کشور پهناورمان ایران دارای مناطق دیدنی و شهرهای پرجاذبه و توریستی بسیاری است که اگر عاشق گشت و گذار و سفر به نقاط مختلف هستید حتماً باید با آنها آشنا شوید. یکی از این شهرهای دیدنی در استان آذربایجان شرقی شهر جلفا است که به دلایل مختلف از اهمیت بالایی در زمینه گردشگری برخوردار است. اگر قصد سفر به جلفا را دارید در این مقاله با الی گشت همراه باشید تا بیشتر با این شهر دیدنی آشنا شویم.
معرفی جلفا
شهر جلفا، شهری مرزی در استان آذربایجان شرقی ایران، در نزدیکی مرزهای ارمنستان و جمهوری آذربایجان است. این شهر در کرانه رود ارس قرار دارد و از اهمیت ویژه‌ای به علت موقعیت استراتژیک و فرهنگی، برخوردار است.
جلفا، حدود ۱۳۵ کیلومتر از تبریز فاصله دارد و دسترسی به آن از طریق جاده‌های آسفالت امکان‌پذیر است. از جمله ویژگی‌های بارز جلفا، هم‌جواری با رود ارس و داشتن مناظر زیبا و دیدنی است.
شهر جلفا با تاریخ و فرهنگ غنی، طبیعت بکر و دیدنی، مقصدی جذاب برای سفر به شمار می‌رود. وجود کلیساهای تاریخی، آبشارهای زیبا و رودخانه ارس، از دلایل سفر به جلفا به حساب می‌روند.
علاوه بر این موقعیت مرزی و وجود منطقه آزاد، بازارچه‌های خرید بسیاری را با محصولات متنوع و قیمت‌های مناسب ایجاد کرده که بسیاری از افراد را از تمام نقاط ایران به جلفا می‌کشاند.
آشنایی با تاریخچه شهر جلفا
شهر جلفا، از شهرهای تاریخی و مهم آذربایجان شرقی است. این شهر از گذشته تاکنون به علت قرارگیری در مسیر جاده‌های تجاری و نزدیکی به رودخانه ارس، به‌عنوان منطقه‌ای استراتژیک شناخته می‌شده است. همچنین جلفا، به خصوص در دوره صفویه، اهمیت ویژه‌ای داشته.
در این دوره، شاه‌عباس صفوی برای مقابله با حمله‌های عثمانیان، بخشی از جمعیت ارمنی‌نشین این منطقه را به اصفهان، به‌ویژه منطقه جلفای اصفهان، منتقل کرد. با وجود این که این اقدام، بخشی از جمعیت جلفا را جابه‌جا کرد؛ اما باعث تقویت ارتباطات اقتصادی و فرهنگی این منطقه با سایر بخش‌های ایران و حتی کشورهای همسایه شد.
در دوران قاجار هم شهر جلفا به خاطر اهمیت اقتصادی، به مرکزی برای تجارت با روسیه و اروپا بدل شد. راه‌آهن تبریز ـ جلفا که در دوران پهلوی احداث شد، اهمیت این منطقه را بیشتر کرد و موجب شد که جلفا به یکی از گذرگاه‌های اصلی تجاری ایران با کشورهای شمالی و اروپای شرقی تبدیل شود.
آشنایی با آب و هوای شهر جلفا
شهر جلفا، به علت موقعیت جغرافیایی‌اش و نزدیکی به رود ارس، آب‌وهوای متنوعی در فصول مختلف سال دارد. به صورت میانگین، دمای سالانه در جلفا در حاشیه رود ارس حدود ۱۵ درجه سانتی‌گراد و در ارتفاعات بیشتر به حدود ۵ درجه سانتی‌گراد می‌رسد.
بارش سالانه جلفا نسبتاً کم است و حدود ۲۸۰ میلی‌متر تخمین زده می‌شود که این مسئله باعث شده آب و هوای جلفا نسبتاً خشک و نیمه‌خشک در نظر گرفته شود. بهار در جلفا با هوای معتدل و طبیعت سرسبز شروع می‌شود. این فصل، از بهترین زمان‌ها برای سفر به جلفاست چرا که دمای هوا معتدل است.
