هیرکانی مجموعه از جنگل های متراکم در ناحیه شمالی کشور است که از سال های بسیار دور به جا مانده است و حتی برخی می گویند این جنگل های عمرشان با دوره سوم زمین شناسی که مربوط به دایناسورهای می شده نیز برابر است. جنگل های هیرکانی در جنوب دریای خزر قرار گرفته و بین کشورهای ایران و آذربایجان نیز مشترک است. اما خبر خوش این است که این جنگل های با ارزش کشورمان در فهرست آثار جهانی یونسکو قرار است که به ثبت برسد و این موضوع می تواند باعث تحول عظیمی در صنعت گردشگری کشورمان به خصوص در بخش های شمالی کشور به شمار بیاید. در ادامه ی این مطلب همراه ما باشید تا با جزئیات خبر ثبت جنگل های هیرکانی در یونسکو بیشتر آشنا شوید.
مطالب مرتبط: آبشار ویسادار، سومین آبشار مرتفع در گیلان ماسوله گیلان، سمبل روستاهای پلکانی ایران بقعه شیخ زاهد گیلانی، شخصیت تاثیر گذار بر شیخ صفی الدین اردبیلی
همانطور که در بالا اشاره کردیم، قرار است جنگل های هیرکانی در فهرست آثار جهانی یونسکو ثبت شود و این می تواند در بخش گردشگری استان گیلان و به طور کلی کشورمان تاثیر بسزایی داشته باشد. مدیر کل میراث فرهنگی و صنایع دستی شهرود امیرانتخابی در رابطه با ثبت جنگل های هیرکانی گفته است که در صورت موافقت بازرسان خارجی و ثبت جنگل های هیرکانی در فهرست آثار جهانی یونسکو صنعت گردشگری استان گیلان به ویژه در بخش گردشگری خارجی با تحول چشمگیری مواجه خواهد شد. مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گیلان در این مورد بیان کرده است که در مجموع برای ثبت فهرست میراث فرهنگی جهانی یونسکو یازده سایت از جنگل های هیرکانی در استان های شمالی کشورمان پیشنهاد شده که سه سایت آن بر این اساس در استان گیلان واقع شده است.
در ادامه خبر ثبت جنگل های هیرکانی در یونسکو امیرانتخابی اشاره ای به سایت های انتخاب شده در گیلان کرد و اضافه کرد که بخش هایی از مناطق حفاظت شده سیاهرود رودبار، گشت رودخان فومن و لیسار تالش سه سایت پیشنهادی استان گیلان است که در جریان ورود بازرسان یونسکو به کشورمان مورد بازرسی قرار گرفتند.
امیر انتخابی همچنین با اشاره به سایت جنگلی لیسار تالش بیان کرد که به شدن مورد توجه بازرسان یونسکو قرار گرفته و رونق صنعت گردشگری استان یکی از مهم ترین برنامه های اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان است به همین دلیل موضوع ثبت جهانی جنگل های هیرکانی را به شدت دنبال می کند.
وی همچنین تاکید کرد ثبت جهانی جنگل های هیرکانی صنعت گردشگری گیلان را به طور کلی متحول می کند تصریح کرد که بازدید از این اثر ملی و ورود گردشگران خارجی به گیلان منجر به تولید ارزآوری، ثروت، اشتغال زایی و در نهایت تقویت هرچه بیشتر صنعت گردشگری استان می‌شود.
در ادامه وی نیز گفت این اثر طبیعی در فهرست یونسکو ثبت شود در پکیج تورهای گردشگری خارجی قرار می گیرد و برای بازدید از این اثر تعداد زیادی از گردشگران خارجی به گیلان سفر می کنند.
امیر انتخاب نیز به موارد بسیاری اشاره کرد که یکی دیگر از آن ها این بود که طبق آمار سازمان جهانی ورود هر گردشگری بین ۱۰۰۰ تا ۱۳۰۰ دلار ارز وارد کشور می کند که از مهم ترین فواید ثبت جنگل های هیرکانی گیلان در فهرست جهانی میراث فرهنگی یونسکو حفظ جنگل، توسعه صنعت گردشگری و ارزآوری است.
