانی بسیار پر و پا قرص دارد. به همین دلیل در این مقاله از مجله گردشگری الی گشت قصد معرفی شیرینی های محلی سراسر ایران ، شیرینی هایی که در دلتان قند آب می کنند را داریم، پس با ما در ادامه ی این مقاله جذاب همراه باشید.
شیرینی آب دندون مازندران، یک شیرینی بسیار ترد و خوشمزه است که خواستگاه آن در استان مازندران و شهر آمل است. این شیرینی به محض وارد شدن در دهان آب می شود به همین دلیل نام آن را آب دندون گذاشته اند. شیرینی آب دندون را هر زمان که مراسم شادی در راه باشه میپزند مثل عید نوروز یا عروسی و یا مواقعی که کسی به سفر زیارتی رفته باشد. از دیگر شیرینی های معروف مازندران می توان به آغزنون، برنجک، پشت زیک(سوهان کنجدی)، پیس گندله، رشته برشته، قماق و نان کوهی اشاره کرد.
کماج همدان
نان کماج همدان یکی از نان های خوشمزه و محلی همدان است که با دستان هنرمند بانوان این سرزمین پخته می شود. نان کماج همدان، یکی از معروف‌ترین و در عین حال محبوب‌ترین شیرینی های مصرفی این استان به شمار می آید که طبق گفته ی متخصصان تغذیه و مسئولان این خطه از کشور، همراه برخی دیگر از شیرینی های بومی و سنتی، به ثبت ملی رسیده است.
علاوه بر غذاهای متنوع همدان، شیرینی های این استان هم خوشمزه و پرطرفدار است که می توان انگشت پیچ، حلوا زرده، نان نارگیلی و باسلوق را به عنوان ره آورد و سوغات از این شهر زیبا تهیه کرد و لذت برد.
شیرینی های سنتی ایران | پادرازی قزوین
قزوین مهد شیرینی های سنتی ایران است. شیرینی پادرازی هم مانند اکثر شیرینی های استان قزوین از شیرینی های پرطرفدار است و بیشتر در کنار چای سرو میشود. این شیرینی معمولا در سه رنگ و طعم مختلف و برای پذیرایی نوروز تهیه می شود. برای تهیه ی این شیرینی از پودر قند، روغن صاف قنادی، تخم‌مرغ، آرد گندم، آرد برنج، آرد نخودچی، شیر، پودر زنجبیل، وانیل، زعفران و کنجد استفاده می شود.شیرینی پادرازی در مشهد و مخصوصا در عید نوروز نیز پخته می شود. شیرینی اتابکی، نان نازک، باقلوا سه رنگ، نان چرخی و غیره از شیرینی های متنوع قزوین هستند.
بادام سوخته یکی از شیرینی های استان فارس و شهر شیراز است که بسیار مقوی است. این خوراکی خوشمزه معمولاً به صورت میان وعده سرو میشود و طرفداران بسیاری دارد. شیرینی های شیرازی یکی از محبوب ترین شیرنی های ایرانی هستند که به عنوان سوغات شیراز هم مورد استفاده قرار می گیرند. شیرینی شیراز به اصالت و خوش عطر بودن بسیار معروف است. کلوچه و مسقطی، رنگینک، حلوا خارک، یوخه و فالوده شیرازی از جمله ی آنهاست.
شیرینی های سنتی ایران | قرابیه تبریز
شهر تبریز قدمتی دیرینه در زمینه شیرینی پزی دارد و به همین دلیل آن را پایتخت قنادی ایران می دانند. یکی از معروف ترین شیرینی های تبریز قرابیه است. قرابیه هم یکی از سوغات پرطرفدار تبریز است که ماده اصلی آن سفید تخم‌مرغ، شکر و پسته است. این شیرینیشکم در شهرهای دیگری مانند زنجان و مراغه هم درست میشود. قرابیه در تبریز بیشتر برای مهمانی ها و مجالس عروسی مصرف می شود. این شیرینی سنتی تبریزی، یکی از شیرینی های نسبتا گران تبریز به‌حساب می آید. دیگر شیرینی های تبریز هم شامل باقلوا، نوقا، حلوا برزک، لوز، شکلات تسبیحی و اریس می شود.
بژی برساق ایلام
بژی برساق نام یکی از شیرینی های سنتی و خوش آب و رنگ ایلام است که در قدیم به مناسبت های گوناگون از جمله جشن عروسی و نوروز تهیه می کردند. این شیرینی بسیار مقوی و لذیذ ، یک خوراکی بی ضرر برای فرزاندان شماست. البته این شیرینی در تمام مناطق کورد نشین تهیه می شود و تفاوت زیادی با هم ندارد ، طعم همه ی آن ها بسیار عالی است. حلوای بگل، نان ساجی، نان پپگ،
شله کینه و کله کنجی از دیگر شیرینی های محلی ایلام است.
