از او پرسیده شد که آیا واقعا سوار اتومبیل قدیمی Volvo میشود، و او در پاسخ گفت: اتومبیل من مربوط به ۱۵ سال پیش است و به نظر من هنوز جوان و قابل استفاده است . در شرکت او به کارمندان گفته می شود از هر دو سمت کاغذ برای نوشتن استفاده کنند پرسیدند و او در این باره می گوید: چرا که نه؟ خود من هم همین کار را میکنم. در ادامه او گفت: هر چه که ما درآمد کسب میکنیم باید ذخیره کنیم و هنوز نیاز به توسعه گروه IKEA داریم. ما نیاز به سرمایهگذاری زیادی برای رسیدن به بازار روسیه و چین داریم.
IKEA با داشتن ۳۰۰ شعبه در ۳۶کشور یکی از بزرگترین فروشگاههای زنجیرهای مبلمان خانه در دنیاست. این شرکت در سال حدود ۵۵۰ میلیون بازدیدکننده دارد و ادعا میکند «برای بهتر ساختن زندگی روزانۀ بسیاری از مردم دنیا» کار میکند. خریداران آیکیا معمولا از اقشار متوسط به بالای جامعه هستند.
موسس IKEA «اینگوار فئودور کمپراد» در ۳۰ مارس سال ۱۹۲۶ در لیونگبای سوئد متولد شد. او از سال ۱۹۷۶ در سوئیس زندگی میکند.
تولد ۱۹۲۶
۱۹۴۳: ثبت شرکت ikea تا مدتها این حروف به صورت درشت نبودند.
۱۹۴۸: تبلیغات مبلمان برای نخستین مرتبه.
۱۹۵۱: انتشار نخستین کاتالوگ.
افزایش درآمد این شرکت به بیش از یک میلیون کرون (۹۵۰۰۰ دلار).
۱۹۵۳: افتتاح کارخانه با مرکز نمایشگاه مبلمان در آلمهولت
۱۹۵۶: معرفی بسته بندی ساده.
۱۹۵۸: افتتاح نخستین فروشگاه در آلمهولت.
۱۹۶۵: معرفی سلف سرویس در فروشگاه ها
۱۹۸۲: انتقال مالکیت به یک شرکت هلندی به نام استیکتینگ INGKA
۱۹۸۶: بازنشستگی رسمی و واگذاری اداره شرکت به آندرس موبرگ
۱۹۹۵: خرید فروشگاه های زنجیرهای هبیتات توسط شرکت استیکتینگ.
۱۹۹۹: افتتاح فروشگاه یکصد و پنجاهم به ارزش ۶۰ میلیارد کرون (۶۸۹/۵ میلیارد دلار)
او زمانی که یک پسر جوان بود، با دوچرخهاش دور محله میگشت و به همسایهها کبریت میفروخت. اینگوار کوچک دریافته بود که اگر کبریتها را به شکل دستهای و تعداد زیاد بخرد و آنها را به شکل دانهای بفروشد سود خوبی به دست خواهد آورد. در ضمن او یاد گرفته بود که اگر کبریتهایش را با حداقل سود و قیمت ارزان بفروشد، همگی زود فروش خواهند رفت و او میتواند خیلی زود اقدام به خرید مجدد کند.
او عاشق خرید و فروش شده بود پس به مرور فروش ماهی، اجناس تزئینی درخت کریسمس و برخی اقلام مصرفی را هم تجربه کرد. حتی از بازار بالقوهای چون همکلاسیهای خود نیز نمیگذشت و به آنها خودکار و مداد میفروخت. اینگوار با وجود اینکه همواره در رویای فروشندگی به سر میبرد، در مدرسه، دانشآموز ممتازی بود.
نوجوانی او در سالهای جنگ جهانی دوم گذشت. زمانی که مردم از نظر مالی در تنگنا بودند و میخواستند هر وسیله را به ارزانترین قیمت بخرند تا نیازشان را برطرف کنند.کمپراد به همراه سه پسرش هنوز به طور خستگیناپذیری روی بهبود برند شرکتش کار میکند. هماکنون فروشگاههای او در حدود ۱۲هزار نوع محصول را با قیمتهای مناسب به فروش میرسانند.
