در سفر رییس جمهور به فرانسه پر سر و صداترین سندی که همه در انتظار آن بودند، با شرکت اروپایی «ایرباس» منعقد شد که علاوه بر سنگینی وزنه مالی آن، از اهمیتی سمبلیک (نمادی) نیز برخوردار است و قرارداد خرید ۱۱۸ فروند هواپیمای ایرباس میان طرف ایرانی و این غول هواپیماسازی نهایی شده است. یکی از این هواپیماهای ایرباس A380 با ۵۵۵ صندلی است که بزرگترین هواپیمای جهان است.
براساس اطلاعات منتشر شده، بخشی از هواپیماهای خریداری شده از فرانسه از نوع ایرباس A380 یعنی بزرگترین هواپیمای مسافربری جهان هستند.شرکت هواپیماسازی ایرباس متعهد شده در سریعترین زمان هواپیما ایرباس A380 را در اختیار ایران قرار دهد. علاوه بر این، دهها فروند هواپیمای مسافری کوچک و متوسط برای مسیرهای داخلی خریداری شده است. قیمت هواپیمای A380 حدود ۴۱۴ میلیون دلار است.
در حال حاضر شرکت هواپیمایی امارات مستقر در دبی، بیشترین تعداد از این نوع هواپیما را در ناوگان خود دارد. هواپیمای امارات دارای ترمینال ویژه برای بزرگترین هواپیماهای جهان است. فرود هواپیمای A380 تنها در برخی از فرودگاههای جهان امکانپذیر است. تعداد صندلی ایرباس A380 در مدل استاندارد با سه کلاس مسافربری بالغ بر ۵۲۵ نفر است.
۴ سوالی که ممکن است پیش بیاید :
۱) ایران بر پایه وضعیت موجود و نیازهای چند سال آینده، به چند فروند هواپیما نیاز دارد؟
به گفته عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی، ایران برای ناوگان هوایی دور و متوسط برد خود به چهارصد فروند، و برای ناوگان هوایی کوتاه برد خود برای استفاده در فرودگاههای کوچک داخلی، به حد اقل صد فروند هواپیما نیاز دارد. این پانصد هواپیمای بلند و متوسط و کوتاه برد به ارزیابی آقای آخوندی، که در سفر پاریس حسن روحانی را همراهی میکرد، پنجاه میلیارد دلار تمام میشود. از سوی دیگر بر پایه ارزیابیهای کارشناسان ایرباس، رشد ترافیک هوایی در ایران سالانه حدود پنج در صد است. این رشد را نیز باید در ارزیابیها در نظر گرفت.
۲) خرید هواپیما از ایرباس چه مقدار از نیازهای ایران را تامین میکند؟
پنجشنبه ۲۸ اکتبر اعلام شد ایران به «ایرباس» ۱۱۸ هواپیما سفارش داده است: ۱۲ هواپیمای غول پیکر «ای ۳۸۰»، ۱۶ هواپیمای «ای ۳۵۰»، ۴۵ هواپیمای «ای ۳۳۰» و ۴۵ هواپیمای «ای ۳۲۰». با توجه به نیازهای فعلی و رشد قابل پیش بینی ترافیک هوایی در ایران، این تعداد «ایرباس» کمتر از بیست در صد نیاز ایران را در بیست سال اینده تامین میکند.
۳) سندی که بین ایران و «ایرباس» به امضا رسیده، چه ماهیتی دارد؟
بر پایه دادههای منتشر شده از سوی منابع فرانسوی، نمایندگان ایران و «ایرباس» برای هواپیماهای مورد بحث نه یک قرار داد، بلکه یک مقاوله نامه (پروتکل) امضا کردهاند. این در واقع یک پیش قرارداد است که در آینده باید با گفتگوهای تکمیلی به یک سفارش نهایی بدل شود.
۴) تامین مالی این مقاوله نامه چگونه انجام میگیرد؟
ارزش کل هواپیماهایی که باید به ایران تحویل شود، ۲۵ میلیارد یورو ارزیابی شده است. این یکی از سنگینترین سفارشها در تاریخ فعالیت شرکت «ایرباس» است. با توجه به دشواریهای مالی ایران در حال حاضر، خرید نقدی آن طبعا غیر ممکن است. به همین سبب برای دستیابی به هواپیماهای مورد نیازش از روش اجاره به شرط تملیک (لیزینگ) استفاده خواهد کرد.