بوئینگ، شرکت چندملیتی آمریکایی است که پیشرو ترین شرکت در زمینه صنایع هوافضا و صنایع دفاعی آمریکایی می باشد. این شرکت در سال ۱۹۱۶ توسط ویلیام بوئینگ، در شهر سیاتل، ایالت واشینگتن تأسیس شد.
شرکت بوئینگ، در طول سال‌های متمادی فعالیت در حوزه فرآوران هوافضایی و صنایع جنگ‌افزاری، تمرکز اصلی خود را بر تولید هواپیماهای مسافربری معطوف نمود و از سوی دیگر، با خریداری و ادغام شرکت‌های هواگردسازی و صنایع دفاعی، توسعه یافت، که نقطه عطف آن، در سال ۱۹۹۷ بود، که در پی خریداری و ادغام مک‌دانل داگلاس، بوئینگ به بزرگترین شرکت هوافضای جهان تبدیل شد. در سال ۲۰۰۱ دفتر مرکزی بوئینگ، به شهر شیکاگو انتقال یافت.
شرکت بوئینگ، از نظر ساختار سازمانی، به چهار بخش اصلی تقسیم شده‌است، که هر بخش توسط یک شرکت تابعه از بوئینگ مدیریت می‌شود، این شرکت‌ها عبارتند از: شرکت هواپیماهای تجاری بوئینگ، صنایع دفاعی، فضایی و امنیتی بوئینگ ، بوئینگ کپیتال و گروه خدمات اشتراکی بوئینگ.
شرکت بوئینگ بزرگترین شرکت فرآوران هوافضایی در جهان می‌باشد و در سال ۲۰۱۱ به‌عنوان دومین تولیدکننده بزرگ تجهیزات دفاعی جهان، شناخته شد. بوئینگ، بزرگترین صادرکننده کالا و خدمات، در ایالات متحده است و سهام آن، در بازار بورس نیویورک مبادله می‌شود. این شرکت بخشی از میانگین صنعتی داو جونز به شمار می‌آید.
در حال حاضر مدیریت بوئینگ بر عهده جیمز مک‌نرنی است که از سال ۲۰۰۱ به عنوان عضو هیئت مدیره و از ۲۰۰۵ به عنوان مدیرعامل بوئینگ، مشغول به کار شده است. او همچون بنیانگذار شرکت، ویلیام بوئینگ، دانش‌آموخته دانشگاه ییل است و مدرک MBA را، از دانشگاه هاروارد اخذ کرده است. وی ۱۹ سال در جنرال الکتریک مشغول به کار بود و قبل از پیوستن به بوئینگ، مدیرعامل شرکت ۳ام بود.
شرکت بوئینگ چشم‌انداز خود را برای سال ۲۰۱۶ چنین ترسیم کرده است: کارکردن با یکدیگر به مثابه یک شرکت جهانی، برای رهبری صنعت هوافضا… !
تاریخچه
ویلیام بوئینگ، در ماه مارس سال ۱۹۱۰ شرکت گرین وود تیمبر را تأسیس کرد و دو سال بعد، شرکت شیپ یارد را خرید و اندک‌اندک مقدمات تأسیس یک کارخانه هواپیماسازی را فراهم آورد. ویلیام بوئینگ، ابتدا در رشته صنعت چوب در دانشگاه ییل تحصیل می‌کرد و تخصص خوبی در این زمینه کسب کرده بود و این علم، او را در اجرای طرح‌هایش و بخصوص مونتاژ و ساخت هواپیما، یاری داد.
در تاریخ ۱۵ ژوئیه ۱۹۱۶ بزرگترین شرکت هواپیمایی حال‌حاضر جهان، تنها با سرمایه ۱۰۰ هزار دلار، تأسیس شد. این در حالی بود، که اولین هواپیمای تولید شده توسط این شرکت، کمتر از هشت متر طول داشت و تا ارتفاع ۹۰۰ پایی پرواز می‌کرد. ویلیام بوئینگ در ابتدا آن را شرکت محصولات هوایی پاسفیک نام نهاد و یک سال بعد، نام آن را به شرکت هواپیمایی بوئینگ تغییر داد.
در سال‌های اولیه فعالیت، بوئینگ به ساخت هواپیماهای کوچک برای نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا و یا حمل بسته‌های پستی دست زد. این هواپیماها به نام مدل سی شهرت یافت.
