منطقه حفاظت شده پرور، یکی از مقاصد طبیعت‌گردی و گردشگری بی‌نظیر در استان سمنان است. این منطقه با وسعتی زیبا و چشم‌نواز، دارای طبیعتی بکر و منحصر به فرد است که از تراکم جمعیت کمی برخوردار است و به عنوان یک پناهگاه طبیعی برای انواع مختلفی از گونه‌های گیاهی و جانوری، شناخته می‌شود و توجه بسیاری از محققان و علاقه‌مندان به طبیعت‌گردی و محیط‌زیست را به خود جلب کرده است. همچنین این منطقه با دارابودن موقعیت جغرافیایی و شرایط آب‌وهوایی مناسب، به عنوان یک مکان منحصر به فرد برای مشاهده پدیده‌های طبیعی است. اگر شما هم به طبیعت‌گردی و آشنایی با گونه‌های مختلف جانوری و گیاهی علاقه‌مند هستید پیشنهاد می‌کنیم در این مطلب از الی گشت با ما همراه باشید تا گشتی در این منطقه زیبا بزنیم.
ویژگی‌های منطقه حفاظت شده پرور
منطقه پرور، شباهت‌های زیادی با پارک ملی گلستان دارد. در این منطقه، دشت‌های پست، تپه‌های ماهور، کوه‌ها و صخره‌های بلند، همراه با جنگل‌های پراکنده و متراکم، در یک صحنه ترکیب شده‌اند. گیاهان متنوعی در این منطقه یافت می‌شوند که از جمله آن‌ها می‌توان به چمنزارها و دشت‌های پر از گل تا درختان اورس در ارتفاعات اشاره کرد. پرور منطقه‌ای است که دو اکوسیستم متفاوت با هم تلاقی می‌کنند و به آن اکوتون گفته می‌شود.
به زبان ساده‌تر، زمانی که دو یا چند اقلیم و تنوع گیاهی و جانوری مختلف به هم می‌رسند، نقطه تلاقی آن‌ها را اکوتون می‌نامند که غنی از شگفتی‌ها و جاذبه‌های دیدنی هستند. وجود هم‌زمان گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری در دشت‌ها، تپه‌ها، دامنه‌ها، کوه‌ها و کوهستان‌ها، این امر را تأیید می‌کند. همچنین پرور شامل سه زون امن حفاظتی است که شامل صیدوا که منطقه دشتی پرور است، رودبارک با جنگل‌هایش و سرتنگه با صخره‌های بلند و تنگه‌های زیبا می‌شود.
این منطقه، به مساحت حدود ۶۴.۸۴۴ هکتار، از قسمت‌های مختلفی تشکیل شده و حیات وحش آن، به‌خصوص در قسمت شمالی، به دلیل قرارگرفتن در منطقه خزری و نزدیکی به دریای مازندران، بسیار غنی است. در قسمت شمالی، ارتفاعات چهارنو، سرم، لپی، شترگردن و لعلوم قرار دارند و در قسمت‌های جنوبی و میانی نیز ارتفاعاتی چون بلندو، کلورد، شاه مراد کوه، سفید خاک، کوشک، آب شرف، فینسک، طلاجیم، چهل نو و سرطلا هستند که ارتفاع کمتری نسبت به قسمت شمالی دارند.
همچنین این منطقه دره‌های بسیاری دارد که از جمله دره‌های شناخته شده آن می‌توان به دره عرب چاه، دره رودبارک، خاکی دره، دره اسپیرو، سرخ کروج و خرند اشاره کرد که هر کدام دارای جاذبه‌های خاص خود هستند.
گونه‌های جانوری منطقه حفاظت شده پرور
گونه‌های جانوری منطقه حفاظت شده پرور از تنوع جانوران زیادی تشکیل شده و به‌طورکلی، در این منطقه ۳۹ گونه پستاندار از جمله شوکا، گراز، مرال (گوزن قرمز)، پلنگ، سیاه‌گوش، خرس قهوه‌ای، گربه وحشی، گربه پالاس، قوچ و میش (گوسفند وحشی)، کل و بز، شغال، کفتار، روباه معمولی، سمور، تشی، خرگوش، گرگ، و آهو زندگی می‌کنند. پرندگان این منطقه هم شامل بلدرچین، کبک دری، تیهو، شاه بوف، جغد، سینه‌سرخ، هدهد و انواع پرندگان شکاری هستند. همچنین، خزندگان مختلفی از جمله افعی، مار جعفری، کفچه‌مار، بزمجه، انواع آگاما، انواع وزغ و لاک‌پشت نیز در اینجا زندگی می‌کنند.
یکی از گونه‌های منحصربه‌فرد منطقه پرور، مرال یا گاو کوهی است که یکی از جذاب‌ترین جانوران این منطقه شناخته می‌شود و دیدن آن نیازمند زمان و صبر است. همچنین بز وحشی یا پازن، کفچه‌مار که بزرگ‌ترین مار سمی در جنوب غرب آسیاست و هنگامی که احساس خطر می‌کند، اقدام به ترساندن دشمنانش می‌کند و مار جعفری، یکی از خطرناک‌ترین افعی‌های ایران که به حرکات خاص خود برای ترساندن دشمنانش مشهور است هم در این منطقه یافت می‌شوند.