شیرینی های سنتی ایران | کلمپه کرمان
یکی از شیرینی های سنتی کرمان که ظاهرش شبیه کلوچه است، کلمپه نام دارد. محتوای داخل این شیرینی خوشمزه مخلوطی از خرما به همراه پودر هل و یک سری مواد دیگر است. در گذشته مردم کرمان با دستان خود این شیرینی خوشمزه را به روش سنتی با روغن محلی و خرمای نخلستان های کرمان و آتش هیزم درست می کردند. امروزه هم این شیرینی کوکی مانند را برای پذیرایی در ایام و مراسم خاص مثل عید نوروز درست می کنند. شیرینی های دیگر کرمان عبارتند از کماچ سهن، قاووت، سوهان زرند، حلوای پسته، فالوده کرمانی، نان پر و برشتو.
شیرینی لگیمات یکی از شیرینی های سنتی و قدیمی ایرانی است که اصالت آن متعلق به استان های جنوب کشور و مخصوصا استان بوشهر می باشد. این شیرینی خوشمزه از نظر ظاهری شباهت زیادی به شیرینی بامیه دارد.
شیرینی های سنتی ایران | لندو سیستان و بلوچستان
شیرینی لندو یا خرمالندو یک نوع شیرینی محلی خوشمزه است که به خاطر مقوی بودنش، نوعی میان وعده و حتی خوراک هم به شمار می رود. طبع گرم این شیرینی آن را به یک تنقلات عالی برای روز های سرد سال تبدیل کرده است. شیرینی لندو بیشتر در مناطق جنوب شرق کشور تهیه می شود و در واقع شیرینی لندو سوغات زابل است. خرما لندو را عمدتا برای مناسبت های مختلف از جمله عید نوروز و مهمانی ها سرو می کنند.
شیرینی لندو سیستان و بلوچستان از کنجد، خرما و گندم تهیه می شود و برای افرادی که نیاز به یک شیرینی مقوی اما سبک دارند مناسب است.
حاجی بادام یزد
حاجی بادام یکی از شیرینی های سنتی استان یزد بود. این شیرینی به دلیل خوشمزه بودن و نقلی بودن آن جایگاه بسیار خوبی در بین خانواده های ایرانی دارد. این شیرینی در کاشان نیز پخته می شود. اما تاریخچه این شیرینی بسیار جالب است حاج خلیفه که در یزد به شیرینی پزی می پرداخته و بسیار مشهور بوده، حاج خلیفه به حج می رود در آن زمان سفرهای حج ۶ ماه طول می کشید و ایشان مقدار زیادی شیرینی با خود می برند از جمله بادامی که نوعی شیرینی مخصوص خود حاج خلیفه بود پس از اینکه ایشان از سفر بر میگردند چند دانه بادامی داخل جیبشان مانده بود که مردم وقتی می بینند به آن حاجی بادام می گویند و به این اسم نیز معروف می شود. از دیگر شیرینی های خوشمزه ی یزد عبارتند از لوز، سوهان، پشمک، نان سوروک، نقل، حلوا ارده، قطاب، باقلوا و کیک یزدی.
شیرینی های سنتی ایران | کاک کرمانشاه
در زمان سفر به کرمانشاه اگر می خواهید سوغاتی را برای عزیزانتان تهیه کنید توصیه ما به شما خرید انواع شیرینی های سنتی این استان از جمله شیرینی کاک می باشد. شیرینی کاک از محبوب ترین شیرینی های کرمانشاهی است. ترکیب پودر هل و روغن محلی، طعمی فراموش نشدنی را خلق می کند. این شیرینی ترد و لذیذ در اندازه‌های کوچک تهیه شده و در کنار یک فنجان چای بسیار دلچسب و دلنشین خواهد بود. شیرینی کاک در عین حال که سبک و بسیار خوش مزه می باشد پر انرژی بوده و می توان به عنوان میان وعده‌ای کامل و بسیار مقوی از آن استفاده کرد. از دیگر شیرینی های محبوب کرمانشاه نان برنجی، نان خرمایی، شیرینی بژی و شیرینی شکری است.
سوهان قم یکی از خوشمزه ترین شیرینیهای ایرانی است که معمولاً به عنوان عصرانه همراه با چای سرو میشود. قدمت سوهان قم به دوران قاجار باز می‌گردد. این شیرینی خوشمزه از همان دوران به صورت دستی و سنتی تهیه می‌شده است. همچنان در بسیاری از کارگاه‌های سوهان پزی با استفاده از روش‌های سنتی و قدیمی سوهان‌های بسیار لذیذ و خوشمزه تهیه می‌کنند. البته امروزه تعداد کارگاه‌هایی که سوهان را با دستگاه‌های اتوماتیک و صنعتی میپزند بسیار بیشتر از کارگاه‌های سنتی و قدیمی است. انواع دیگر شیرینی های معروف قم هم سوهان عسلی، سوهان بادامی، سوهان کنجدی، حلوا، حلوا کنجدی، حلوا شادونه، ارده شیره و کسمه است.
