معبد لاما(Lama Temple) با نام سابق کاخ یونگه لاماسری(Yonghe Lamasery) بزرگ‌ترین و اصلی‌ترین معبد بودایی در شهر پکن چین است. این معبد ابتدا اقامتگاه شاهزاده‌ای بود که بعدها امپراتور یونگ ژنگ شد اما در قرن هجدهم امپراتور کیانلونگ(پسر یونگ ژنگ)، ۳۰۰ راهب تبتی و ۲۰۰ دانش‌آموز چینی را در قصر اسکان داد و از آن زمان به بعد، اقامتگاه سلطنتی تبدیل به یک مبعد و صومعه شد. امروزه معبد لاما در پکن همچنان یکی از بزرگ‌ترین مراکز بودیسم در خارج از تبت محسوب می‌شود. در ادامه با این بنای جذاب و تاریخی بیشتر آشنا می‌شویم.
معبد لاما پکن، قصری که تبدیل به معبد شد
معبد لاما پکن، قصری که تبدیل به معبد شد در سال ۱۶۹۴ و قبل از به سلطنت رسیدن امپراتور یونگ ژنگ(سومین امپراتور سلسله چینگ) ساخته شده است. این بنا اقامتگاه امپراتور یونگ ژنگ بود اما چندین سال پس از مرگ او و در سال ۱۷۴۴ پس از اسکان راهبان تبتی در قصر یونگه لاماسری، کابری این قصر به معبد تغییر پیدا کرد. از آن دوره به بعد معبد لاما به بزرگ‌ترین مرکز بودیسم در خارج تبت تبدیل شد. همچنین این معبد در زمان سلسله چینگ مرکز اصلی حکومت بود.
قصر یونگه یا معبد لاما امروزه بزرگ‌ترین و سالم‌ترین صومعه پکن چین محسوب می‌شود. این معبد در منطقه شمال شرقی شهر پکن قرار دارد. امروزه با وجود بازدید گردشگران از این مکان، همچنان معبد محل عبادت فعال با راهبان است.
تاریخچه معبد لاما پکن
در این قسمت با تاریخچه معبد لاما پکن یا کاخ یونگه لاماسری آشنا می‌شویم.
سلسله مینگ(Ming dynasty)
کار ساخت و ساز این کاخ در سال ۱۶۹۴(در زمان سلسله چینگ) در قسمتی که ابتدا محل اقامت رسمی خواجه‌های دربار سلسله مینگ(Ming dynasty) بود، آغاز شد. امپراتوران سلسله مینگ قبل از سلسله چینگ(Qing dynasty) حکمران چین بودند.
دوران شاهزاده یونگ
در سال ۱۷۰۲ امپراتور کانگشی(angxi Emperor) این کاخ را به یینژن(شاهزاده یونگ، چهارمین پسر امپراتور کانگشی) اعطا کرد و در سال ۱۷۰۳ او به این کاخ نقل مکان کرد. طی این دوره یینژن شاهزاده رده دوم بود.
در سال ۱۷۰۹، امپراتور کانگشی شاهزاده یونگ را به شاهزاده رده اول ارتقا داد و با این کار، کاخ یونگه لاماسری به محل اقامت شاهزاده یونگ درجه اول تغییر یافت. در سال ۱۷۱۱، هونگلی(Hongli)، پسر چهارم شاهزاده یونگ که بعدها به امپراتور کیانلونگ(Qianlong Emperor) تبدیل شد در آکادمی شرقی کاخ یونگه به دنیا آمد.
شاهزاده یونگ در سال ۱۷۲۲ به عنوان امپراتور یونگ ژنگ بر تخت نشست و اقامتگاه درجه یک او بعدها به «کاخ صلح و هماهنگی» ارتقا یافت. بعد از مرگ او در سال ۱۷۳۵، تابوتش(سال ۱۷۳۵ تا ۱۷۳۷) همچنان در معبد نگهداری می‌شد. زمانی که امپراتور کیانلونگ جانشین امپراتور یونگ ژنگ شد به کاخ موقعیت امپراتوری داد و کاشی‌های فیروزه‌ای آن را با کاشی‌های زرد رنگی که مخصوص امپراتور بود، تعویض کرد.
تبدیل کاخ به معبد لاما
در سال ۱۷۴۴، امپراتور کیانلونگ دستور داد تا تالار صلح و هارمونی کاخ به لاماسری یا معبد تبدیل شود. پس از این دستور، معبد لاما محل اقامت تعداد زیادی از راهبان بودایی تبتی از مغولستان شد و کاخ یونگه به مرکز ملی اداره لاما تغییر کاربری داد.
این معبد در سال ۱۹۲۹ محل شورش مسلحانه علیه دولت ملی‌گرای چین بود. پس از پایان جنگ داخلی چین در سال ۱۹۴۹، معبد یک بنای تاریخی ملی اعلام شد و برای ۳۲ سال بسته شد. طبق گفته‌ها معبد لاما به دلیل مداخله نخست وزیر ژو انلای(Zhou Enlai) از انقلاب فرهنگی چین جان سالم به در برد. طی این انقلاب ،آثار فرهنگی ارزشمند زیادی در چین و تبت به بهانه‌ی مبارزه با مظاهر سنتی و فرهنگی سرمایه‌داری تخریب شدند. در نهایت معبد لاما در سال ۱۹۸۱ به روی عموم بازگشایی شد. این بنا امروزه یک معبد فعال و یک جاذبه‌ی توریستی محبوب در شهر پکن است.