تاسیس اولین فروشگاه
در سال ۱۹۴۳ اینگوار ۱۷ ساله، به خاطر ممتاز شدنش در مدرسه از پدر کشاورزش پاداش گرفت. وی که به خوبی شرایط بازار آن روز را درک میکرد، فروشگاه مبلمان کوچکی تاسیس کرد. وی نام فروشگاهش را بسیار ساده و ابتدایی انتخاب کرد. به این صورت که با ترکیب حروف اول نامش (Ingvar Kampard)، نام مزرعه خانوادگی که در آن بزرگ شده بود(Elmtaryd) و روستای نزدیک محل سکونتش(Agunnaryd) آن نام را ساخت. بعدها که معلوم شد، او از بیماری دیسلکسیا «اختلال در به خاطرسپاری کلمات» رنج میبرده است، احتمال دادند یکی از علل انتخاب این روش در نامگذاری همین بیماری او بوده است.
گسترش فروشگاهها
آیکیا در ابتدا محصولاتی چون خودکار، کیف پول، قاب عکس، رومیزی و ساعت را به فروش میرساند. سپس در دهه ۱۹۶۰ فروشگاهی در نروژ و دانمارک تاسیس کرد تا برای اولین بار کسب و کارش را خارج از سوئد گسترش داده باشد. در سال ۱۹۷۴ این شرکت برای اولین بار به فروش مبلمان خانگی پرداخت. در همین سال بود که اینگوار کمپراد کسب و کار خود را از مرز قارهها هم عبور داد و تا استرالیا رفت. این روند ادامه داشت تا در ۱۹۸۷ به بازارهای آمریکا و انگلیس هم وارد شد و آنقدر ادامه داد تا امروز حدود ۳۰۰ شعبه در ۳۶ کشور دنیا برند آیکیا را عرضه کنند.
ویژگی محصولات آیکیا
این شرکت به خاطر طراحیهای نوآورانه و مدلهای متمایزش در جهان شناخته شده است. محصولات آیکیا به شکلی طراحی شدهاند که قابل مونتاژ هستند و به شکل کم جا بستهبندی میشوند. این کار از یک سو باعث کاهش هزینه و خسارات حمل و نقل میشود و از سوی دیگر موجب کارآیی بیشتر انبار فروشگاه میشود. همچنین اگر مشتریان بخواهند خودشان مبلمانشان را به خانه ببرند به جای تحویل توسط شرکت، این کار برایشان سادهتر خواهد بود.
گردانندگان این شرکت از نظر تنوع محصولات، خود را مشتریمدار میدانند، چرا که بر این عقیده هستند که محصولات این شرکت برای مردم هر سرزمین و فرهنگ سازگار است و میتوان از این محصولات در تمامی منازل، چه بزرگ و چه کوچک، به طور مناسب استفاده کرد.
نیروی پیش برنده در موفقیت این شرکت همواره دیدگاه پیشتاز کمپراد بوده است. وی طراحانی را استخدام میکند که در طول سالیان جوایز زیادی دریافت کردهاند. کمپراد بر این باور است که موجودیت کمپانیاش نه تنها برای بهتر کردن زندگی مردم، بلکه برای بهتر کردن خود مردم است.
محل تولید اجناس به این صورت است که ۶۷درصد در اروپا، ۳۰ درصد در آسیا و
۳ درصد در آمریکای شمالی تولید میشود. در این اثنا فقط ۲۰ درصد از محصولات در چین تولید میشود.
نحوۀ تبلیغات آیکیا
هر ساله در حدود ۲۰۰ میلیون نسخه کاتالوگ آیکیا در اختیار مردم قرار میگیرد. در تبلیغات و کاتالوگهای این شرکت سعی شده حس اعتماد به نفس به مخاطب داده شود.
بسیاری از فروشگاههای اصلی آیکیا دارای رستورانهایی است که غذای سوئدی را به صورت سلفسرویس به مشتریان عرضه میکنند.
کمپراد به رغم ثروتش، حتی خانه خودش را هم با محصولات آیکیا مبله میکند.
خلاقیت تبلیغاتی برون قارهای و جذاب این شرکت با رعایت قوانین هر منطقه، توانایی تمرکز روی بازار هدف جهانی خود را به وجود آورده است و این بدون هماهنگی یکپارچه میان آژانسهای تبلیغاتی مختلف در کشورهای گوناگون امکانپذیر نخواهد بود. این شرکت در خصوص تبلیغاتش از سال ۱۹۹۱ تاکنون ۵۰ جایزه از جشنواره کن دریافت کرده است و احتمالا امسال آیکیا به عنوان تبلیغکننده برتر سال در فستیوال بینالمللی خلاقیت کن معرفی خواهد شد.
