سازمان جهانی گردشگری در آخرین گزارش خود اعلام کرد که در سال ۲۰۱۵ میلادی شمار گردشگران جهانی با رشد۴/۴ درصد به رقم یک میلیارد و ۱۸۴ میلیون نفر رسید که در نوع خود یک رکورد به شمار میآید. بر این اساس، در مقایسه با سال ۲۰۱۴ بالغ بر۵۰ میلیون نفر به تعداد گردشگرانی که به مقاصد بینالمللی در سرتاسر دنیا سفر کردهاند، افزوده شد.
سال ۲۰۱۵ ششمین سال متوالی بود که آمارها از رشد متوسط گردشگری جهانی حکایت میکرد. بدین ترتیب گردشگری جهانی پس از عبور از بحرانهای سال ۲۰۱۰، موفق شد که هرساله شاهد رشدی معادل ۴درصد یا بیشتر باشد.
هرچند که در سال گذشته میلادی، تقاضا برای سفر افزایش پیدا کرد امابه دلایلی همچون نوسان غیرمنتظره نرخ ارز یا کاهش قیمت نفت و دیگر کالاها، وضعیت کشورهای فرستنده و پذیرنده گردشگران متفاوت بوده است. بدین معنی که درآمد خالص کشورهای پذیرنده افزایش یافته و در مقابل، درآمد کشورهای فرستنده با کاهش روبهرو شده است. همچنین نگرانیهای امنیتی نیز بیشتر شده است.
طبق گزارش سازمان جهانی گردشگری، رشد تعداد گردشگران ورودی در مقاصدی که از اقتصاد پیشرفته برخوردارند، بالاتر از ۵ درصد و در اقتصادهای نوظهور بالای ۴درصد بوده است.
براساس آمارهای منطقهای، اروپا، امریکا، آسیا و اقیانوسیه همگی در سال ۲۰۱۵ رشد بالای ۵ درصد را تجربه کردهاند ومیزان ورود گردشگران خارجی به منطقه خاورمیانه نیز با ۳ درصد رشد همراه بوده است. در مقابل اما، ورود گردشگران به قاره آفریقا ۳ درصد کاهش داشت. البته این آمار با توجه به اطلاعات محدودی است که درباره گردشگری آفریقا وجود دارد.
چشمانداز مثبت برای سال ۲۰۱۶
طبق ارزیابیها و برآوردهای سازمان جهانی گردشگری وبراساس روند فعلی و چشمانداز طرحهای بینالمللی جهانگردی، پیشبینی میشود که رشد تعداد گردشگران در سال ۲۰۱۶ بالغ بر ۴ درصد خواهد بود. براساس آمار منطقهای، رشد گردشگری با شدت بیشتری در کشورهای آسیا و اقیانوسیه ادامه داشته و به بالای ۴ تا ۵ درصد خواهد رسید. این نرخ رشد در امریکا بین ۴ تا ۵ درصد و در اروپا بین ۵/۳ تا ۵/۴ درصد خواهد بود. پیشبینیها برای آفریقا عدد بالای ۲ تا ۵ درصد را نشان میدهد و کشورهای خاورمیانه رشدی بین ۲ تا ۵ درصد را خواهند داشت. این پیشبینیها اگرچه مثبت است اما نااطمینانی و بیثباتی همچنان بر صنعت گردشگری سایه افکنده است.
اروپا
آمارهای سازمان جهانی گردشگری حکایت از آن دارد که گردشگری اروپا در سال ۲۰۱۵ رشد بالای ۵ درصد را تجربه کرد و تعداد گردشگران ورودی به این قاره به عدد ۶۰۹ میلیوننفر رسید که ۲۹ میلیون نفر بیشتر از سال ۲۰۱۴ بود. با این حال، کشورهای اروپای شرقی و مرکزی با کاهش ورود گردشگر روبه رو بودند.
