آرامگاه همایون تنها باغ ایرانی در دهلی

سرزمین هند مملو از زیبایی‌ها و جاذبه‌هایی است که تا آن‌ها را با چشمان خود نبینید، شاید درکی از این حجم زیبایی نداشته باشید. هند سرزمین پرفراز و نشیبی است که زیبایی‌های آن شما را حیران و انگشت‌به‌دهان، به حال خود رها می‌کند. سرزمین رنگ‌ها، جشنواره‌ها و فستیوال‌ها، شادی‌ها، زندگی مسالمت‌آمیز و جذاب انسان‌های گوناگون از فرهنگ‌ها و ادیان مختلف و یک تاریخچه غنی و عجیب در کنار فرهنگ و آداب و رسومی که شاید تابه‌حال نظیر آن را ندیده باشید. جاذبه‌هایی که وصف واقعی آن‌ها را در هیچ کتاب، مقاله، خبرنامه، مجله و روزنامه‌ای پیدا نخواهید کرد. خصوصاً در کشور هند و ایالت‌های مختلف آن با معابد زیبا و متنوعی روبرو هستید که همگی با یک معماری غنی و تزییناتی منحصربه‌فرد ساخته‌وپرداخته شده‌اند. این مطلب یک گذر کوتاه بر آرامگاه همایون دهلی است که شما را شیفته خود خواهد کرد.

: Delhi, Mathura Road, Nizamuddin East.آدرس

آرامگاه همایون یا همایون تامب یکی از مجلل‌ترین مقبره‌ها در نوع خود است که اولین باغ آرامگاه کشور هند هم محسوب می‌شود. یک بنای باشکوه و تاریخی متعلق به قرن شانزدهم میلادی  که آن را به نام “مَکبَره همایون” Maqbara-i-Humayun هم می‌شناسند. البته این آرامگاه کمتر شبیه به مقبره بوده و بیشتر به یک قصر مجلل شباهت دارد. آرامگاه باشکوه همایون یکی از برترین آثار تاریخی حفظ شده در شهر دهلی است که عظمت معماری دوران مغول‌ها را نشان می‌دهد. این بنا پناهگاه نهایی امپراطور همایون است که در ادامه ما شما را با تمام ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن مانند معماری، تاریخچه و جزئیات بنا بیشتر آشنا خواهیم کرد. حقایقی پیرامون این بنا که در کمتر مقاله‌ای به آن‌ها اشاره و پرداخته شده است.

همایون تامب یک مقبره زیبا در فاصله‌ای کوتاه از رودخانه “یامونا” است که توسط همسر اول امپراطور همایون، بیگم بیگا با نام مستعار “حاجی بیگم” ساخته شد تا یاد و خاطره همسر خود را جاودانه کند. امپراطور همایون در سال ۱۵۵۶ درگذشت؛ اما تا سال ۱۵۶۵ ساختن این بنای یادبود شروع نشده بود. در ادامه بعد از گذشت ۷ سال، ساختن این مقبره و چهارباغ اطراف آن در سال ۱۵۷۲ به طور کامل تکمیل شد. باتوجه‌به عظمت این بنای یادبود هیچ جای تعجب نیست که هزینه‌ای بالغ بر یک و نیم‌میلیون روپیه برای ساخت آن صرف شده باشد. البته تمام این هزینه توسط بانو بیگم بیگا تقبل شد. م

قبره همایون در طول قرن‌ها شاهد غفلت و انحطاط زیادی بوده است. در قرن هجدهم باغ‌های زیبای اطراف این بنای تاریخی جای خود را به باغ‌های سبزیجات دادند. بعد از تسلط یافتن حاکمان استعماری بر دهلی هم چهار باغ اطراف این مقبره جای خود را به یک باغ به سبک انگلیسی داد که در سال ۱۸۶۰ در این مکان طراحی و اجرا شد.

با تمام این تفاسیر در ابتدای قرن بیستم مجموعه مقبره‌های اصلی به دستور “لرد کرزن” مجدداً بازسازی شدند. ایشان نائب‌السلطنه آن دوران در هندوستان بودند. جالب است بدانید که این بنای تاریخی نقش بسیار مهمی در تاریخ مدرن هند داشته است. در زمان تقسیم شدن منطقه در سال ۱۹۴۷، مقبره همایون به همراه “پورانا قیلا” به عنوان اردوگاه پناهندگان برای مهاجران به پاکستان در نظر گرفته شد. نزدیک به ۵ سال تمامی اردو ها در این مکان برگزار می‌شدند و به همین دلیل آسیب بسیار زیادی به باغ‌ها و سازه اصلی این بنا وارد شد. بعدها زمانی که این بنای تاریخی تحت کنترل سازمان و وزارت باستان‌شناسی هند قرار گرفت، مجدداً به شکوه اولیه خود بازگردانده شد.