تابستان در شهر جلفا، گرم و خشک است و دما تا حدود ۳۰ تا ۳۵ درجه سانتی‌گراد افزایش پیدا می‌کند. پاییز از زیباترین فصل‌ها برای سفر به جلفاست. در این پاییز دمای هوا کم می‌شود و به ۵ تا ۱۵ درجه سانتی‌گراد می‌رسد. زمستان‌های جلفا هم، سرد و برفی است و دما در این فصل معمولاً به زیر صفر درجه می‌رسد.
بهترین قیمت‌ها برای بهترین مقاصد! رزرو تور مسافرتی با الی گشت.
بهترین زمان سفر به شهر جلفا
بهترین زمان برای سفر به شهر جلفا، فصل بهار و اوایل پاییز است. چرا که همان‌طور که گفتیم آب و هوای جلفا در این فصول، معتدل است و طبیعت منطقه در اوج زیبایی قرار دارد. فصل بهار، با دمای مطبوع و طبیعت سرسبز، زمانی عالی برای سفر به جلفا و تماشای طبیعت است.
پاییز هم با مناظر رنگارنگ و هوای خنک و دل‌پذیرش، سفر به جلفا را به تجربه‌ای تکرارنشدنی تبدیل می‌کند. زمستان‌های این منطقه اما سرد و برفی هستند و ممکن است برای بازدیدکنندگانی که به سرمای شدید علاقه ندارند، انتخاب مناسبی نباشد.
چطور به شهر جلفا برویم؟
برای سفر به شهر جلفا، از راه‌های مختلفی می‌توانید استفاده کنید؛ اما متداول‌ترین مسیر، مسیر تبریز به جلفاست. در ادامه با الی گشت همراه باشید تا شما را با راه‌های مختلف سفر به این شهر آشنا کنیم.
سفر به شهر جلفا با ماشین شخصی
شما می‌توانید با ماشین شخصی خود به شهر جلفا بروید. از تهران تا جلفا حدوداً ۷۵۰ کیلومتر فاصله است. مسیر پیشنهادی از تهران به تبریز، سپس مرند و در نهایت جلفاست. این مسیر از جاده‌های اصلی و مناسبی عبور می‌کند.
گرچه باید توجه داشته باشید که بخشی از مسیر، کوهستانی است و در فصول سرد ممکن است با برف و یخ‌بندان مواجه شوید.
سفر به شهر جلفا با اتوبوس
خوب است بدانید اتوبوس مستقیم از تهران به شهر جلفا وجود ندارد. برای سفر به جلفا ابتدا باید به تبریز سفر کنید و سپس از آنجا با اتوبوس یا تاکسی به جلفا بروید. مسیر تبریز به جلفا حدود ۱۳۵ کیلومتر است و پیمودنش حدوداً دو ساعت زمان می‌برد.
سفر به شهر جلفا با قطار
لازم به ذکر است که قطار مستقیمی از تهران به جلفا وجود ندارد. برای سفر به جلفا از تهران می‌توانید با قطار به تبریز سفر کنید و بعد با قطار محلی به جلفا بروید. قطار تبریز به جلفا همه‌روزه در حال حرکت است و مسیر زیبایی را طی می‌کند.
سفر به شهر جلفا با هواپیما
نکته‌ای که لازم است بدانید این است که نزدیک‌ترین فرودگاه به شهر جلفا، فرودگاه تبریز است. بعد از پرواز به تبریز، می‌توانید با تاکسی، اتوبوس یا قطار خودتان را به جلفا برسانید.
آشنایی با سوغات شهر جلفا
شهر جلفا، به علت موقعیت جغرافیایی و فرهنگی ویژه خود، تولیدکننده محصولات سنتی و محلی، با کیفیتی ممتاز در آذربایجان شرقی است. در سفر به جلفا، می‌توانید علاوه بر لذت بردن از جاذبه‌های این شهر، با خرید سوغاتی‌های خاص، یادگاری‌‌های ارزشمندی از این منطقه به خانه ببرید.
ازجمله محبوب‌ترین سوغات جلفا می‌توان به صنایع‌دستی ارمنی و محصولات خوراکی محلی اشاره کرد. از جمله ارزشمندترین سوغات جلفا، فرش و گلیم‌های دست‌بافت ارمنی هستند که از گذشته به عنوان هنر و صنعت اصلی مردم منطقه شناخته می‌شوند.