در این میان، کشورهای اروپای شمالی رشد بالای ۶ درصد؛ اروپای جنوبی (حوزه مدیترانه) رشد بالای ۵ درصد؛ و اروپای غربی رشد ۴ درصدی تعداد گردشگران ورودی را در سال ۲۰۱۵ تجربه کردند. این نتایج به طور عمده با بررسی مقاصد اصلی گردشگری اروپا به دست آمده است.
آسیا و اقیانوسیه
در آسیا و اقیانوسیه، تعداد گردشگران با افزایش ۱۳ میلیون نفری به ۲۷۷ میلیون رسید و رشدی معادل ۵ درصد به ثبت رسید. البته این نرخ رشد برای مجموعه آسیا و اقیانوسیه است. بدین معنی که اقیانوسیه با رشد بالای ۷ درصد و کشورهای جنوب و شرق آسیا با رشد بالای ۵ درصد، سال گذشته را سپری کردند. همچنین، میزان ورودی گردشگران به آسیای جنوبی و آسیای شمال شرقی، بالای ۴ درصد گزارش شده است.
امریکا
در قاره امریکا نیز درصد رشد گردشگران کمابیش همین گونه است، زیرا در سال گذشته، مجموع رشد تعداد گردشگران به بالای ۵ درصد رسید و با ۹ میلیون گردشگر بیشتر از مرز ۱۹۱ میلیون نفر گذر کرد. در این میان، نرخ رشد امریکای مرکزی ۷ درصد و نرخ رشد امریکای جنوبی و شمالی ۴ درصد بود.
خاورمیانه و آفریقا
اما در خاورمیانه، جایی که شاهد جنگهای داخلی، مناقشات سیاسی و حضور گسترده عناصر تروریستی است – ورود گردشگران حدود ۳ درصد نسبت به سال ۲۰۱۴ رشد داشت و به رقم ۵۴ میلیون نفر رسید.
چنان که گفته شد، اطلاعات محدود از آفریقا، بیانگر کاهش ۳ درصدی تعداد گردشگران ورودی و توقف این قاره روی ۵۳ میلیون نفر است. البته در شمال آفریقا – جایی که دو کشور مصر و لیبی شاهد مناقشات سیاسی یا عملیات تروریستی هستند – کاهش به مراتب بیشتری رخ داده و شمار گردشگران ورودی از کشورهای دیگر تا ۸ درصد کاهش یافته است. با این حال، سازمان جهانی گردشگری، تصریح دارد که آمارهای مربوط به خاورمیانه و آفریقا را باید با تردید مورد مطالعه قرار داد، زیرا اطلاعات اولیه به دست آمده از این کشورها محدود بوده است.
کشورهای پیشتاز در صدور گردشگر
گزارش سازمان گردشگری جهانی، چین، ایالات متحده و انگلستان را سه کشوری معرفی میکند که به ترتیب بیشترین گردشگر را به خارج از مرزهای خود فرستادهاند.
چین از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۵ هرسال شاهد رشد دو رقمی گردشگران خروجی به مقصد کشورهای دیگر بوده است. ژاپن، تایلند، امریکا و کشورهای مختلف اروپایی مهمترین مقاصد گردشگران چینی را تشکیل میدهند و در این کشورها چینیها در رده گروههای پرسود گردشگری قرار میگیرند.
بعد از چین، امریکا دومین کشوری است که بیشترین تعداد گردشگران خروجی را ثبت کرده و در این زمینه شاهد رشد ۹ درصدی بوده است. بریتانیا نیز با پشتوانه ارزش بالای پوند، رشد ۶ درصدی در تعداد گردشگران خروجی داشته و پس از چین و امریکا در رده سوم قرار گرفته است.
در کنار این سه کشور، شمار گردشگران خروجی آلمان، ایتالیا و استرالیا ۲ درصد افزایش داشته است اما در مقابل، مردم فرانسه و کانادا تقاضای کمتری به مسافرت به دیگر کشورها داشتهاند. از این گذشته، با کاهش ارزش روبل در برابر دیگر ارزهای خارجی، سفر گردشگران روسیه به کشورهای دیگر بشدت کاهش یافته و اوضاع اقتصادی برزیل نیز از شمار گردشگران خروجی این کشور کاسته است.