یکی از دلایل موفقیت تبلیغات آیکیا، استفاده بجا از تبلیغات محیطی پارتیزانی است. در آخرین اقدام این شرکت میتوان به طراحی دوربین دیجیتال مقوایی اشاره کرد که عنوان ارزانترین دوربین دیجیتال دنیا را از آن خود کرده است. این اقدام آیکیا تلاش برای ورود به بازار محصولات دیجیتال محسوب نمیشود و تنها یک حرکت تبلیغاتی برای محصولات جدید این شرکت است. این شرکت همچنین سنت دیرپایی بنا کرده که در فعالیتهای بشردوستانه و توسعه جامعه مشارکت داشته باشد و تمام فروشگاههایش را به حمایت از جنبشهای خیرخواهانه محلی تشویق میکند. و در حال حاضر یکی از حامیان یونیسف و دیگر مراکز خیریه در سطح بینالمللی است.
نحوۀ چیدمان فروشگاهها
در همین رابطه دومین جشنواره سالانه Effie «بازاریابی برای مشتری» جایزه نخست را در راستای ایجاد فضایی زنده برای خریداران به آیکیا اهدا کرد. هنگام ورود به سالنهای عرضه کالا در فروشگاههای آیکیا، شما مجبور هستید از پیچ و خم دکورها و لوازم مربوط به اتاق خواب، حمام یا آشپزخانه عبور کرده و به مقصد خود برسید، در حالیکه قصد خرید از آنها را ندارید اما بدون آنکه متوجه شوید، تا رسیدن به بخش مورد نظر، سبد شما از کالاهای دیگری پر شده است! این روش به نام «عبور گروئن» اولین بار توسط ویکتور گروئن معمار اتریشی، برای فروشگاه آیکیا، طراحی شد. همچنین به خاطر چیدمان آرامشبخش و مدرن فروشگاهها، حتی کسانی که علاقهای به خرید ندارند هم به آنجا مراجعه میکنند.
طراحان محصولات ایکیا قبل از اینکه دست به طراحی محصول بزنند، از قیمت آن محصول اطمینان حاصل می کنند، سپس تا جایی که امکان دارد نوآوری خودرا به کار می گیرند تا محصولی تولید کنند که ضمن کارایی بالا، نیازمند استفاده از مواد اولیه کمتری باشد. در خط تولید، ایکیا حجم بالایی از هر محصول را تولید می کند تا قیمت را تا حد ممکن پایین بیاورد. سیستم توزیع ایکیا هم کاملاً با این استراتژی همسو است، زیرا طراحی محصولات به گونه ای است که اجزای آنها به صورت جدا ازهم تولید می شوند و پس از تحویل به مشتری و در منزل او سرهم می شوند. این کار باعث می شود که بسته بندی محصولات حجم کمتری داشته باشد و هزینه های انبارداری وتوزیع کاهش یابند. بنابراین ایکیا ازتمام قابلیتهای خود در بخش طراحی،تولید،وتوزیع استفاده می کند تا بهترین و با کیفیت ترین محصولات را در اختیار مشتریان خود قرار دهد و جیب آنها را هم خالی نکند.
یکی از مدلهای کسب و کاری ایکیا اعطای نمایندگی است به هنگام انتخاب نماینده و اعطای نمایندگی، ایکیا چندین معیار تعیین کرده است که مهمترین آنها عبارتند از:
. تجربه
. دانش و حضور فعال در بازار منطقه
. فرهنگ و ارزشهای شرکتی
. توان مالی برای رقابت در فضای خرده فروشی یک منطقه
البته ایکیا استراتژیهای بازاریابی منحصر به فرد زیادی دارد اما اگر بخواهم به جالبترین مورد اشاره کنم، باید از استراتژی بازاریابی رفتن به خانه مشتریان نام ببرم که تقریباً در میان تمام برندها منحصر به فرد است. مشتریانی که علاقه مند به پذیرایی از مسئولان ایکیا باشند، می توانند به وب سایت این شرکت مراجعه کرده و نام خود را در آنجا ثبت کنند. در وبسایت ایکیا دراین باره نوشته شده است: ما می خواهیم شما را در جریان زندگی واقعیتان ببینیم ومطمئن شویم محصولات ما توانسته اند به بهبود شرایط زندگی شما کمک کنند. این یک استراتژی فوق العاده است وچنین شرکتی است که می تواند ادعا کند برندی مشتری مدار است. نتایجی هم که از این بازدیدها به دست می آیند، جالب توجه هستند. می بینید که این استراتژی بازاریابی،تنها یک استراتژی نیست بلکه،به ابزاری برای تحقیقات بازار ایکیا تبدیل شده است و توانسته رضایت مشتریان را از محصولات این برند بالا ببرد، چون آنها خودشان محصولات را طراحی می کنند.