گفتنی است این فرش‌ها با استفاده از پشم و نخ‌های طبیعی و با طرح‌های خاص ارمنی و الهام‌گرفته از طبیعت، بافته می‌شوند. همچنین شیرینی نوقا که در برخی از مناطق با نام «لوکا» شناخته می‌شود، یکی از شیرینی‌های سنتی و محبوب ایران است که به خصوص در شهرهای تبریز و جلفا تهیه و به عنوان سوغات عرضه می‌شود.
آشنایی با غذاهای محلی شهر جلفا
یکی از لذت‌های اصلی که هرکدام از ما به هنگام سفر تجربه می‌کنیم چشیدن غذاهای محلی فوق‌العاده خوشمزه است. شهر جلفا هم از این نعمت بی‌بهره نیست. از جمله غذاهای محلی این شهر باید از آش قوروت قیله یاد کرد که پایه اصلی آن کشک است.
برای پخت این غذا، کشک سنتی را که به‌اندازه گردوست، می‌سابند و در آب جوش حل می‌کنند. بعد پیازداغ فراوان به همراه نعناداغ و گردوی آسیاب شده را به آن اضافه می‌کنند. نان خردشده هم در این مخلوط قرار می‌گیرد و به عنوان یک غذای مقوی و خوش‌طعم سرو می‌شود.
قورودلو کوفته هم از غذاهای محلی جلفاست که کمتر شناخته شده است. این کوفته با استفاده از گوشت چرخ‌کرده، برنج، سبزیجات معطر و کشک تهیه می‌شود. اوماج حلواسی هم یک دسر سنتی و خوشمزه جلفاست که با استفاده از آرد، شکر، کره و زعفران تهیه و در مراسم و جشن‌های محلی سرو می‌شود.
آشنایی با مراکز خرید شهر جلفا
شهر جلفا، در منطقه آزاد ارس در استان آذربایجان شرقی، به عنوان یکی از مقاصد محبوب برای خرید کالاهای متنوع و باکیفیت شناخته می‌شود. از جمله بازارهای خوب جلفا باید به بازارچه روس‌ها اشاره کرد که از قدیمی‌ترین مراکز خرید جلفاست و در مرکز شهر و جنوب رود ارس واقع شده.
در گذشته، محصولات روسی در این بازار عرضه می‌شد؛ اما امروزه بیشتر کالاهای ترکیه و چین در آن به فروش می‌رسند. مجتمع تجاری بین‌المللی ستارخان هم با نمایی مدرن، از بزرگ‌ترین مراکز خرید جلفاست. بیشتر مغازه‌های این مجتمع سه‌طبقه به فروش انواع خوراکی‌ها از برندهای مختلف مشغول هستند.
مجتمع تجاری مشاهیر در جلفا هم از دیگر مراکز خرید شهر جلفا به حساب می‌رود که سه طبقه است و حدود ۶۰۰ واحد تجاری دارد که انواع پوشاک، کیف و کفش، لوازم آرایشی و بهداشتی، عطر و ادکلن، مواد شوینده، مواد خوراکی، لوازم خانگی و وسایل تزیینی را عرضه می‌کنند.
آشنایی با جاذبه های شهر جلفا
همان‌طور که گفتیم شهر جلفا از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی دیدنی و بی‌نظیری برخوردار است که خوب است پیش از سفر به این شهر قدری با آنها آشنا شوید. در ادامه با الی گشت همراه باشید تا به معرفی مهم‌ترین جاذبه های شهر جلفا بپردازیم.
۱. کلیسای سنت استپانوس
کلیسای سنت استپانوس، از مهم‌ترین کلیساهای تاریخی ایران و جاذبه‌های شهر جلفا است و در ۱۵ کیلومتری غرب جلفا، در دره‌ای سرسبز کنار رود ارس واقع شده. این کلیسا که در قرن نهم میلادی ساخته شده و در دوره صفویه بازسازی شده، به نام سنت استپانوس، اولین شهید مسیحیت، نام‌گذاری شده.
معماری این کلیسا ترکیبی از سبک ارمنی، یونانی و ایرانی است که با سنگ‌تراشی‌های زیبا، نقوش مذهبی و برج ناقوس، هر بازدیدکننده‌ای را مسحور می‌کند. کلیسای سنت استپانوس در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده و به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز مذهبی ارمنی‌ها در ایران شناخته می‌شود.
