شهر میبد یکی از شهرهای تاریخی و زیبایی است که در استان یزد قرار دارد و بناها و بافت های تاریخی بسیاری را در خود جای داده است. مطابق با آنچه که در اسناد تاریخی وجود دارد بنیاد اولیه شهر میبد به دوران کهن تاریخ ایران بر می گردد. این نمونه ای بی نظیر از شهرهای باستانی ایران است که بسیاری از پدیده های شهری قدیم و بازمانده های کهن ایران زمین را در خود جای داده است. با توجه به این که در این شهر جاذبه های تاریخی بسیاری وجود دارد این روزها در خبرگزاری های رسمی خبرهایی مبنی بر ثبت ملی و حهانی زیلو یکی از ارزشمندترین صنایع دستی این شهر تاریخی و دیدنی در استان یزد اعلام شده است. به طوری که در خصوص آن مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد گفت: جشن ملی و جهانی شدن زیلو در روز ۲۷ بهمن با حضور مردم و مسئولان استانی و کشوری در میبد برگزار می شود. در ادامه با مجله ی گردشگری الی گشت باشید درباره خبر ثبت ملی و جهانی زیلو خدمتتان اطلاعات لازم را بدهیم.
مطالب مرتبط: سرنوشت روز مجسمه در ایران به کجا خواهد رسید؟ یزد به عنوان پایتخت جهانی شهرهای پایدار انتخاب شد جزئیات کشف کتیبه سه زبانه در نقش رستم
با توجه به آنچه که در بالا مطرح شد قرار است که در روز ۲۷ بهمن ماه سال ۱۳۹۷ با حضور مردم و مسئولان استانی و کشوری در میبد برگزار می شود. سید مصطفی فاطمی مدیرکل میراث فرهنگی استان از برگزاری جشن ملی و جهانی شدن زیلو در روز ۲۷ بهمن در میبد خبر داد و گفت: این هنر صنعت قدیمی پس از یک دهه رکود خوشبختانه با ایجاد مجتمع های زیلوبافی و تنوع در بافت و نقش، در میبد رونقی دوباره یافته است.
به منظور جهانی کردن صنعت زیلو می بایست که این صنعت را رونق دهیم و با برگزاری جشن زیلو و بیشتر کردن فعالیت ها و همکاری های لازم در جهت رسمی کردن این برند در جهت توسعه و رونق آن گام های مهم و اساسی را برداریم.
مدیرکل میراث فرهنگی این استان، فاطمی با اشاره به اینکه بافت زیلو در استان یزد و خاصه در شهری، چون میبد از جایگاه بسیار بالایی برخوردار است نیز گفت: این هنری دستی و ارزشمند یکی از قدیمی ترین محصولات صنایع دستی استان یزد به شمار می رود، به طوری که در میبد قدمت آن حتی به پیش از اسلام می رسد و گاهی عقیده مردم این منطقه بر این است که زیلو از ابداعات آن خطه بوده و گسترش بافت آن به وسیله استادکاران میبدی صورت گرفته است.
در ادامه سید مصطفی فاطمی، مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد خاطر نشان کرد: شاخص هایی از قبیل زنده بودن این هنر، تعداد کارگاه ها، تعداد افراد شاغل، تنوع محصولات و میزان استفاده مردم از این هنر موجب شده تا این شهر به عنوان شهر ملی و اکنون نیز به عنوان شهرجهانی زیلو معرفی شود.
این مقام مسئول با توجه به اشاره ای که به زنده بودن هنر صنعت زیلو در شهرستان میبد داشت نیز گفت: در شهرستان میبد ۳۰۰ دار زیلو برپا است و زمینه اشتغال بیش از ۵۵۰ نفر را نیز فراهم آورده است. در حال حاضر زیلو در قالب فرش، مبل، تابلو، سجاده، روکش صندلی و غیره در طرح ها ورنگ های مختلف در شهرستان میبد تولید می شود.
استقبال زیاد مردم و حتی گردشگران خارجی از این هنر صنعت، رونق زیادی به بازار های میبد داده است.
مختصری از تاریخچه ی زیلو در میبد
حیوانات به عنوان مدل بکار می‌رفته، ولی تهیهٔ آن از راه شکار همیشه امکان نداشت و هم چنین پوست حیوانات چون برای این کار نبود، زود پوسیده می‌شد و از بین می رفت؛ از همین رو بشر نیاز فوری به اختراع چیزی داشت که جایگزین آن نماید اولین اقدامی که در این زمینه صورت گرفت بافت زیلو بود. زیلو شباهت بسیاری به حصیر دارد و کاربرید آن همانند زیرانداز است. زیلو احتمالاً شکل تکامل یافته از حصیر بوده و بافندگان آن از حصیر الهام بسیاری گرفته اند. به جرات می توان که بافت زیلو به دوره های قبل از اسلام باز می گردد چرا که شواهدی از آن موجود است که در قرون اولیه اسلامی زیلو جزئی از فرش های شناخته شده بوده و بافت آن در بیشتر مناطق پهناور ایران رواج داشته است. میبد یکی ازمراکز عمدهٔ زیلو بافی بوده است تا چند سال قبل صدها خانوار ازمحل درآمد آن امرارمعاش می کردند.
در سال ۸۶ سعید اشتری توانست اولین کارگاه آموزش و تولید زیلو را راه اندازی نمود. هدف از تاسیس این کارگاه حفظ و احیای هنر صنعت زیلو بوده است.
- زیلوهایی که رنگ آن ها آبی و سفید است مخصوص مساجد و اماکن متبرکه نیز بوده است.
- زیلوهایی که جوهری رنگ که با رنگ های آبی و گلی بافته شده برای مصارف خانگی کابرد داشتند و ارزان قیمت هم نیز بودند.
- سه زیلوهای نفتال که با رنگ سبز و گلی بافته می‌شود و مرغوبترین نوع زیلوست.