شهروندان تهرانی به دلایل متعددی از جمله کاهش بار ترافیک و یا بهبود وضعیت هوا، سال های متمادی است که با مفهومی به نام طرح ترافیک آشنا هستند. این طرح ها که در بازه های مختلف زمانی و با قوانین مختلف تصویب و اجرا شده اند، هر کدام تاثیراتی متفاوت روی وضعیت ترافیکی و هوای شهر تهران گذاشته اند. با توجه به قوانین، محدوده ها و جریمه های مربوط به هر کدام از طرح های ترافیک شهر تهران، هریک از شهروندان تهرانی باید اطلاعات مناسبی درباره این طرح ها در زمان اجرای آنها داشته باشند.
در این مطلب از مجله گردشگری الی گشت، علاوه بر مروری بر طرح های پیشین محدویت تردد در تهران، به معرفی طرح ترافیک جدید شهر تهران، محدوده جغرافیایی و ساعات شروع و پایان این طرح می پردازیم. در پایان مطالعه این مطلب، اطلاعات مناسبی درباره این طرح ترافیک و جزئیات آن خواهید داشت.
با ما در مجله الی گشت همراه باشید.
تاریخچه محدودیت های ترافیکی در تهران
شاید دانستن این نکته جالب باشد که تاریخچه اولین محدودیت های ترافیکی شهر تهران به سال ۱۳۵۸ بر می گردد. این طرح که در آن زمان برای کاهش بار ترافیک در ساعاتی مشخص به وجود آمده بود، در ابتدا تنها محدود به ممنوعیت تردد خودروهای تک سرنشین بین ساعت های ۶:۳۰ تا ۱۰ صبح بود. به این وسیله بار ترافیک در سال های بعد کاهش چشمگیری پیدا کرد و به نوعی تجربه ای موفق محسوب می شد.
با گذشت چند سال و با توجه به افزایش بی رویه تعداد خودروهای مجود در شهر تهران و عبور و مرور آنها در این شهر، طرحی به نام طرح زوج و فرد اجرایی شد. در این طرح، در بخش از شهر که محدوده زوج و فرد نامیده می شد، تنها تردد خودروهای دارای پلاک فرد در روزهای فرد هفته و روزهای زوج در روزهای زوج هفته مجاز بود. در ادامه طرح دیگری به نام طرح ترافیک، با ایجاد تغییراتی در کنار طرح زوج و فرد در تهران قرار گرفت و این دو طرح برای سال های زیادی برنامه های محدودیت تردد در شهر تهران به شمار می آمدند.
با وجود تاثیرات مثبت این سیاست ها، معضل هایی مانند ترافیک و به خصوص آلودگی هوا به صورت روز افزون گریبانگیر شهر تهران بود. حتی راهکارهایی مانند بقراری طرح زوج و فرد از درب منازل یا ممنوعیت کامل تردد خودروهای شخصی در تهران نیز نتوانستند مانع از عبور تهران از آستانه ایمن آب و هوایی نشد. سرانجام در تیرماه ۱۳۹۸، تغییراتی چشمگیر در برنامه کنترل تردد شهر تهران صورت گرفت و با نام طرح کنترل آلودگی هوا در پایتخت ایران اجرایی شد.
در طرح جدید، طرح ترافیک و محدوده آن کاملا مشابه قبل است، اما طرح زوج و فرد به طور کامل حذف و با این طرح جدید جایگزین شده است.
محدوده طرح ترافیک جدید
با توجه به مدت طولانی برقرای طرح های ترافیک و زوج و فرد در شهر تهران، اغلب شهروندان این شهر با محدوده های جغرافیایی آنها آشنا هستند. طرح جدید نیز منطبق بر طرح های پیشین است.
در قوانین جدید، طرح ترافیک اصلی از شمال به خیابان های فاطمی و مطهری، از جنوب به خیابان شوش، از غرب به خیابان کارگر و از شرق به خیابان های هفده شهریور، سپاه و شریعتی محدود است. محدوده جغرافیایی طرح کنترل آلودگی هوا نیز که دقیقا همانند محدوده طرح زوج و فرد سابق است، منطقه بین بزرگراه همت از شمال، بزرگراه بعثت از جنوب، بزرگراه های نواب و چمران از غرب و بزرگراه امام علی (ع) از شرق را در برمی گیرد.