در سال ۱۹۱۹ اولین هواپیمای تجاری بوئینگ، به نام بی۱ به پرواز درآمد. طی دهه بعد، بوئینگ درصدد تغییر استاندارد موتورهای هواپیما از سیستم خنک‌کاری آبگرد، به هواگرد بود و مدل آ۴۰ را پس از این تغییر، تولید کرد. در این دهه بود که هواپیمای بمب‌افکن توسط دونالد داگلاس طراحی شد و بوئینگ، شرکت دولفین را، که متعلق به او بود، خریداری نمود و تولید مجموعه هواپیماهای جنگنده را نیز، در دستور کار خود قرار داد.
در سال ۱۹۲۹ بوئینگ اقدام به خریداری چند شرکت بزرگ هواپیماسازی نمود، که عبارت بودن از: پرت اند ویتنی، همیلتون استاندارد، ووت و یونایتد ایر ترانسپورت. در سال ۱۹۳۰ هواپیمای بوئینگ مدل بی۱ای با چهار سرنشین و سپس مدل ۸۰ با ۱۲ سرنشین به پرواز درآمد. گرچه همزمان با رشد و رونق شرکت، در سال ۱۹۳۴، به دلیل قانون های جلوگیری از انحصار که به تصویب رسیده بود، ویلیام بوئینگ سهم خود را فروخت و شرکت را رها کرد، اما همچنان تا پایان عمر، به مشاوره با
شرکت ادامه داد.
در ۱۹۳۷ هواپیمای مسافربری بوئینگ ۳۰۷ ساخته شد، که در زمان خود انقلابی در عرصه هواپیماهای تجاری به‌شمار می‌آمد. در خلال جنگ جهانی دوم، شرکت بوئینگ اقدام به تولید انبوه بوئینگ بی-۱۷ فلایینگ فورترس و بمب افکن مدل بوئینگ بی-۲۹ نمود. ۱۵ سال بعد نیز، بمب افکن پیشرفته بی۵۲ مورد استفاده قرار گرفت. در همان سال، یعنی ۱۹۵۷ اولین هواپیمای مجهز مسافربری مدل ۷ به عنوان بوئینگ ۷۰۷ به بازار عرضه شد و مورد استقبال قرار گرفت.
طی دهه بعد، مدل‌های بوئینگ ۷۲۷، بوئینگ ۷۳۷ و بوئینگ ۷۴۷ نیز یکی پس از دیگری به بازار حمل و نقل هوایی جهان، ارائه شدند. در این سالها، بوئینگ در ساخت موشک و سفینه‌های فضایی نیز، وارد شده بود و با سازمان فضایی آمریکا (ناسا) همکاری نزدیک داشت.
در سال ۱۹۷۴، پس از تجربه ساخت موفق آپولو، سفینه مارینر ۱۰ ساخته و به ناسا تحویل داده شد. در سال ۱۹۹۰، بوئینگ ۷۳۷ با فروش ۱٫۸۳۲ فروندی، به عنوان پرفروش‌ترین هواپیمای جهان مطرح شد، بوئینگ در سال های بعد به طراحی و ساخت و عرضه مدل‌های بوئینگ ۷۵۷، بوئینگ ۷۶۷، بوئینگ ۷۷۷ و بالاخره در سال ۲۰۰۵، بوئینگ ۷۸۷ پرداخت.
حوزه فعالیت شرکت بوئینگ
بوئینگ، اولین و بزرگترین شرکت هواپیمایی جهان، در ساخت هواپیماهای تجاری و دومین شرکت بزرگ در ساخت سیستم‌های دفاعی جهان است. حوزه فعالیت بوئینگ، محدوده گسترده‌ای از سیستم‌ها، محصولات و خدمات فضایی و دفاعی را در زمینه طراحی، تولید و پشتیبانی هواپیماهای تجاری، جنگنده‌ها، بمب‌افکن‌ها، موشک‌ها، سفینه‌های فضایی، ماهواره‌ها، جنگ‌افزارها و فناوری‌های مختلف نظامی و دفاعی، در برمی‌گیرد.
پنج حوزه اصلی فعالیت بوئینگ عبارت‌اند از:
۱. هواپیماهای تجاری: عمده‌ترین محصولات تجاری در این زمینه، خانواده هواپیماهای مسافربری سری ۷ از ۷۰۷ تا ۷۸۷ است. حدود ۱۲ هزار هواپیمای تجاری یعنی مسافربری و باربری در جهان وجود دارد، که ۸۵٪ درصد آنها، متعلق به شرکت آمریکایی بوئینگ است.