روش ترویجی برای محصولات
مطمئناً برندی مانند ایکیا از روشهای بسیار زیادی برای ترویج محصولات خود استفاده می کند، اما مهمترین روشی که این برند شهرت زیادی به خاطر آن دارد،کاتالوگ است. دراواخر دهه ی ۴۰ قرن بیستم، اولین تبلیغات ایکیا در روزنامه های محلی منتشر شد. چاپ این تبلیغات، تقاضا برای محصولات ایکیا را به شدت افزایش داد به طوری که کامپراد دیگر قادر نبود به تنهایی جواب همه تلفنها را بدهد. بنابراین او کاتالوگی ساخت و آن را به وسیله ماشین توزیع شیر میان منازل مختلف پخش کرد. این کاتالوگ به مرور رشد کرد و به شکل امروزی آن در آمد. امروزه کاتالوگ ایکیا یکبار در سال منتشر می شود و یکی از مهمترین ابزارهای بازاریابی این غول خرده فروشی به حساب می آید به طوری که ۷۰درصد از بودجه بازاریابی ایکیا به طراحی و انتشار این کاتالوگ اختصاص می یابند. درسال ۲۰۱۲بیش از ۲۰۰میلیون خانوار درسرتاسرجهان این کاتالوگ را دریافت کردند. کاتالوگ ایکیا به ۲۰ زبان زنده دنیا ودر۶۱ ویراست مختلف تهیه و توزیع می شود. توزیع این کاتالوگ به صورت فیزیکی و ایمیلی صورت می پذیرد. معمولاً بیش از هزار محصول به همراه قیمت آنها در این کاتالوگ معرفی می شوند.
ایکیا یک برند دوستدار محیط زیست است و فعالیتهای بسیاری را در این زمینه انجام داده است. ایکیا همواره تلاش می کند یکی از برندهای سبز دنیا باشد و چون به طور مستقیم با چوب سروکار دارد، پیوسته درپی آن است که طراحی محصولاتش را به گونه ای انجام دهد که چوب کمتری در آنها به کار رود.
برخی از مهمترین اقدامات محیطی این برند عبارتند از:
۱. حذف فرمالدنید در خط تولید بویژه در تولید کاشی و سرامیک
۲. تولید نوعی صندلی به نام OGLA که به طور کامل از پسماندهای پلاستیکی ساخته شده است.
۳. اجاره دادن دوچرخه به مصرف کنندگان در دانمارک
۴. تولید محصولات بادی که به مواد خام بسیار کمتری نیاز دارن
نقل قول های دینگوار کمپراد:
توصیه های مدیریتی بنیانگذار IKEA
زمان مهم ترین منبع شما است. شما می توانید در ده دقیقه کارهای زیادی انجام دهد. ده دقیقه؛ یک بار که برود برای همیشه رفته است.
ده دقیقه فقط یک ششم از دستمزد ساعتی شما نیست؛ ده دقیقه تکه ای از خودتان است. خود را تقسیم به ده واحد کنید و تعدادی از آنها را که ممکن است در فعالیت های بی معنی قربانی کنید. چیزهایی هنوز باقی مانده که باید انجام شود.
– من از ۸۰ ساله شدن نمی ترسم، کارهای زیادی برای انجام دادن دارم و زمانی برای بازنشستگی و مردن ندارم.
– فقط آنهایی که خواب هستند مرتکب اشتباه نمی شوند.
– هرچیزی که ما بدست می آوریم، به آن بعنوان اندوخته نیازمندیم.
– من همیشه از قوانین شرکتمان پیروی می کنم.
– من به خساست شهرت دارم و به آن افتخار می کنم.
– مقصر بسیاری از ناکامی هایی که در زندگی داشته ام، تعداد کمی از افراد بوده اند.
– وضیفه ما گسترش است. کسانی که نمی توانند به ما ملحق شوند، حذف می شوند …. یک آینده با شکوه در انتظار ماست.
– کار زیاد و بحث بیش از حد، ارتباطات را از بین می برد.
– آنچه که برای مشتریانمان خوب است، در دراز مدت برای ما نیز خوب خواهد بود.
– بهتر است در پرتاب پول از پنجره، کمی خساست به خرج دهید.
– اگر می خواهید به حداکثر نتیجه برسید، سخنرانی، کافی نیست. شما باید یک مثال خوب به کار ببرید.
– چه کاری دیگری با این سنم می توانم انجام دهم؟ پرورش گوجه فرنگی در زمین پشت خانه؟ من هیچ کاری را بلد نیستم به جز فروش مبلمان. من یک متخصص کلاسیک ابله شما هستم.
– کلمه غیرممکن که بوده و هنوز هم وجود دارد، در فرهنگ لغت ما حذف شده است.