نقشه طرح ترافیک و کنترل آلودگی هوا
برای داشتن دید بهتر، می توانید نقشه طرح ترافیک و کنترل آلودگی هوای تهران را در تصویر زیر ببینید. این تصویر، نقشه دوربین های ترافیک را نیز شامل می شود.
جریمه طرح ترافیک و کنترل آلودگی هوا و قوانین مربوط به آن
نکته جدید درباره طرح کنترل آلودگی هوا، مسئله نحوه تردد به صورت مجاز در این محدوده است. هر خودرو پلاک تهران در هر فصل مجاز است به مدت ۲۰ روز در این محدوده تردد کند. تردد در این ۲۰ روز که هیچگونه محدودیتی از لحاظ زمانی برای آن وجود ندارد، برای خودروها رایگان است و هیچ هزینه ای در بر نخواهد داشت.
در صورت نیاز به رفت و آمد بیش از ۲۰ روز در طول سه ماه، باید عوارض ورود به طرح کنترل آلودگی هوا را پرداخت نمایید. تردد خودروها در این محدود ها از طریق دوربین ها بررسی می شود و برای مشاهده میزان روزهای تردد شده و باقی مانده در هر فصل، باید به سایت تهران من مراجعه نمایید.
نکته دیگر درباره قوانین طرح جدید تعداد روزهای تردد برای پلاک های غیر تهران است. این خودروها در هر فصل تنها مجاز به تردد در ۱۵ روز در هر سه ماه هستند.
زمانبندی طرح ترافیک و طرح کنترل آلودگی هوا
طبق اعلام سایت تهران من، زمان تردد در طرح ترافیک و کاهش آلودگی هوا در شهر تهران در برخی ماه های سال متفاوت است. به طور کلی زمان برقراری این طرح از ساعت ۰۶:۳۰ صبح تا ۷ عصر است.
با توجه به کوتاه بودن روزها و به منظور جلوگیری از بروز ترافیک های عصرگاهی، هر دو طرح ترافیک و کنترل آلودگی هوا در ماه های پایانی سال یک ساعت کاهش خواهند داشت. به این منظور، زمان اجرای این دو طرح از ۰۶:۳۰ صبح تا ساعت ۶:۰۰ عصر می باشد.
نکته حائز اهمیت این است که طرح جدید ترافیک تهران روزهای پنجشنبه اجرا نمی شود.
استعلام میزان بدهی طرح ترافیک جدید
برای استعلام میزان بدهی طرح کنترل آلودگی هوا، پس از ثبت نام و ورود به پنل خود در سایت تهران من، در بخش داشبورد من این مبلغ را مشاهده کنید.
البته برای رفاه حال شهروندان تهرانی، روش های دیگری از جمله استفاده از کد دستوری USSD و یا مراجعه حضوری به دفاتر الکترونیک شهر نیز فراهم است. با استفاده از کد دستوری *۱۳۷*۳*۳# در تلفن همراهتان و ورود اطلاعات مربوط به خودروی خود، می توانید میزان بدهی خود را مشاهده و نسبت به پرداخت آن اقدام کنید.
از سوی دیگر، در صورت عدم تمایل به استفاده از خدمات الکترونیکی فراهم شده، می توانید به دفاتر متعدد الکترونیک شهر که در سراسر تهران وجود دارند مراجعه کنید. هرچند برای صرفه جویی در زمان و هزینه، پیشنهاد می شود به جای استعلام میزان بدهی طرح کاهش آلودگی هوا به صورت حضوری، از سایر راهکارهای موجود استفاده کنید.
در این مطلب از مجله گردشگری الی گشت، به نکات مهم درباره طرح کنترل آلودگی هوا پرداختیم. در انتها لازم به ذکر است که برای اطلاع از آخرین اخبار و اطلاعات مربوط به تمامی طرح های ترافیکی شامل طرح ترافیک و طرح کنترل آلودگی هوا در تهران، می توانید به سایت تهران من مراجعه کنید.