۲. سیستم‌های دفاعی: طراحی، مونتاژ و پشتیبانی سیستم‌های دفاعی و تولید انواع هلیکوپترها و جنگنده‌های نظامی در این حوزه قرار می‌گیرد.
۳. مهندسی، فناوری و عملیات: شرکت بوئینگ، یک پشتوانه قوی، برای سازمان فضایی آمریکا است، که در جهت طراحی و ساخت و عملیات شاتل‌های فضایی و ایستگاه بین‌المللی فضایی، فعالیت می‌کند. به طور کلی این حوزه، از واحدهای کسب و کار بوئینگ، پشتیبانی می‌کند و استراتژی رشد را در جهان با فراهم آوردن افراد، فناوری‌ها، فرایندها و عملکردهای مناسب، در زمان مناسب و مکان مناسب در سطح شرکت، فراهم می‌آورد.
۴. سرمایه‌گذاری بوئینگ: در جهت فراهم آوردن و تسهیل عملیات بانکی و پشتوانه واحدهای کسب و کار اصلی، در زمینه تجاری و دفاعی، تاسیس شده است.
۵. گروه خدمات بوئینگ: به واحدهای کسب و کار بوئینگ امکان می‌دهد، تا بر رشد سودآور تمرکز کنند؛ چرا که تمامی خدمات زیرساختی، شامل: خدمات تسهیلاتی، پرسنلی، جذب و استخدام، برنامه‌های رفاهی، ایمنی، آتش‌نشانی، عملیات کارگاهی، حمل‌ونقل و نظیر آن را، فراهم می‌سازد.
مدل مدیریتی بوئینگ
رهبری و توسعه شرکت، جزء ارزش‌ها و فعالیت‌های اصلی شرکت بوئینگ است. در مدل مدیریتی شرکت بوئینگ بر پیشبرد عملکرد، از طریق رشد و توسعه بهره‌وری و رهبری تأکید شده است. شرکت بوئینگ دارای یک مرکز رهبری است، که رویکرد توسعه رهبری، در آنجا مُدون شده، سپس عرضه می‌شود. این رویکردها، عبارت است از:
• نهادینه‌سازی ارزش‌های بوئینگ و فرهنگ یکپارچه شرکت
• تمرکز بر مهارت‌های کسب‌وکار
• پشتیبانی اهداف استراتژیک کسب‌وکار، از طریق آموزش، مربی‌گری و ارزیابی عملکرد
• انجام اقدامات چالشی در کسب‌وکار، اخذ و تحلیل بازخورد در مرکز رهبری
عملکرد شرکت بوئینگ
شرکت بوئینگ در سال ۲۰۰۷ با فروش ۶۱٫۵ میلیارد دلاری و سود ۲٫۲ میلیارد دلاری، در جایگاه ۲۸ در فهرست فرچون ۵۰۰ از پانصد شرکت برتر جهان قرار داشت.
بخش فروش هواپیماهای بوئینگ، بیش از ۹۰ کشور را، پوشش می‌دهد. ۷۰٪ هواپیماهای تجاری تولیدشده به خارج از ایالات متحده، فروخته می‌شود. ۷۵٪ درصد هواپیماهای تجاری جهان نیز، توسط بوئینگ تأمین می‌گردد.
حدود نیمی از فروش این شرکت به حوزه هواپیماهای تجاری برمی‌گردد. شرکت بوئینگ با ۲۲ هزار تأمین‌کننده جهانی، قرارداد دارد، همچنین بعنوان بزرگترین پیمانکار سازمان فضایی آمریکا محسوب می‌شود.
بیش از ۱۵۹ هزار کارکنان شرکت، در ایالات متحده آمریکا و ۷۰ کشور دیگر، فعالیت می‌کنند. از این تعداد، حدود ۴۰٪ در بخش هواپیماهای تجاری، ۴۴٪ در بخش سیستم‌های دفاعی و بقیه در سایر حوزه‌ها، اشتغال دارند. شرکت بوئینگ جامع‌ترین و بزرگترین آموزش‌های هوایی را، چه در زمینه تعمیرونگهداری و چه کارکنان پرواز، در بازار هواپیماهای ۱۰۰ صندلی و بالاتر، ارائه می‌دهد.