مجموعه آرامگاه بزرگ همایون توسط “میراک میرزا قیاس” معمار ایرانی که شخص بیگوم بانو او را انتخاب کرده بود، طراحی و اجرا شده است. یک نمونه بارز از سبک معماری مغول در ترکیب با عناصر سبک هندی و ایرانی ا که به خوبی توانسته شکوه معماری آن دوران را نشان دهد. این بنای عظیم ارتفاعی معادل ۱۵۴ فوت و عرضی برابر با ۲۹۹ فوت دارد که که عمدتاً در ساخت آن از متریال سنگ قرمز و ماسه استفاده کرده‌اند.

برای ساخت گنبد هم دو لایه از مرمر سفید را مورد استفاده قرار داده‌اند. این بنا که به عنوان یک مقبره سلسله‌ای طراحی شده است ۱۲۴ اتاقک طاقدار کوچک در داخل دیوارهای چهار باغ خود دارد. چهار باغ اطراف این این مقبره هم باغی به سبک ایرانی است که بنای آرامگاه را در آغوش گرفته‌ است و طرحی چهار ضلعی دارد. در این چهار باغ چندین مسیر پیاده‌ روی سنگ‌فرش شده، کانال‌های متعدد آب، آلاچیق و اتاقک‌های حمام را می‌توانید مشاهده کنید. مجموعه آرامگاه همایون که کاملاً یک بنای محصور شده است دو دروازه ورودی یکی در سمت جنوب و دیگری در سمت غرب هم دارد.

همایون تامب یا آرامگاه همایون ، امروزه یکی از بهترین مکان‌های گردشگری در دهلی محسوب می‌شود. کل این مجموعه در حال حاضر تحت نظارت سازمان باستان‌شناسی هند (ASI) بوده و زیر نظر این سازمان اداره و نگهداری می‌شود. در سال ۱۹۹۳ مجموعه آرامگاه به دلیل اهمیت بالای تاریخی و فرهنگی هم به‌عنوان میراث جهانی یونسکو شناخته و معرفی شد.

از سال ۲۰۱۸ تا امروز این سازه هر بعد از ظهر و درست بعد از غروب آفتاب، با نورپردازی منحصر به فرد خود گردشگران دهلی را به سمت خود فرا می‌ خواند. نورپردازی این بنا به گونه ‌ای انجام شده است که انعکاسی از تاثیر نور ماه را به شما نشان دهد. ناگفته نماند که ورود به این بنا بعد از غروب آفتاب محدود است. اما می‌ توانید از مناظر سحرآمیز و جادویی آرامگاه از سمت “پل نظام ‌الدین”، پل هوایی در جاده “ذاکر حسین مارگ” و همینطور “جاده لودی” هم لذت ببرید.

این مجموعه جاذبه‌های دیدنی و منحصربه‌فردی دیگری هم دارد که در زمان سفر خود بد نیست از تمام آن‌ها دیدن کنید. به‌غیراز مقبره امپراتوری، چند بنای تاریخی و مقبره دیگر هم در محوطه این مجموعه قرار دارند که در زیبایی گوی سبقت را از یکدیگر ربوده‌اند. این بخش‌ها شامل:

  • مقبره و مسجد عیسی خان، یک مجموعه گنبدی‌شکل که قدمت آن به آرامگاه اصلی می‌رسد و در کنار عرب سرا و استراحتگاهی که برای صنعتگران سازنده مقبره در نظر گرفته شده بوده استقرار دارد.
  • مقبره و مسجد افسر والا
  • باغ و آرامگاه بو حلیمه که یک مجموعه باغی است که مقبره آن بر روی یک سکوی مرتفع قرار گرفته است.
  • نیلا گنبد که یک مقبره هشت ضلعی با گنبد است.
  • محل زندگی و اقامت نظام‌الدین اولیا از قدیسان حامی دهلی
  • مقبره آرایشگر سلطنتی
  • مقبره حمیده بیگم یکی دیگر از همسران همایون و مادر اکبر
  • و در نهایت مقبره دارا شیکوه، پسر بزرگ شاه جهان

اولین حقیقت این است که معمار همایون تامب، یعنی “میراک میرزا قیاس”، معمار اصلی آرامگاه بود که قبل از اینکه بتواند ساخت و ساز آن را به پایان برساند، فوت می‌کند. ادامه کار ایشان هم توسط “سید محمد بن میراک” پسر ایشان انجام و تکمیل می‌شود.

همچنین جالب است که بدانید طراحی اصلی باغ آرامگاه همایون الهام‌بخش مهمی برای ساخت دیگر بناهای تاریخی از جمله بنای زیبا و باشکوه تاج‌محل بوده است.

ضمن اینکه بیشتر از ۱۰۰ قبر که همگی متعلق به اعضای مختلف خاندان سلطنتی هستند، همگی در این مجموعه آرامگاهی وجود دارند که باعث شده این مجموعه را “خوابگاه مغولان” هم نامگذاری کنند.

و در نهایت جالب است بدانید که امپراتور همایون قبل از اینکه سرانجام در این مجموعه آرامگاهی به خاک سپرده شده و دفن شوند، در دو مکان دیگر به خاک سپرده شده بودند.