شیرینی های سنتی ایران | نان زنجبیلی گرگان
نان زنجبیلی (زنجفیلی)، یکی از شیرینی های سنتی گرگان است که جایگاه خوبی در مهمانی های مردم این شهر دارد. نان زنجبیلی از آرد گندم، شکر، روغن و زنجبیل تهیه میشود و عموماً ازنظر شکل ظاهری لوزی است. ترکیب زنجبیل طعم عالی به این شیرینی می دهد. علاوه بر این، مصرف شیرینی زنجبیلی، به‌دلیل زنجبیل موجود خواص درمانی بسیاری دارد. گرگان دارای شیرینی های سنتی خوشمزه ی دیگری از جمله نان خرمایی، حلوای اماج، سرغربیلی و نان پادرازی است.
بفه شکری لار
بـُفـَه شِکری این شیرینی گرچه به بـُفـَه شِکری معروف هست ولی دراصل بـُفـَه شیره‌ای است. این شیرینی محلی واصیل لاری، درایام عید نوروز بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد بخصوص برای عیدانه نوعروسان لاری که به همراه شیرینی‌ها و خوراکی‌ها و وسایل دیگر، ازطرف خانوادهٔ عروس برای داماد برده میشود. هنر شیرینی پزی در لارستان به ویژه در ماه مبارک رمضان و عید نوروز نمود بیشتری دارد. اسامی بعضی از شیرینی های لار را در این جا می آورم: حلوی مسقطی ، حلوی مقراضی ، حلوی آرد و روغن ، حلوا یغدر ، فرنی ، حلوی نبات ، حلوی آرد برنج ، پفکو ، ترک، کویته ، لوزی، چولو ، مشات، گشات ، گل پمبه و بلبل مشاتو
شیرینی های سنتی ایران | پولکی اصفهان
پولکی اصفهان یکی از معروف‌ترین سوغات‌های ثبت شده اصفهان در فهرست ملی میراث معنوی کشور است که به جای قند در کنار چای مصرف میشود. میزان کالری و شیرینی پولکی نسبت به قند کمتر است و در صورتی که به مقدار کم مصرف شود، ارزش غذایی مفیدی خواهد داشت. از دیگر شیرینی های معروف اصفهان میتوان به شیرینی برشتوک، برنجی، گز و شیرینی کرکی اشاره کرد.
رشته خشکار گیلان
رشته خشکار یکی از شیرینی های سنتی خوشمزه و لذیذ استان گیلان است که با مهارت خاصی تهیه می شود. این شیرینی محلی مثل زولبیا و بامیه زینت بخش سفره افطار گیلانی ها است و آن را در کنار چای میل می کنند.
گیلان زیبا علاوه بر غذاهای رنگارنگ و بی نظیر شیرینی های خوشمزه ای هم دارد از جمله کاکاکدو، کوکی، کلوچه، گل پالوده، دوشاب بج، باقلوای یاس و شیرینی آگرده.
کلوچه قندی بروجرد از شیرینی های مخصوص این شهر در ایام نوروز می باشد که مردم این شهر با ذوق و سلیقه فراوان این کلوچه را می پزند. این شیرینی های خوشمزه که به ترکهاش هم معروف هست طرفداران خاصی دارد.
برخلاف شیرینی های دیگر کلوچه قندی بروجرد نیاز دارد که ابتدا منجمد شود. منجمد شدن بیشتر به خاطر این است که کلوچه ها بعد از پخت روغن حیوانی پس ندهند.
حلوا قبیت دزفول
امکان ندارد به شوشتر و دزفول بروید و نام قبیت را نشنوید. قُبِیت یکی از شیرینی های محلی قدیمی ایران است که مشابه انگشت پیچ استان همدان می باشد. اشتباه نکنید، حلوا قبیت مثل حلواهای دیگر نیست. قبیت را در گذشته به عنوان غذا مصرف می‌کردند. قدیمی‌ها آن را با نان و روغن حیوانی می‌خوردند. حلوا قبیت از ترکیب سفیده تخم مرغ و شکر و چوبک درست میشود. وقتی برای اولین بار قبیت را می‌بینید، آن را با چسب چوب اشتباه می‌گیرید. حلوا قبیت سیلونی هم خوشمزه است. به جای شکر در آن شیره خرما می‌ریزند. حلوا قبیت را محلی‌های دزفول و شوشتر خوب درست می‌کنند. اگر به این دو شهر سفر داشتید، حتما قبیت را امتحان کنید. از دیگر شیرینی های خوشمزه ی دزفول و خطه خراسان می توان به رنگینک، کلوچه شوشتری، کلوچه خرمایی، لوز کنجدی، حلوا ارده، حلوا خرما و عسلیه دزفولی اشاره کرد.
شیرینی های سنتی ایران | نقل ارومیه
نقل ارومیه در اندازه های مختلف و طعم های گوناگونی تهیه می شوند. در قدیم نقل جایگزین مناسبی برای قند بود زیرا بخاطر طعم و عطر زیبایی که دارد، نسبت به قند خوشمزه تر و نرم تر است. از بین نقل های تولیدی ارومیه نقل بیدمشک یا نقل ابریشمی از جمله نقل هایی است که مشتری بسیاری به خود جذب کرده، برای تهیه این نقل از بادام هایی که قبلاً خلال شده و در گل بیدمشک که ترک زبان‌ها به آن “پیش پیشا” می گویند خوابانده شده استفاده می شود.