کسب وکار در دهه اخیر شاهد ظهور نخبه سالاری بودهاست.
غولهای جدید تکنولوژی، مانند شرکتهایی نظیر گوگل، فیس بوک، آمازون و eBay که رشد نجومی و فروشی بالغ بر یک میلیارد دلاری را در پنج سال ابتدایی فعالیت خود تجربه کردهاند. این در حالی است که شرکت Procter & Gamble تولیدکننده کالاهای مصرفی، در مدت زمان بیست سال توانست به فروش سالانه یک میلیارد دلاری دست یابد. علاوهبر این بسیاری از این رهبران بازار سودآوری بالایی داشته و اغلب حاشیه سودی بیش از ۲۵ درصد را تجربه کردهاند. مشابه چنین آماری در صنایع معدودی مشاهده میشود. در ادامه با الی گشت همراه باشید.
مطالب مرتبط: الگوهای موفق و نوآوری در کسب و کار ۸ عادت بدی که مانع موفقیت شغلی میشوند
استراتژی تکامل
آیا چنین شرکتهایی به دنبال ظهور فناوریهای نوین شروع به فعالیت کردهاند؟ دور از ذهن است. درواقع بسیاری از این شرکتها به روشهای متفاوتی رقابت میکنند. استفاده از الگوریتمهای تکاملی. الگوریتمهایی که برای مثال پیامهای تبلیغاتی را حین خرید آنلاین برای مشتری ایجاد و پیشنهاد بلیتهای مشابه و امکانات مرتبط با شهر مقصد مشتری، هتلها و… به وی ارائه میکنند. با هر بار جست وجوی بیشتر در میان گزینههای مختلف توسط مشتری دادههای الگوریتم افزایش پیدا میکند. به این ترتیب الگوریتم مورد نظر از طریق الگوهای تعیین شده برای مراجعات بعدی آماده میشود. بهطور خلاصه باید گفت: الگوریتمهای تکامل به این شرکتها اجازه داده از فرصتهای جدید بهره برده و در شرایط عدم اطمینان محیطی و تغییرات سریع، قادر به فعالیت در بستر آنلاین باشند.
در سطوح بنیادی نیز اصول تکاملی مشابه در سطح سازمان و سطح استراتژیک یا حوزههایی که به کمک تجارب مدیریتی هدایت میشوند، اتخاذ میشود. استراتژیهای تکاملی جایگزین متعادلتری داشته و به سازمان این مجوز را داده با شرایط متغیر هماهنگ باشد و از فرصتهای پیش رو به بهترین نحو ممکن استفاده کند.
سه شرکت را در نظر بگیرید که مدلهای کسبوکار به ظاهر متمایزی دارند: گوگل، آمازون، نتفلیکس. الگوریتمهای اصلی تکامل این شرکتها وظایف مشابهی بر دوش میکشند. این الگوریتمها به دنبال شناسایی بالاترین رتبه کلیک روی پیامهای تبلیغاتی و پیشنهاد تماشای فیلمهای تبلیغاتی و گردآوری اطلاعات درخصوص بیشترین جست وجوها بوده و بهطور همزمان در حال بررسی جریان مداومی از اطلاعات حاصل از جست وجوی کاربران، پیامهای تبلیغاتی و فیلمهایی که بهتازگی منتشر شده، هستند.
جالب است که در بسیاری از موارد این شرکتها اصول تکاملی استراتژیک و سازمانی مشابهی اتخاذ میکنند، زیرا کسب وکار بهطور کلی مستلزم پشتیبانی سریع از یادگیری تطبیقی است تا از رقبا جلو بزند.
گوگل به طریقی مشابه روشهایی را برای بررسی سریع و کم هزینه گزینهها بسط و گسترش داد. برای تمرکز بر خطرات و هزینههای طرح، شرکت اقدام به راه اندازی طرح Google Glass در میان گروهی انتخاب شده از مشتریان کرد، حتی با شکست پروژه Google Glass، آن شرکتکنندگان هیجان و لذت وصف ناپذیر مشارکت را در طرحی جالب آزمودند.
درنهایت باید اشاره کرد که شرکت گوگل همواره به دنبال بررسی و اجرای طرحهایی است که منجربه نابودی منابع نمیشوند. همواره به بررسی و ارزیابی نتایج پرداخته و بهطور مداوم اقدام به تخصیص منابع در میان پروژههای مختلف میکند.
سازمانهای تکاملی و صنایع با فناوریهای پیشرفته
امروزه اصول مشابهی توسط کسب وکارهای قدیمی برای رد کردن چالشهای عملیاتی نظیر قیمت گذاری پویا و اقتضایی و معامله اوراق بهادار گرفته شده که ضرورت تصمیمگیری در شرایط بحرانی، پویا و دارای عدم اطمینان را آشکار میسازد. در صحنه استراتژیک، تقریبا هر سازمانی با چالشهایی در خصوص مدیریت سبد محصولات، استراتژی تحقیق و توسعه و توسعه محصول روبهرو هستند. با این حال سازمانهای انگشت شماری اصول تکاملی نظام مندی را پایه گذاری میکنند. شرکتهای صنایع مختلف اکنون با محیطهای پویا و غیرقابل اطمینانی روبرو هستند و نیاز به اتخاذ چنین سیاستها و اصولی دارند، زیرا پویایی و عدم قطعیت ارزش کسب دانش جدید را افزایش میدهد.
استراتژی تکامل چیزی فراتر از نصایح ساده برای افزایش تجربه، انعطافپذیری و پویایی و بهرهمندی از دادههای حجیم است. نداشتن یک استراتژی تکاملی یکپارچه و خود تنظیم چنین سیاستهایی را بیاثر کرده، علاوه بر داشتن هزینه های بالا، پیچیدگی و میزان ریسک را بهدلیل عدم تطابق با منافع بالقوه و ویژگیهای محیطی افزایش میدهد.
سازمانی تکاملی ایجاد کنید
برای ایجاد سازمانی تکاملی شرکتها باید الگوریتم استراتژی تکامل را به نرمافزار سازمان خود تبدیل کنند.
شرکت شل از سازمانهایی است که در این عرصه فعالیت دارد، وال مارت به صورت مستمر آزمایشهایی را در حول محور برنامههای فروشگاههای خود انجام داده و تحلیلهای دقیقی را برای بررسی کیفیت نتایج بهکار میبندد، شرکت ۳M در این فکر است آزمایشهایی را با هدف سرعت بخشیدن به نوآوری عملیاتی کند. پیش بینی میشود ایجاد سازمانهای تکامل یافته و اتخاذ استراتژیهای مرتبط با آن در آینده به سیاستی غیرقابل انکار برای شرکتهای صنایع مختلف تبدیل شود.
در پایان باید اشاره کرد که استراتژیهای تکامل برای سازمانها ناشناخته و جدید بوده و پیاده سازی آن برای سازمانها از مشکلاتی برخوردار بوده اما در عوض از دیدگاه رقابتی کاملا ارزشمند بهره برده است.