شهریری یکی از سایت های باستانی استان اردبیل است که طی تحقیقات به عمل آمده مشخص شده قدمت آن به ۷۰۰۰ سال قبل بازمی گردد. متاسفانه این شهر باستانی بدون هیچ حفاظت و نگهداری در فضای آزاد رها شده است و تقریبا هیچگونه رسیدگی به آن ها نمی شود، علاوه بر آن راه دسترسی به آن ها نیز دشوار است و جاده کاملا خاکی است و علائم راهنمای مناسب در مسیر نصب نشده است. به گفته نادر فلاحی، سرپرست میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اردبیل ساماندهی شهریری در سال های اخیر تبدیل به یک مطالبه عمومی شده است و قرار است در مدتی کوتاه انجام شود. برای اطلاع از جزییات خبر با الی گشت همراه شوید.
مطالب مرتبط: آدمهای این شهر دهان ندارند! راهنمای سفر به اردبیل
این منطقه باستانی در دهه ۸۰ میلادی کشف شد و با کشف آن مشخص شد که پیشینه تمدن در استان اردبیل به سال های بسیار دور و اواخر دوران نوسنگی بازمی گردد. وسعت آن ۴ هزار هکتار است و اولین کاشف آن باستان شناسی به نام چارلز برنی بود که در سال ۱۹۴۷ آن را کشف کرد و نام قلعه ارجق را برای آن انتخاب کرد. در کاوش هایی که سال های بعد روی محوطه باستانی شهریری صورت گرفت مشخص شد که از چهار بخش تشکل شده، محدوده قلعه، گورستان عصر آهن، عبادتگاه و محوطه قوشا تپه این مناطق هستند.
در این منطقه ۱۳۲ قبر یافت شد که به جز دو مورد تمامی آن ها باز شده بودند البته از این قبور برای گاه نگاری استفاده شد. قبرها در شکل های مختلفی ساخته شده اند. بعضی از آن ها در دل زمین کنده شده اند در برخی دیگر از چیدن سنگ های بزرگ در روی زمین شکل گرفته اند. در قبرهایی که داخل زمین حفر شده تدفین به شکل جنینی است و وسایل افراد در اطرافش به خاک سپرده شده اند. طول قبرها حدود شش متر و عرض آن ها یک و نیم تا دو متر است.
البته شهرت اصلی این منطقه به خاطر سنگ افراشته هایی است که با چهره هایی شبیه به آدم و لبخندهایی مرموز به شما خیره می شوند و رازی مگو را در دل خود دارند. شکل و اندازه این سنگ ها با هم متفاوت است و این نظریه بیان شده که تفاوت اندازه به نوعی نشان دهنده طبقات اجتماعی مختلف است و به هر فرد وابسته به طبقه اجتماعی که دارد اندازه متفاوتی اختصاص داده شده است. برخی از آن ها مسلح هستند (شمشیر های صاف و شلاقی) در حالی که برخی دیگر سلاحی در دست ندارند. نکته مشترک آن ها این است که همگی چشم و بینی دارند و اما تنها یکی از آن ها دارای دهان می باشد.
نادر فلاحی، سرپرست میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اردبیل بیان کرد: ساماندهی شهریری تبدیل به مطالبه ای عمومی شده است و با پیگیری استاندار و نماینده مردم مشگین شهر در مجلس شورای اسلامی، ماموریت ساماندهی در کوتاه مدت به اداره کل میراث فرهنگی استان اردبیل واگذار شده است. با پیگیری های مداوم در سال جاری اعتباری به منظور اجرای پوشش سنگ افراشته ها پیش بینی شده است اما به تخصیص آن اکتفا نکردیم و از محل اعتبارات سال گذشته اقداماتی در دستور کار قرار گرفت. او همچنین ادامه داد که وضعیت فعلی ساماندهی جاده دسترسی به سایت باستانی از روستای پیرازمیان در دست اجرا بوده و پیمانکار طرح نیز مشخص شده است.
ساماندهی شهریری همچنین قرار است به ثبت جهانی ۴۰۰ هکتار از این محوطه منجر شود. آثاری که قابلیت تبدیل شدن به منطقه ای گردشگری را دارند.
به گفته منصور عالی قدر در جلسه بررسی مرمت آثار تاریخی اردبیل دو میلیارد و ۷۱۰ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان جهت مطالعه، ساماندهی و مرمت ۴۷ اثر تاریخی از جمله مهم ترین اقدامات مرمت و ساماندهی مربوط به فعالیت های صورت گرفته در مجموعه بقعه ثبت جهانی شیخ صفی الدین اردبیلی و سایت پیرامون آن است.
زیبایی های شهریری اما محدود به جاذبه های آن نمی شود بلکه طبیعت فوق العاده مشگین شهر و دشت های سرسبز آن می تواند یکی از دلایل سفر و این منطقه باشد. البته مشگین شهر دیدنی های فراوان دیگری نیز دارد که بازدید از آن ها خالی از لطف نیست.