امیر انتخاب تاکید که حفظ و نگهداری جنگل های هیرکانی مطابق با استاندارهای جهانی مهمترین کاری است که باید انجام بگیرد و اذعان داشت که مهم ترین دغدغه های جدی بازرسان یونسکو حفاظت از محیط زیست و حیات وحش جنگل‌های هیرکانی، در کنار جلوگیری از بروز هرگونه خسارت و آسیب به این اثر طبیعی جهانی است.
کمی درباره جنگل های هیرکانی
این جنگل ها در جنوب دریای خزر از منطقه هیرکان جمهوری آذربایجان شروع می شوند و در ایران از حوالی آستارا تا گرگان ادامه دارند. این جنگل ها به دلیل مقاوم نبودن در برابر سرما در اروپا و سیبری قادر به بقا نیستند و در آب و هوای معتدل جنوب دریای خزر دیده می شوند. ارتفاع رویش آن ها از سطح دریا آغاز شده و تا دو هزار و هشت صد متری ادامه می یابد. متاسفانه در حالی این پوشش گیاهی ۵۵۱۰۰ کیلومتر مربع مساحت دارد که۵۱% آن تاکنون منقرض شده و تنها از ۱۰٫۳% آن حفاظت صورت می گیرد. در حال حاضر جنگل های هیرکانی زیست بوم ۲۹۶ گونه پرنده و ۹۸ گونه پستاندار هستند. همچنین ۱۵۰ گیاه بومی درختی و بوته ای (مانند شمشاد و انجیلی) نیز در آن یافت می شوند.
مدیر ملی پروژه جنگل های هیرکانی گفت: کالاهای مبادله ای دارای ارزش اقتصادی است اما قابل فروش نیست و نمی توان روی آن قیمت گذاری کرد؛ قیمت گذاری روی جنگل ها و مراتع کار ساده‌ای نیست. این جنگل ها علاوه بر تولید اکسیژن که نیاز اولیه زندگی هر انسان است به ذخیره آب نیاز دیگر موجودات نیز کمک می کنند زیرا نفوذ آب در خاک مناطق جنگلی بسیار بیشتر از مناطقی است که فاقد پوشش گیاهی هستند. همچنین عدم ذخیره آب توسط مراتع و جنگل ها موجب ایجاد سیل می شود مانند سیل های اخیر استان گلستان که هر بار خسارت مالی و جانی بالایی را وارد می کند. همچنین در کنار تمام این ارزش ها لذت بردن از طبیعت زیبا فارغ شدن از دغدغه های روزمره از دیگر ارزش های جنگل های هیرکانی است. در واقع می توان از این طبیعت زیبا برای رونق گردشگری و اقتصادی مناطق نیز بهره برد.
درختان این جنگل ها از نوع مختلط پهن برگ حاشیه جنوب دریای خزر است که با آب و هوای نیمه مدیترانه ای و مرطوب سازگارند. جنگل های هیرکانی بر اساس ارتفاعی که در آن هستن (سطح دریا، کوهپایه های کم ارتفاع، کوهپایه های بلند، نقاط خیلی مرتفع) غالبا پوشش گیاهی متفاوتی دارند. از معروف ترین درختان این جنگل ها می توان راش، بلوط، توسکا، نارون، زبان گنجشک، شمشاد و …. را نام برد.گفته می شود که در عرض های جغرافیایی بیش از ۴۰ درجه جنگل درخت راش وجود ندارند گفته می شود که در عرض های جغرافیایی بیش از ۴۰ درجه جنگل درخت راش وجود ندارند، اما جنگل های هیرکانی ایران که به طور متوسط در عرض ۳۸ درجه قرار گرفته اند توده های فشرده درخت راش را دارا هستند که از این نظر منحصر بفرد هستند.