در دنیای پیشرفته کنونی که شبکه های مجازی و غول های نرم افزاری آن زمینه توسعه سبک زندگی دیجیتالی ما را فراهم کرده اند، گردشگری نیز دچار دگرگونی هایی تازه شده است. در این میان، استفاده از اینترنت و شبکه های مجازی به پدیده ای با عنوان «گردشگری مجازی» انجامیده که تعریف آن عبارت است از دیدار از مکان های گردشگری و نیز معرفی ظرفیت ها و قابلیت های صنعت توریسم از طریق ابزارهای هوشمندانه و فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) .
در حال حاضر تارنماهایی مانند «اکسپدیا» (EXPEDIA) یا «ایر.بی.ان.بی» (AIRBNB) از مهمترین درگاه های گردشگری مجازی با شمار بالایی بازدید کننده به شمار می روند که امکان بازدید بسیاری از کاربران از مکان های گردشگری در سراسر جهان را مهیا می سازند. در ایران با توجه به محدودیت هایی که در استفاده از اینترنت و فضای مجازی وجود دارد، گردشگری مجازی به معنای واقعی آن وجود ندارد و فراهم شدن زمینه های آن نیازمند بسترسازی های مناسب است.
برای بررسی چالش های پیش روی گردشگری مجازی در کشور، آقای مهرزاد یکی از فعالان و کارشناسان حوزه گردشگری به گفت وگو نشست. از دید وی با توجه به ظرفیت های بالای ایران در گردشگری، توجه به گونه مجازی آن می تواند پیامدهایی ارزشمند و پرسود برای این صنعت داشته باشد.
در ادامه، سوالاتی در این زمینه از ایشان پرسیده شده است.
– به عنوان یکی از کارشناسان حوزه گردشگری، چه تعریفی برای گردشگری مجازی که از آن به عنوان گردشگری هزاره سوم یاد می شود، ارایه می کنید؟
– استفاده از فناوری های نوین رسانه ای و دیجیتالی مهمترین ویژگی این نوع گردشگری است که آن را از گردشگری سنتی متفاوت کرده است. گردشگری مجازی البته نمودهایی از گردشگری سنتی را نیز با خود دارد.اطلاع رسانی و تبلیغات در زمینه جاذبه های گردشگری و همچنین ابزارهایی که بتوان به وسیله آن این اطلاعات را به سراسر جهان مخابره کرد، ۲ مقوله مورد توجه گردشگری مجازی است.
فروش خدمات از طریق درگاه های اینترنتی از مهمترین کارکردهای گردشگری مجازی است. در این روش، صاحبان کالا، تورهای گردشگری، آژانس های هواپیمایی و صاحبان هتل ها با معرفی دقیق و انتشار جزییات محصول خود اقدام به خدمت رسانی به گردشگران می کنند و گردشگران نیز از طریق سامانه های اینترنتی یا محصول را خریداری می کنند یا برای دیدن جاذبه های توریستی معرفی شده، به گردشگری درکشورها می پردازند.
– مهمترین پیش نیاز راه اندازی گردشگری مجازی مناسب چیست و وضعیت این گونه گردشگری را در کشور ما چگونه می بینید؟
– لازمه های گردشگری مجازی تنها راه اندازی یک سایت یا انتشار چند عکس نیست. مهمترین لازمه آن کیفیت عرضه محصولات است که این کیفیت خود نیازمند وسایل به روز و پیشرفته است. ما شاید در حوزه داخلی اقدام هایی در جهت اینترنتی کردن برخی از سفرها انجام داده ایم اما به خاطر برخی مشکلات، هنوز در زمینه بازاریابی اینترنتی برای جذب گردشگر با مشکل روبه رو هستیم.
یکی دیگر از چالش های پیش روی نهادینه شدن گردشگری مجازی بحث سرعت اینترنت و آزادی دسترسی به برخی از شبکه ها است.
– شما از معرفی و فروش کالا به عنوان ۲ کارکرد مهم گردشگری مجازی یاد کردید. به نظر شما، کدام یک از این موارد، در درجه اهمیت – بیشتری نسبت دیگری قرار دارد و نقش برجسته تری در گردشگری مجازی دارد؟
– در گردشگری مجازی ۲ مورد یاد شده لازم و ملزوم هم هستند و قابل تفکیک از هم نیستند. معرفی و اطلاع رسانی از مکان ها و جاذبه های گردشگری و ارایه تاریخچه آن از جمله کارکردهای مهم در این حوزه است و فروش وسایلی که بتواند به بهترین نحو ممکن این مکان ها را معرفی کند و در معرض دید گردشگران قرار دهد هم از اهمیت بالایی برخوردار است.