معماری معبد لاما در چین
معماری معبد لاما در چین تلفیقی از معماری سنتی چینی و تبتی است. این معبد در امتداد یک محور مرکزی شمالی جنوبی قرار گرفته و طول آن ۴۸۰ متر و مساحت آن ۶۶۴۰۰ کیلومتر مربع است. دروازه اصلی این بنا، دروازه شفافیت و شکوفایی(Clarity and Prosperity) نام دارد که همرا با سه طاقنمای یادبود در انتهای جنوبی این محور قرار گرفته‌اند.
معبد دارای پنچ سالن اصلی با انواع کاشی‌های رنگارنگ، مجسمه‌های شیر و تزئینات بی‌شمار است. این تالارها با حیاط از یکدیگر جدا شده‌اند و شامل موارد زیر هستند :
-
تالار پادشاهان بهشتی یا آسمانی(The Hall of the Heavenly Kings)
تالار پادشاهان بهشتی ورودی چهار تالار دیگر است و با یک جفت شیرهای برنزی ایستاده در جلوی تالار شناخته می‌شود. در این معبد مجسمه‌های ۴ پادشاه قرار دارند. همچنین مجسمه‌ای از مایترا(یکی از خدایان آیین بودا) در مرکز تالار دیده می‌شود.
-
تالار هماهنگی و صلح(The Hall of Harmony and Peace)
این تالار در مقابل پله‌های تالار پادشاهان آسمانی قرار دارد و دارای ۴ بخش است. در تالار هماهنگی و صلح سه مجسمه برنزی از بوداهای سه اعصار شامل ساکیامونی(Sakyamuni)، پایه‌گذار آموزه‌های بودا، کاسیاپا ماتانگا(Kasyapa Matanga) بودای معرفی شده در قرن اول و مایتریا(Maitreya) وجود دارند.
-
تالار حفاظت ابدی(The Hall of Everlasting Protection)
امپراتور یونگ ژنگ در جوانی در تالار حفاظت ابدی اقامت داشته است. تابوت او سال‌ها پس از مرگش در این تالار نگهداری شده است. همچنین تالار حفاظت ابدی به پزشکی اختصاص دارد و بودای پزشک با آموزه‌های خود در این مکان به شفای بیماران مشغول می‌شود.
-
غرفه شادی بی‌نهایت(The Pavilion of Ten Thousand Happinesses)
غرفه شادی بی‌نهایت آخرین تالار معبد لاما است که در آخرین طبقه از این بنا قرار دارد. درون این تالار بیش از ده‌هزار جلوه از بودا به نمایش گذاشته شده و در مرکز آن هم مجسمه بسیار بزرگ تراشیده شده از چوب یک‌تکه میتریا بر پایه سنگ مرمر سفید قرار گرفته است.
از سه اثر هنری شگفت‌انگیز معبد لاما می‌توان به سه مجسمه برنزی از بوداهای سه عصر، تپه پانصد آرهات(Five-Hundred-Arhat-Hill) و مجسمه ۱۸ متری چوب صندل سفید مایتریا بودا اشاره کرد. همچنین در این معبد دو استوانه مربوط به زمان امپراتور کیانلونگ وجود دارند که هر دوی آن‌ها به زبان‌های چینی، تبتی، مانچویی و مغول نوشته شده‌اند. اولین استوانه با نام یونگ گونگ(Yonghegong Stele) در سال ۱۷۴۴ ساخته شده و جزئیات تبدیل کاخ به صومعه لاما را نشان می‌دهد.
استوانه دوم هم گفتمان لاما (Discourse of Lama) نام دارد. این استوانه در سال ۱۷۹۲ توسط امپراتور کیانلوگ ساخته شده و منظور از آن، هدف قرار دادن اشتباه لاماهای تبتی در رسیدگی به مسائل تناسخ بوده است. امروزه هر دو استوانه در دو غرفه روبروی دروازه یونگه قرار دارند و به‌خوبی حفظ شده‌اند.
بازدید از معبد لاما در پکن
بازدید از معبد لاما در پکن مانند راه‌رفتن در بهشت است. گردشگران با ورود به این مکان روحانی می‌توانند مجسمه‌های بودا را در گوشه‌وکنار معبد تماشا کنند و از استشمام بوی عود سوزان لذت ببرند. برای دسترسی به این معبد گردشگران باید سوار خط ۲ یا ۵ مترو شده و در ایستگاه Yonghegong پیاده شوند.
ساعت کاری معبد لاما در پکن: ساعت ۹:۰۰ صبح الی ۱۶:۰۰ عصر
هزینه ورودی: ۲۵ یوآن
آدرس معبد لاما: چین، پکن، ۱۲ yonghegong Dajie
جمع‌بندی درباره معبد لاما در چین
در این مقاله با یکی از دیدنی‌ترین جاذبه‌های گردشگری پکن یعنی معبد لاما آشنا شدیم. معبد لاما در چین یک نمونه بی‌نظیر از معبدهای آیین بودایی است که امروزه گردشگران زیادی را از سراسر جهان به خود جذب کرده و آن‌ها را وسوسه می‌کند تا با خرید و سوزاندن چوب‌های جاس در فضای معنوی این معبد غرق شوند. این معبد با کاشی‌های خوش رنگ، مجسمه‌ها و دیوارهای تزئین شده با تصاویر مختلف و شیرهای چینی باشکوه یک مکان عالی برای آشنایی با معماری سنتی چین و آیین بودایی است.
مقالات مرتبط
کارخانه ابریشم سوژو، قدیمی ترین کارخانه مدرن ابریشم چین با قدمت ۱۰۰ ساله