برای خرید بلیط قطار به مقصد سمنان به الی گشت مراجعه کنید
پوشش گیاهی منطقه پرور
در منطقه حفاظت شده پرور، هم آب‌وهوای خشک و هم آب‌وهوای مرطوب خزری وجود دارد و به همین دلیل، پوشش گیاهی در این مناطق کاملاً متفاوت است. در قسمت جنوبی، شما ممکن است انواع مختلفی از درمنه و گون را مشاهده کنید، درحالی‌که پوشش گیاهی قسمت میانی شامل ارس، باریجه، زرشک، گیاهان گرامینه، کمپوزیته و بقولات متنوعی است. همچنین، در قسمت شمالی هم می‌توانید درختانی همچون راش، بلوط، ولیک و افرا را مشاهده کنید.
بهترین زمان بازدید از منطقه حفاظت شده پرور
بسته به اینکه می‌خواهید چه نوع جانور یا گیاهی را ببینید و با کدام آب‌وهوا روبه‌رو شوید، بهترین زمان بازدید از منطقه حفاظت شده پرور متفاوت خواهد بود. به‌عنوان‌مثال، متوسط بارندگی سالانه در بخش شمالی به حدود ۵۰۰ میلی‌لیتر و در بخش جنوبی که ارتفاع کمتری دارد، به حدود ۲۶۰ میلی‌لیتر می‌رسد. با درنظرگرفتن امکان حضور جانوران و گیاهان موردنظر در زمانی که به این منطقه سفر می‌کنید و همچنین بررسی آب‌وهوا، سفری شگفت‌انگیز و لذت‌بخش خواهید داشت.
مسیر دسترسی به منطقه پرور
منطقه حفاظت شده پرور، یکی از مناطق مهم استان سمنان است که به فاصله ۳۵ کیلومتری شمال مهدی‌شهر (سنگسر) که شامل بخش وسیعی از جنگل‌های ارس و هیرکانی است، قرار دارد. مسیر دسترسی به منطقه پرور از کمربندی شهر سمنان به سمت شمال شرقی و مرز استان مازندران است. برای رفتن به‌پرور از استان سمنان باید ابتدا در جهت شمال و از جاده مهدی‌شهر، از شهمیرزاد عبور کرده و به سمت فولاد محله در جاده کیاسر حرکت کنید. پس از طی ۳۴ کیلومتر و رسیدن به گردنه گرمکش، باید به سمت روستای پرور مسیر خود را تغییر دهید تا به منطقه پرور برسید.
نکات مهم قبل از رفتن به منطقه پرور
– قبل از ورود به این منطقه که نیاز به مجوز دارند، اقدام به اخذ مجوز کنید تا دچار دردسر نشوید.
– مناطق حفاظت شده، به این دلیل که گونه‌های با ارزش گیاهی و جانوری دارند، تحت حفاظت قرار می‌گیرند، بنابراین باید سعی کنید آسیب کمتری به این مناطق برساند و به حیات وحش آسیب نرسانید.
– بسیاری از حیوانات در طول روز یا شب از جاده عبور می‌کنند تا آب و غذا پیدا کنند یا به دنبال جفت مناسب بگردند. پس نباید با سرعت بالایی رانندگی کنید و زندگی این موجودات را به خطر بیاندازید.
– ریختن زباله در طبیعت یا غذادادن به حیوانات کار درستی نیست و عواقب زیادی دارد. در این مناطق باید در سکوت و بااحتیاط کامل جابه‌جا شوید تا منجر به ترس ساکنان آن نشوید و کم‌ترین مزاحمت را برای آن‌ها ایجاد کنید.
– از پوشیدن لباس‌هایی که رنگی متضاد با طبیعت منطقه دارند خودداری کنید، رنگ‌هایی مثل قرمز و نارنجی ممکن است باعث ترس حیوانات و پرندگان شود و لذت دیدنشان را هم کم کند.
– به یاد داشته باشید که حفاظت از طبیعت و جانوران آن، کمک به حفظ چرخه طبیعت است و به زندگی بهتر برای خودمان منتهی می‌شود.
مطالب مرتبط
راهنمای بازدید از تنگه ظلمات سمنان یکی از جاذبه های طبیعی و دیدنی ایران
حرف آخر
منطقه حفاظت شده پرور در سمنان، با آرامش و زیبایی‌های طبیعی خود، یک فرصت منحصر به فرد برای استراحت و ارتباط نزدیک‌تر با طبیعت برای دوستداران طبیعت فراهم می‌کند. از طرفی این منطقه زیبا نقش مهمی در حفظ تنوع زیستی و منابع طبیعی منطقه دارد. ازآنجایی‌که اهمیت حفظ این منطقه به عنوان یک محیط‌زیست مهم و مورد حمایت قرار گرفته توسط جامعه بین‌المللی هم بسیار است، اینجا تنها یک مقصد تفریحی محسوب نمی‌شود، بلکه به عنوان یک منطقه مهم با پوشش گیاهی و جانوری متنوع برای نسل‌های آینده شناخته می‌شود، پس باید در حفظ و مراقبت از آن کوشا باشیم.