همانطور که گفتیم آرامگاه همایون در میان جاذبه‌ها و دیدنی‌های متعددی قرار گرفته است. در ادامه لیست این جاذبه‌ها را با هم مشاهده خواهیم کرد.

باغ لودی (۳.۲ کیلومتر)

پورانا قیلا (۳.۵ کیلومتر)

موزه ملی صنایع‌دستی و بافندگی (۳.۷ کیلومتر)

دروازه هند (۳.۸ کیلومتر)

پارک ملی جانورشناسی (۴ کیلومتر)

آرامگاه صفدر جونگ (۶.۱ کیلومتر)

Rashtrapati Bhavan (6.2 کیلومتر)

جانتار مانتار (۶.۶ کیلومتر)

خونی دروازه (۷.۵ کیلومتر)

دیلی هات (۷.۶ کیلومتر)

معبد بیرلا (۷.۷ کیلومتر)

معبد نیلوفر آبی (۸.۵ کیلومتر)

قلعه سرخ (۹.۳ کیلومتر)

چاندی چوک (۹.۴ کیلومتر)

همان‌طور که می‌دانید شهر دهلی در هند آب‌وهوای گرم و مرطوبی دارد. به همین دلیل از میانه‌های فصل پاییز تا انتهای فصل زمستان، بهترین زمان برای سفر به این شهر و بازدید از همایون تامب محسوب می‌شود. در این بازه زمانی شما با آب‌وهوای بسیار دلنشین و مطبوعی در شهر روبرو هستید که به‌هیچ‌عنوان گرما یا رطوبت هوا شما را آزار نخواهد داد.

همچنین گردشگران باتجربه‌ای که مدام به هند و شهرها و ایالت‌های مختلف آن سفر می‌کنند بر این باورند که در طول روز بهترین ساعت برای بازدید از این آرامگاه ساعت ۴ بعدازظهر تا ۶ بعدازظهر است. چون در این ساعات آرامگاه در خلوت‌ترین اوقات خود به سر می‌برد و شما با خیال راحت می‌توانید در محوطه مجموعه قدم زده و از جاذبه‌های مختلف این مقبره دیدن کنید. 

در ادامه لیست هتل‌ها و رستوران‌های نزدیک به این آرامگاه را هم به شما ارائه خواهیم کرد. توصیه می‌کنیم که در زمان سفر خود به شهر رنگارنگ دهلی، لذت چشیدن طعم غذاهای محلی و لذیذ هند را حتماً در این رستوران‌ها تجربه کنید.

  • هتل های نزدیک به آرامگاه:

هتل لودی: ۱.۵ کیلومتر

هتل وست این: ۱.۵ کیلومتر

هتل پراید: ۱.۹ کیلومتر

  • رستوران های نزدیک به آرامگاه:

ستوران کوپر گریل: ۹۰۰ متر

رستوران کریم: ۱.۲ کیلومتر

رستوران ایندین اکسنت: ۱.۵ کیلومتر

برای رسیدن به آرامگاه همایون باید چند را وجود دارد.

اول‌ازهمه می‌توانید خود را به ایستگاه متروی JLN Stadium که با خط بنفش مشخص شده، برسانید. فاصله آرامگاه تاریخی همایون تا این ایستگاه فقط ۲ کیلومتر است و شما بعد از اینکه از مترو پیاده شدید با چند دقیقه پیاده‌ روی کردن به آرامگاه خواهید رسید.

البته یک خط متروی دیگر با نام خط متروی Jorbagh هم وجود دارد که فاصله آن از این جاذبه گردشگری در شهر دهلی فقط ۵ کیلومتر است.

تاکسی‌ها هم می‌توانند شما را از هر نقطه‌ای دهلی که باشید، به این آرامگاه برسانند.

در نهایت اگر تصمیم گرفتید از اتوبوس‌های دهلی برای رفتن به آرامگاه همایون استفاده کنید، خطوط شماره ۹۶۶ و همین‌طور ۴۷۷ هم شما را به مقصد این آرامگاه می‌رسانند. بعد از پیاده‌شدن از اتوبوس کافی است ۵ دقیقه پیاده‌روی کنید تا به این آرامگاه دیدنی در دهلی برسید.  

مقبره همایون در شهر دهلی فقط یک بنای تاریخی نیست. این مقبره باعظمت تنها یک قطعه از تاریخ گویای هند است که آن را بر روی سنگ‌ها حک کرده‌اند. توصیه می‌کنیم که حتماً در سفر به هند و شهر دهلی از این مجموعه تاریخی که یکی از مکان‌های برگزیده میراث جهانی یونسکو در دهلی است دیدن کرده و در جذابیت بی‌پایان آن غرق شوید.

مقالات مرتبط

راهنمای سفر به دهلی

فرهنگ و جاذبه های حیرت انگیز دهلی را بشناسید

مطالب مرتبط

معرفی استادیوم های شهر ازمیر

سفری به گذشته در جزیره کیش با گردش در روستای باغو

همه چیز درباره اجاره ماشین در ازمیر