۲. رود ارس
رود ارس در شهر جلفا از طولانی‌ترین و مهم‌ترین رودخانه‌های ایران است که از کوه‌های مین‌گول در ترکیه سرچشمه می‌گیرد و به دریای خزر می‌ریزد. این رود، مرز طبیعی ایران و جمهوری آذربایجان را تشکیل می‌دهد و نقش مهمی در تاریخ، اقتصاد و طبیعت منطقه بازی می‌کند.
این منطقه با چشم‌اندازهای زیبا، زیستگاه انواع گونه‌های گیاهی و جانوری بوده و مسیر آن از کنار جاذبه‌های گردشگری و پل‌های تاریخی می‌گذرد. این رود همچنین در افسانه‌ها و ادبیات ایران جایگاه خاصی دارد و الهام‌بخش شاعران بوده است.
لازم به ذکر است که در کنار این رود، مناطق مناسب برای قایق‌سواری، پیک‌نیک و ماهیگیری وجود دارد که گردشگران زیادی هرساله از آن بازدید می‌کنند.
۳. کاروانسرای خواجه نظر
این کاروانسرا یکی از آثار تاریخی کشور است که در پنج کیلومتری شهر جلفا و در حاشیه رود ارس قرار گرفته. این کاروانسرا به دستور شاه عباس صفوی در دوران صفویان ساخته شده و برای اقامت و استراحت کاروانیان استفاده می‌شده است.
در حال حاضر این کاروانسرا به عنوان یک اثر تاریخی شناخته می‌شود و گردشگران بسیاری هر ساله از آن بازدید می‌کنند.
۴. آبشار آسیاب خرابه
از دیگر جاذبه های شهر جلفا که بسیار چشم نواز و دیدنی است آبشار آسیاب خرابه است. این آبشار بین صخره و دره‌ها قرار گرفته و آب از ارتفاع ۱۵ متری در میان خز و گیاهان در آن سرازیر می‌شود. این آبشار از منظره‌ای بکر و بی نظیر برخوردار است و اگر عاشق طبیعت‌گردی هستید نباید بازدید از آن را از دست بدهید.
۵. پارک ملی کنتال
کنتال یا کمتال نام منطقه کوهستانی و حفاظت شده‌ای بین نوردوز و شهر جلفا است. این منطقه مساحتی بیشتر از ۷ هزار هکتار دارد. کوه‌های سخت و صخره‌ای، حیات وحش کم نظیر، آبشارهای متعدد و چشم‌اندازهای بی‌نظیر از جمله ویژگی‌های این منطقه است.
صعود به قله‌ها در این منطقه چالشی هیجان‌انگیز برای کوهنوردان به شمار می‌رود. به دلیل عدم وجود روستا و آبادی در بخش‌های زیادی از کنتال، گوزن‌های بومی منطقه در کنار چشمه‌ها و پهنه کوهستان به چشم می‌خورند و منظره‌ای زیبا را به تصویر می‌کشند.
جمع بندی
در این مقاله از الی گشت به معرفی شهر جلفا و جاذبه‌های آن پرداختیم و سعی کردیم راهنمای کاملی از سفر به جلفا پیش رویتان قرار بدهیم. اگر قصد سفر به شهری پرجاذبه با آب و هوای خوب و طبیعت دیدنی و مراکز خرید متنوع را دارید بازدید از این شهر مرزی در استان آذربایجان شرقی را از دست ندهید.
سؤالات متداول
شهر جلفا کجاست؟
شهر جلفا، شهری مرزی در استان آذربایجان شرقی ایران، در نزدیکی مرزهای ارمنستان و جمهوری آذربایجان است.
چرا باید از شهر جلفا دیدن کنیم؟
این شهر دارای طبیعت بکر و آب و هوای خوب و جاذبه‌های گردشگری و مراکز خرید بی‌نظیر است و بازدید از آن را به هر گردشگری توصیه می‌کنیم.
بهترین زمان سفر به جلفا چه موقعی است؟
بهترین زمان برای سفر به شهر جلفا، فصل بهار و اوایل پاییز است.
مطالب مرتبط : سفر به تبریز، شهری با تاریخ عمیق و فرهنگی غنی شهر خواجه آذربایجان شرقی کندوان، شگفتی طبیعی در دل آذربایجان شرقی